Het naaikransje van de NOS
Karel Roskam - Bussum
Televisie is beeld. Sommige televisiemakers vinden taal kennelijk maar een hulpmiddel en springen slordig om met teksten. Zoals bij de vertaling van een tekst in de NOS-documentaire ‘Met de Prijs voor Ogen’, over de rassenongelijkheid in de VS. Over een van de vrouwelijke activisten werd opgemerkt dat zij naar een ‘naaikransje’ ging, terwijl in de Engelse tekst sprake was van de ‘NAACP’ - de National Association for the Advancement of Coloured People. Het welzijn van zwarte vrouwen in die tijd zal zeker ook bevorderd zijn door naaicursussen, maar ‘naaikransje’ is wel een erg vrije vertaling van ‘NAACP’.
In het NOS-Journaal werd bericht over een gijzeling in Londen. De misdadiger werd de gijzelaar genoemd. Journalisten blijven deze fout maken, en zij voeren aan dat het voor de hand ligt om gijzelaar actief te zien, zoals ook handelaar en roddelaar. Waarom wordt die zelfde fout dan nooit gemaakt bij martelaar? Waarom zou martelaar niet de persoon zijn die martelt? Iedereen beseft kennelijk dat martelaar het slachtoffer is en niet de dader. Niemand heeft Hitler ooit ‘de grootste martelaar aller tijden’ genoemd.
Bij de televisie moeten verschillende mensen zulke (ver)taalfouten onder ogen krijgen: de vertaler, de bewerker, de bureauredacteur, de eindredacteur en de presentator. Er moet dus een mogelijkheid zijn om dergelijke fouten tijdig te ontdekken.
Want televisie is beeld, maar van televisiemakers mag verlangd worden dat zij onze taal als ‘hulpmiddel’ correct gebruiken.
Auteursrechtelijk beschermd