Die riddere metter mouwen

(1983)–Anoniem riddere metter mouwen, Die– rechtenstatus


Hoe Percheval ende Lanceloet ende Walewain entie metter mouwen worden gevaen ende hose Ywein metten lybaerde verloeste Daventure doet ons becant,aant.Ga naar voetnoot3302 Dattie coninc van Yrlant 3304[regelnummer] Moeste daer werden Arturs manGa naar voetnoot3304 Ende nembermer oec vort anGa naar voetnoot3305 Jegen hem soude mesdoen In en gerehande ocsoen.Ga naar voetnoot3307 3308[regelnummer] Die coninc van Yrlant drovede sere
[pagina 163]
Ende dit verdriet min no mereGa naar voetnoot3309 Teech hi an ende sinen rouweGa naar voetnoot3309-10 Den riddere metter witter mouwe. 3312[regelnummer] Hi pensde, hi souts hem gerne wreken,Ga naar voetnoot3312 Condi met enegen treken.Ga naar voetnoot3313 Doen hi sekerheit hadde gedaenGa naar voetnoot3314 Ende varen soude, bat hi saen 3316[regelnummer] Den coninc, dat hine dade geleden,Ga naar voetnoot3316 Dat hi coenlijc mach henen sceden.Ga naar voetnoot3317 Artur seide: ‘Dit willic wale.’ Hi hiet Walewaine ende Perchevale 3320[regelnummer] Ende den riddere metter mouwen Ende Lancelote, dat sine met trouwenGa naar voetnoot3321 Voren souden tote optie zee,Ga naar voetnoot3322 Dus voren si no min no meeGa naar voetnoot3323 3324[regelnummer] Al gewapent metten conincGa naar voetnoot3324 Toter zee in warre dinc,Ga naar voetnoot3325 Daer si menech scep vernamen, Die haer here te hulpen quamen.Ga naar voetnoot3327 3328[regelnummer] Maer doen si hadden vernomen,aant. Dat haer here jegen hen es comen,aant.Ga naar voetnoot3329 Waren si blide ende hebbene ontfaen Ende hi es te scepe gegaen 3332[regelnummer] Ende hi bat den heren, dat si bleven - Hi soude hen scone gichten geven -Ga naar voetnoot3333 Dien nacht met hem ende smergens vroeaant. Varen daer si willen toe.aant.Ga naar voetnoot3335
[pagina 164]
3336[regelnummer] Si waenden, dat trouwe hadde gewesenGa naar voetnoot3336 Ende bleven daer ende binnen desen,aant.Ga naar voetnoot3337 Eert dach was, waren si mee Dan XX milen binnen der zee,Ga naar voetnoot3339 3340[regelnummer] Ende doen si slapen waren gegaen, Haddense haer wapine af gedaen. Des margens sagen si wel vor waer, Dat si waren bedrogen daer. 3344[regelnummer] Die riddere metter mouwen twaren Hadde sinen vader met hem doen varen, Want hine was geentijt blide,Ga naar voetnoot3346 Hine haddene bi sire side.Ga naar voetnoot3347 3348[regelnummer] Ga naar margenoot+Nu sijn si in groten toren comen.Ga naar voetnoot3348 Men hefse alle op genomen;aant. E Ga naar voetnoot3349 Hen ne doech dreigen no vechten,Ga naar voetnoot3350 Sine mogen hen selven niet berechten.Ga naar voetnoot3351 3352[regelnummer] Dus heeft hise in Yrlant bracht; Over dach ende over nachtGa naar voetnoot3353 Sindise ten inde van sinen rike, Gevaen harde jamberlike 3356[regelnummer] In een gevancnesse, dat was swaer.Ga naar voetnoot3356 Een dach dochte hen VII jaer Ende borre ende broet gaf men hen daerGa naar voetnoot3358 Ende anders niet, wet vor waer. 3360[regelnummer] Nu heeft Artur groten toren, Dat hi sine ridders hevet verloren; Hine conster niet vernemen of,Ga naar voetnoot3362 Om van hen te weten hilt hi hof, 3364[regelnummer] Maer hine vernam van hen niet; Dies haddi rouwe ende verdriet. ¶ Doe swoer daer sere min her Ywein,
[pagina 165]
Hi soude riden berch ende pleinGa naar voetnoot3367 3368[regelnummer] Ende hine rest oec nembermeer, Hine salre af vernemen eer.Ga naar voetnoot3369 Nu hadde Ywein enen lybard,Ga naar voetnoot3370 Hi was wel IIII ridders ward, 3372[regelnummer] Waer dat hijs hadde te done.Ga naar voetnoot3372 Dien voerde met hem die ridder cone. Dus heeft Ywein orlof genomen Ende es in Yrlant irstwerf comenGa naar voetnoot3375 3376[regelnummer] Ende wandelde daer in, verre ende vord,Ga naar voetnoot3376 Soe lange, dat hi heeft verhord,Ga naar voetnoot3377 Dattie ridders gevaen lagen, Daer si groet verdriet dragen, 3380[regelnummer] In enen casteel binnen daer mee,Ga naar voetnoot3380 Daer mense mach winnen nembermee.Ga naar voetnoot3381 ¶ Nu hord wat Ywein nu doet,aant. Als hi dese niemare verstoet. 3384[regelnummer] Hi dede enen grauwen roc an Boven sine wapine, die edel man, Ende twee ruwe wanten ende enen hoet, Die breet was ende lelijc stoet E Ga naar voetnoot3387 3388[regelnummer] Ende enen staf in sine hant Ende ginc gelijc enen triwantGa naar voetnoot3389 Die noit riddere hadde gesien. Sijn ors wisselde hi mettienGa naar voetnoot3391 3392[regelnummer] Om een cranc, mager pard;Ga naar voetnoot3392 Cleder ende al halp hem sijn ward.Ga naar voetnoot3393 Hi hadde alrande wapine groet ende smal,Ga naar voetnoot3394 Maer sijn grise roc bedecket al. 3396[regelnummer] Doe ginc hi met sinen libarde na das, E Daer hem die casteel gewiset was.
[pagina 166]
Daer vore stont ene gode stat.Ga naar voetnoot3398 Her Ywein ginc daer in na dat E 3400[regelnummer] Ende speelde met sinen lybarde daerGa naar voetnoot3400 Om sticken broets, wet vor waer. Hi dede sinen lybart springen Ende tumelen oec na dien dingen.Ga naar voetnoot3403 3404[regelnummer] Dus was hi drie dage int stat geheel E Ga naar voetnoot3404 Doe vernamment inden casteel Ende ontboden heren Yweine daernaer,Ga naar voetnoot3406 Dat hi met sinen lybarde quame daer; 3408[regelnummer] Men sout hem gelden sonder waen.aant.Ga naar voetnoot3408 Ga naar margenoot+Dus es hi derward gegaenGa naar voetnoot3409 Ende speelde daer van sinen spele,Ga naar voetnoot3410 Maer men boet hem lettel no vele,aant.Ga naar voetnoot3411 3412[regelnummer] Maer si hilden met hem haer sceren.Ga naar voetnoot3412 Hi bat dat sijs souden ontberenGa naar voetnoot3413 Ende sine woudens laten niet.Ga naar voetnoot3414 Ende alse her Ywein dit siet,Ga naar voetnoot3415 3416[regelnummer] Dattie nacht daer ontstoet,Ga naar voetnoot3416 Warp hi af sinen breden hoetGa naar voetnoot3417 Ende sinen grisen roc ter vard, Ende trac ute sijn gode swardGa naar voetnoot3419 3420[regelnummer] Ende troeste sinen lybart mede,Ga naar voetnoot3420
[pagina 167]
Die wel kinde sinen sede.Ga naar voetnoot3421 Ende hi ginc staen vor die doreGa naar voetnoot3422 Ende slogene doet dire quam vore.Ga naar voetnoot3423 3424[regelnummer] Sijn lybard scoretse toten voten,Ga naar voetnoot3424 Hi gincse met sinen clauwen groten.Ga naar voetnoot3425 Wat holpt, dat ict maecte lanc? Si doetdese alle sonder wanc, E 3428[regelnummer] Die daer waren inder vesten; Dus quam hem sijn dinc ten besten.Ga naar voetnoot3429 Hi lite ut sine vriende daernaer,Ga naar voetnoot3430 Die lagen in gevancnesse swaer,Ga naar voetnoot3431 3432[regelnummer] Ende vertelde hen altemale,Ga naar voetnoot3432 Hoe hi gewonnen heeft die zale.Ga naar voetnoot3433 Si waren blide, si gingen eten, Sine hadden in langen goeds ontbeten.Ga naar voetnoot3435 3436[regelnummer] Dien nacht bleven si daer. Des ander dages, doent was claer,Ga naar voetnoot3437 Wapenden si hen dor die noetGa naar voetnoot3438 Metten wapinen van die daer doet E 3440[regelnummer] Lagen, ende daden haer cleder anaant. Ende hare paerde reden si dan,Ga naar voetnoot3441 Ende voren en wech, in dire gebaren,Ga naar voetnoot3442 Alse oft si vanden castele waren. 3444[regelnummer] Ende doen die heren int stat quamen Ende die vander stat den lybard vernamen, Volgende den heren, si pensden van desen,
[pagina 168]
Dat baraet mochte wesen.Ga naar voetnoot3447 3448[regelnummer] Ende die stat ward in roren daerGa naar voetnoot3448 Ende volgeden den ridders naer, Maer die libard deetse weder keren Achter ward met groten onneren. 3452[regelnummer] Ende die ridders slogen oec mede,Ga naar voetnoot3452 Si doetden daer menegen vander stede. Dus vochten si; dore die noetGa naar voetnoot3454 Moesten si gaen in enen boet, 3456[regelnummer] Want die comoenge vander statGa naar voetnoot3456 Quam op hen ende om dataant.Ga naar voetnoot3457 Huerden si desen verman,Ga naar voetnoot3458 Dat hise voerde Bertangen an.aant.Ga naar voetnoot3459 3460[regelnummer] Si geloefden hem grote rijchedeGa naar voetnoot3460 En wildijs niet doen, si souden ter stedeGa naar voetnoot3461 Worpen over boerd gereet.Ga naar voetnoot3462 Alse die dit hord ende weet,Ga naar voetnoot3463 3464[regelnummer] Seidi hi soud gerne anegaenaant.Ga naar voetnoot3464 Sijn seil trac hi op doe saen Ende es gesceept diepe int zee.Ga naar voetnoot3466 Dies was den anderen te mode wee.Ga naar voetnoot3467 3468[regelnummer] Nu salic swigen hier van desen Ende vans ridders moder metter mowen lesen.aant.Ga naar voetnoot3469	voetnoot3302 doet ons becant: maakt ons bekend. voetnoot3304 daer: toen; man: leenman, vazal. voetnoot3305 Ende: opdat (hij); oec: dan ook. voetnoot3307 In en gerehande ocsoen: bij geen enkele gelegenheid. voetnoot3309 min no mere: juist, precies (hier een stoplap). voetnoot3309-10 dit verdriet (...) / Teech ... rouwe: van die ellende en dit verdriet gaf hij de schuld aan. voetnoot3312 hem gerne wreken: graag wraak op hem nemen. voetnoot3313 enegen treken: een of andere list (de -n wsch. wegens het rijm). voetnoot3314 sekerheit hadde gedaen: de belofte van onderdanigheid had afgelegd. voetnoot3316 geleden: uitgeleide doen. voetnoot3317 coenlijc: gerust, in goed vertrouwen; henen sceden: weggaan. voetnoot3321 met trouwen: met trouw, getrouwheid. voetnoot3322 optie: bij de. voetnoot3323 no min no mee: zie vs. 3309. voetnoot3324 Al: helemaal. voetnoot3325 warre = ware. voetnoot3327 haer: hun, nl. van de schepelingen. voetnoot3329 jegen: tegemoet. voetnoot3333 gichten: geschenken. voetnoot3335 Varen: gaan zouden. voetnoot3336 dat trouwe hadde gewesen: dat het een plechtige belofte was geweest. voetnoot3337 ende binnen desen: maar intussen. voetnoot3339 binnen: in. voetnoot3346 blide: in een goede stemming. voetnoot3347 Hine: als hij niet. margenoot+ 176r^b voetnoot3348 toren: rampspoed. voetnoot3349 op genomen: gevangen genomen. voetnoot3350 Hen ne doech: het baat hun niet. voetnoot3351 berechten: uit de moeilijkheden redden. voetnoot3353 Over dach ende over nacht: gedurende een dag en een nacht. voetnoot3356 gevancnesse: gevangenschap. voetnoot3358 borre: (bron)water; daer: toen. voetnoot3362 -er (...) of: over hen; vernemen: te weten komen. voetnoot3367 berch ende plein: over bergen en door vlakten, overal heen. voetnoot3369 Hine ... eer: of hij moet eerst iets over hen horen. voetnoot3370 lybard: leeuw. voetnoot3372 hijs: zij hem; te done: nodig. voetnoot3375 irstwerf: eerst. voetnoot3376 wandelde: doolde rond; verre ende vord: steeds verder. voetnoot3377 dat: totdat; verhord: vernomen. voetnoot3380 daer mee: bovendien. voetnoot3381 winnen: uit krijgen, uit bevrijden. voetnoot3387 breet: groot, breedgerand. voetnoot3389 triwant: vagebond, landloper. voetnoot3391 mettien: te zelfder tijd. voetnoot3392 cranc: slecht. voetnoot3393 Cleder ende al halp: aan kleren en alles hielp; ward: gastheer. voetnoot3394 groet ende smal: van allerlei soort (stoplap). voetnoot3398 stont ene gode stat: lag een voorname stad. voetnoot3400 speelde: gaf een voorstelling. voetnoot3403 tumelen: buitelingen maken, springen; na dien dingen: verwijst naar sticken broets, vs. 3401. voetnoot3404 Dus: op die manier; drie dage (...) geheel: drie volle dagen. voetnoot3406 ontboden: ze verzochten. voetnoot3408 gelden: betalen, belonen. margenoot+ 176r^c voetnoot3409 Dus: daarom. voetnoot3410 speelde ... van sinen spele: vertoonde daar zijn kunsten. voetnoot3411 boet: gaf; lettel no vele: helemaal niets. voetnoot3412 si ... sceren: zij bespotten hem. voetnoot3413 dat ... ontberen: dat zij ermee zouden ophouden. voetnoot3414 Ende: maar. voetnoot3415 siet: praesens historicum. voetnoot3416 ontstoet: begon, inviel. Verdam (MNW V, 1214, Aanm.) geeft dit als emendatie op hs. ontscoet. BvdS. sluit zich bij deze lezing aan (noot bij dit vers), maar het hs. heeft zonder twijfel ontstoet. voetnoot3417 breden: zie vs. 3387. voetnoot3419 trac ute: trok uit de schede. voetnoot3420 troeste: hitste aan. voetnoot3421 sede: manier van doen. voetnoot3422 dore: deur. voetnoot3423 slogene: sloeg iedereen. voetnoot3424 scoretse: reet ze uiteen; toten voten: tot de voeten, van top tot teen. voetnoot3425 groten: begroeten, aanvallen. voetnoot3429 Dus ... ten besten: zo kwam alles voor hem uitstekend in orde. voetnoot3430 lite ut: bevrijdde. voetnoot3431 gevancnesse: zie vs. 3356. voetnoot3432 altemale: allen. voetnoot3433 gewonnen: veroverd; zale: kasteel. voetnoot3435 Sine ... ontbeten: zij hadden in lange tijd niets goeds gegeten. voetnoot3437 claer: licht. voetnoot3438 dor die noet: door de noodzaak gedwongen, uit noodzaak. voetnoot3441 reden: maakten ze klaar. voetnoot3442 en wech: weg; in dire gebaren: terwijl ze eruit zagen. voetnoot3447 baraet: bedrog, list; mochte: moest. voetnoot3448 ward in roren: raakte in opschudding, kwam op de been. voetnoot3452 slogen: sloegen erop los. voetnoot3454 Dus: zo (hard). voetnoot3456 comoenge: burgerij. voetnoot3457 Quam op hen: viel ze aan. voetnoot3458 verman: schipper. voetnoot3459 Bertangen an: naar Brittannië. voetnoot3460 geloefden: beloofden. voetnoot3461 souden (= souden en): zouden hem; ter stede: terstond. voetnoot3462 gereet: onmiddellijk. voetnoot3463 Alse die: aangezien hij. voetnoot3464 anegaen: op zich nemen. voetnoot3466 es gesceept diepe int zee: hij voer een eind de zee op. voetnoot3467 den anderen: nl. de burgerij van de stad; te mode wee: droevig te moede. voetnoot3469 lesen: vertellen.

Vorige Volgende

Hoe Percheval ende Lanceloet ende Walewain entie metter mouwen worden gevaen ende hose Ywein metten lybaerde verloeste