Die riddere metter mouwen

[p. 201]

Emendaties

Het Haagse handschrift

Deze lijst bevat achtereenvolgens de lezing van onze tekst, die van het handschrift en de lezing van dr. Bertha M. van der Stempel in haar editie van 1914. Hieruit blijkt, dat wij haar emendaties in de meeste gevallen overgenomen hebben. Aangezien bijna alle emendaties verschrijvingen, ontbrekende afkortingstekens, weggelaten letters en dergelijke betreffen, hebben wij slechts in enkele gevallen toelichting nodig geacht.

Een vijftal verwisselingen van ie en ij hebben wij niet geëmendeerd, maar als ‘spelfouten’ van de scribent laten staan. Ze worden in de annotaties bij de verzen 1121, 2316, 2547, 3588 en 3602 aangewezen. Ook hebben wij ons onthouden van emendering van meneget (vs. 2551) en menechden (vs. 2560), hoewel de ‘e’ in de eerste lettergreep geen steun vindt in de bij Verdam (MNW IV, 1889-1891) sub monigen gegeven vormen. Dat de stam met ‘e’ binnen een bestek van 10 regels twee keer voorkomt, maakt het ons inziens onzeker, of we inderdaad met een verschrijving te doen hebben, dan wel met een afwijkende spelling of uitspraak van de scribent.

	Tekst	Hs.	Ed. BvdS
223	mile	milen	mile
672	hiet	hi	hi[et]
698	twelefste	tfelefste	tfelefste
705	verdinen	verdinet	verdriet
764	vergaen	verstaen	vergaen
781	Dat gi van	Dat van	Dat gi van
852	haddem	hadde	hadde[m]
866	holpt	helpt	holpt
924	tFelle	felle	tfelle
932	ontsiet	ontsien	ontsiet
934	En	Ende	En
966	riddere	ridde	ridde[re]
995	bloetheit	dloetheit	bloetheit
1011	met seindi	meet seidi	met sei[n]di
1028	pensdi vort	pensdi vordi vort	pensdi vort
1218	waren si alle	waren si waren alle	waren si [t]waren alle
1248	ENDE DER BEROEFT	ENDE [... BEROEF[.	ENDE [DER] BEROEF[T]
1304	van Egletinen	te Eglinen	te Egl[et]inen
1305	Fi	Gi	Fi
1340	En had	Een had	En had
1395	En	Ende	En
1438	varen	vare	vare[n]
1458	wech	wese	wech
1500	nembermere	nemberme	nemberme[re]
1644	HOE MOUWEN.	..]E .]OUWEN	[HO]E [M]OUWEN

[p. 202]

1644	STIEFVADER ENDE HOE WERD	...] EFVADER HOE ..]D	[STI] EFVADER [ENDE] HOE [V]VERD
1869	Waren sijs	Warens sijs	Warens sijs
1873	vor	ver	vor
1913	Diere	Die	Die[re]
1927	was sire ordine	was ordine	was [sire] ordine
2033	moesten	moeste	moeste[n]
2063	bat hi Gode	bat Gode	bat [hi] Gode
2067	So vrindinnen	Si verdinnen	So vrindinnen
2136	Dochti	Doch	Doch[ti]
2325	virtechsten	virstechsten	virtechsten
2342	METTER SINEN	M[..... SI[...	M[ETTER] SI[NEN]
2389	riden	ridden	riden
2416	dat	das	dat
2453	vorden	vanden	vorden
2492	binden	bidden	binden
2613	mordenere	mordene	morden[er]e
2724	castele	caste	caste[le]
2806	vrouwe	vrouwen	vrouwe
2809	knapen	kapen	k[n]apen
2848	Van Spangen	Van brachte	Van Spangen
2867	an u enen	an enen	an [u] enen
2912	Duvengael	Dunengael	Duvengael
2970	Om dat hi	Om hi	Om dat hi
2976	kerkeren	kerken	kerk[er]en
2985	binnen	binmen	binnen
2987	breke	breken	breke
2999	die scaren tene gader Deze emendatie schijnt niet strikt noodzakelijk. Het is mogelijk, dat die verwijst naar Die andere in vs. 2996.	die tene gader	die [scaren] tene gader
3075	Willen	Wille	Wille[n]
3112	becocht	becht	bec[oc]ht
3297	uutspraken	met spraken	uutspraken
3349	Men	Met	Men
3387	breet	broet	breet
3396	ginc hi met	ginc met	ginc [hi] met
3399	ginc	gin	gin[c]
3404	stat	ftat	stat
3427	doetdese	doetdene	doetdese
3439	wapinen van die	wapinen die	wapinen [van] die
3481	laet	laets	laet
3514	warener	waren	waren[er]
3523	sine	si	si[ne]
3538	leget	lege	lege[t]
3568	ware	waren	ware
3585	litense in in Gods litense in Gods		litense in, [in] Gods
3699	Dit vs. niet in het hs.; emendatie van BvdS.
3728	wilt	wils	wilt

[p. 203]

3773	Dit vs. niet in het hs.; emendatie van BvdS.
3837	onthaelde	omhaelde	omhaelde (met verwijzing naar Verdams emendatie onthaelde)
3843	onderslogen hen soe	onderslogen soe	onderslogen [hen] soe
3853 en 3854	In het hs. in omgekeerde volgorde; emendatie van BvdS.
3898	Doe	Die	Doe
3901	mer	met	met
3929	vant	van	van[t]
3969	vrouwe	vrouwen	vrouwe
3987	Elc	Ende	Elc
4009	En	Ende	En

Het Brusselse fragment

Wanneer de emendatie bestaat in voor de hand liggende aanvulling van ontbrekende letters is eventuele overeenkomst met de lezing van J. Deschamps in de editie van 1968 niet vermeld.

	Tekst	Hs.
1	hadde	ha[.]de
2	Diene	Dien[.]
21	Dien	Die
28	Dartoe	Dar te
35	halsberch	halbersch
79	gepens	gepe (afgescheurd)
116	Die ridder	der (afgescheurd)
117	Hi hadde	de (afgescheurd)
118	Hi ginc	inc (afgescheurd)
119	Ende	afgescheurd
120	Hi heelde men	eelde (afgescheurd) ment
123	in dat	[...] dat
138	Met	Men
150	finen	fi[..]
151	brake	onleesbaar
160	dien eet	dien [...] (emendatie overeenkomstig Deschamps)
162	die nu	onleesbaar
219	reyne	rey[..]
222	En dadic	[..] haddic
239	menegen dach	meneg[.......] (emendatie overeenkomstig Deschamps)
240	niet en mach	onleesbaar (emendatie overeenkomstig Deschamps)
241	bat	onleesbaar
242	si gerieden	onleesbaar ger[...]n
243	die liede	[.....]de
245	Hadde gewach	Had[..] [..]wach
246	niet en mach	niet [..] mach

[p. 204]

256	Den	[..]n
263	Claretten	C[.]aretten
270	Deerst	D[...]st
272	hevet	heues
273	wetic	w[.]tic
277	pine	p[.]ne
279	comen	[..]men
280	Hi en liet niet	[..] en liet [....]
287	Boden	Soden
291	wenden	wende
294	hovesscheden	houessche[...]
308	van	ver
310	brochte	drochte

B.C. Damsteegt
M.J. van der Wal