Die riddere metter mouwen

(1983)–Anoniem riddere metter mouwen, Die– rechtenstatus



[pagina 52]
Vanden riddere metter mouwen ende Sephalus Nu gewaget daventure,aant.Ga naar voetnoot446 Daer hi sciet ter selver ureGa naar voetnoot447 448[regelnummer] Vanden roden riddere, dat hi In een dal quam daer bi,Ga naar voetnoot449 Daer hi gemoette ene joncfrouwe, Dine met hare op grote trouweGa naar voetnoot451 452[regelnummer] Leide ende herberge oec boet,Ga naar voetnoot452 453[regelnummer] Dies hi hare seide danc groet,Ga naar voetnoot453 Ende voer met hare te hare hove,Ga naar voetnoot454 Daer hi was met groten loveGa naar voetnoot455 456[regelnummer] Ontfaen vander maisniden daer.Ga naar voetnoot456 Si beval hen allen daer naer, Dat si sijns wel namen ware.Ga naar voetnoot458 Doe quam haer broeder oppenbareGa naar voetnoot459 460[regelnummer] Vorden riddere saen na desenGa naar voetnoot460 Ende hitene willecome wesenGa naar voetnoot461 Ende neech hem neder toten voeten.Ga naar voetnoot462 Die joncfrouwe dede met goeder moetenGa naar voetnoot463 464[regelnummer] Den riddere ontwapinen ter stedeGa naar voetnoot464 Ende een paer cleder bringen mede, Dat si hem bat ane te doene.Ga naar voetnoot466 Een gordel gaf si den riddere coene,Ga naar voetnoot467 468[regelnummer] Dat al was van fijnre side.
[pagina 53]
Hi dankes hare sere tien tiden.Ga naar voetnoot469 Doen hi hadde die cleder an Docht hen een die scoenste manGa naar voetnoot471 472[regelnummer] Die si nie hadden gesien.Ga naar voetnoot472 Om hem worden pensende mettienGa naar voetnoot473 Alle die joncfrouwen vandaer binnen.Ga naar voetnoot474 Alle begeerden si sire minnenGa naar voetnoot475 476[regelnummer] Ende Egletine, harre alre vrouwe,Ga naar voetnoot476 Pensde: ‘Here God, ende oft mi trouwe Dese riddere nu wilde houden,Ga naar voetnoot477-478 Soe waric van minnen sere in vrouden.Ga naar voetnoot479 480[regelnummer] Hoe mochtic hem dit nu doen verstaen?’Ga naar voetnoot480 Mettien so gincmen ginder dwaenGa naar voetnoot481 Entie riddere ende Egletine gemeneGa naar voetnoot482 Gingen tere taflen sitten allene. 484[regelnummer] Ga naar margenoot+Hare joncfrouwen entie knapen satenGa naar voetnoot484 Tere andere taflen ende aten. Daer was gedient wel ende gereet.Ga naar voetnoot486 Eglentinen broder sneetGa naar voetnoot487 488[regelnummer] Vorden riddere ende voer hare. Die joncfrouwe bat den riddere daernare Over haren broder, dat hi wesenGa naar voetnoot490 Mochte sijn knape. Hi seide te desen:aant.Ga naar voetnoot491 492[regelnummer] ‘Joncfrouwe, ic ontfaene gerne, Godweet.’Ga naar voetnoot492
[pagina 54]
Dus atmen daer; daer na gereetaant.Ga naar voetnoot493 Dedemen die taflen van daer.Ga naar voetnoot494 Men sanc, men speelde daernaerGa naar voetnoot495 496[regelnummer] Ende scone avonturen oec metGa naar voetnoot496 Seidemen daer. Daer na, dat wet,aant.Ga naar voetnoot497 Dedemen den riddere slapen gaen Op een bedde wel gedaen.Ga naar voetnoot499 500[regelnummer] Dien nacht reste hi sonder pine,Ga naar voetnoot500 Maer die joncfrouwen ende Egletine Pensden om hem dicke dien nacht, Maer dat dede der minnen cracht.Ga naar voetnoot503 504[regelnummer] Dus hadden si van haren gasteGa naar voetnoot504 Van minnen pine ende onraste,Ga naar voetnoot505 Daer hi niet af ne weet.Ga naar voetnoot506 Smargens stont hi op gereetGa naar voetnoot507 508[regelnummer] Ende wapende hem ende wilde riden.Ga naar voetnoot508 Egletine quam tien tiden Ende boet den riddere goeden dach.Ga naar voetnoot510 Hi dancte hare, doe hise sach, 512[regelnummer] Der herbergen die si hem dede,Ga naar voetnoot512 Ende nam orlof al daer ter stede.Ga naar voetnoot513 Ende Cephalet quam daer gegaen.Ga naar voetnoot514 Doe bevalne sijn suster saenGa naar voetnoot515 516[regelnummer] Den riddere daer, op sine trouwe.Ga naar voetnoot516 Doe seide die riddere metter mouwe: ‘Ic sal hem gelijc mi selven doen.’Ga naar voetnoot518
[pagina 55]
Cephalus seide: ‘Edel baroen,Ga naar voetnoot519 520[regelnummer] Op ene vorwaerde varic met u,Ga naar voetnoot520 Dat gi mi riddere sult maken nu Binnen enen jare, teneger stont,Ga naar voetnoot521-522 Ga naar voetnoot522 Opdat ics verdine.’ ‘Ic doet u cont,’aant.Ga naar voetnoot523 524[regelnummer] Sprac die riddere, ‘dat willic anegaen.’Ga naar voetnoot524 Dies gaf hi hem sine trouwe saen.Ga naar voetnoot525 Doe beval si den broder daer nare,Ga naar voetnoot526 Dat hi altoes gedienstech wareGa naar voetnoot527 528[regelnummer] Ende si leverde hem wapine ende part.Ga naar voetnoot528 Si namen orlof metter vard.Ga naar voetnoot529 Cephalus voerde sijn spere ende scilt.Ga naar voetnoot530 Si reden henen met groter gewiltGa naar voetnoot531 532[regelnummer] Ende quamen gereden sonder waenGa naar voetnoot532 Daer een cruce was gestaen.Ga naar voetnoot533 Doe seide Cefalus: ‘Live here, Dit foreest vruchtic sere.Ga naar voetnoot535 536[regelnummer] En was nie man diet leet,Ga naar voetnoot536 Hine haddere scade in, Godweet.Ga naar voetnoot537 Percheval, Walewain ende Lanceloet, Ductalas ende Erec, met ere conroetGa naar voetnoot538-539
[pagina 56]
540[regelnummer] Wilden si dore dwout riden,Ga naar voetnoot540 Si worden gescoffirt daer tien tiden.Ga naar voetnoot541 Si liten haer helme ende haer swerde daerGa naar voetnoot542 Ende worden gewont oec, dats waer. 544[regelnummer] Met pinen mochten si ontgaen,aant.Ga naar voetnoot544 Ga naar margenoot+Sine waren doet ofte gevaen.Ga naar voetnoot545 Dit hetet tFelle Woud sonder Genade.Ga naar voetnoot546 Here, wat es nu in uwen rade?’Ga naar voetnoot547 548[regelnummer] Doe antwerde die riddere metter mouwe: ‘Node keric bi mire trouwe,Ga naar voetnoot549 Ende blodelike dar ic oec varenGa naar voetnoot550 Daer dus gode ridders te barenteert waren.Ga naar voetnoot551 552[regelnummer] Nochtan willic proven min geval,Ga naar voetnoot552 Wat mi hier af comen sal.Ga naar voetnoot553 Vare henen vaste te woude ward.’Ga naar voetnoot554 Doe hoerden si ropen metter vard:aant.Ga naar voetnoot555 556[regelnummer] ‘Her riddere, hoerdijt, metter mouwen,Ga naar voetnoot556 Keert weder oft het sal u rouwen! Comdi int Wout sonder Genaden,Ga naar voetnoot558 Gine lidet heden sonder scaden.’Ga naar voetnoot559 560[regelnummer] Doe sach hi comen enen knecht. Ende ene joncfrouwe vore hem recht,Ga naar voetnoot561
[pagina 57]
Die beide dreven rouwe groetGa naar voetnoot562 Ende van allen clederen waren bloet.Ga naar voetnoot563 564[regelnummer] Die joncfrouwe hadde haer scone lede Met enen rise gedect ter stede.Ga naar voetnoot565 Si sprac: ‘Wat es mi gesciet, Ellendech wijf! Dus magic nietGa naar voetnoot567 568[regelnummer] Comen, daer mi ieman sien mach.’Ga naar voetnoot568 Metten selven datse Cefalus sachaant.Ga naar voetnoot569 Ende warp hare sine cappe anGa naar voetnoot570 Ende den knecht gaf hi dan 572[regelnummer] Sijn sorcoet. Doe quam geredenaant.Ga naar voetnoot572 Sijn here blide was der hovescheden,Ga naar voetnoot573 Die Cefalus daer hadde gedaen. Hi grote die joncfrouwe saen,Ga naar voetnoot575 576[regelnummer] Die hem riet dat keren sere,Ga naar voetnoot576 Oft hi behouden wilde sijn ere.Ga naar voetnoot577 Doe vertelde si hem saen, Hoe si quam an enen naen,Ga naar voetnoot579 580[regelnummer] Dien si om Arture vragede daer.Ga naar voetnoot580 ‘Ende hi wisede mi daer naer,Ga naar voetnoot581 Dat ic al desen wech vore ter linden;Ga naar voetnoot582 Ic soude Arture noch tavont vinden.Ga naar voetnoot583
[pagina 58]
584[regelnummer] Ende doe wi quamen ter linden, here, Soe vervaerdem min knecht so sere,Ga naar voetnoot585 Dat hi seide, al sonder waen,Ga naar voetnoot586 Dat ons verraden hadde di naen.Ga naar voetnoot587 588[regelnummer] Mettien quam een donderslach, Dat ic ne horde noch en sachGa naar voetnoot589 Ende die minen knecht ende min part Ter neder sloech met ere vard.Ga naar voetnoot591 592[regelnummer] Ende doe wi waren vercomen,Ga naar voetnoot592 Hebwi enen groten riddere vernomenGa naar voetnoot593 Ende een groet deel knapen daer naer,Ga naar voetnoot594 Die swerd hadden huud ende haer.Ga naar voetnoot595 596[regelnummer] Si hadden dogen blakende roet,Ga naar voetnoot596 Die tande lanc die monde groet. Die minste was merre dan I gygant,Ga naar voetnoot598 Elc hadde I geessele in die hant 600[regelnummer] Ende een swerd vorde elc gemene.Ga naar voetnoot600 Sine hadden andere wapine gene; Haer huud harder dan stene waren.Ga naar voetnoot602 Daerna quam een naen gevaren, 604[regelnummer] Dise bedwanc soe ter steden,Ga naar voetnoot604 Dat si beefden met alden leden. Ga naar margenoot+Doen quam een riddere die seide te mi: ‘Joncfrouwe, mi es leet dat giGa naar voetnoot607 608[regelnummer] Hier sijt ende u knecht mede.Ga naar voetnoot608
[pagina 59]
Ic woude gi waerd in ere ander stede.Ga naar voetnoot609 En ware ic, gi waerd verloren.Ga naar voetnoot610 Om ere wille, die mi te vorenGa naar voetnoot611 612[regelnummer] Van minnen bringet menech gepens,Ga naar voetnoot612 Magic, ic sal u enechsinsGa naar voetnoot613 Hulpen.’ Doe seide ic: ‘Gods loens hareaant.Ga naar voetnoot614 Daer gijt om doet.’ Ende saen daer nare,aant.Ga naar voetnoot615 616[regelnummer] Her riddere, so quam die felle naen Ende alle die andere op mi saenGa naar voetnoot616-617 Ende begaetden mi, alse gi siet.Ga naar voetnoot618 Die riddere dogede groet verdrietGa naar voetnoot619 620[regelnummer] Eer hi mi verloeste al daere.’ Die ridder metter mouwen vrachde hare, Twi si den coninc soeket nu.Ga naar voetnoot622 ‘Bi Gode, her riddere, ic segt u: 624[regelnummer] Mijn stiefvader wilt mi algader Tgoet nemen, dat mi liet min vader,Ga naar voetnoot624-625 Daer C ridders wel horen aneGa naar voetnoot626 Ende CC leenknechte. Vordane,aant.Ga naar voetnoot627 628[regelnummer] Seit hi, hets algader sine. Mine vrient hebbenre gedaen pineGa naar voetnoot629 Om mi te hulpene. Dan seget hi,aant.Ga naar voetnoot630
[pagina 60]
Welet ieman becorten alse riddere vri,Ga naar voetnoot631 632[regelnummer] Jegen hem hi come ende wint,aant.Ga naar voetnoot632 Anders en geeft hijs mi niet en twint.Ga naar voetnoot633 Mine vrient beswiken mi ter ure.Ga naar voetnoot634 Dus soekic den coninc ArtureGa naar voetnoot635 636[regelnummer] Ende soude hem bidden WalewaineGa naar voetnoot636 Tenen vogede oft Ywaine,aant.Ga naar voetnoot637 Oft Percheval, ofte Lanceloet. Haddicker ene, in hadde gene noet.’Ga naar voetnoot639 640[regelnummer] ¶ Doe seide die riddere metter mouwen: ‘Scone maget, bi mire trouwen,Ga naar voetnoot641 U toren es mi harde leet.Ga naar voetnoot642 Gi selt hier nu bliven, Godeweet;Ga naar voetnoot643 644[regelnummer] Mijn sciltknecht sal bliven bi u.Ga naar voetnoot644 Ic sal in geen wout varen nuGa naar voetnoot645 Ende proven min geval al daer.Ga naar voetnoot646 Magic keren, wet vor waer,Ga naar voetnoot647 648[regelnummer] Ic sal u bat beraden echt.Ga naar voetnoot648 Blivic doet, so bevelic minen knecht,aant.Ga naar voetnoot649 Dat hi van u en scede niet, Vore dat hi u bat tgereke siet.’Ga naar voetnoot651 652[regelnummer] Cefalus seide doe: ‘Here, twaren,
[pagina 61]
Ic sal ember met u varen.’Ga naar voetnoot653 ‘Gine sult,’ sprac die ridder metter mouwe, ‘Gi moet bliven bider joncfrouwen.’ 656[regelnummer] Hi sprac: ‘Ic moet doen u gebot.’ Die joncfrouwe sprac: ‘Alselp mi Got,Ga naar voetnoot657 Her riddere, mi es leet u scade.’Ga naar voetnoot658 ‘En holp niet nu, datmens mi bade.’Ga naar voetnoot659 660[regelnummer] Mettien nam hi spere ende sciltGa naar voetnoot660 Ende voer in ward met gewelt.Ga naar voetnoot661 Si baden alle drie daer sere, Dattene bescermen moeste onse HereGa naar voetnoot663 664[regelnummer] Ende hi selve riep met trouwenGa naar voetnoot664 Genaden op onser soeter Vrouwen.Ga naar voetnoot665 Hi reet int wout, eer iet lanc,Ga naar voetnoot666 Ga naar margenoot+Daer hi hoerde der vogeline sanc,Ga naar voetnoot667 668[regelnummer] Ende hem quam doe in sinen sinneGa naar voetnoot668 Starkelike Claretten minne.Ga naar voetnoot669 Hi sach doe optie mouwe wit.Ga naar voetnoot670 ‘Ay Clarette, gi gaeft mi ditGa naar voetnoot671 672[regelnummer] Ende hiet mi pensen om die doget. E Ga naar voetnoot672 U gichte heeft mi soe verhoget,Ga naar voetnoot673
[pagina 62]
Dat mi soe fier es nu die sin,Ga naar voetnoot674 Dat ic en weet waer ic bin.’Ga naar voetnoot675 676[regelnummer] ¶ Nu quam min vrouwe ver Venus vord,Ga naar voetnoot676 Ga naar margenoot+Doen si verhord heeft dese word,aant.Ga naar voetnoot677 Ende plante in hem enen boem na des,Ga naar voetnoot678 Die nine verdroget, waer hi es.Ga naar voetnoot679 680[regelnummer] Hi draget blomen over jaer.Ga naar voetnoot680 Maer hi ware den genen swaerGa naar voetnoot681 Te dragene, die nine bekinnenGa naar voetnoot682 Die treken van gerechter minnen.Ga naar voetnoot683 684[regelnummer] Maer die werelt es nu soe cranc,Ga naar voetnoot684 Dat si al laet der minnen bedwanc.Ga naar voetnoot685 Maer nochtan der minnen crachtGa naar voetnoot686 Maect menegen coene ende gevet macht,Ga naar voetnoot687 688[regelnummer] Minne haet al dat es loes;Ga naar voetnoot688 Haer boem draget vrucht altoes.Ga naar voetnoot689 Deen telech draget melthede,Ga naar voetnoot690 Dander reine oetmodechede,Ga naar voetnoot691 692[regelnummer] Terde sin ende wijshede,Ga naar voetnoot692 Tfierde pine ende arbede,Ga naar voetnoot693 Tfifte bliscap, tseste rouwe,aant.Ga naar voetnoot694
[pagina 63]
Tsevende doget, dachtende trouwe,Ga naar voetnoot695 696[regelnummer] Dat negende ene bedachtechede,Ga naar voetnoot696 Dat tiende grote hoveschede,Ga naar voetnoot697 Dellefste pense, twelefste vruchten, E Ga naar voetnoot698 Tertienste beven, tfirtienste suchten.aant. 700[regelnummer] Dat XV vasten ende waken,Ga naar voetnoot700 Tsestiende word met soeter spraken,Ga naar voetnoot701 Tseventiende reinen moet,Ga naar voetnoot702 Dachtiende geluc ende spoet,Ga naar voetnoot703 704[regelnummer] Dat XIXde lange quale,Ga naar voetnoot704 Dat twentechste verdinen wale. E Ga naar voetnoot705 ¶ Dit ende meer moten si bekinnen,Ga naar voetnoot706 Die herte, daer die boem van minnen 708[regelnummer] In sal wortelen ende dragen.Ga naar voetnoot708 Die minne mach haer sere beclagenGa naar voetnoot709 Over die gene die wanen minnenGa naar voetnoot710 Ende te vriene dan beginnen.Ga naar voetnoot711
[pagina 64]
712[regelnummer] Menech der minnen onrecht doet, Mare het ware al jegen spoet,Ga naar voetnoot713 Wildic dat berechten hierGa naar voetnoot714 Den swerten riddere, die nu tfierGa naar voetnoot715 716[regelnummer] Van Claretten minne ontstac.Ga naar voetnoot716 Men seit datse Lanceloet van LacGa naar voetnoot717 Minde. Dat was sceren ende een blijf:aant.Ga naar voetnoot718 Hi minde Genevren Arturs wijf. 720[regelnummer] Ende Gastolus vanden gronen daleGa naar voetnoot720 Dogede om haer minne grote quale.Ga naar voetnoot721 Ende Carados vander riviren Voer in alle lande torniren,Ga naar voetnoot723 724[regelnummer] Daer hi hogen prijs verwarf;Ga naar voetnoot724 Om haer minne hi sint starf.Ga naar voetnoot725 Amelant minnetse oec, sijt seker das,Ga naar voetnoot726 Die here vander Montaengen was. 728[regelnummer] Soe dede Marchelijs, als wijt vinden,Ga naar voetnoot728 Ga naar margenoot+Die oec here was vander linden Die winter ende somer was even grone,aant. Alst Gode mogende was te doene.Ga naar voetnoot731 732[regelnummer] Menech ander minnese met.Ga naar voetnoot732 Die riddere metter mouwen, dat wet,Ga naar voetnoot733 Behoeft te hebbene goet geval,Ga naar voetnoot734 Sal hi dese maken alGa naar voetnoot735 736[regelnummer] In Claretten herte onmareGa naar voetnoot736
[pagina 65]
Ende selve sijn gemint van hare.Ga naar voetnoot737 Jahi wel, ans nu Venus,Ga naar voetnoot738 Dine hier an heeft bracht aldus.Ga naar voetnoot739 740[regelnummer] ‘Ay mi,’ seit hi, ‘wats mi gesciet;Ga naar voetnoot740 Ic pense ende hets al om niet.Ga naar voetnoot741 Al waric here van al kerstenhedeGa naar voetnoot742 Ende van heidenesse oec medeGa naar voetnoot743 744[regelnummer] Ende daer toe een die scoenste manGa naar voetnoot744 Die ridders name ie gewan,Ga naar voetnoot745 Ende alle herten waren ene,Ga naar voetnoot746 Die van dorperheiden waren rene,Ga naar voetnoot747 748[regelnummer] Ende die herte dan ware mijn,Ga naar voetnoot748 Nochtan waendic te dulde sijnGa naar voetnoot749 Te pensene om selke minne,Ga naar voetnoot750 Die ic onwetende nu beginne 752[regelnummer] Bi rade van minen dommen sinne.Ga naar voetnoot752 Nu neme, dat icker ane winne,Ga naar voetnoot753 Dat sal int inde sijn die doet.’Ga naar voetnoot754
[pagina 66]
Een fel riddere ende een groetGa naar voetnoot755 756[regelnummer] Quam ridende sere te hemward.aant.Ga naar voetnoot756 Hi riep sere op hem ter vard:Ga naar voetnoot757 ‘Her riddere, vander witter mouwen Ende van uwen orsse, bi mire trouwen,Ga naar voetnoot759 760[regelnummer] Salic u scire quite maken.’Ga naar voetnoot760 Die riddere en horde niet der spraken.Ga naar voetnoot761 Dander riep doe anderwarf:aant.Ga naar voetnoot762 ‘Biden Here, die nie bedarf,Ga naar voetnoot763 764[regelnummer] Het sal u tonneren vergaen.’ E Ga naar voetnoot764 Noch en heeft hijs niet verstaen.Ga naar voetnoot765 ‘Hordijt? Sprect!’ Ende hi niet.aant.Ga naar voetnoot766 Mettien die rode riddere lietGa naar voetnoot767 768[regelnummer] Lopen ende stac den swerte soe,Ga naar voetnoot768 Dat hi opward keerde doe Die been ende hi daer medeaant.Ga naar voetnoot769-770 Sijn gepens vergat ter stedeGa naar voetnoot771 772[regelnummer] Ende riep: ‘Live Here, wats mi gesciet?’ Mettien hi vore hem houden sietGa naar voetnoot773 Den roden riddere, dine af stacGa naar voetnoot774 Hi spranc op manlike ende sprac:aant.Ga naar voetnoot775
[pagina 67]
776[regelnummer] ‘Bi Gode, onsen Here van hemelrike, Gi staect mi harde dorperlikeGa naar voetnoot777 Van minen orsse sonder plecht.’Ga naar voetnoot778 ‘Oft u andet, so nemes recht.Ga naar voetnoot779 780[regelnummer] Hier met sone lidijt hedenGa naar voetnoot780 Dat gi van overmodecheden E Ga naar voetnoot781 Niet en wout spreken jegen mi, Doen ic u driewarf riep; bediGa naar voetnoot783 784[regelnummer] Balgic mi te meer op u.’Ga naar voetnoot784 ‘Weltijt riepti mi?’ ‘Rechte nu,aant.Ga naar voetnoot785 Vor dien dat ic u tumelen dede.’Ga naar voetnoot786 ‘Omblide werdic mire lede,Ga naar voetnoot787 788[regelnummer] Hordic u heden ofte sach, Vore dien dat ic op deerde lach.’ ‘In achts niet. Daet oft gi mocht.Ga naar voetnoot790 Gi hebbet dire gnoech becocht,Ga naar voetnoot791 792[regelnummer] Gi hebter ombe u ors verloren, Noch seldijs hebben merren toren.Ga naar voetnoot793 Kiest, ic sal u deilen een spelGa naar voetnoot794 Ende eer gi kiest, bepinst u wel:Ga naar voetnoot795 796[regelnummer] Uwen voet oft u ene hant Oft u oge moet wesen u pant.Ga naar voetnoot797
[pagina 68]
Soe mogedijs togen teken wel,Ga naar voetnoot798 Dat gi waerd int Wout Fel.Ga naar voetnoot799 800[regelnummer] Dus mogedijt goden coep liden.Ga naar voetnoot800 Ende wildire oec iet jegen striden,Ga naar voetnoot801 Soe wee uwen hovede.’ ‘Jaic, en trouwen,’aant.Ga naar voetnoot802 Sprac die riddere metter mouwen, 804[regelnummer] ‘Dese tol ware mi oec te swaer.Ga naar voetnoot804 Bi Gode, in gave u niet een haer.Ga naar voetnoot805 Ende dat gi mi taent nu dus sere,Ga naar voetnoot806 Dat ant mi, bi onsen Here.Ga naar voetnoot807 808[regelnummer] Ende dreiget. Waerdi te voet,aant.Ga naar voetnoot808 Ic sout becorten, des sijt vroet.’Ga naar voetnoot809 Doe beette saen ElyconasGa naar voetnoot810 Ende trac sijn swerd ende ginc na dasGa naar voetnoot811 812[regelnummer] Opten swerten riddere slaen Ende die swerte op hem saen. Hi sloech den roden riddere soe, Dat hi ter eerden boech doe.Ga naar voetnoot815 816[regelnummer] Elc sloech den anderen sinen scilt Ontwee, oft ware een vilt.Ga naar voetnoot817 Hare helme ende haer halsberge metGa naar voetnoot818 Slogen si al te sticken, dat wet.Ga naar voetnoot819
[pagina 69]
820[regelnummer] Dus vochten si tot over none.Ga naar voetnoot820 Haer ne geen en was so coene,Ga naar voetnoot821 Hine hadde met gode geleeft al bloetGa naar voetnoot822 Dore eens kins bede niet groet.Ga naar voetnoot823 824[regelnummer] Si vielen beide in onmacht daer Ende lagen ene halve mile daernaer,Ga naar voetnoot825 Eer haerne geen daer verquam.Ga naar voetnoot826 Te lest die swerte riddere vernamGa naar voetnoot827 828[regelnummer] Die mouwe die hem gaf Clarette,Ga naar voetnoot828 Doe spranc hi op sonder letteGa naar voetnoot829 Ende was altemale vercomen,Ga naar voetnoot830 Ende heeft sijn swerd daer genomenGa naar voetnoot831 832[regelnummer] Ende es tElycanase gegaen Ende keerdene ende hitene op staen.Ga naar voetnoot833 Entie rode stont op ter vard Ende nam in sine hant sijn sward, 836[regelnummer] Maer hine conde hem verweren niet.Ga naar voetnoot836 Die swerte riddere, als hi dit siet, Sloechine soe met sinen swerde,Ga naar voetnoot838 Dat hi neder viel op deerde.Ga naar voetnoot839 840[regelnummer] Ende doe hi daer ter neder lach, Verdonkerde hem saen die dachGa naar voetnoot841
[pagina 70]
Ende donderde ende blixende mede.Ga naar voetnoot842 Het ward so sere donker ter stede, 844[regelnummer] Dat hi nine sach een twint.Ga naar voetnoot844 Daerna hi den dach bekint.Ga naar voetnoot845 Doen hordi ropen sonder waen:Ga naar voetnoot846 ‘Mijn broder werd gewroken saen;Ga naar voetnoot847 848[regelnummer] Dat gine sloget, hoe dorstijt doen.’Ga naar voetnoot848 Met hem quam lopende een lyoen;Ga naar voetnoot849 Si lipen beide te hem ward.Ga naar voetnoot850 Ga naar margenoot+Hi seinde hem ende ward vervard.Ga naar voetnoot851 852[regelnummer] Wat wondere waest? Hi haddem te voren E Ga naar voetnoot852 Mode gevochten ende verlorenGa naar voetnoot853 Ors ende helm ende sinen scilt. Ane sijn swerd, dat hi in di hant hilt, 856[regelnummer] Stont sijn toverlaet algaderGa naar voetnoot855-856 Naest Gode, onsen hemelscen Vader. En hadde gedaen nochtan di minne,Ga naar voetnoot858 Hi hadde geweest al tende sinne.Ga naar voetnoot859 860[regelnummer] Si maectene so coene, wet vor waer,Ga naar voetnoot860
[pagina 71]
Dat hi ne hadde genen vaer.Ga naar voetnoot861 Amelant maecte groet geclach,Ga naar voetnoot862 Doe hi sinen broder doet sach: 864[regelnummer] ‘Gi waerd, broder, meer vermaerdGa naar voetnoot864 Ende meer ontsien ende onvervaerdGa naar voetnoot865 Dan ic was, ende holpt mi dwout E Te recht houden met uwer gewout.Ga naar voetnoot867 868[regelnummer] Nu bevelic u ziele gemeinlikeGa naar voetnoot868 Allen den heilegen van hemelrike.’ Doe reet hi opten riddere daer Ende sijn lyoen oec daer naer.Ga naar voetnoot871 872[regelnummer] Hi stakene dor den luchteren arm,Ga naar voetnoot872 Dat trode bloet ut ran al warmGa naar voetnoot873 Entie lyoen waende hem welGa naar voetnoot874 Hebben gescoerd halsberch ende vel.Ga naar voetnoot875 876[regelnummer] Maer neen, hi niet; hi scorde hem afGa naar voetnoot876 Die mouwe die hem Clarette gaf,Ga naar voetnoot877 Dies ward hi erre ende hi verdroechGa naar voetnoot878 Dat swerd, daer den lyoen met sloechGa naar voetnoot879 880[regelnummer] Half sijn hoeft entie vote voren.Ga naar voetnoot880 Nu heeft Amelant verloren Die hulpe van sinen lyone, Daer hi te voren op was coene.Ga naar voetnoot883 884[regelnummer] Doe sprac Amelant: ‘Nu es min torenGa naar voetnoot884
[pagina 72]
Meerre dan hi was te voren.Ga naar voetnoot885 Ic hatene diet mi heeft gedaen.’ Hi beette neder ende es gegaenGa naar voetnoot887 888[regelnummer] Ten riddere ward ende sloech bedichteGa naar voetnoot888 Op hem na sijn bloet ansichte,Ga naar voetnoot889 Maer die riddere die slogene wederGa naar voetnoot890 Op helm, op scilt, vord ende neder,Ga naar voetnoot891 892[regelnummer] Dat al te sticken es gespleten.Ga naar voetnoot892 Haddi doe op sijn ors geseten,Ga naar voetnoot893 Hi hadde gevloen, wetic wel.Ga naar voetnoot894 Int leste den riddere daer gevel,Ga naar voetnoot895 896[regelnummer] Dat hi Amelante enen slach gaf Op sinen arm, dat hi vloech af.Ga naar voetnoot897 Doe bat Amelant saen genade. Die riddere seide: ‘Het es te spade.’Ga naar voetnoot899 900[regelnummer] Amelant seide: ‘Ic segt u nu: Spaerdi mi, soe spaerdi u,Ga naar voetnoot901 Want mine man, die mi sijn hout,Ga naar voetnoot902 Dier ic hier menege hebbe int wout,Ga naar voetnoot903 904[regelnummer] Souden u doden; dat ware scade.’Ga naar voetnoot904 ‘Nu zegt mi dan bi wat radeGa naar voetnoot905 En mach hier nieman dore liden
[pagina 73]
Ende wie es hier here nu ten tiden?’ 908[regelnummer] ‘Ic ben here daer af,’ sprac hi, ‘algader.Ga naar voetnoot908 Van minen tienden oudervaderGa naar voetnoot909 Eest aldus verstorven op miGa naar voetnoot910 Ende oit heeftment gehouden vri.Ga naar voetnoot911 912[regelnummer] Ga naar margenoot+Want soe wie datter in quam,Ga naar voetnoot912 Dat hire selke scade in nam,Ga naar voetnoot913 Waest riddere ofte oec joncfrouwen,Ga naar voetnoot914 Dat hen mochte haer leven rouwen,Ga naar voetnoot915 916[regelnummer] Al mochten si behouden dleven,Ga naar voetnoot916 Daer sijnre C doet in blevenaant.Ga naar voetnoot917 Jegen enen dire ontgingen.Ga naar voetnoot918 Onlancs sijn gesciet die dingen,Ga naar voetnoot919 920[regelnummer] Dat hier Percheval ende Walewain Ende Lanceloet waren int plainGa naar voetnoot921 Ende andere vele gesellen mede,Ga naar voetnoot922 Die met pinen ontdrogen haer lede.Ga naar voetnoot923 924[regelnummer] Hier bi hetet tFelle Wout. E Ga naar voetnoot924 Ic hebbe noch XL ridderen stout
[pagina 74]
Ende C gygante oec wel;Ga naar voetnoot926 Nieman sach gene so fel.Ga naar voetnoot927 928[regelnummer] Serpente, draken ende lyoneGa naar voetnoot928 Hebbic oec te minen doene,Ga naar voetnoot929 Die mi onderdanech sijn al.Ga naar voetnoot930 Enen naen hebbic, dien dit getalGa naar voetnoot931 932[regelnummer] Dient ende ontsiet al sonder wanc; E Ga naar voetnoot932 Hi hevetse alle in sijn bedwanc.Ga naar voetnoot933 En leeft oec nieman nu ten stonden, E Ga naar voetnoot934 Die so wel can ane wonden.Ga naar voetnoot935 936[regelnummer] Wildi an minen rade staen,Ga naar voetnoot936 Soe mogedi metten live ontgaen.’Ga naar voetnoot937 ‘Jaic,’ sprac die ridder metter mouwen, ‘Wildi mi sekeren bi uwer trouwenGa naar voetnoot939 940[regelnummer] Te werkene al bi minen rade,Ga naar voetnoot940 So salic uwes hebben genade.’Ga naar voetnoot941 Hi sekeret hem bi sire trouwen.Ga naar voetnoot942 Doen sprac die riddere metter mouwen: 944[regelnummer] ‘Soe moetti nu beteren saenGa naar voetnoot944 Ere joncfrouwen dier es mesdaenGa naar voetnoot945 In dit wout ende sere mesmaect.aant.Ga naar voetnoot946 Ic ontmotese heden, al naectGa naar voetnoot947
[pagina 75]
948[regelnummer] Ende deetse beiden oec na mi.Ga naar voetnoot948 Minen sciltknecht litic haer bi.’Ga naar voetnoot949 Amelant seide: ‘Dat willic doen,Ga naar voetnoot950 Maer laet mi tirsten, edel baroen,aant.Ga naar voetnoot951 952[regelnummer] Minen naen hier doen comen, Dat hi onser wonden moge gomen.Ga naar voetnoot953 Ic weet wel, vint hi minen armGa naar voetnoot954 Metten verschen blode al warm,Ga naar voetnoot955 956[regelnummer] Hi salne eer drie dage al genesen.’Ga naar voetnoot956 Die swerte riddere seide na desen: ‘Het es mi lief.’ Doe riep hi saen:aant.Ga naar voetnoot958 ‘Fellon, Fellon!’ Doe quam die naenaant. 960[regelnummer] Op een starc ors gereden.Ga naar voetnoot960 Daer sach hi doet licgen ter stedenGa naar voetnoot961 Elyconas ende sinen here Amelande gewont wel sere.Ga naar voetnoot963 964[regelnummer] Hi riep: ‘Acharme! her Amelant,Ga naar voetnoot964 Hoe eest u dus gegaen in hantGa naar voetnoot965 Heeft dese riddere allene dit gedaen? E Dies en gelovic niet.’ ‘Sonder waen,Ga naar voetnoot967 968[regelnummer] Fellon, het dede dese selve man.’ ‘Godsat heb hi diet clage dan.Ga naar voetnoot969 Gi plaget te sine scip ende roderGa naar voetnoot970 Van ridderscape, gi ende u broder. 972[regelnummer] God en wils u nember onnen,Ga naar voetnoot972
[pagina 76]
Ga naar margenoot+Want een ridder heeft u beiden verwonnen Ende uwen lyoen. Dits wonder groet:aant. Mi droemde tnacht uwes broder doet,Ga naar voetnoot975 976[regelnummer] Want mi droemde, dat een arenGa naar voetnoot976 Verwonnen hadde II sparewaren.Ga naar voetnoot977 Dats dese riddere sonder waen. Dat sal hi becopen harde saen.Ga naar voetnoot979 980[regelnummer] Nochtan waerd jamber ende scade,Ga naar voetnoot980 Die hem enegen lachter dade.’Ga naar voetnoot981 Amelant seide doe: ‘Felloen, Gine moget den riddere niet mesdoen;Ga naar voetnoot983 984[regelnummer] Die hem mesdade, hi daet mi.’Ga naar voetnoot984 ‘Bi Gode, here, sint meer dat siGa naar voetnoot985 Die vede versoent tuschen hem ende u,Ga naar voetnoot986 Soe es si van mi versoent oec nu.’Ga naar voetnoot987 988[regelnummer] ‘Jasi, Fellon waent ons genesen.’Ga naar voetnoot988 Fellon antwerde saen te desen: ‘Mochtic wel ende dorstict laten,Ga naar voetnoot990 God hi mote mi nu verwaten,Ga naar voetnoot991 992[regelnummer] Oftic minen here genase,Ga naar voetnoot992 Amelante, den bloden hase.Ga naar voetnoot993
[pagina 77]
Mi donke, hi es geseten hedenGa naar voetnoot994 Optie bloetheit vander coenheden E Ga naar voetnoot995 996[regelnummer] Ende vanden gevalle op dongeval,Ga naar voetnoot996 Dat lange met hem wesen sal, Ende opten lachter vander eren. Hine darf hem nembermer bekeren,Ga naar voetnoot999 1000[regelnummer] Daerne goet man met ogen ansiet.’Ga naar voetnoot1000 ‘Fellon, noch begeefdi nietaant.Ga naar voetnoot1001 Uwer onseden? Comes af, ic raet u,Ga naar voetnoot1002 Oft ic saels mi belgen nu.’Ga naar voetnoot1003 1004[regelnummer] Doen beette saen neder FelloenGa naar voetnoot1004 Ende ontwapende sinen here doen,Ga naar voetnoot1005 Die doe hadde menege wonde, Die hi verbant alle tier stonde.Ga naar voetnoot1007 1008[regelnummer] Hi verbant oec mede den armGa naar voetnoot1008 Metten verschen blode al warm.Ga naar voetnoot1009 Een vingerlijn hadde FelloenGa naar voetnoot1010 Daer met seindi die wonden doen. E Ga naar voetnoot1011 1012[regelnummer] Daer was een steen in gewracht;Ga naar voetnoot1012 Die steen hadde sulke cracht, Al hadde een man doetwont gewesen,Ga naar voetnoot1014 Seindine daer met, hi ware genesen.Ga naar voetnoot1015 1016[regelnummer] Nu hiet Amelant Fellon daer na,Ga naar voetnoot1016
[pagina 78]
Dat hi ten swerten riddere gaGa naar voetnoot1017 Ende hine genese op sine trouwe.Ga naar voetnoot1018 Den riddere gedachte metter mouwe,Ga naar voetnoot1019 1020[regelnummer] Dat hem Clarette hadde verboden,Ga naar voetnoot1020 Dat hi genen naen noch rodenGa naar voetnoot1021 Geloven soude. ‘Dit geloefdic u,Ga naar voetnoot1022 Clarette, edele joncfrouwe, ende nu 1024[regelnummer] Stervic, doe ic u gebot.Ga naar voetnoot1024 Ende banderside, alse hulpe mi Got,Ga naar voetnoot1025 Soe doe ic node jegen uwen raet;Ga naar voetnoot1026 Nochtan min leven an hem staet.’Ga naar voetnoot1027 1028[regelnummer] Dus pensdi vort ende weder, E Ga naar voetnoot1028 So lange dat hi viel ter neder In onmacht. Doe riep Amelant:aant. ‘Fellon, com hare te hant;Ga naar voetnoot1031 1032[regelnummer] Hier sterft di beste riddere eenGa naar voetnoot1032 Die de sonne nie besceen.Ga naar voetnoot1033 Ga naar margenoot+Fellon ginc daer ende Amelant Ende ontwapenden den riddere thant. 1036[regelnummer] Ende vonden over hem XV doetwonden;Ga naar voetnoot1036 Die heeft hem die naen verbonden.aant. Amelant waende dat hi doet ware.Ga naar voetnoot1038
[pagina 79]
Hi verquam ende sprac daer nare:Ga naar voetnoot1039 1040[regelnummer] ‘Ellendech man, wats mi gesciet.Ga naar voetnoot1040 Wacharme, in mach genesen niet,Ga naar voetnoot1041 En si dat ic der scoenre raetGa naar voetnoot1042 Verhore, na dien dat mi staet.’Ga naar voetnoot1043 1044[regelnummer] Dit horde Amelant entie naen Ende hebbenre beide bi verstaenGa naar voetnoot1045 Dat hi minde. Hi stont op te hantaant.Ga naar voetnoot1046 Ende alsi hem ontwapent vantGa naar voetnoot1047 1048[regelnummer] Ende sine wonden saechte gebonden,Ga naar voetnoot1048 Doe sprac hi ten selven stonden: ‘Clarette minne, dit es gesciet, Maer, bi Gode, in wist niet,Ga naar voetnoot1051 1052[regelnummer] Dies moettijd mi, scone, vergeven.’Ga naar voetnoot1052 Fellon, die hem stont beneven, Vrachdem hoes hem behagede nu.Ga naar voetnoot1054 ‘Wale. Her Amelant, nu biddic u,aant. 1056[regelnummer] Dat wi ter joncfrouwen scire gaen.’Ga naar voetnoot1056 Amelant seide: ‘Dat werd gedaen.’Ga naar voetnoot1057 Si wapenden hem ende gingen daer Die joncfrouwe lach, wet vor waer, 1060[regelnummer] Ende haer knecht in knigebedeGa naar voetnoot1060 Ende daden oetmodelijc haer gebede -Ende Cefalus met goder trouwen-Ga naar voetnoot1062 An onsen Here ende onser Vrouwen. 1064[regelnummer] Mettien sagen si comen gegaenGa naar voetnoot1064
[pagina 80]
Haer here, Amelante enten naen. Doen die joncfrouwe den naen sach, Viel hare op therte een swaer slach.Ga naar voetnoot1067 1068[regelnummer] Si waende van hem verraden wesenGa naar voetnoot1068 Gelijc si was onlancs vor desen,Ga naar voetnoot1069 Ende Cefalus mesliet hem sere,Ga naar voetnoot1070 Doen hi sach sinen here, 1072[regelnummer] Om dat hi quam also te voet,Ga naar voetnoot1072 Ende dat hem so onsiende stoetGa naar voetnoot1073 Ende alle sine wapine waren dor houwenGa naar voetnoot1074 Ende al bebloet mochtmense bescouwen.Ga naar voetnoot1075 1076[regelnummer] ‘Ay mi,’ sprac hi menechfout, ‘Mi donct gi waerd int Felle Wout Dat noit man leet sonder toren.Ga naar voetnoot1078 Dit was u wel geseit te voren.’Ga naar voetnoot1079 1080[regelnummer] Die joncfrouwe mesliet haer sere, Doe sine sach gewont dus sere. Doe sprac die riddere metter mouwen Tote Cefaluse enter joncfrouwen: 1084[regelnummer] ‘Ens niet so scone als goet verdrach,Ga naar voetnoot1084 Daer mens gebeteren nine mach,Ga naar voetnoot1085 Want men mach qualijc ontflienGa naar voetnoot1086 Eneger dinc die moet gescien.’ 1088[regelnummer] Vord sprac hi: ‘Her Amelant, Dese joncfrouwe die bi u es gescant,Ga naar voetnoot1089
[pagina 81]
Haer verdriet moetti nu twarenGa naar voetnoot1090 Beteren ende daer na varenaant.Ga naar voetnoot1091 1092[regelnummer] Tote min here, den coninc Arture, Ende vertelt hem mine aventure.Ga naar voetnoot1093 Hem seldi beteren u mesdade;Ga naar voetnoot1094 Ga naar margenoot+Hi sal oec uwes hebben genade.’Ga naar voetnoot1095 1096[regelnummer] Doen spranc vord Fellon, die naen: ‘Waendi dus min here vaen? Ic soudere vore setten eer min leven,Ga naar voetnoot1098 Erickene aldus sere liet sneven.Ga naar voetnoot1099 1100[regelnummer] Ic rade u wel, dat gijs swiget stille.Ga naar voetnoot1100 Wildi iet anders dan ic wille, Soe speelt vord tuwen besten.Ga naar voetnoot1102 Ic salle voren tsire vestenGa naar voetnoot1103 1104[regelnummer] Ter Montangen, in geen wout,Ga naar voetnoot1104 Al waerdi noch alse stout. En heeft hi niet gnoech verlorenGa naar voetnoot1106 An sinen broder hier te voren,Ga naar voetnoot1107 1108[regelnummer] Die in gene wout doet leget?’ Die riddere metter mouwen seget: ‘Fellon, al waerd u noch alse leet,Ga naar voetnoot1110 Hi sal voldoen sinen eetGa naar voetnoot1111 1112[regelnummer] Ende quiten sine trouwe daer af,Ga naar voetnoot1112 Die hi mi heden te pande gaf,Ga naar voetnoot1113
[pagina 82]
Ende varen met mi ende gi mede Ende sal breken desen onsede,Ga naar voetnoot1115 1116[regelnummer] Oft ic salre om sterven saen.’ Fellon es tsinen hoerne gevaenGa naar voetnoot1117 Ende wilde blasen daer te hant. Doe seide te hem Amelant: 1120[regelnummer] ‘Fellon, oft gi meer begeert,Ga naar voetnoot1120 Dat ic u lijf hebbe ende weertGa naar voetnoot1121 Ende hulpe wilt van mi gewinnen,Ga naar voetnoot1122 Soe laet ons nu varen met minnenGa naar voetnoot1123 1124[regelnummer] Mettesen riddere in sire genade.’Ga naar voetnoot1124 ‘En holpe niet datmens mi bade,Ga naar voetnoot1125 Here; en hadde u gebot gewesen,Ga naar voetnoot1126 Wine hadden nu wat doen van desen;aant.Ga naar voetnoot1127 1128[regelnummer] Ic haddene doet inden woude.Ga naar voetnoot1128 Maer ic liet dore uwe houde.Ga naar voetnoot1129 Nu willic blasen ende doen comen na desen Vanden woude alle die resen. 1132[regelnummer] Ic sal blasen, oft gine vliet;Ga naar voetnoot1132 In wille langer letten niet.Ga naar voetnoot1133 Gi hebt an ons dat bejaget,Ga naar voetnoot1134 Datmen nembermer verdragetGa naar voetnoot1135 1136[regelnummer] Man no wijf bi onsen Here!’Ga naar voetnoot1136 Des balh hem die swerte so sere,Ga naar voetnoot1137 Dat hi seide: ‘Ic mote vervaren,Ga naar voetnoot1138
[pagina 83]
Oftic u iet langer sal sparen,Ga naar voetnoot1139 1140[regelnummer] Want gi sijt arger dan Judas.’ Doen trac hi sijn swerd na dasGa naar voetnoot1141 Ende Fellon waende hebben geblasen nu.Ga naar voetnoot1142 Het was te spade, secgic u: 1144[regelnummer] Den horen liet hi vallen daer Ende vinc te sinen swerde daer naer.Ga naar voetnoot1145 Si gingen hem onderslaen bedechte:Ga naar voetnoot1146 Dus began weder dat gevechte. 1148[regelnummer] Fellon was starc van sire groethedeGa naar voetnoot1148 Noit hadde man so starke lede.Ga naar voetnoot1149 Haddi op sijn part gewesen, Die riddere en wars niet genesen.Ga naar voetnoot1151 1152[regelnummer] Hi was te trage op sine been;Ga naar voetnoot1152 Om dit ontspranc hem al in eenGa naar voetnoot1153 Die riddere ut sinen slagen saen. Amelant hadde gerne sinen naen 1156[regelnummer] Ga naar margenoot+Geholpen, maer hine dorste niet: Hi duchte te hebbene daer af verdriet.Ga naar voetnoot1157 Ende Cefalus was oec in dien,Ga naar voetnoot1158 Haddi Amelante gesienGa naar voetnoot1159 1160[regelnummer] Dat hi sinen here hadde willen deren, Hi had hem coenlijc hulpen weren.Ga naar voetnoot1161 Si vochten lange, dies geloeft. Ten lesten sloech di riddere op thoeft 1164[regelnummer] Fellone toten tanden toe;
[pagina 84]
Daer bleef Fellon doet alsoe.Ga naar voetnoot1165 Ic waenne daer di duvel scinde;Ga naar voetnoot1166 Quaet lijf es sculdech quaden inde.Ga naar voetnoot1167 1168[regelnummer] Dit sach Amelant ende bat genade Ende seide: ‘Mijns naens overdadeGa naar voetnoot1169 En treckic te mi ward niet.Ga naar voetnoot1170 Ic vare met u, alse gi gebiet,Ga naar voetnoot1171 1172[regelnummer] Toten coninc Arture Ende genite der aventure,Ga naar voetnoot1173 Weder hi mi doet oft sal vaen.Ga naar voetnoot1174 Mare dat mi naest sal gaen,Ga naar voetnoot1175 1176[regelnummer] Dats van Claretten, alsi mi kint,Ga naar voetnoot1176 Want ic hebse lange gemint.Ga naar voetnoot1177 ¶ Doe pensde di riddere metter mouwe: ‘So minne wi beide ene joncfrouwe;aant. 1180[regelnummer] Dies ons lettel es te bet.Ga naar voetnoot1180 So menech spreiter om sijn net.Ga naar voetnoot1181 Woudesi mi minnen, sekerlike, In coerre niet vore Arturs rike.Ga naar voetnoot1183 1184[regelnummer] Ay, God geve mi tharre minnen spoet.’Ga naar voetnoot1184 Vord seidi: ‘Amelant, nu doet Alse gi segt, in eysche el nietGa naar voetnoot1186 Ende dese joncfrouwe die gi hier siet. 1188[regelnummer] Ic wane dat haer beter si,Ga naar voetnoot1188 Dat si nu vare met mi.’
[pagina 85]
‘Ic vare gerne met u here, In dien dat ic behoude min ere.Ga naar voetnoot1191 1192[regelnummer] In hadde noit man, no amijs,Ga naar voetnoot1192 Noch in begers in gere wijs.’Ga naar voetnoot1193 Cefalus die quam doe vordGa naar voetnoot1194 Ende sprac tsinen here dese word:Ga naar voetnoot1195 1196[regelnummer] ‘Here, waer wildi varen nu?’ ‘Te woude ward, dat secgic u, Ende doen dat ic mi hebbe vermeten.’Ga naar voetnoot1198 ‘Bi Gode, here, ic doet u weten: 1200[regelnummer] Quaemdi inder resen gemoetGa naar voetnoot1200 Met Amelande, sine daden u nemmer goet. Al haddi hondert manne cracht,Ga naar voetnoot1202 Gine verlevet nember den nachtGa naar voetnoot1203 1204[regelnummer] Ende daertoe sidi ter doet gewont.Ga naar voetnoot1204 Mijn raet ware wel nu ter stont, Dat wi te mire suster varen. Ic sal u daer wel doen achterwarenGa naar voetnoot1207 1208[regelnummer] Den besten meester die mach wesen,Ga naar voetnoot1208 Ende als gi wel sijt genesen, Salic u wapine gnoech doen maken, Ende waer gi wilt na die sakenGa naar voetnoot1211 1212[regelnummer] Henen riden, ic vare met u.’ Die riddere hi bepensde hem nu:Ga naar voetnoot1213 ‘Dese raet mi wel ende wale;Ga naar voetnoot1214 Ic wille volgen te desen maleGa naar voetnoot1215
[pagina 86]
1216[regelnummer] Sijns raets.’ Dus keerdi daer Ga naar margenoot+Met Cefaluse te sire suster naer.Ga naar voetnoot1217 ¶ Nu waren si alle daer te voet.aant. E Die riddere verloes sijn ors goetGa naar voetnoot1219 1220[regelnummer] Int wout; so dede oec Amelant.aant. Entie joncfrouwe die hi daer vant, Verloes haer part ende haer gewaden. Dus waren si alle omberaden.Ga naar voetnoot1223 1224[regelnummer] Die swerte riddere sat na desenGa naar voetnoot1224 Op dors dat Fellons hadde gewesen, Ende nam vore hem Amelant.Ga naar voetnoot1226 Cefalus nam die joncfrouwe te hant 1228[regelnummer] Vore hem ende reden tsamen, Dat te sire suster quamen.Ga naar voetnoot1228/29 Ga naar voetnoot1229 Doent Egletine hadde verstaenGa naar voetnoot1230 Heefsese blidelike ontfaen 1232[regelnummer] Ende doe si wiste, hoe hadde gevaren Die riddere, was sijs so blide twaren,Ga naar voetnoot1232/33 Ga naar voetnoot1233 Dat si en wiste haer hoe gelaten.Ga naar voetnoot1234 Hem was gedient wel utermaten.Ga naar voetnoot1235 1236[regelnummer] Si waren ontwapent scire:Ga naar voetnoot1236 Men brachte hem cledere dire Enter joncfrouwen ende haren gerssoenGa naar voetnoot1238 Dedemen gode cleder an doen. 1240[regelnummer] Men diende hen so wel utermaten, Dat si al haers leets vergaten, Maer Amelant was drove, sonder waen, Om sinen broder ende omden naen. 1244[regelnummer] Sijn herte en verblijdde niet Om die feeste die hi daer siet.Ga naar voetnoot1245
[pagina 87]
Nu latic di tale hier af blivenGa naar voetnoot1246 Ende sal u vanden resen scriven.Ga naar voetnoot1247	voetnoot446 daventure: zie vs. 1; gewaget: vertelt; het ld. vw. hierbij is de zin die in vs. 448 met dat hi begint. voetnoot447 Daer: toen; sciet: wegreed, afscheid nam (o.v.t. van het sterke ww. sceiden); ter selver ure: tezelfdertijd; deze bepaling behoort bij de ld. vw. zin dat hi ... enz. voetnoot449 daer bi: daar in de buurt. voetnoot451 Dine: zie vs. 383; op grote trouwe: in goed vertrouwen. voetnoot452 herberge: onderdak. voetnoot453 Dies: waarvoor. voetnoot454 te hare hove: naar haar kasteel. voetnoot455 met groten love: met veel eer. voetnoot456 vander maisniden: door de huisgenoten. voetnoot458 Dat ... ware: dat zij goed voor hem zouden zorgen. voetnoot459 oppenbare: waar iedereen bij was. voetnoot460 Vorden riddere: naar de ridder toe. voetnoot461 hitene willecome wesen: heette hem welkom. voetnoot462 neech hem: boog voor hem; toten voeten: diep. voetnoot463 met goeder moeten: rustig, op z'n gemak. voetnoot464 ontwapinen: de wapens afleggen; ter stede: daar. voetnoot466 Dat: die (antecedent cleder; zie Stoett par. 55). voetnoot467 coene: dapper, fier. voetnoot469 dankes (= dankede es): dankte daarvoor; tien (= te dien) tiden: toen. voetnoot471 Docht (= docht et) hen: leek het hun; een die scoenste man: een van de mooiste mannen (zie Stoett par. 103). voetnoot472 nie: ooit (zie Stoett par. 233). voetnoot473 worden pensende: begonnen te denken (zie Stoett par. 257). voetnoot474 vandaer binnen: die daar waren. voetnoot475 sire minnen: zijn liefde (gen. afhankelijk van begeerden). voetnoot476 harre alre vrouwe: hun aller gebiedster. voetnoot477-478 trouwe (...) houden: trouw zijn. voetnoot479 sere in vrouden: erg gelukkig. voetnoot480 doen verstaen: te kennen geven. voetnoot481 Mettien: dadelijk daarop; ginder: daar. voetnoot482 gemene: met z'n tweeën, samen. margenoot+ 168r^c voetnoot484 knapen: schildknapen. voetnoot486 Daer ... gereet: er werd goed en snel bediend. voetnoot487 sneet: sneed de spijzen voor (MNW IX, 1090). voetnoot490 Over haren broder: ten gunste van haar broer. voetnoot491 te desen: als antwoord hierop. voetnoot492 ontfaene (= ontfae ne): neem hem in dienst; Godweet = God weet et. voetnoot493 Dus: aldus; gereet: snel. voetnoot494 Dedemen ... daer: ruimde men de tafels weg. voetnoot495 speelde: vermaakte zich met een spel. voetnoot496 oec met: ook. voetnoot497 Seidemen: vertelde men; dat wet: weet dat wel. voetnoot499 wel gedaen: keurig, schoon. voetnoot500 reste: sliep; sonder pine: aangenaam. voetnoot503 der minnen cracht: de macht van de liefde. voetnoot504 Dus: op deze wijze; van: door. voetnoot505 pine ende onraste: verdriet en zieleleed. voetnoot506 niet: niets. voetnoot507 gereet: snel. voetnoot508 riden: wegrijden. voetnoot510 boet (...) goeden dach: zei goedendag. voetnoot512 Der herbergen: voor het onderdak; dede: had verschaft. voetnoot513 nam orlof: nam afscheid; al daer ter stede: terstond. voetnoot514 quam daer gegaen: kwam daar aanlopen. voetnoot515 bevalne: beval hem (in zijn zorg) aan. voetnoot516 op sine trouwe: op zijn erewoord. voetnoot518 Ic ... doen: ik zal hem evenzo behandelen als mijzelf. voetnoot519 baroen: ridder. voetnoot520 varic met u: ga ik met u mee. voetnoot521-522 nu / Binnen enen jare: binnen een jaar. voetnoot522 teneger (= te eneger) stont: op de een of andere tijd. voetnoot523 Opdat ics verdine: mits ik het verdien; Ic doet u cont: ik verzeker het u. voetnoot524 anegaen: op me nemen. voetnoot525 Dies: daarom; sine trouwe: zijn erewoord; hi verwijst naar Cephalus. voetnoot526 beval: drukte op het hart; daer nare: daarna. voetnoot527 gedienstech: dienstvaardig; ware: zou zijn. voetnoot528 leverde: gaf; wapine ende part: een wapenrusting en een paard. voetnoot529 namen orlof: namen afscheid; metter vard: terstond. voetnoot530 voerde: droeg. voetnoot531 met groter gewilt: met grote snelheid. voetnoot532 quamen gereden: kwamen aanrijden; sonder waen: voorwaar. voetnoot533 Daer: (daar) waar; was gestaen: stond. voetnoot535 foreest: woud; vruchtic: vrees ik. voetnoot536 En (= het en) was nie: er was nooit; leet: doorreed. voetnoot537 Hine haddere scade in: of hij ondervond er nadeel van. voetnoot538-539 Percheval ... Erec: proleptisch onderwerp bij vs. 540-541; conroet: groep gewapende mannen. voetnoot540 si: herhalend onderwerp. voetnoot541 worden gescoffirt: werden verslagen; tien tiden: bij die gelegenheid. voetnoot542 liten: lieten achter, verloren. voetnoot544 Met pinen: met moeite. margenoot+ 168v^a voetnoot545 Sine: als ze niet. voetnoot546 tFelle: het verschrikkelijke, gevaarlijke. voetnoot547 wat es nu in uwen rade: wat bent u nu van plan. voetnoot549 Node: ongaarne, met tegenzin; bi mire trouwe: op mijn erewoord. voetnoot550 blodelike: (slechts) vol vrees; dar (inf. dorren): durf. voetnoot551 gode: dappere; te barenteert: verslagen. Meestal als één woord geschreven; zie MNW II, 584 en VIII, 124. voetnoot552 Nochtan: toch, niettemin; proven min geval: mijn geluk beproeven. voetnoot553 Wat ... sal: hoe het mij hierdoor ook zal vergaan. voetnoot554 vaste: snel. voetnoot555 metter vard: zie vs. 529. voetnoot556 hoerdijt: hoort u het. voetnoot558 Comdi: als u komt. voetnoot559 lidet (= lidet et): trekt het door; sonder scaden: ongedeerd. voetnoot561 vore hem recht: recht voor hem uit. voetnoot562 dreven rouwe groet: erg jammerden, luid weeklaagden. voetnoot563 bloet: beroofd. voetnoot565 rise: tak met bladeren; ter stede: op dat moment. voetnoot567 Ellendech wijf: ongelukkige vrouw; Dus: zo; magic: kan ik. voetnoot568 daer: waar. voetnoot569 Metten selven datse Cefalus sach: op hetzelfde moment zag Cephalus haar. Vgl. Stoett par. 325. voetnoot570 cappe: mantel; an: toe. voetnoot572 sorcoet: overkleed. voetnoot573 Sijn here: ondw. bij Doe quam gereden en blide was. Zie Stoett par. 220 (apokoinou-constructie); hovescheden: wellevendheid, hoffelijkheid. voetnoot575 grote: groette. voetnoot576 Die hem riet dat keren sere: die hem sterk aanried terug te keren. voetnoot577 Oft: indien. voetnoot579 quam an: had ontmoet; naen: dwerg. voetnoot580 Dien: aan wie; om: naar. voetnoot581 wisede: gaf de aanwijzing; mi: overgang in de direkte rede. voetnoot582 vore (= voere): zou rijden; ter linden: tot (bij) de linde. voetnoot583 Ic soude: dan zou ik. voetnoot585 vervaerdem (= vervaerde em): werd bang. voetnoot586 al sonder waen: voorwaar. voetnoot587 verraden: door valse raad in het ongeluk gestort. voetnoot589 Dat: zodat. voetnoot591 Ter neder sloech: op de grond wierp; met ere vard: onmiddellijk. voetnoot592 vercomen: bijgekomen, tot onszelf gekomen. voetnoot593 Hebwi: hebben we (zie vL. I par. 49g); groten: reusachtige. voetnoot594 een groet deel knapen: een groot aantal knechten. voetnoot595 swerd: zwart; voor de constr. zie Stoett par. 18 (ook voor de vzn. 596 en 597). voetnoot596 dogen: de ogen; blakende roet: gloeiend rood. voetnoot598 minste: kleinste; merre: groter; gygant: reus. voetnoot600 vorde: droeg; elc gemene: iedereen, elkeen. voetnoot602 waren: de pv. congrueert met stene. voetnoot604 bedwanc: in bedwang had; ter steden: op dat moment, toen. margenoot+ 168v^b voetnoot607 mi es leet: het doet mij verdriet. voetnoot608 mede: ook. voetnoot609 gi waerd in ere ander stede: dat u ergens anders was. Voor het ontbreken van het voegwoord zie Stoett par. 301. voetnoot610 En ware ic: als ik er niet was, zonder mij. voetnoot611 Om ere wille: om de wil van iemand; te voren: voor de geest. voetnoot612 Van minnen: bijv. bep. bij menech gepens. voetnoot613 Magic, ic sal: zal ik, als ik kan; enechsins: op de een of andere manier. voetnoot614 Gods loens (= lone es) hare: moge God er haar voor lonen; Gods is een anticiperende verschrijving. voetnoot615 Daer (...) om: om wie. voetnoot616-617 quam (...) op mi: vielen mij aan. Voor enk. quam zie Stoett par. 208. voetnoot618 begaetden (inf. begaden): mishandelden. voetnoot619 dogede groet verdriet: had heel wat te verduren. voetnoot622 Twi: waarom. voetnoot624-625 algader Tgoet: alle bezittingen. voetnoot626 Daer (...) horen ane: waartoe (...) behoren; wel: minstens. voetnoot627 leenknechte: leenmannen. voetnoot629 hebbenre: hebben (er); -re is vrijwel betekenisloos; vrient is mv.. voetnoot630 Dan: verder; seget: zegt. voetnoot631 Welet (= wele et) ieman becorten: wil iemand er een tweegevecht om leveren; wele: bijvorm van wilt; vri: edel. voetnoot632 Jegen hem hi come ende wint (= winne et): laat hij dan tegen hem strijden en winnen; hem: nl. de stiefvader. voetnoot633 hijs (= hij es): hij ervan; niet en twint: helemaal niets (en is het lidw.). voetnoot634 beswiken: laten in de steek; ter ure: nu. voetnoot635 Dus: daarom. voetnoot636 soude (...) bidden: zou (...) willen verzoeken. voetnoot637 Tenen vogede: als een beschermer. voetnoot639 Haddicker ene: als ik één van hen zou hebben; in = ic en; noet: moeilijkheden, zorgen. voetnoot641 bi mire trouwen: op mijn woord van eer. voetnoot642 U toren ... leet: uw leed doet mij veel verdriet. voetnoot643 selt: moet. voetnoot644 sal: zal. voetnoot645 geen: dat. voetnoot646 proven min geval: mijn geluk beproeven. voetnoot647 Magic: ben ik in staat. voetnoot648 bat beraden: beter met raad en daad bijstaan; echt: daarna. voetnoot649 Blivic doet: sterf ik. voetnoot651 bat tgereke: in een betere toestand. voetnoot653 ember: in elk geval. voetnoot657 Alselp (= also [h]elp): zo helpe. voetnoot658 scade: onaangename toestand; de jonkvrouw doelt hier op de toestand, waarin de RmM zich op dat moment bevindt. voetnoot659 En holp ... bade: het zou niet helpen dat men er mij om smeekte, nl. het niet te doen. Dit zegt de RmM. metter Mouwen. voetnoot660 Mettien: onmiddellijk daarop. voetnoot661 in ward: het bos in; met gewelt: snel. voetnoot663 Dattene (= dat ene): dat hem; moeste: zou. voetnoot664 met trouwen: vol vertrouwen. voetnoot665 Genaden ... Vrouwen: (riep) Maria aan hem genadig te zijn. voetnoot666 int wout: het woud in; eer iet lanc: spoedig. margenoot+ 168v^c voetnoot667 Daer: waar. voetnoot668 in sinen sinne: in zijn gedachte. voetnoot669 Starkelike: in sterke mate; Claretten minne: de liefde voor Clarette. voetnoot670 sach: keek; optie: naar de. voetnoot671 gaeft: hebt gegeven. voetnoot672 hiet ... doget: beval me te denken aan de riddereer (zie vs. 177 vgl.). voetnoot673 gichte: geschenk; verhoget: verblijd. voetnoot674 fier: trots; sin: hart, gemoed. voetnoot675 Dat ... bin: dat ik buiten mezelf ben (van vreugde). voetnoot676 quam vord: verscheen; min vrouwe ver Venus: vrouwe Venus; er is hier sprake van een dubbele aanspreekvorm: ver is de verkorte vorm van vrouwe. margenoot+ Minne voetnoot677 verhord heeft: hoorde (zie Stoett par. 247b); word: woorden (zie vL. I par. 12ε). voetnoot678 in hem: in zijn hart (vgl. vs. 707); na des: daarna. voetnoot679 nine: nooit; waer hi es: waar hij (ook) staat. voetnoot680 over jaer: gedurende het gehele jaar. voetnoot681 swaer: moeilijk. voetnoot682 bekinnen: begrijpen, kennen. voetnoot683 treken: handelwijze; gerechter: oprechte. voetnoot684 cranc: slap, futloos. voetnoot685 al: geheel; laet: verzaakt, zich niets gelegen laat liggen aan; der minnen bedwanc: de macht van de liefde. voetnoot686 nochtan: niettemin. voetnoot687 macht: geestkracht. voetnoot688 loes: bedrieglijk. voetnoot689 vrucht: vruchten (eigenlijk enkelvoud). voetnoot690 Deen telech: de eerste tak; melthede: mildheid. voetnoot691 Dander: de tweede; oetmodechede: nederigheid. voetnoot692 Terde: de derde; sin: verstand. voetnoot693 pine ende arbede: moeite en inspanning. voetnoot694 bliscap: vreugde; rouwe: verdriet. voetnoot695 doget: deugdzaamheid. voetnoot696 ene bedachtechede: vastberadenheid. voetnoot697 hoveschede: wellevendheid. voetnoot698 pense: gepeins; twelefste: twaalfde; vruchten: vrezen. voetnoot700 waken: wakker zijn. voetnoot701 word met soeter spraken: aangenaam klinkende woorden. voetnoot702 reinen moet: rein gemoed. voetnoot703 spoet: voorspoed. voetnoot704 lange quale: langdurige kwelling. voetnoot705 verdinen: zich verdienstelijk maken. - Daar elke syntactische eenheid in de vzn. 691-704 bestaat uit een ondw., de telkens weer samengetrokken pv. draget en een ld. vw. in de vorm van een zelfst. nmw. (resp. gesubst. infinitief) of zelfst. nmw. groep, is in vs. 705 een overeenkomstige structuur te verwachten. De pv. verdinet is onmogelijk; de emendatie van BvdS met verdriet is weinig aannemelijk, omdat al in vs. 694 van rouwe en in vs. 704 van quale sprake is. Bovendien is het bijw. wale dan moeilijk verklaarbaar. Daarom lijkt ons emendatie met verdinen - daarbij is maar één letter betrokken - aangewezen. voetnoot706 bekinnen: hebben leren kennen; si is proleptisch ondw., het eig. ondw. is Die herte. voetnoot708 dragen: vruchten voortbrengen. voetnoot709 haer: zich. voetnoot710 wanen: menen (infinitief zonder te: zie Stoett par. 279). voetnoot711 vriene dan beginnen: dan onmiddellijk met een aanzoek voor de dag komen (vriene = vriëne). voetnoot713 jegen spoet: vergeefs, vruchteloos. voetnoot714 berechten: vertellen, uiteenzetten. voetnoot715 die nu tfier: bij wie nu het vuur. voetnoot716 ontstac: in alle hevigheid ontbrandde. voetnoot717 datse: dat haar. voetnoot718 sceren ende een blijf: onzin. voetnoot720 gronen: groene. voetnoot721 Dogede: verdroeg; haer minne: liefde voor haar; quale: leed, kwelling. voetnoot723 Voer (...) torniren: ging deelnemen aan toernooien. voetnoot724 Daer: waar; hogen prijs: veel roem. voetnoot725 haer minne: liefde voor haar; sint: later. voetnoot726 minnetse (= minnede se): beminde haar. voetnoot728 als: zoals; vinden: beschreven vinden. margenoot+ 169r^a voetnoot731 Alst ... doene: als God bij machte was het te doen. voetnoot732 minnese = minnede se; met: eveneens. voetnoot733 dat wet: weet dat wel. voetnoot734 Behoeft: moet (eig. heeft nodig); goet geval: geluk, voorspoed. voetnoot735 Sal hi: wil hij; al: allen. voetnoot736 onmare: niet in tel, van geen betekenis. voetnoot737 sijn: worden; van hare: door haar. voetnoot738 Jahi wel: zeer zeker, zo is het ongetwijfeld; ans (= anne es): moge het gunnen. voetnoot739 hier an: op dit punt; bracht: gebracht (zie vL. I par. 52d en Stoett par. 286). voetnoot740 wats = wat es. voetnoot741 om niet: tevergeefs, zonder resultaat; pense: zit maar te peinzen. voetnoot742 al kerstenhede: het gehele gebied waar christenen wonen. voetnoot743 heidenesse: het gebied waar heidenen wonen. voetnoot744 daer toe: bovendien; een die scoenste man: een van de knapste mannen (zie Stoett par. 103). voetnoot745 ie: ooit; gewan: verwierf. voetnoot746 Ende ... ene: en al waren alle harten één (hart). voetnoot747 dorperheiden (dat. enkv. van -heide): laagheid, gemeenheid; rene: niet bezoedeld door. voetnoot748 die herte: dat hart. Dit vs. is evenals vs. 746 een bijz. toegeving. voetnoot749 Nochtan waendic: dan zou ik nog denken (voor de inf. zonder te zie Stoett par. 279); dulde: onaanzienlijk. voetnoot750 om: aan, over. voetnoot752 Bi rade: op raad van; sinne: hart, gemoed. voetnoot753 neme: laat ik nu maar voor lief nemen (adhortatieve conj. zonder onderw.; zie Stoett par. 5); dat ... winne: wat ik erbij win. voetnoot754 int inde: tenslotte. voetnoot755 fel: niets ontziend, wreed, driftig; groet: krachtig; voor de woordvolgorde zie Stoett par. 137. voetnoot756 sere: snel; te hemward: op hem toe. voetnoot757 sere: luid. voetnoot759 bi mire trouwen: op mijn erewoord. voetnoot760 scire: vlug, spoedig; quite maken: beroven. voetnoot761 der spraken: (gen. enkv.) wat hij zei (voor de gen. zie Stoett par. 167 III). voetnoot762 anderwarf: voor de tweede keer. voetnoot763 die nie bedarf: die nooit zal sterven, die eeuwig is. voetnoot764 u tonneren (= te onneren) vergaen: schandelijk met u aflopen. voetnoot765 hijs (= hi es): voor de gen. zie Stoett par. 167 III. voetnoot766 Hordijt (= hort i et): hoort gij het; Ende hi niet: en (of: maar) hij zei niets. voetnoot767 Mettien: terstond; liet / Lopen: gaf zijn paard de sporen. voetnoot768 soe: zo. voetnoot769-770 Dat ... / Die been: dat hij met de benen in de lucht op de grond terecht kwam; voor het mv. been zie vL. I par. 12. voetnoot771 ter stede: dadelijk. voetnoot773 houden: staan. voetnoot774 af stac: uit het zadel stootte. voetnoot775 manlike: dapper; zoals het een man past. voetnoot777 harde dorperlike: op een zeer schandelijke manier. voetnoot778 sonder plecht: zonder dat ik er aanleiding toe gaf (MNW VI, 474). voetnoot779 Oft (= of et): als het; andet: ergert, boos maakt; nemes (= neem es) recht: neem er dan wraak over. voetnoot780 sone lidijt (= lijt i et): komt gij er niet af (MNW IV, 504; so is expletief). voetnoot781 van overmodecheden: uit hoogmoed. voetnoot783 bedi: daarom. voetnoot784 Balgic mi: maakte ik me kwaad. voetnoot785 Weltijt: wanneer; Rechte nu: nu net. voetnoot786 Vor dien dat: voordat. voetnoot787 Omblide ... lede: ik mag sterven (eig. rampzalig worden wat mijn lichaam betreft; zie MNW V, 290). voetnoot790 In ... niet: daar geef ik niets om, dat kan me niets schelen. (In = ic ne; achts = acht es); Daet (= dade et): gij zoudt het (ook) doen (het ondw. gi is verzwegen); oft: als; mocht: kon. voetnoot791 dire gnoech: zeer duur. voetnoot793 seldijs (= selt i es): zult gij ervan; merren toren: meer leed. voetnoot794 deilen een spel: de keus geven (MNW II, 113). voetnoot795 bepinst u wel: denk er goed over na. voetnoot797 u pant: uw pand. voetnoot798 Soe: zo, d.w.z. door het afstaan van het pand; mogedijs (= moget i es) togen teken: kunt gij er het bewijs van laten zien. voetnoot799 waerd (= waert): zijt geweest; Fel: zie vs. 546. voetnoot800 goden coep: goedkoop; liden: vgl. vs. 780. voetnoot801 wildire: wilt gij er; iet: ook maar enigszins. voetnoot802 Jaic, en trouwen: ja, beslist; de ridder beaamt hiermee, dat hij zal strijden. voetnoot804 Dese tol: deze tol, schatting. voetnoot805 in ... haer: ik zou u helemaal niets geven. voetnoot806 taent: tergt, prikkelt. voetnoot807 ant: ergert (van anden). voetnoot808 Ende dreiget: nevenschikking met dat gi mi taent (vs. 806). voetnoot809 becorten: de twist in een tweegevecht beslissen; des sijt vroet: weet dat wel. voetnoot810 beette: steeg af. voetnoot811 na das: vervolgens. voetnoot815 ter eerden boech: voorover boog. voetnoot817 een vilt: een stuk vilt of wollen stof (zie Stoett par. 96b). voetnoot818 halsberge: maliënkolders; met: ook, eveneens. voetnoot819 al te sticken: helemaal kapot; dat wet: weet dat wel. voetnoot820 tot over none (= noene): tot na het middaguur, d.i. drie uur. Vgl. MNW IV, 2483 vgl.. voetnoot821 Haer ne geen: geen van hen. voetnoot822 Hine ... al bloet: of hij zou de strijd eenvoudigweg gestaakt hebben (zó zwaar was het gevecht). Met gode (= goede) leven: in vrede leven (zie MNW II, 2044). voetnoot823 Dore ... groet: op het verzoek van een klein kind. voetnoot825 ene halve mile: een hele tijd, eig. de tijd om een halve mijl te gaan. voetnoot826 Haerne geen: een van hen (onlogische ontkenning; zie Stoett par. 235); verquam: bijkwam, tot zichzelf kwam. voetnoot827 vernam: zag. voetnoot828 gaf: gegeven had. voetnoot829 sonder lette: dadelijk. voetnoot830 altemale: geheel en al. voetnoot831 heeft (...) genomen: nam; zie Stoett par. 247b. Evenzo es gegaen in vs, 832. voetnoot833 keerdene: draaide hem om; hitene: beval hem. voetnoot836 hem: zich. voetnoot838 Sloechine: sloeg hij hem. voetnoot839 hi duidt de rode ridder aan, evenals hi in vs. 840. voetnoot841 Verdonkerde hem die dach: werd het donker voor zijn ogen; hem duidt de RmM aan. voetnoot842 donderde, blixende: het gebruikelijke loze ondw. het ontbreekt hier. De vzn. 842-844 doen denken aan Matth. 27: 45 en 51. voetnoot844 hi duidt de zwarte ridder (de RmM) aan, evenals hi in vs. 845 en 846; nine (...) een twint: helemaal niets. voetnoot845 bekint: ziet (praes. historicum); dach: (dag)licht. voetnoot846 sonder waen: zonder twijfel, zeker. voetnoot847 werd: zal worden. voetnoot848 Dat ... doen: lett. dat u hem hebt gedood, hoe hebt u het durven doen. De gemoedsbeweging van Elyconas' broer, die deze zin uitspreekt, vindt haar uitdrukking in de proleptische plaatsing van het ld. vw. bij dorst (Dat ... sloget). voetnoot849 hem verwijst naar E. 's broer. voetnoot850 hem duidt de RmM aan, evenals Hi en hem in vs. 851. margenoot+ 169r^c voetnoot851 seinde hem: maakte een kruisteken; vervard: bevreesd. Zie voor de volgorde van de mededelingen Stoett par. 363. voetnoot852 Wat wondere waest (= was et): was het vreemd; te voren: zoëven. voetnoot853 Mode: moe. voetnoot855-856 Ane sijn swerd (...) / Stont ... algader: zijn zwaard was zijn enige toeverlaat. voetnoot858 En ... minne: zonder de liefde echter. voetnoot859 tende (= te ende) sinne: ten einde raad. voetnoot860 Si verwijst naar di minne in vs. 858. voetnoot861 vaer: vrees. voetnoot862 maecte groet geclach: weeklaagde zeer. voetnoot864 waerd = waert. voetnoot865 ontsien: gevreesd. voetnoot867 Te recht houden: de orde handhaven (in); gewout: kracht. voetnoot868 bevelic: draag ik op; gemeinlike: gezamenlijk (bep. bij vs. 869). voetnoot871 oec daer naer: vervolgens ook. voetnoot872 stakene (= stak ene): stak hem; luchteren: linker. voetnoot873 Dat: zodat; ut ran al warm: en warm uitstroomde. Behalve in dit vs. komt al warm, in rijmpositie met arm, als epitheton bij bloet voor in de vzn. 955 en 1009. voetnoot874 waende (...) wel: was vast van plan. voetnoot875 Hebben gescoerd: open te rijten; halsberch: maliënkolder. voetnoot876 scorde (...) af: scheurde af. voetnoot877 gaf: gegeven had. voetnoot878 erre: woedend; verdroech: hief op. voetnoot879 daer (...) met: waarmee hij; sloech: afsloeg. voetnoot880 Half sijn hoeft: de helft van zijn kop; vote voren: voorpoten. voetnoot883 op was coene: op rekende, staat op maakte. voetnoot884 toren: woede, toorn. voetnoot885 Meerre: groter. voetnoot887 beette neder: steeg af; es gegaen: ging (zie Stoett par. 247b). voetnoot888 bedichte: herhaaldelijk. voetnoot889 bloet ansichte: onbeschermd gelaat. voetnoot890 slogene weder: sloeg hem terug. voetnoot891 vord ende neder: overal; deze ongebruikelijke verbinding is wel een contaminatie van up ende neder en vort ende weder. voetnoot892 Dat (= dat et): zodat het allemaal. voetnoot893 Haddi: -i verwijst naar Amelant. voetnoot894 hadde gevloen: zou gevlucht zijn. voetnoot895 gevel: overkwam het, gebeurde het. voetnoot897 dat hi vloech af: zodat die eraf vloog. voetnoot899 spade: laat. voetnoot901 u: uzelf. voetnoot902 man: mannen (zie voor het mv. vL. I par. 19); hout: toegewijd. voetnoot903 Dier: waarvan (afhankelijk van menege; zie Stoett par. 104). voetnoot904 scade: jammer. voetnoot905 bi wat rade: volgens welk voorschrift, gebod. voetnoot908 algader: geheel en al, volstrekt (hier niet meer dan een stoplap; zie ook de opmerking in MNW I, 338). voetnoot909 minen tienden oudervader: mijn voorvader van tien geslachten terug. voetnoot910 verstorven: door erfenis overgegaan. voetnoot911 oit: altijd, steeds; vri: in (volle) eigendom (MNW IX, 1319). margenoot+ 169v^a voetnoot912 soe wie datter: wie er ook maar, alwie er (zie Stoett par. 321). voetnoot913 Dat hire selke scade in nam: ondervond er zulk nadeel, liep er zulk letsel op; Dat is expletief voegwoord. voetnoot914 Waest (= was et): of het nu was; joncfrouwen: de -n wegens het rijm. voetnoot915 Dat hen mochte haer leven rouwen: dat ze het zouden kunnen betreuren dat ze leefden; sluit aan bij vs. 913. voetnoot916 mochten: konden. voetnoot917 C: 100; doet (...) bleven: gestorven, omgekomen. voetnoot918 enen: een; het mv. ontgingen waarschijnlijk onder invloed van C. voetnoot919 sijn gesciet die dingen: is het gebeurd. voetnoot921 int plain: ter plaatse. voetnoot922 andere vele gesellen: vele anderen die hen vergezelden. voetnoot923 met pinen: met moeite, ternauwernood; ontdrogen haer lede: zich in veiligheid wisten te stellen, het vege lijf wisten te redden. voetnoot924 Hier bi: daarom; tFelle: zie vs. 546. voetnoot926 gygante: reuzen; oec wel: bovendien, eveneens. voetnoot927 gene so fel: zulke geduchte personen. voetnoot928 Serpente: slangen; lyone: leeuwen. voetnoot929 te minen doene: tot mijn beschikking. voetnoot930 al: allemaal. voetnoot931 naen: dwerg; dit getal: deze menigte. voetnoot932 ontsiet: heeft ontzag voor, vreest; al sonder wanc: zonder een spoor van weifeling, zonder enige aarzeling. voetnoot933 bedwanc: macht. voetnoot934 ten stonden: op dit moment. voetnoot935 so wel can ane: zoveel verstand heeft van. voetnoot936 an minen rade staen: mijn raad in acht nemen. voetnoot937 metten live ontgaen: het er levend afbrengen. voetnoot939 sekeren: beloven; bi uwer trouwen: op uw erewoord. voetnoot940 Te werkene al bi minen rade: u helemaal door mij te laten leiden. voetnoot941 uwes hebben genade: u genadig zijn. voetnoot942 sekeret = sekerede et. voetnoot944 beteren: verbetering brengen in de situatie van. voetnoot945 dier es mesdaen: tegenover wie misdaden begaan zijn. voetnoot946 [die] sere [es] mesmaect: die ernstig mishandeld, toegetakeld is. voetnoot947 al: geheel. voetnoot948 beiden (...) na: wachten op. voetnoot949 haer bi: bij haar. voetnoot950 willic: zal ik. voetnoot951 tirsten (= te irsten, eersten): eerst; baroen: ridder. voetnoot953 Dat: opdat; gomen: zorgen voor (met gen.). voetnoot954 wel: zeker; vint hi: als hij aantreft, onder handen krijgt. voetnoot955 al warm: zie vs. 873. voetnoot956 eer drie dage: binnen drie dagen; al: helemaal, volledig. voetnoot958 lief: goed. voetnoot960 starc: krachtig, sterk; gereden: aanrijden. voetnoot961 Daer (...) ter steden: daar. voetnoot963 gewont wel sere: ernstig gewond. voetnoot964 Acharme: wee. voetnoot965 dus: zo; gegaen in hant: vergaan. voetnoot967 Dies: dit (gen. bij gelovic); Sonder waen: zeker. voetnoot969 Godsat (= Gods hat)... dan: vervloekt zij hij die erover klaagt. voetnoot970 plaget te sine: placht te zijn; scip ende roder: hoofd, leidsman. voetnoot972 nember: nooit meer; onnen: vergunnen, toestaan. margenoot+ 169v^b voetnoot975 Mi droemde: ik droomde van (onpers. constr.; zie Stoett par. 186 en 240). voetnoot976 aren: arend. voetnoot977 sparewaren: sperwers. voetnoot979 becopen: boeten voor. voetnoot980 waerd jamber ende scade: zou het zonde en jammer zijn. voetnoot981 Die hem: indien iemand hem (zie Stoett par. 62.). voetnoot983 niet: niets. voetnoot984 Die ... mi: wie hem kwaad zou doen, zou het mij doen (daet = dade et). voetnoot985 sint meer dat: nu eenmaal, aangezien; si: is (conj. in rijmpositie). voetnoot986 vede: twist; versoent: bijgelegd. voetnoot987 Soe: expletief (daarom); van mi: van mijn kant. voetnoot988 Jasi: ja (dat is ze); het enclitisch pron. verwijst naar die vede; waent ons genesen: genees ons (zie Stoett par. 350). voetnoot990 Mochtic ... laten: als ik het werkelijk zou kunnen en durven nalaten. voetnoot991 God hi mote: dan moge God; verwaten: vervloeken, verdoemen. voetnoot992 Oftic: als ik. voetnoot993 den bloden hase: de lafaard. voetnoot994 donke: bijvorm van dunke; es geseten: is overgegaan (eig. is van het een op het andere gaan zitten). voetnoot995 bloetheit: lafheid. voetnoot996 gevalle: geluk. voetnoot999 darf: mag; hem bekeren: ergens heengaan. voetnoot1000 Daerne: waar hem; goet man: een man van eer; met ogen ansiet: aankijkt, in de ogen kijkt. voetnoot1001 noch begeefdi niet: houdt u nog niet op? voetnoot1002 onseden: lompe handelwijze; Comes af: kom ervan terug; ic raet u: ik beveel het u. voetnoot1003 Oft ... belgen: of ik zal er erg boos om worden. voetnoot1004 beette (...) neder: steeg af. voetnoot1005 ontwapende: ontdeed van zijn wapenuitrusting. voetnoot1007 tier stonde: op dat moment. voetnoot1008 oec mede: ook nog. voetnoot1009 al warm: zie vs. 873. voetnoot1010 vingerlijn: ring. voetnoot1011 seindi: sloeg hij een kruis. voetnoot1012 gewracht: gezet. voetnoot1014 Al ... gewesen: dat, al zou iemand dodelijk gewond zijn; dit vs. is een bep. bij vs. 1015. voetnoot1015 Seindine daer met: als hij daarmee een kruis over hem sloeg. voetnoot1016 hiet: beval. voetnoot1017 ga: zou gaan. voetnoot1018 genese: zou genezen; op sine trouwe: op grond van zijn belofte van trouw (aan Amelant). voetnoot1019 Den riddere gedachte: de ridder herinnerde zich (onpers. constr. met de datief). voetnoot1020 verboden: op het hart gedrukt. voetnoot1021 roden: roodharige; zie vs. 186. voetnoot1022 Geloven: vertrouwen; geloefdic: heb ik beloofd. voetnoot1024 doe ic u gebot: als ik mij aan uw gebod houd. voetnoot1025 banderside: anderzijds; alse hulpe mi Got: zo waarlijk helpe mij God. voetnoot1026 Soe: expletief; node: met tegenzin; raet: gebod. voetnoot1027 Nochtan: niettemin; an hem staet: is van hen afhankelijk. voetnoot1028 vort ende weder: herhaaldelijk, nu eens dit, dan weer dat. voetnoot1031 hare: hierheen. voetnoot1032 di beste riddere een: een van de beste ridders (zie Stoett par. 103). voetnoot1033 nie: ooit (zie Stoett par. 233). margenoot+ 169v^c voetnoot1036 over hem: over zijn hele lichaam; doetwonden: dodelijke wonden. voetnoot1038 waende: was bang. voetnoot1039 verquam: kwam bij bewustzijn. voetnoot1040 Ellendech: rampzalige. voetnoot1041 Wacharme: wee mij. voetnoot1042 En si: tenzij; der scoenre raet: gebod van de schone vrouw (Clarette). voetnoot1043 Verhore: in de wind sla; na dien dat mi staet: onder de gegeven omstandigheden. voetnoot1045 hebbenre ... verstaen: hebben er beiden door begrepen. voetnoot1046 minde: een vrouw liefhad. voetnoot1047 alsi ... vant: toen hij zich van zijn wapenrusting ontdaan zag; zie vs. 1005. voetnoot1048 saechte gebonden: zorgzaam verbonden. voetnoot1051 in wist (= wist et) niet: ik wist het niet. voetnoot1052 moettijd (= moet i et): moge u het; scone: Clarette. voetnoot1054 hoes (= hoe es)... nu: hoe het nu met hem ging, hoe hij zich nu voelde. voetnoot1056 scire: spoedig. voetnoot1057 werd gedaen: zal gebeuren. voetnoot1060 in knigebede: geknield te bidden. voetnoot1062 Ende: en ook; met goder trouwen: in alle oprechtheid. voetnoot1064 comen gegaen: aankomen. voetnoot1067 Viel (...) op therte: trof. voetnoot1068 van hem: door hem (de naen); verraden wesen: ongelukkig (gemaakt) te worden. voetnoot1069 onlancs vor desen: kort geleden. voetnoot1070 mesliet hem: jammerde, weeklaagde. voetnoot1072 also: aldus. voetnoot1073 dat (= dat et)... stoet: omdat hij in zo'n treurige toestand was. voetnoot1074 alle sine wapine: zijn hele wapenrusting; dor houwen: stukgehouwen. voetnoot1075 mochtmense bescouwen: kon men ze zien. voetnoot1078 leet: doortrok; sonder toren: zonder schade te ondervinden. voetnoot1079 wel: heel goed, duidelijk. voetnoot1084 Ens (= hens = het en es)... verdrach: er is niets zo goed als berusting, m.a.w. je moet je in je lot schikken. voetnoot1085 Daer ... mach: als men niets ten goede veranderen kan (voor de genitief in mens zie Stoett par. 161 Opm.). voetnoot1086 qualijc: moeilijk. voetnoot1089 gescant: mishandeld. voetnoot1090 Haer verdriet: het onrecht haar aangedaan. voetnoot1091 Beteren: een eind maken aan. voetnoot1093 mine aventure: mijn wedervaren, wat mij overkomen is. voetnoot1094 Hem ... mesdade: tegenover hem moet u uw wandaden goedmaken. margenoot+ 170r^a voetnoot1095 oec: zeker; uwes ... genade: u genadig zijn. voetnoot1098 vore setten: er voor over hebben, op het spel zetten; eer: liever. voetnoot1099 Erickene (= eer ick ene): dan dat ik hem; sneven: vernederen. voetnoot1100 gijs (= gi es): u erover. voetnoot1102 Soe ... besten: vecht dan verder zo goed als je kunt (MNW VII, 1689). voetnoot1103 salle (= sal ne): zal hem; voren: voeren, brengen; tsire vesten: naar zijn burcht. voetnoot1104 Ter Montangen: naar Montagne; geen: ginds. voetnoot1106 En heeft hi: heeft hij dan niet. voetnoot1107 hier te voren: zoëven. voetnoot1110 leet: onaangenaam. voetnoot1111 sal voldoen: moet gestand doen. voetnoot1112 quiten sine trouwe daer af: zijn erewoord inlossen. voetnoot1113 te pande gaf: als waarborg gaf. voetnoot1115 sal breken: moet een einde maken aan (ondw. hi); onsede: eerloze levenswijze. voetnoot1117 es (...) gevaen: greep. voetnoot1120 meer: nog langer. voetnoot1121 lijf: lees lief; weert (hebbe): waardeer. voetnoot1122 hulpe (...) gewinnen: bijstand verkrijgen. voetnoot1123 met minnen: zonder verzet. voetnoot1124 in sire genade: onderworpen, deemoedig. voetnoot1125 En (= 't en) holpe niet: het zou niets uitmaken. voetnoot1126 en ... gewesen: als het niet uw bevel was geweest. voetnoot1127 Wine ... desen: dan hadden we nu niets met hem te maken. voetnoot1128 haddene doet: had hem dood liggen. voetnoot1129 liet (= liet et): liet het na; uwe houde: genegenheid voor u. voetnoot1132 oft gine vliet: als u niet vlucht. voetnoot1133 letten: aarzelen. voetnoot1134 bejaget: berokkend, aangedaan. voetnoot1135 Datmen: wat men. voetnoot1136 Man no wijf: versterking bij men (vs. 1135). voetnoot1137 balh hem: werd boos. voetnoot1138 mote vervaren: mag te gronde gaan. voetnoot1139 Oftic: als ik. voetnoot1141 na das: vervolgens. voetnoot1142 waende ... nu: dacht nu te blazen (Stoett par. 250). voetnoot1145 vinc: greep. voetnoot1146 hem onderslaen: op elkaar inhouwen; bedechte: zonder ophouden. voetnoot1148 van sire groethede: voor zijn grootte. voetnoot1149 so starke lede: zo'n sterk lichaam. voetnoot1151 en wars (= ware es) niet genesen: was er niet levend van afgekomen. voetnoot1152 op sine been: te voet. voetnoot1153 ontspranc hem (ut): wist buiten het bereik te komen van; al in een: telkens. margenoot+ 170r^b voetnoot1157 verdriet: narigheid, onaangenaamheden. voetnoot1158 was oec in dien: was ook van plan; hierop sluit vs. 1161 naar de inhoud aan. voetnoot1159 Haddi ... gesien / Dat hi: als hij had gezien dat Amelant (zie Stoett par. 358). voetnoot1161 weren: zich te verdedigen; hem verwijst naar sinen here. voetnoot1165 Daer: toen; alsoe: eveneens. voetnoot1166 Ic waenne (= wane ne): ik denk dat hem (zie Stoett par. 301); scinde: in het verderf stortte. voetnoot1167 es sculdech: verdient. voetnoot1169 overdade: wandaden. BvdS ten onrechte ondade. voetnoot1170 En ... niet: neem ik niet voor mijn verantwoording. voetnoot1171 alse: zoals. voetnoot1173 genite der aventure: wacht mijn lot af. voetnoot1174 Weder (...) oft: of (...) of; vaen: gevangen nemen. voetnoot1175 naest: het meest ter harte. voetnoot1176 van Claretten: eig. wat Clarette aangaat; kint: weet wie ik ben. voetnoot1177 lange gemint: sinds lang lief. voetnoot1180 Dies ... bet: het baat ons weinig, daar schieten we weinig mee op. voetnoot1181 spreiter om sijn net: tracht haar te winnen. voetnoot1183 In coerre niet vore: ik verkoos boven haar niet. Arturs rike is ld. vw.; -re hoort bij vore (‘ervoor’). voetnoot1184 tharre minnen: in mijn liefde voor haar; spoet: geluk, voorspoed. voetnoot1186 eysche el niet: verlang niets anders. voetnoot1188 dat: dat het. voetnoot1191 In dien dat: zodat. voetnoot1192 amijs: minnaar. voetnoot1193 in gere wijs: in geen enkel opzicht. voetnoot1194 vord: naar voren. voetnoot1195 word: woorden. voetnoot1198 dat ic mi hebbe vermeten: wat ik me vast voorgenomen heb. voetnoot1200 Quaemdi inder resen gemoet: zou u de reuzen tegenkomen. voetnoot1202 hondert manne cracht: de kracht van honderd mannen. voetnoot1203 verlevet (= verlevedet): zou overleven (vL. I par. 50d). voetnoot1204 daertoe: bovendien; ter doet: dodelijk, levensgevaarlijk. voetnoot1207 achterwaren: behandelen. voetnoot1208 Den besten meester: door de beste arts (zie Stoett par. 181); die mach wesen: die er maar is. voetnoot1211 na die saken: daarna. voetnoot1213 bepensde hem: dacht bij zichzelf. voetnoot1214 wel ende wale: tautologische verbinding. voetnoot1215 te desen male: deze keer. margenoot+ 170r^c voetnoot1217 te (...) naer: naar. voetnoot1219 verloes: had verloren. voetnoot1223 omberaden: er slecht aan toe. voetnoot1224 sat: ging zitten. voetnoot1226 nam vore hem: nam voor zich op het paard. voetnoot1228/29 Het onderwerp si is twee keer niet uitgedrukt (zie Stoett par. 5g). voetnoot1229 Dat: totdat. voetnoot1230 verstaen: vernomen. voetnoot1232/33 hoe hadde gevaren / Die riddere: hoe het de ridder was vergaan. voetnoot1233 was sijs: was zij daarom. voetnoot1234 haer hoe gelaten: hoe zich te gedragen. voetnoot1235 Hem was gedient: ze werden bediend. voetnoot1236 waren ontwapent: werden van wapenrusting ontdaan. voetnoot1238 gerssoen: knecht. voetnoot1245 feeste: feestelijke ontvangst; siet: zag (zie Stoett par. 244). voetnoot1246 Nu latic di tale hier af bliven: nu staak ik het verhaal hierover. voetnoot1247 scriven: vertellen.

Vorige Volgende

Vanden riddere metter mouwen ende Sephalus