De Revisor. Jaargang 17

[p. 122]

Joseph Brodsky

Een laan met standbeelden van hard geworden modder,
die lijken op omgehakte bomen.
Velen kende ik van gezicht. Anderen
zie ik voor het eerst. Kennelijk zijn het goden
van plaatselijke rivieren en bossen, hoeders van stilte,
dan wel klonten vreemde, mij onduidelijke herinneringen.
Wat de vrouwenfiguren betreft, nimfen en dergelijke,
zij zien er onafgemaakt uit, net als gedachten;
zelfs hier, in de aangebroken toekomst,
tracht elk van hen de status van gast te bewaren.

Geen marmot springt tevoorschijn om het pad over te steken.
Geen vogel te horen, laat staan een auto:
de toekomst is een panacee voor
datgene wat zich van nature wil herhalen.
En aan de hemel verspreid, als de spullen van een vrijgezel,
hangen wolken, binnenstebuiten gekeerd
en gladgestreken. Het ruikt naar naalden,
die prikkelige substantie van minder bekende streken.
De sculpturen rijzen op in het duister, worden zwart
vanwege elkaars nabijheid, vanwege de onverschillige houding
jegens hen van het omringende landschap.

Ging er één van hen spreken, dan zou je
eerder een zucht slaken, dan huiveren,
want je zou bekende stemmen horen, je zou iets
horen in de trant van ‘Jij bent niet de vader’
of ‘Ik beschuldigde hem, maar uit angst,
en niet uit jaloezie’ - twintig jaar oude
geheimpjes van verblinde harten,
bezeten van een onzinnig streven naar macht
over soortgenoten zonder oog te hebben voor
de tautologie. De besten onder hen
waren zowel slachtoffer als beul.

[p. 123]

 

Het is maar goed, dat herinneringen van anderen

 

zich mengen met de jouwe. Het is maar goed, dat

 

sommigen van deze figuren jou

 

buitenstaanders lijken. Hun aanwezigheid wijst

 

op andere gebeurtenissen, op een andere variant van het lot,

 

misschien geen betere, maar één die je volkomen

 

aan je voorbij liet gaan. Zoiets bevrijdt

 

niet zozeer de verbeelding, als wel het geheugen

 

- en voor lang, zo niet voor altijd. Te weten komen

 

dat ze je hebben bedrogen, dat ze je totaal

 

hebben vergeten of - omgekeerd -

 

dat ze je tot op dit moment haten, is uiterst

 

onaangenaam. Maar jezelf voor te stellen

 

als het centrum van zelfs maar een lelijk heelal

 

is onfatsoenlijk en ondraaglijk.

 

 

 

Als de zeldzame of misschien zelfs wel enige bezoeker

 

van dit oord heb ik, denk ik, het recht

 

om zonder opsmuk een beschrijving te geven

 

van wat ik heb gezien. Ziedaar ons kleine Walhalla,

 

ons danig verwaarloosde landgoed

 

in de tijd, met een handvol gereviseerde zielen,

 

met landerijen, waar een geslepen sikkel,

 

zo lijkt het, wel niet aan de boemel zal gaan,

 

en waar sneeuwvlokken traag dwarrelen, als voorbeeld van

 

hoe we ons in een vacuüm moeten gedragen.

 

 

 

1987

 

vertaald door Peter Zeeman