Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 2000 (nrs. 89-92)

[p. 91]

Tom Petsinis
Vijf gedichten

De punt

Op mijn dertiende, een wereld verwijderd van de lagere school,
worstelde ik met de notie van een punt:
Een eenheid zonder lichaam of adem
Die ontsnapte aan scherpe potloden mijn tong beproefde
En minder grijpbaar bleek dan een elektron
Waarvan de wolk schoolborden bedekte met niet-weten.

Schaduwvlekken op de vervagende weken van die zomer.
De bladeren van de Spaanse eik vielen voor de honderdste keer.
Het donkere zaad was gezaaid. Ritselend door het park,
Vroeg ik mij af, twijfelde, krabde het laatste korstje
Van mijn knie alsof het een kruimel geluk was.

Het geloof groeide, versterkte gaandeweg vormen van hoop:
Dat de Heilige Geest van de meetkunde een vooraankondiging was van de ziel,
De kortste verbinding beschreef tussen God en mij.

[p. 92]

Delen door nul

Ze had onze grootmoeder kunnen zijn
Die ons waarschuwde voor giftige paddestoelen -
Om haar kwestie te beklemtonen kraste zij
Het taboe dik met vuurrood krijt.
Nooit gebruiken om door te delen,
Anders werden we weggehoond uit het ruitjesdomein
Naar onland waar wrede paradoxen heersten.
Haar waarschuwingen brachten ons nog meer in verleiding:
Jong, met steeds meer zelfvertrouwen,
Gingen we voor de grap het onmogelijke bewijzen -
Niets wat ze zei kon ons ervan weerhouden
Te bewijzen dat twee gelijk was aan één.

[p. 93]

De vloek van de driehoek

Mijn straf voor fluisteren onder de les -
De stelling van Pythagoras van het bord vegen.
Verstard in zijn gelijk viel de driehoek
Wiens waarheid zowel wonder leek als kunstje
Als roos van een jeukende schedel.

Toen ik klaar was, alleen in de klas, keek ik
Hoe het stof dwarrelde, licht tastbaar maakte,
Neerdaalde op de mouwen van mijn marineblauwe jasje,
Op schoenen gisteravond zwartglimmend gepoetst.

Bij de deur borstelde ik mijzelf stevig af -
Maar jaren later hangt die driehoek nog steeds aan mij,
En verf alleen kan hem verdrijven uit mijn haar.

[p. 94]

De Reeks van Fibonacci

Eros: de gemeenschap van nul en één.

De schepping beweegt zich voorwaarts door om te kijken.

Als grote oude Godfather herkent Tijd
Onontkoombaarheid in denappels, slakkenhuizen.

Het mannetje van de honingbij telt zijn voorouders
Als het het spoor volgt van zonnebloemzaden.
Ruggemerg ontrolt zich uit embryonale slaap.

Deze ratio leert de hand van de ambachtsman
Rechthoeken maken die het oog bekoren:
Het Parthenon scherp voor het Attisch blauw,
Een pakje Marlboro dat rood oplicht,
Een achtregelig vers dat hierna komt.

De Italiaanse wiskundige Fibonacci is beter bekend als Leonardo van Pisa (ca. 1175-ca. 1250). De naar hem genoemde reeks is: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8 ...waarin iedere term de som van de twee voorafgaande is. Deze reeks wordt veelvuldig in de natuurlijke wereld aangetroffen.

[p. 95]

Euclides bewezen

Met vingers krom van de jicht
Krijtte hij elke bewijsvoering
Als een schaatser die achten draait.

Dit was niet zo'n halfdood vak:
Hij gaf ons les met een hartstocht
Die zijn vlekkerige schedel deed kleuren
En vuur ontstak in onze oren.

Ingeperkt door tijd en ruimte
Vloekte hij als de bel ons bevrijdde
En veegde dan soepel het bord schoon
Voor zijn zwierig cursief qed

Die axioma's waren net dorens:
We worstelden ons er doorheen
Maar haalden onze handpalmen open.

Tom Petsinis werd in 1953 geboren in Grieks Macedonië en groeide op in Melbourne, Australië, waar hij met zijn ouders heen verhuisde toen hij zes was. Hij schreef twee romans (Raising the Shadows en The French Mathematician), toneelstukken en poëzie. Naming the Number is zijn vierde gedichtenbundel. Petsinis doceert wiskunde aan de Victoria University of Technology.

vertaling: willem van toorn