|
| |
| |
| |
João Cabral de Melo Neto
Vertaald door August Willemsen
Opvoeding met de steen
Een opvoeding met de steen: in lessen;
om van de steen te leren, met hem om te gaan;
zijn onnadrukkelijke, onpersoonlijke stem te vangen
(met de les over dictie begint hij de cursus).
De les in moraal, zijn koele weerstand tegen
wat vloeit, vloeien, tegen zich laten kneden;
die in poëtica, zijn concrete consistentie;
die in economie, zijn zich compact verdichten:
lessen van de steen (van buiten naar binnen,
woordloos abc), voor wie hem kan ontcijferen.
Nog een opvoeding met de steen: in de Sertåo
(van binnen naar buiten, en pre-didactisch).
In de Sertåo kan de steen geen lessen geven,
en als hij lessen gaf zou hij niets leren;
daar is de steen niet leerbaar: daar is de steen
steen van geboorte, dringt tot in de ziel.
| |
Over het zitten-/zijn-in-de-wereld
Waar sommige mensen ook gaan zitten,
ze zitten fauteuil, op elke zetel.
Ze zitten fauteuil: of wc-bril,
anatomisch, oecumenisch gestoelte,
enig voorbeeld van universeel ontwerp,
waar ieder zich voegt en zich wel voelt.
| |
| |
Waar sommige mensen ook gaan zitten,
ze zitten op ijzeren banken, op school;
hoe koesterend, hoe tactvol de bekleding,
ze voelen knobbels, van onder, zoniet spijkers,
en voor hen is zelfs niet de wc-bril
die bolronde vriend, die koesterende ronding.
Hun hele leven zitten ze niet lekker,
zelfs staande zijn er stoelen die ze voelen:
zij dragen in zich deze knobbels-zoniet-spijkers
in de billen van de ziel, in v's, oe's en ellen.
| |
De zon in pernambuco
(De zon in Pernambuco is twee zonnen,
dubbelloopszon, repeteerapparaat;
de eerste van beide, braker van vlammen,
blakert de aarde: de hagel van haat.)
De zon die landt in Pernambuco
komt slapend over de verlaten zee gevlogen,
slapend want verlaten; maar al slapend
gaart ze kracht om nog brandender op te stijgen;
zo kan ze, meer dan branden, blakeren,
en meer woestijnen effenen waar ze gaat;
of effener maken, tot aan een leegte van zee
waarboven ze blijft vliegen in haar slaap.
Pinzón zegt dat kaap Rostro Hermoso
(thans kaap Sint Augustinus genaamd)
langs aarde van het lichtste licht der aarde valt
(de naam veranderd, blijft hetzelfde zenitlicht);
maar zoveel licht in 't leven doet nu pijn:
het openbaart de bare waarheid, vereist filters:
zwarte lenzen, lenzen die verkleinen,
| |
| |
die verbannen, die veraf doen staan.
(De zon in Pernambuco is twee zonnen,
dubbelloopszon, repeteerapparaat;
de tweede van beide, braker van licht,
openbaart de bare aarde: hagel van haat.)
| |
Monument aan de aspirine
Zonneklaar: de meest praktische der zonnen,
de zon van een aspirinetablet:
makkelijk inneembaar, draagbaar en goedkoop,
zonindiksel op de summiere gedenkplaat.
Vooral omdat ze, kunstmatige zon,
door niets in haar werking overdag belet,
niet door de nacht verjaagd, iedere nacht,
zon immuun voor meteorologische wetten,
op ieder uur dat ons behaagt
opgaat en komt (steeds bij klaarlichte dag):
ontvlamt, het dril der ziel te drogen,
te bleken, tot een linnen van mid-dag.
Convergeren: uiterlijk en uitwerking
van de lens van het aspirinetablet:
de verfijnde afwerking van dit kristal,
met smergel geslepen, nagepolijst met de vijl,
prefigureert het klimaat waarin het leven doet
en het cartesiaanse van alles in dit klimaat.
Aan andere kant, want inwendige lens,
voor inwendig gebruik, achter het netvlies,
dient de lens niet uitsluitend het oog,
de lens ofwel aspirinetablet:
ze herconvergeert, voor heel het lichaam,
het smetmatige eromheen, en herverfijnt het.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd