naal getuigschrift van de kennis van het Nederlands als vreemde taal. In het kader van het Belgisch-Nederlands Cultureel Verdrag kreeg in 1973 een werkgroep de opdracht voorstellen te formuleren die in die behoefte zouden voorzien. Vanaf het begin kon de werkgroep rekenen op de steun van de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek. In 1976 was het zover en voerden de ter zake bevoegde Belgische en Nederlandse ministers een officieel examen Nederlands voor anderstaligen in; in 1977 werden de eerste examens afgenomen. In de Taalunie van 1980 is ondertussen overeengekomen dat België en Nederland gemeenschappelijk de eisen voor het behalen van het Certificaat Nederlands als vreemde taal zullen vaststellen.
Rekening houdend met de grote verschillen in taalvaardigheid onderscheidt het Certificaat drie niveaus: elementaire, basis- en uitgebreide kennis. Aan elk van die drie niveaus is een afzonderlijk certificaat, een deelcertificaat verbonden. En omdat de motieven voor de studie van het Nederlands als vreemde taal verschillen, maakt het Certificaat ook een onderscheid tussen vier gebruiksaspecten of vaardigheden: lezen, luisteren, schrijven en spreken. Voor elk van deze vaardigheden is eveneens een deelcertificaat vastgesteld. Een kandidaat die de vier deelcertificaten lees-, luister-, schrijf- en spreekvaardigheid van een bepaald niveau heeft verworven, kan die voor een volledig certificaat van dat niveau inruilen. De examens hebben jaarlijks in de hele wereld op dezelfde dag plaats. De Belgische en Nederlandse ministers hebben het Certificaat ondergebracht bij de afdeling Nederlands van de Université Catholique de Louvain in Louvain-la-Neuve. Alle schriftelijke en (door middel van cassettes) mondelinge antwoorden worden dus naar Louvain-la-Neuve gestuurd en daar volgens uniforme maatstaven door een vaste examencommissie beoordeeld. Deze examens zijn onafhankelijke toetsen, ze sluiten niet bij de een of andere cursus aan en proberen alleen vast te stellen welk niveau de examinandus in een of meer taalvaardigheden heeft bereikt.
In het kader van het Certificaat zijn momenteel vijf publikaties beschikbaar: 1. een kleine folder met praktische informatie en een lijst van de examinerende instellingen per 1 september 1983; 2. een brochure: Het Certificaat Nederlands als vreemde taal, 1983, uitgegeven door het Commissariaat-Generaal voor de Internationale Culturele Betrekkingen in Brussel en het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen in 's-Gravenhage. Deze brochure bevat de geschiedenis, de doelstelling enz. van het Certificaat en geeft diverse voorbeelden van examenopgaven per niveau en per vaardigheid; 3. de Woordenlijst elementaire kennis van F. Beersmans en L. Beheydt, 1983, van dezelfde uitgevers als de bovenvermelde brochure; er staan achthonderdnegentig lemma's in; 4. het Basiswoordenboek Nederlands van P. de Kleijn en E. Nieuwborg, 1983, een uitgave van Wolters, Leuven. Dit is een boek met tweeduizend vierenveertig gecommentarieerde woorden uit de lemma's voor elementaire kennis en basiskennis van het Certificaat; 5. ten slotte zijn ook nog oude examenopgaven beschikbaar.
Als buitenstaander oordelend stellen we vast dat het Certificaat Nederlands als vreemde taal geen geïmproviseerde aangelegenheid is, integendeel. Dat de grondleggers ervan zich door de sinds lang bestaande gelijkaardige Engelse, Duitse en Franse modellen hebben laten leiden, is een bijkomende garantie voor de degelijkheid van hun werk.
O. Vandeputte
Het Certificaat Nederlands als vreemde taal, Unité d'Etudes Néerlandaises, Place Pascal 1, B-1348 Louvain-la-Neuve, tel. (010) 41 13 25.