Ons Erfdeel. Jaargang 14

Frans-Vlaanderen: aktualiteiten.

a) Informatieve bijdragen in de pers, op de radio en voor de televisie:

Traditiegetrouw is het naar aanleiding van de Waregemse Kultuurdag dat Frans-Vlaanderen het meest aandacht krijgt. Van de 24e Kultuurdag brachten de volgende kranten een verslag: Het Volk (13 september 1971), Gazet van Antwerpen, Het Laatste Nieuws en De Standaard (14 september 1971), de weekbladen Kortrijks Handelsblad (17 september 1971), 't Pallieterke (16 september 1971) en Wij (18 september 1971) en het maandblad Het Pennoen (oktober 1971). Nagenoeg alle verslaggevers legden de nadruk op het belang van de nieuwe Franse onderwijsregeling ten gunste van het Nederlands. Enkele dagen daarvoor hadden de meeste Vlaamse persorganen het programma van de Kultuurdag afgedrukt.

Dit overzicht is beslist niet volledig en dat is evenmin het geval voor wat betreft de berichtgeving over de 10e Vlaamse Kultuurdag te Ekelsbeke, waarvan mij alleen verslagen bekend zijn in Gazet van Antwerpen (20 juli 1971) en Het Pennoen (augustus 1971). Het is evenwel een feit dat er weinig aandacht was in de Vlaamse pers voor deze manifestatie te Ekelsbeke. De datum, 18 juli, in volle vakantieperiode dus, zal daar wel niet vreemd aan zijn, maar verklaart niet alles. Over de 16e Frans-Vlaamse Kultuurdag te Rotterdam op 14 mei 1971 vonden we verslagen in De Standaard en Het Laatste Nieuws (17 mei 1971), respektievelijk van A.M. en F. de Keyser.

Een onderwerp dat geregeld de aandacht trekt is de ontwikkeling van de Duinkerkse haven. Herman Welter (Gazet van Antwerpen-redakteur) schreef hierover een goed gedokumenteerde en heldere bijdrage in Neerlandia (75e jrg., nr. 2, april-mei 1971) en van een wekelijkse ekonomische rubriek in de Franse krant Le Monde (22 juni 1971) waren drie bladzijden gewijd aan hetzelfde onderwerp, met bijdragen van François Grosrichard (Une industrialisation gigantesque qui risque d'être inhumaine), Jean-Pierre Dumont (La recherche de main-d'oeuvre: une course semée d'obstacles) en Marc Burnod (Un urbanisme sans joie).

Nogmaals Le Monde. Onder de titel ‘Régionalistes ou Français en marge’ verscheen een reeks interviews in vijf afleveringen (3, 4, 5, 6 en 7 augustus 1971) met militanten van het regionalisme in Frankrijk. Het was er redakteur Henri Deligny in de eerste plaats om te doen de geïnterviewden zo uitvoerig mogelijk hun standpunten te laten uiteenzetten. In het tweede deel (Les Flandres contre le ‘colonialisme’ de Paris) kwamen Dr. Jan Klaas uit Sint-Omaars, O.E.-redakteur Jacques Fermaut en Eric Sanders aan het woord. De bijdragen van H. Deligny gingen in Vlaanderen niet onopgemerkt voorbij. Het weekblad Wij (14 augustus 1971) bracht een nagenoeg volledige vertaling van het standpunt van de drie Frans-Vlamingen. Volgens het persoverzicht van hetzelfde weekblad gaven ook De Nieuwe Gids en Le Peuple een kommentaar.

N.a.v. de onthulling van een monument te Wervik ter ere van de Oranje-Prins Willem-George-Frederik, kwamen verslagen of historische evokaties in de kranten Het Laatste Nieuws (14 september 1971) en De Standaard (11 en 13 september '71).

Tenslotte zijn er de bijdragen over de meest diverse onderwerpen in verband met Frans-Vlaanderen: van André Demedts in Gazet van Antwerpen (8 september 1971), Marten Heida in het Reformatorisch Dagblad (22 en 29 mei 1971), Em. Dotselaere in Het Laatste Nieuws (17 mei 1971), E. de V. (vraaggesprek met Dr. Jan Klaas) in 't Pallieterke (3, 10 en 17 september 1971), A. Lammertyn in het Kortrijks Handelsblad (9 juli, 3 en 10 september en 1 oktober 1971) en in het Brugsch Handelsblad (10 juli 1971), C. Moeyaert in Het Wekelijks Nieuws (21 mei, 6 augustus en 22 oktober 1971), T. van Overstraeten in Wij (22 mei 1971), Eric Sanders in L'Avenir de la Bretagne (mei 1971), Drs. D.J.M. Zeinstra in De Stem fan Fryslan (juli-augustus 1971), R. Van Hazebroek in Neerlandia (75e jrg., nr. 3, juli-augustus 1971) en Drs. A.P.M. Brans, Drs. Jef Notermans, Mr. L.J.M. Corten en Joh. Thijssen in een speciaal aan Frans-Vlaanderen gewijd nummer van De Europese Gemeente (70/11), verschenen begin 1971.

●	B.R.T. 2, Gewestelijke Omroep West-Vlaanderen gaf op 14 september 1971 in Splinternieuws een reportage te beluisteren, verzorgd door Valeer Arickx, over de 24e Frans-Vlaamse Kultuurdag te Waregem.
●	Enkele dagen voor dezelfde kultuurdag, op 9 september 1971, zond de Vlaamse televizie een vraagge-

[p. 180]

sprek uit met Leo Vanackere en Luc Verbeke.

b) Boeken:

●	Aménagement d'une région urbaine le Nord-Pas-de-Calais, het werk van de studiegroep Oream-Nord, is in 1971 uitgegeven door La Documentation Française en Actica Editions. Het bevat een inventaris van de regio Nord en adviezen voor de toekomstige ontwikkeling op sociaal-ekonomisch gebied en op het terrein van de ruimtelijke ordening.
●	Georges Sueur, journalist bij Le Monde, publiceerde een informatief en tevens kritisch werk over de Rijselse metropool onder de titel Lille-Roubaix-Tourcoing / Métropole en miettes (Stock, Collection Villes Clés, prijs: 19 FF).
●	Zopas verscheen ook de volksalmanak 't Manneke uit de Mane, 1972, die weer talrijke bijdragen over Frans-Vlaanderen bevat. Het boekje kost 25 BF, telt 168 blz. en kan worden besteld bij K. de Lille, Cartonstraat 40, 8900 leper.

c) Diverse kulturele manifestaties:

●	Het C.D.E.I.N. (Centre départemental d'échanges internationaux du Nord, adres: 219bis, bd de la Liberté, 59 Rijsel) organizeerde op 4 en 5 juni 1971 zijn 11e ‘Rencontre annuelle de l'Europe du Nord-Ouest’ met als tema ‘La commune dans la construction Européenne’. Naast de talrijke deelnemers uit Noord-Frankrijk, Rijnland-Westfalen, Nederlands-Limburg en Henegouwen was er voor het eerst ook een flinke delegatie van de Westvlaamse steden Wervik, Menen en Kortrijk aanwezig. Van Vlaamse zijde werd er het woord gevoerd door Paul Kempynck (Volkshogeschool de Blankaert). Duidelijk kwam de noodzaak tot uiting voor de provincie West-Vlaanderen over een soort Sekretariaat voor Internationale Uitwisselingen (een ekwivalent van het C.D.E.I.N.) te beschikken om tot een vruchtbaarder kontakt en samenwerking met Noord-Frankrijk te komen.
●	Van 13 september tot 31 oktober 1971 verleende het Rijselse Museum voor Schone Kunsten onderdak aan de tentoonstelling ‘L'Armoire Hollandaise aux porcelaines de Chine’, een initiatief van het Institut Néerlandais te Parijs.
●	Roel D'Haese ekspozeerde van 26 mei tot 30 juni 1971 tekeningen en skulpturen in de Galerie Nord, te Rijsel.
●	Elf Frans-Vlamingen hebben deelgenomen aan de speciaal voor Fransen georganizeerde zomerkursus ‘Ontmoeting met de Noordelijke Nederlanden’ van 15 tot 21 augustus 1971 in de volkshogeschool 't Oldörp te Uithuizen (Groningen). De voertaal van de kursus was het Nederlands.
●	De werkgroep Geschiedenis-Toerisme-Heemkunde van het Komitee voor Frans-Vlaanderen hield op 17 juli 1971 zijn derde geschiedkundig kollokwium te Bollezele. Tema was de wordingsgeschiedenis van de Nederlandse taal.
●	Sedert 12 september 1971 mag de Westvlaamse grensstad Wervik zich verheugen in een Prins Frederik van Oranje Nassau-gedenkteken op het plein dat sedert 1968 het Frederiksplein wordt genoemd. Willem George Frederik was de jongste zoon van Willem V, stadhouder van Holland. Op 13 september 1793 leverde hij te Wervik slag tegen het Frans leger. Het gedenkteken kwam tot stand op initiatief en door de ijver van Jan A. Bomans, archivaris uit Heemstede en dank zij de financiële steun van de V.T.B.-V.A.B. De onthulling van het gedenkteken, een medaillon van de Rotterdamse beeldhouwer Willem Verbon, ging gepaard met toespraken door de burgemeester en stadssekretaris van Wervik, door Jan A. Bomans en door Jozef van Overstraeten, voorzitter van de V.T.B.-V.A.B.

Erik Vandewalle