beweging ‘Retour à Liège’ en nu ex-burgemeester van de in het Vlaamse Gewest liggende gemeente Voeren, was een blunder. Kritiek kreeg de koning ook voor zijn weigering in de lente van 1990 om het door het parlement goedgekeurde wetsontwerp tot gedeeltelijke depenalisering van abortus te ondertekenen. Hij riep toen zijn persoonlijk geweten in om zijn koninklijke functie, het ondertekenen van de wet, niet te moeten uitoefenen, wat geleid heeft tot een inmiddels gesuste ‘mini-koningskwestie’.
Boudewijn is in de afgelopen veertig jaar uitgegroeid tot een man die zijn taak in geweten en met een enorme dossierkennis vervult. Hij begeleidt de regeringen vanuit een ongeëvenaarde ervaring. Dat hij - ondanks de occasionele kritiek - uitgroeide tot een geliefde figuur en een algemeen gerespecteerd staatshoofd, is voor het grootste deel zijn persoonlijke verdienste.
Het koningshuis zit in België niet zo diep geworteld als in sommige buurlanden. Royalisme bestaat, maar het is niet algemeen verspreid. Het Britse en zelfs het Nederlandse hof zijn veel populairder en kunnen op meer traditie bogen dan het Belgische. Toch bestaat er in België geen republikeinse stroming van betekenis. De roep naar de republiek leeft er niet. In Vlaanderen denkt alleen het extreem-rechtse Vlaams Blok in die richting, maar dat past in zijn streven naar compromisloos separatisme. Zelfs José Happart liet onlangs verstaan dat de koning te verkiezen valt boven een Vlaamse president. Want de koning is Vlaming noch Waal, en dat is in België een sterke troef. Regeren over een verdeeld land versterkt het belang van het koningshuis. Regelmatig wordt de koning het bindteken genoemd dat de beide grote gemeenschappen onder één dak samenhoudt. En dat is een cruciale positie.
De jubilaris - en de dynastie waarvan hij de vertegenwoordiger is - krijgen ruime aandacht, en dat niet alleen rechtstreeks via de koningsfeesten. Kranten, tijdschriften, radio en televisie spinnen het levensverhaal nog eens extra uit. Gazet van Antwerpen b.v. geeft een exclusieve tiendelige magazine-reeks uit, waarin ooggetuigen, critici en historici over het leven en het werk van Boudewijn vertellen. In de boekwinkels liggen verschillende boeken en kleurrijke foto-albums voor. Zo verscheen bij Didier Hatier te Brussel het drietalige Le livre du Roi Baudouin - Het boek van Koning Boudewijn - Das Buch vom König Baudouin (1989), waarin in woord en beeld een portret wordt gegeven van de vorst. In 1990 verscheen bij Lannoo te Tielt Vijf Koningen van Henri Van Daele. De auteur wil daarin een zo juist mogelijk beeld schetsen van achtereenvolgens Leopold I, Leopold II, Albert, Leopold III en Boudewijn. Iets ouder, maar nog steeds verkrijgbaar, zijn Koning Boudewijn. 35 jaar dialoog met de Natie (Lannoo, Tielt/INBEL, Brussel 1986), met een keuze uit de koninklijke toespraken van 1951 tot 1986, en Sire. Een jaar uit het leven van de Belgische koninklijke familie (Lannoo, Tielt-Weesp 1985). Van het laatstgenoemde boek verschenen ook een Franse, een Duitse, een internationale (d.i. Engels-Spaans-Japanse) en een speciale Japanse editie.
En daarmee houdt het niet op. Mark De Bie schreef een toneelstuk over Leopold I, De Coburger, waarvan bij Lannoo een prozaversie verschijnt. De première (in een produktie van Arca te Gent en met Jo De Meyere op de planken) vond plaats - hoe kan het ook anders - op de zestigste verjaardag van Boudewijn. De Nieuwe Snaar, een Vlaamse popgroep, componeerde de Dynasty-rap, die regelmatig op de BRT-radionetten te beluisteren is. En zo kunnen nog tientallen andere faits divers rond de jarige koning worden opgesomd.
Dat Vlamingen en Walen zich samen achter hun koning scharen, werd muzikaal geïllustreerd door het Waalse zangeresje Sandra Kim en de Vlaamse zanger Luc Steeno, die in duet, afwisselend in het Frans en het Nederlands, het vrij bekende J' aime mon pays - Ik hou van mijn land zongen op het verjaardagsfeest van de vorst. In dat lied komen