Liederen en gedichten uit het Gruuthuse-handschrift. Deel 1: liederen

[p. 255]

tekstkritische noten

12

In noyaelre trauwen fijn,¹
Sonder fraude of malengien,²
Willic eewich haer dienre zijn,
Want duecht ende vruecht doet si ghescien.
Haer edel wivelic zoete aenzien
Staet binnen in mire hertzen scrijn.^4-6

Naest Gode so moet dat herte mijn
Altoos bliven haer eighijn.

Al warich heinen over Rijn,⁹

Ballade. Conjectuur in 't begin vgl. 15.
R. in ternair ritme. Hier de || niet ontbonden; zou melodisch niet verkieslijk zijn.

1 in noyaelre trauwen, ‘in oprechte trouw’.

2 sonder fraude of malengien, ‘zonder bedrog of kwade trouw’; een aan de rechtstaal ontleende formule, waarin iets van de ‘scholing’ van de dichter doorklinkt; verg. de liederen 36, r. 19 en 130, r. 7.

4-6 aan het begin van deze regels is het perkament, zoals De Vreese zegt, ‘afgeschilferd’; N. Geerts heeft al voorgesteld r. 4 te completeren met want, en van de hoofdletter W is ook nog wel iets te herkennen; hetzelfde kan gezegd worden van de H in r. 5 en de S in r. 6; verg. lied 97: ‘Binnen in mir hertzen cas / Daer staet een bloume’.

9 ‘al was ik op reis in het Rijnland’; blijkbaar lag daar voor de dichter persoonlijk en voor de Bruggelingen van het einde der 14de eeuw in het algemeen het meest bekende ‘buitenland’; verg. lied 120.

[p. 256]

10

Gheheel soude haer mijn hertze bliven,

 

Want haer wivelic anscijn

 

En can men uut mi niet verdriven.

 

Mine bliscap ware niet te scriven,

 

Gaefsoe mi troost een lettelkijn.

 

 

15

Naest Gode so etc.

 

 

 

Hoe mochtic achten eenighe pijn

 

Die mi haer minne doghen doet,

 

Want als die edel duutsche wijn

 

Mach si verhueghen minen moet.

20

Wat soe mi doet, Docht mi niet goet,

 

Ic ware onwetender dan een zwijn.²¹

 

 

 

Naest Gode so moet die hertze mijn

 

Altoos bliven haer eighijn.

21 onwetender dan een zwijn: het varken was voor vlaamse dichters in de 13de en 14de eeuw een beeld van domheid (zie voorbeelden bij Verdam).