Grimbergse oorlog

(1852-1854)–Anoniem Grimbergse oorlog– rechtenstatus


[vs. 5490-6366]aant. 5490.[regelnummer] Nu wil ic u voirt gewaghen Van die op de borch laghen
[pagina 249]
Van Grimberghen, wat si daden, Ende wies sy waren beraden. Tierst dat wort versien de dach, Deden si sonder verdrach Blasen enen groten horen; Sy waren gewapent wel te voren, Ende daden hare poerten ontstulen, Ende reden in 't here daer buten, 5500.[regelnummer] Scilt om hals, spere in hant, Met menighen ridder achemantGa naar voetnoot5501 aant. Gemonteert met stouten moede.Ga naar voetnoot5502 D'ander waren op hoer hoede, Die dair laghen op den velde; Daer mocht men sien met ghewelde, Die orssen nopen metten sporen: Elc heeft sinen man vercoren Ende lieten haer glavien sincken. Men sach daer steken ende vermincken; 5510.[regelnummer] Ende selcke horte so ontsoete Uten sadele, dat hy de voeteGa naar voetnoot5511 Opwaert keerde, ende in dat gras Also lanc viel als hy was. Oic sach men selliken geraken Soe felliken, hem dochte craken
[pagina 250]
Die ribben in den lichame sijn; Menighen glavie bruin stalijn Sach men beverwen met bloede, Dus hem die heren, met overmoede, 5520.[regelnummer] So vreselike onderhorten: Men sach daer dan menighen storten Van den orsse bi ongewelt. Die glavien vlogen over 't velt In cleinen stucken ende trinsoene. Met overmoet als lioene Sach men die Grimberchse heren Aldus op haer vianden keren; Als die speren gebroken waren, Trocken si, al sonder sparen, 5530.[regelnummer] Hare sweerde uten scoe, En elckerlijc reet anderen toe. Daer wert gestreden anxtelike, Ende van slagen vreselike Gedient op die wijchstat;aant. Dus maecte elc anderen van bloede nat, End elkerlijc woude met gewelde Den prijs voeren van den velde,
[pagina 251]
Ocht op de stat bliven doot. Daer was menich in groter noot: 5540.[regelnummer] Elc riep sijn teken en sinen cri. Van Grimberghen die heren vri Vochten daer met selken nide, Dat die van in 's hertogen sideGa naar voetnoot5543 Erselen moesten eer die strijt Gestreden waer; ter selver tijt Menich gereden man bleef er doot, Ende der voetgangeren een conroot, Daer men niet vele op en gist. In dat orloghe, in desen twistGa naar voetnoot5549 5550.[regelnummer] Waren die Brabanters geheel Al te seer in 't achterdeel; Want si die meeste scade namen. Te haren tenten dat si quamenGa naar voetnoot5553 In haer slote, in haer behout, Ende van Grimbergen die heren stout Keerden weder ter borcht waert Stoutelic end onvervaert,Ga naar voetnoot5557 Ende waren luttel in sorgen dies Dat hem was so groot verlies
[pagina 252]
5560.[regelnummer] Nakende ende so sware scaden. Leeft menich man in overdaden, In hoverden, in onmaten; Maer wilt hi hem niet gematen, Hine es so hoge, no so rike, Hine wort genedert sekerlike Van sire grote overdade, Weder het vroech si of spade: Grote overdaet noyt lange stont. Nu wil ic u voirt maken cont 5570.[regelnummer] Van her Heinric die er in porre Hy ende her Boudewijn van den Torre Gekeert te haren lieden waert.aant. Die grave heeft hem ane de vaert Gelooft te senden vijf hondert platen, De beste die in Vlaenderen saten, So dat si 's anderdages by tideGa naar voetnoot5576 Haer viant souden bestaen met stride, Ende van achter op hem comen, So dat si den strijt met vromen 5580.[regelnummer] Liden souden ende vechten seghe. Dus voeren dese twee heren weghe,
[pagina 253]
Die lettel wisten, seker sijt,Ga naar voetnoot5582 Dat haer lieden selken strijt En selken scade hadden leden. So langhe hebben si ghereden, Dat si in hair here sijn comen,Ga naar voetnoot5586 Daer grote scade was genomen; Want si vonden daer tiere stont, Menighen man doot ende gewont, 5590.[regelnummer] Daer si an dreven rouwe groot; Doch versaemden si haer conroot, Ende troosten wel na haer behoeve,Ga naar voetnoot5592 Die om haer vrienden waren droeve. Sy ontboden, dat verstaet, Haren heymelicken raet, Ende vertelden hem dat belof,Ga naar voetnoot5596 Daer si wel seker waren of, Dat hem die grave hadde ghedaen Van Vlaenderen. Hier na wel saenGa naar voetnoot5599 5600.[regelnummer] Dede men 't hem alle verclaren, Die in hare hulpe waren, Ende beval met groten ghere Hem alle die waren in 't here, Dat si hem wapenen souden:Ga naar voetnoot5604 Want si des morgens striden wouden,
[pagina 254]
Ende maken des orloghs een einde. Mijnheer Heinric die seindeGa naar voetnoot5607 Om enen riddere, hiet her Pollaer, Ende cosene t'enen sovereine daer. 5610.[regelnummer] Oec maecten si leitsmanne, 't Volc te beleidene voirtanne, Vijf of ses in hare partie. Daer sach men menighen ridder vrie Gewapent ende geartseneert,aant. Ter orsse hoge gemonteert, Die haren jonchere bystaen wouden, Ende Brabant in eren houden, Ofte haer lijf daer vore waghen. Die heren van Grimbergen plaghen 5620.[regelnummer] Haers ghemachs, als si best mochten;Ga naar voetnoot5620 Want si hadden moede ghevochten, Ende rusten hem te dier wileGa naar voetnoot5622 Tote voer den daghe een wile. Doen blies die wachte een horen, Die hy geblasen hadde dicke te voren, Ende die heren sprongen rasch Van haren bedde in dat harnasch;
[pagina 255]
Die knapen sadelden hare paerden. Hierenbinnen so verbaerde 5630.[regelnummer] Die dach, ende die heren spronghen Op haer orsse die sy met sporen dwonghen.Ga naar voetnoot5631 Elc nam een spere in sijn hant; Menich ridder, menich serjant Rumede dair met bliden sinne Die borch, die daer weder inne Voirt ane nemmermeer en keerde. Mijn heer Aert, die wel geleerde Van Grimbergen, die ridder vermaert, Ende sijn sone, her Geraert, 5640.[regelnummer] Waren in d'ierste scare algader, Dat was sone ende vader, Die op tshertogen conroot Toonden manlichede groot. Her Paridaen van Massenhoven Mochte men ooc te rechte loven, Ende van Oyenbrugge her Heinric, Die hem proefde ridderlic; So dede her Wouter Berthout, Her Willem van Morsele, een ridder stout,
[pagina 256]
5650.[regelnummer] Ende her Geraert van der Spleet, Die ridder waert, daer men street, Want ridderlijc waren sine daden. Oic help wreken met groter scade Her Heinric d'onverveerde, Die geheten was van Weerde, Ende her Wouter van der Heiden. Ooc reet mede, sonder beiden, Van Scoudenbroec her Heinric,Ga naar voetnoot5658 Die hem proefde riddelic, 5660.[regelnummer] Ende her Willem van den Hove; Dese waren ridders van groten love. Ooc hadden van Grimberghen die heren Den menigen die hem met erenGa naar voetnoot5663 Om vrientscap dienden ende om scout; Van Berbelgen die here stout Was in haer hulpe comen dare. Men maekte in haer scareGa naar voetnoot5667 Baenroetsen vier tien tide, Eer dat men quam ten stride. 5670.[regelnummer] Van desen baenroetsen was een, Also ons telt in 't gemeen D'historie van wilen ere, Van Baron, die stoute here,
[pagina 257]
Dien men heet van Aspremont; Die heer met van Cleermont, Van Baufermont oic, dat 's ware sake, Ende die borchgrave van Montenake: Dese viere bonden baniere Met dien van Grimberghen hiere. 5680.[regelnummer] Voirt sijn gereden die herenGa naar voetnoot5680 Behendeliken ende met eren Tot dat si haer vianden saghen, Die van prisse wel gescaert laghen.Ga naar voetnoot5683 Doen ginghen van Grimberghen die heren Ridderen maken met groter eren. Daer wert ridder in die vaert Van Beyghem heer Alaert,Ga naar voetnoot5687 Ende Obbin, sijn neve waert, Ende van Lembosch her Godevaert, 5690.[regelnummer] Ende her Aert van Oyenbrugge, Die jonge, die ooc over rugge Menighen stac, ende so sloech Dat hijs in .vij. daghen en loech. Dus waert ridder, also men vint, Mijn her Heinric van Lint, Ende her Wouter Ysenbaert,Ga naar voetnoot5696 Die stout was ende onvervaert,
[pagina 258]
Ende oic ene met hem,Ga naar voetnoot5698 Her Adam, die men hiet Heusken; 5700.[regelnummer] So dede her Wouter van der Thommen. Al heb ic u dese t' ere sommen Genoemt, ic hebber lichte Vergeten in mijn ghedichte, Die ridders namen dair ontfinghen.Ga naar voetnoot5704 Deus! hoe mocht men dair sien springhen Orssen met wapenen overtoghen, Daer die heren wel vermoghen Op saten, in haer diere parementen. Daer mocht men wonderlike achementen 5710.[regelnummer] Sien van silver ende van goude, Ende van lasuere, also elc woudeGa naar voetnoot5711 Hem selven daer bekenlic maken. Daer sach men eerlijc blaken Ende wapenroc ende baniere, Daer tekenen aen stonden menichtiere.aant. Aldus behagelike quamen Die van Grimberghen te samen, Beide t'ors ende te voet,Ga naar voetnoot5718 Den Brabanters in 't ghemoet,
[pagina 259]
5720.[regelnummer] Daer drie baenroetsen tien stondenGa naar voetnoot5720 In worden die baniere bonden: Van Kuyc, van Tornebosch, van Merckem. Dus worden vele ridders onder hem,aant. Diere namen ic u niet en berghe: Her Wouter was een van Hildenberghe, Ende her Wouter van Pollair. Dese ridderen worden dair:aant. Her Reinere van Baleer, wet wale, Ende Gerart van Dormale, 5730.[regelnummer] Her Wouter met van Risinghem, Ende mijn her Aert van Wingen, Her Wouter van Torre, her Gosewijn Van Wange. Dese wouden ridders sijn;aant. Her Adolf van Harpen, ende her Willem Van Nielle; her Wouter met hem, Die men hiet van Werfugijs. Daer wert oic ridder, des sijt wijs, Van Berlemont her Geraert,Ga naar voetnoot5738 aant. Ende her Wouter, die teser vaertaant. 5740.[regelnummer] Hem wel proefden van den standaert,aant. Ende her Walraven, geseit voirwaer
[pagina 260]
Van der Screyen, wert ridder vorwaeren. Soe dede her Peter ooc van Haren, Ende twee sire broederen teser vaert,Ga naar voetnoot5744 Mijn her Jan ende mijn her Aert. Daer wert oic ridder menich man, Dien ic genoemen niet en can, In der Brabanters partie. Scoender volc en sach men nie, 5750.[regelnummer] Even vele dan daer was Vergadert op dat groene gras. Alse die ridders ghemaict waren, Ordonneerden sy haer scaren In beide siden met stouten moede. Mijn heer Heinric, die vroede, Van Brabant, ende heer Pollaer Troosten wel haer lieden daer Ende heer Bouden van den Torre. Die van Grimberghen waren in porre,Ga naar voetnoot5759 5760.[regelnummer] Ende sloegen haer orsse mettic sporen.Ga naar voetnoot5760 Daer hoerde men blasen menighen hoeren, Ende trompen oic in elken side,Ga naar voetnoot5762 Daer die heren met groten nide Metten glavien vergaderen souden. Men sach dus cort op de mouden
[pagina 261]
D'orsse lopen d'een tegen d'ander. Ic wane dat noyt Alexander Soe herden strijt en began.Ga naar voetnoot5768 Elc vercoes daer sinen manGa naar voetnoot5769 5770.[regelnummer] Mettien stercken glavien stijf; Elc speelde daer om anders lijf Te nemen op dat hy mochte. Daer was al te groot gerochte: Men hoerde daer die scachte craken, Daer hem de heren met onderstaken Op de scilde ende op de platen, Dus moeste menich sijn leven laten; Selc wert vertreden in den porsse, Ende selc overreden met den orsse; 5780.[regelnummer] Selc was gesteken in der joesten, Dat hi hem moeste des vals getroesten; Maer eer hy op conste comen So wert hem sijn leven ghenomenGa naar voetnoot5783 Van den voetvolcke, sonder sparen, Die ten stride comen waren, Selc met bilen, selc met staven, Daer si slagen groot met gavenGa naar voetnoot5787
[pagina 262]
Op de Brabanters partie,aant. Die lettel voetganghers jegen die 5790.[regelnummer] Van Grimberghen hadden daer. T'ierst dat die glavien claerGa naar voetnoot5791 Gebroken waren, vonc men ten sweerde. Menigen ridder van grooter weerde Hadden die Grimberchsen bracht, Die also vromelijc vacht Dat mer lange af mach tellen. Die sweerden cloncken daer als bellen, Beide op helmen ende op ventaljen.Ga naar voetnoot5798 aant. Daer moesten erselen twee battaeljen; 5800.[regelnummer] In d'ene was leitsman, si u becant, Mijn heer Heinric van Brabant; D'ander van den Torre her Bouden, Die haer volc behoeden wouden Tote hem hulpe quame mere. Nu hoirt van Pollair den here, Die drie baenrotsen bracht met hem: Van Kuyc, van Coudenborch, van Merckhem, Met menigen ridder es waer Uyt Brabant: her Willem van Wespelaer,
[pagina 263]
5810.[regelnummer] Van Hildenberghe heer Walteer,Ga naar voetnoot5810 Ende her Reinere van Baleer; Die here van Diest, van Trasengijs, Van Hoerne, van Reve, des sijt wijs, Rotselaer, Heusdene, Wesemale, Bierbeke, Marbais, Leefdale, Van Wavre, van Campenhout; So langhe reden dese heren stout, Ende oic die here van Dongelbergen,Ga naar voetnoot5818 Dat si den here van Grimbergen 5820.[regelnummer] Hebben doe die sonne ondergaen. Doen riep mijn heer Pollaer saen: ‘Slaet toe, ghy heren, het's gewonnenGa naar voetnoot5822 Wy hebben die rayen van der sonnen.’ Daer voeren si steken ende slaen;Ga naar voetnoot5824 Maer si werden so ontfaen In der Grimberchser scaren Dat si wel worden ghewaren Dat heur wasdom cleine soude wesen.Ga naar voetnoot5828 En es clerc die soude gelesen 5830.[regelnummer] Die mortorie die sy wrochten.aant. Daer wert anxtelijc gevochten;
[pagina 264]
Daer woude elc sinen toorn wreken; Menigen scilt sach men dorsteken, Ende verslaen menichs helms rant. Mijn her Heinric van Brabant Ende mijn her Bouden van den Torre Sijn elc ten stride waert in porre. Doen si her Pollair vechten sagen Voeren si dienen van groten slaghen; 5840.[regelnummer] Want si hadden in hare scare Menighen eerliken riddare Die hem die grave van Vlaenderlant Ten anderen stride hadde ghesant. Derre was wel twee honderd bleven,Ga naar voetnoot5844 Die avonturen wouden 't leven; Onder hem .viij. baenrotsen waerde: Van Gistelen, van Scoers, van Oudenaerde,Ga naar voetnoot5847 Van Gavere, van Niele, van Masmine,aant. Van Axele, van Rode die heren fine, 5850.[regelnummer] Ende die daer ridders name ontfinghen:Ga naar voetnoot5850 Mijn her Wouter van Risinghen, Her Gosen van Wanghe, ende van Dormale Her Geraert; dese vochten wale
[pagina 265]
Met her Heinric van Brabant, Ende die stoute her Willem Tant,Ga naar voetnoot5855 Her Aert van Winge, her Adolf van Harpen; Hem sach men uten sadele werpen Menighen man met sulcken nide Dat hem die ribben in de sideGa naar voetnoot5859 aant. 5860.[regelnummer] Moesten bughen ende craken; Men sach daer moort met sweerden maken Mijn here Wouter van den Torre; Daer was menighe trage gorreaant. Ghemaect, die men daer hoorde neyen; Daer was her Walraven van den ScreyenGa naar voetnoot5865 Ridderlike, des sijt wijs, Ende mijn her Wouter van Warfugijs. Her Peter van Haren, ridder waert, Ende twee sire broeder, her Jan ende Aert, 5870.[regelnummer] Proefden hem wale, voor waer gheseit; Ende mijn her Jan van der CondeitGa naar voetnoot5871 Vachte vromelijc ter selver stont, Ende mijn her Jan van Berlemont. Daer was ghestreden ridderlike; Men sach daer dakeren heerlike Menighe baniere op den velde. Die heren streden met geweldeGa naar voetnoot5877
[pagina 266]
Van Grimbergen, dat si u cont; Sy hebben menigen gewont 5880.[regelnummer] Ende doot geslagen metten sweerden, So wat hem die Brabanters weerden Ende haer hulperen, si moesten wiken. Niet wel en begant geliken Mijn her Heinrike van Brabant, Dat 's graven hulpe van Vlaenderlant Dus merde ende hem stont t'ontsiene; Doch scaemden si hem te vliene, Ende wederstonden die Grimberchschen. Daer sach men menighen keeren 5890.[regelnummer] Uten sadele so gewont,Ga naar voetnoot5890 Dat hy sterf in corter stont. Daer was die strijt sterc ende groot Ende menich man in grooten noot, Beide te ors ende te voet; Dus storte neder in dat bloet Selc die sinen inde nam; Eer hi weder op gheclamGa naar voetnoot5897 Bleef hi vertorden ende versmacht. Daer was groote moort ghewracht.Ga naar voetnoot5899 5900.[regelnummer] Binnen dien dat men daer Dus vocht metten sweerden baer,Ga naar voetnoot5901
[pagina 267]
Die ridders beverwden met bloede, So sijn comen met stouten moedeGa naar voetnoot5903 Herde wale gewaerneert, Op orsse hoge gemonteert, Gereden uyt eren euselkine,aant. Die van den grave Boudewine Te hulpe daer waren ghesant Den jongen kinde van Brabant;Ga naar voetnoot5909 5910.[regelnummer] Dese hebben met behendicheden Die van Grimbergen ommereden Dapperlike met haer conrote, Ende ondergaen borcht en slote. Dus sach men dakeren baniere viere, Die rikelijc waren ende diere: Van Steenhuysen, van Maldeghem, Van Ekeloo, van Somerghem,aant. Ende daer onder die heren houden, Als die d'andre beleiden wouden;Ga naar voetnoot5919 5920.[regelnummer] Wantse die grave dair toe gecoren Hadde; dus mocht men hooren Trompen blasen ende hoorne met. Doen sloeghen die Vlaminghen onghelet
[pagina 268]
D'orssen met sporen sonder wincken, Ende lieten hare glavien sincken, Die ghebruneert waren claer, Op die Grimberchse, die daerGa naar voetnoot5927 Ontstoeden menige sware steke. Noyt sach men so vreseleke 5930.[regelnummer] Ontmoet, als si daer begonnen. Die Vlaminghen die doorronnen Metten glavien menigen man, Die metter joesten die doot wan;Ga naar voetnoot5933 Want het waren al edele liede. Ic wane noyt en gesciedeGa naar voetnoot5935 Selc jammer als daer gevel In beide siden in dat nijtspel. Daer viel menich onder voet, Die nemmer meer levent op stoet. 5940.[regelnummer] Als dese joesten reden waren Wert daer getrocken, sonder sparen, Van den Vleminghen menich sweert. Vromelike ende onverveert Ginghen hen ter were keren Van Grimberghen die heren;Ga naar voetnoot5945 Nochtans waren si alomme bestaen. Elc ginc steken ende slaen
[pagina 269]
Elc op anderen met groter cracht.Ga naar voetnoot5948 Ic wane noyt men so sere en vacht, 5950.[regelnummer] Alse van Grimberghen mijn heer Aert, Ende sijn sone mijn heer Geraert; So dede her Wouter Berthout. Her Willem Tant, die ridder stout,Ga naar voetnoot5953 Street dus, ende mijn heer Heinric Van Oyenbrugge sekerlijc, Ende sijn broeder, mijn heer Aert; Dus vacht oic als een libaertGa naar voetnoot5957 Her Paridaen van Massenhoven; Men mochte wel te rechte lovenGa naar voetnoot5959 5960.[regelnummer] Den here van Kepple uyt Gelrelant, Die vacht vromelike metter hant.Ga naar voetnoot5961 Die edel grave van Vierson, Coedsi, Harcourt, Tsasteljon, Van Bronchorst, van Ercle mede, Ende menich andere die 't wel dede. Hoe soudic se u genoemen al?Ga naar voetnoot5966 Daer was geruchte groot sonder getal, Ende van sweerden groot geclanc, Daer d'een teghen den anderen dranc; 5970.[regelnummer] Vlaminghen ende BrabantsoenenGa naar voetnoot5970 Vochten daer alse lioenen
[pagina 270]
Ende reden den Grimberchsen ane,Ga naar voetnoot5972 Die so moede worden van slane, Ende so verladen in dien stride, Dat si moesten ten selven tide Eerselen in de persse groot;Ga naar voetnoot5976 Want men sloech voere hem doot Menich man van haren gesellen. 'k En mochte nieman vertellenaant. 5980.[regelnummer] Die mortorie die men daer wrachte. Daer verloor dat edel gheslachte Mijn heer Aert van Oyenbrugghe.Ga naar voetnoot5982 Hy wert doot geslagen over rugghe Ende ghewont so vreeselijc; Want hi hadde sinen sone HenrijcGa naar voetnoot5985 Gherne geholpen uter noot, Die voer hem was geslagen doot; Want hine woude hem niet opgeven. Dus waer oic mijn her Aert blevenaant. 5990.[regelnummer] By sinen sone op 't velt; Maer het quam, met groter gewelt, Een convers, horic lien, Ende was sijn sone van bastaerdien,
[pagina 271]
Broeder Henric was hi ghenant; Met hem was comen Gielijs Brulant,Ga naar voetnoot5995 Ende Aert van der Wesenhaghen, Die holpen hem sinen vader draghenGa naar voetnoot5997 In den cloester uten stride; Dies her Arnout was onblide, 6000.[regelnummer] T'ierst dat hy becomen was; Want hi oic op den selven tijt in 't grasaant. Liever vele waer bleven doot. Hi sprac: ‘Ghi heren, bloetheit groot Mach elkerlijc van my nu seggen; Dor Gode doet my nu leggenGa naar voetnoot6005 Weder, daer ghy my yerst naemt: Minen geslachte niet en betaemt Te vliene aldus lachterlijc.’ Doen sprac broeder Henrijc: 6010.[regelnummer] ‘Vader, wat wildy aengaen? Ghine sout gesitten noch gestaen,Ga naar voetnoot6011 So vele wonden sijn u ghegheven; Onlanghe seldy mogen leven,Ga naar voetnoot6013 Des clagic Gode, Onsen Here, Dat aldus met groten sere
[pagina 272]
Die strijt einden sal noch heden.’ Nu keere ic weder daer si streden Van Grimberghen die heren groot, Die menighen slach ende stoot 6020.[regelnummer] Van den Vlaminghen daer ontfingen. Eer si daer in hant ginghen,Ga naar voetnoot6021 aant. Moesten daer menighe die doot ontfaen. Als her Arnout heeft verstaenGa naar voetnoot6023 Van Oyenbrugghe, die jonghe man, Dat hy ghesien niet en can In den strijt sinen goeden vader, Ende sijn vrienden verslegen algader,Ga naar voetnoot6027 Ende her Heinric was bleven doot, Sijn broeder, doen dreef hi groot 6030.[regelnummer] Mesbaer ende serichede; Met rouwen groot sprac hi ter stede: ‘O wy! wats jammer zal hier gescien! Nu eerst mogen wy ontsienaant. Dat ons vader dicke seide; Dat vinden wy ter waerheide. Nu mogen wy verstaen overwaer: Dat d'oude hout vast is ende waer;aant.
[pagina 273]
Noyt wouden wire ons houden ane. Mijn broeder Heinric ende her Screyhane 6040.[regelnummer] Riepen op ons altoos ende seyden Dat die van Brabant niet verbeiden Strijts en souden te ghere tijt;Ga naar voetnoot6042 Dat schijnt qualic in desen tijt. Waren si hier bleven dood allene, Dat was cleine scade oft ghene; Wat duvele hebben si ons gheweten!’ Met tornen moede es hi gesmetenGa naar voetnoot6047 Aldair in sire vianden scare. Aldus men sach die swerde bare 6050.[regelnummer] Geverwen met roden bloede. Ach lasen! dat die ridderen goede Ghenen peys en lieten maken, Ende elc anderen dair doerstaken, Ende versloegen metten swerden, Met overmoet ende met hoverden;Ga naar voetnoot6055 Dat was scade ende jammer groet. Die groene beemden werden root Ende die velden met haren bloede. Daer op streden die ridderen goedeGa naar voetnoot6059 6060.[regelnummer] Met crachte ende met gewelt; Want elc woude behouden 't velt,
[pagina 274]
En d'anderen enen voet niet rumen;Ga naar voetnoot6062 aant. Dus sach men onder voeten tumen In beiden siden menighen man, Die aldaer die doot ghewan. Elc maecte anderen strijts sat,Ga naar voetnoot6066 Eer si wouden die wijchstat Rumen, of laten haer striden.Ga naar voetnoot6068 Daer bleven die besten in beiden siden 6070.[regelnummer] Onder doot ende gevaen. En had die hulpe niet gedaen, Die den jonchere van Brabant Was gesant uut Vlaenderlant, Die Grimberchsen hadden tien tiden Sege gevochten in den stride,aant. Die nu sere bleven beswaert; Want van Grimberghen mijn her Aertaant. Was in den stride so sere ghewont,Ga naar voetnoot6078 Dat hi meer en wert gesont. 6080.[regelnummer] Hy gaf hem op, daerne toe dreefaant. De noot, want voere hem bleef Mijn heer Gerart, sijn sone, verslegen. Godt moet sire sielen plegen,aant.
[pagina 275]
Die daer bleven in den strijt; Daer bleef doot ter selver tijt Die here van Keppele uyt Gelderlant, Ende van Yselsteine die wigant;Ga naar voetnoot6087 Soe dede die grave van Virson, Heer Cort van Montbason, 6090.[regelnummer] Bronchorst, Ercle, Cochi,Ga naar voetnoot6090 Van Satilion, dese heren vri, Van Scoudenbroec, van Barbelghem; Dese bleven alle doot met hem. Her Wouter Berthout bleef ghevaen, Ende van Massenhove her Paridaen, Ende her Willem van den Hove, Ende menich ridder van love Ende knapen, bleven daer ghevaen Ende versleghen, na mijn verstaen. 6100.[regelnummer] Ic conste u niet genoemen al;Ga naar voetnoot6100 aant. Daer was geruchte, groot gescal, Ende in den strijt groot ingerande,aant. Daer die Grimberchsen in den hande Gaen moesten dor den noot; Want sere gemint was haer conroet.aant. Men vincse daer by vier, by viven. Ic mocht u qualic bescriven
[pagina 276]
Al die daer doot bleven of gevaen. Al mochten si t' ondergaen 6110.[regelnummer] Ende van den stride den segen verliesen, Men sach daer bander side kiesen Menigen eerliken man die doot In der Vlamingen conroot, Ende in der Brabanters scare. Van Vlaenderen bleef aldaere Van Gavere doot, die edel here, Ende menich ridder die met sereGa naar voetnoot6117 Beclaget ende beweent waren. Daer bleef in der Vlamingen scaren 6120.[regelnummer] Menich ridder doot ende serjant, Daer die grave van Vlaenderlant Namaels rouwe groot om dreef.Ga naar voetnoot6122 Uut Brabant dat dair menigen bleef, Dat wist men wel aen hare scaren, Die al te sere gemindert waren.Ga naar voetnoot6125 Dair bleven doot die heren fier, Die ic u sal noemen hier: Van Diest, Rotselaer, Wesemale, Bierbeke, Marbais, Leefdale,Ga naar voetnoot6129
[pagina 277]
6130.[regelnummer] Van Hoesdene, van Trasengijs,Ga naar voetnoot6130 Van Hoorne, van Reves, die prijs Hadden dicke verwonnen groot.Ga naar voetnoot6132 Oic bleven dair die heren doot Van Dongelberghe, van Campenhout, Ende van Wavere die here stout; Van Hildeberghe heer Waltier,Ga naar voetnoot6136 En her Reniere van den Balier; Her Willem, hiet van Wespellaer, Ende menich ander bleef daer, 6140.[regelnummer] Die ic u hier niet en noeme;Ga naar voetnoot6140 Van ridderscape die bloeme Bleef dair in beiden siden doot geslegen; Haer alder sielen moet God plegen, Die daer ten stride comen waren. Ach lasen! nu siet men luttel baren,Ga naar voetnoot6145 Die wapen dragen der Grimberchse heren, Die met so rikelijcker eren Den hertoghe pijnden te wederstane. Elc mach hier teken nemen aneGa naar voetnoot6149 6150.[regelnummer] Dat overdaet noyt lange en stont, Dat si dus gheseilt sijn in den gront,
[pagina 278]
Die wilen also machtich waren. Men siet haer teken luttel baren,Ga naar voetnoot6153 Of haer wapene imant dragen. Ic wane dat men in desen dagen Niet en vint boven drie of viere, Die wapenroc of baniere Van den edelen geslachte vueren. Mogen wy dies onlanghe dueren 6160.[regelnummer] In onsen staet en eerlijcheden, So moghen wy die broosheyden, Onser menschede wel ontsien.Ga naar voetnoot6162 Dese heren consten niet ontvlien Haers sterfdachs, no ontlopen, Sine moesten 't in't inde becopen, Ende der naturen scout vergelden. O ghy here, die in ghewelden Regneert ende in mogentheden, Ende in dese werelt rijchedenGa naar voetnoot6169 aant. 6170.[regelnummer] Hebt ontfaen, hier om peins; Want ghy betalen sult den theins,aant. Ende rekeninge selt moeten doen Van alle dat gy hebt gheploen.
[pagina 279]
God neme ons alle in 't beste.Ga naar voetnoot6174 Van Grimberghen borch ende veste Was den hertoge opghegheven Van Brabant, die een droeve levenGa naar voetnoot6177 Leide, ende rouwe hadde so groot, Dies daer so menich was bleven doot, 6180.[regelnummer] Dat hy swoer in dieren eede, Verginc't te lieve of te lede, Hy soude den borch in corter stont Slechten doen tot in den gront, So dat daer stoc noch steen Aen bliven en soude, als't wel scheen Namaels, doen si waert te broken; Ende eer nemmermeer besproken Soendinc hier af soude wesen,Ga naar voetnoot6188 So soude men tote alle desen 6190.[regelnummer] Beloven, ende oic vaste houden, Dat sise nemmermeer en souden Hierna betemmeren te ghenen daghen.Ga naar voetnoot6192 Die heren, die ghevanghen laghen, Sende men daer si seker waren,Ga naar voetnoot6194 aant. Soe dat si niet en mochten ontvaren,
[pagina 280]
Sonder orlof des hertogen, Ende der gheender die vermoghen Raet tier tijt in Brabant waren. Men geboot al, sonder sparen, 6200.[regelnummer] Dat elc sijn vriende soeken soude, Ende doen graven in de moude,Ga naar voetnoot6201 Na dien dat hi hadde verdient; Ende die dus waren sonder vrientGa naar voetnoot6203 Op den velde bleven doot, Die hiet men ende gheboot Van tshertogen wege te doen ter erden,Ga naar voetnoot6206 Ende oic elken na sinen weerden,aant. Also wel vianden als vriende. Den Vlemingen dat men diende 6210.[regelnummer] Met trouwe al te samen, Die hem dair te hulpe quamen; Maer 't meeste deel bleef verslegen. Die andre ginc men wel plegen, Ende festeerde met groter feeste.aant. Beide minste ende meesteaant. Dede die hertoghe gichten met eren, Ende deedse blidelike van daer keren.
[pagina 281]
Men gaf hem wapen, cleder, peerde, Ende elken na sine weerde, 6220.[regelnummer] Dus bleven si t'shertogen hove, Daer men hem wel te love Acht dagen diende duere,Ga naar voetnoot6222 Tote dat si wel ter cuere Van moetheiden wel gerust waren. Doen namen si orlof, want si varen In Vlaenderen wouden te haren here, Dien men hem hiet groeten sere Van tshertogen weghen van Brabant; Ende dat sy hem daden becant, 6230.[regelnummer] Wanneer hi sire hulpe gheert, Dat hi des si onverveert: Hy sal hem helpen ende beraden Succoers ende staen in staden,Ga naar voetnoot6233 Gelijc hy hem dede overwaer. Dus reden die Vlaminghen van daer Soe verre voort, toten stondenGa naar voetnoot6236 Dat si den grave hebben vonden, Den grave haren here, Diese blidelijc ende met ere
[pagina 282]
6240.[regelnummer] Ontfaen heeft, verstaet mijn tale; Blide was hi, wet dat wale,Ga naar voetnoot6241 Dat si dair alle niet en bleven, Ende drove om diere verloren 't leven. Hy sprac: ‘Lieve vrienden mijn, Hoe mach't hier toe comen sijn, Dat ic dese scade hebbe ontfaen?’ Doen daden si den grave verstaen Die moort, die de heren wrochten Van Grimberghen: ‘Noyt en vochtenGa naar voetnoot6249 6250.[regelnummer] Lieden so ongelijc in stride, Noch met also grooten nide, Also si daden; want haer conroetGa naar voetnoot6252 Was daer byna al bleven doot; Een deel wasser ooc gevanghen; Jammerlijc es die strijt verganghen. Van Brabant die jonchere Ende sijn raet dancken u sere Dat gy hem sendet u baroene; Sy selen u, hebdijs te doene, 6260.[regelnummer] Ridderen, knapen senden mede In uwer hulpe t'elcker stede, Ende also vriendelike bystaen, Als ghy hem, here, hebt gedaen,
[pagina 283]
Ende bid u dat ghy hem niet en spaert.’ Al was die grave beswaertGa naar voetnoot6265 Om sijn lieden, hy moest vergeten. Nu hoirt wat ic u doe weten Van her Arnoude van Oyenbrugge, Die door side ende door rugghe 6270.[regelnummer] Soe vele steken ontfinc ende slaghen,Ga naar voetnoot6270 Dat hy en leefde maer .xij. daghen Na dien dat die strijt was leden. Men deden ter erden met weerdichedenaant. In 't clooster van religione, Daerne sijn bastaert sone, Die convers, in hadde gebracht,Ga naar voetnoot6276 Die des dages met een stave vacht In den strijt met williger hant, Tot dat hy synen vader vant, 6280.[regelnummer] Dies hy groten rouwe dreef. Ende in der vancnesse also bleefGa naar voetnoot6281 Her Aert van Grimberghen doot Van wonden, ende van rouwe groot, Dat sijn gheslachte van groter macht, Ende hy dus t'onder waren bracht.Ga naar voetnoot6285 Drie weken, na dat ic 't veynde, Leefde hy nadat de strijt nam eynde;
[pagina 284]
Doen golt hy der naturen schout. Ach! dat her Wouter Berthout 6290.[regelnummer] Vallen moeste in die scade,Ga naar voetnoot6290 Ende in des hertoghen ghenade Bliven moeste met gevaen, Ende van Massenhove her Paridaen,Ga naar voetnoot6293 Ende mijn her Willem van den Hove, Ende menich ridder groot van love; Ende knapen van coenen daden Quamen den hertoghe te ghenaden, Die in den clooster waren ontsprongen. Men mochte her Arnout den jongen,Ga naar voetnoot6299 6300.[regelnummer] Van Oyenbrugge den ridder stout Driven sien groot ongewout, Ende sijn handen sien slaen te gader, Beide om broeder ende om vader, Ende om sijn maghe die hy daer verloes;Ga naar voetnoot6304 Maer die daer grote smerte coes, Ende wonder wrachte metter hantGa naar voetnoot6306 Dat was mijn her Willem Tant, Die in den strijt vocht als een deghen;Ga naar voetnoot6308 Hem worden sijn benen afgesleghen, 6310.[regelnummer] Nochtans vochti over sijn knien Ende leefde langhen tijt nadien,
[pagina 285]
Dat daer die strijt einde nam, Daer menich by groot scade nam,Ga naar voetnoot6313 Also ghi wel hebt verstaen. Mijn her Wouter lach ghevaen,Ga naar voetnoot6315 Berthout, so dat hem verwies; Doen bad hi vriendelike diesaant. Den rade van Brabant gemeene Dat si hem holpen groot ende cleine 6320.[regelnummer] Ane den hertoghen, den jongen man, Om te comene van dan:Ga naar voetnoot6321 aant. Hi woude hem van deser dinc Sinen broeder, den jongelinc, Over hem te gisele laten, In dien dat men sire stratenGa naar voetnoot6325 aant. Woude laten varen ende oirloven,aant. Ende her Paridaen van Massenhove. Men bat hier omme so lange, so sereGa naar voetnoot6328 Van Brabant den jongen here, 6330.[regelnummer] Dat men's oirlof dair gewan, Ende sende om den jonghen man, Sinen broeder, met ghewout, Die .xij. jaer wel was out,Ga naar voetnoot6333 Ende over hem te ghisele quam. Daerna dede, als ic vernam,
[pagina 286]
Her Wouter Berthout gereiden:Ga naar voetnoot6336 Hi versette lant, bosch ende weiden, Dies hi doe gebroeken mochte, Ende ontleende ende vercochte, 6340.[regelnummer] Als om te varen over zee; Want het dede sijnre herte wee,Ga naar voetnoot6341 Als hy peinsde om sijn geslachte, Die genedert waren van machte; Dies en woude hy, wats gesciet, Langer in 't lant bliven niet, Ende voer met her Paridane Van Massenhove om prijs te ontfane Met anderen heren van groter weerden, Die oec sere een zeevaert gheerden,Ga naar voetnoot6349 6350.[regelnummer] Daer si streden op Gods vianden; Ende waren dair een stuc uten lande,aant. Eer si in Brabant weder quamen; Daer si haesteliken vernamen Dat her Wouter Berthouts broeder Beide van vader ende van moeder In de gevancnesse was bliven doot;Ga naar voetnoot6356 Dies her Wouter hadde rouwe groot,
[pagina 287]
Ende voir over zee doe weder, Ende en keerde van danen noyt seder, 6360.[regelnummer] Want hy sijn leven moeste laten Voor die stat van Damiaten, Daer menich kersten bleef te pande; Maer het quam weder binnen lande Her Paridaen van Massenhove, Die men te rechte mochte loven; Want hy was getrouwe ende goet.Ga naar voetnoot6366	voetnoot5501 Anchemant. voetnoot5502 Wel ghemonteert met stouten moede; Maer die andre waeren op haere hoede. voetnoot5511 Uyten saedele, dat hy die voete Opwaert keerde [en] in dat gras Viel alsoo lanck als hy was. Oock sach men sulcken gheraeken So fellijck, hem dochte craeken Die ribben in die lichaeme sijn. Eene glavie bruyn staelijn Sach men beverwen metten bloede, Dat hem die heeren, met overmoede, So vreeselicken onderhortten. Men sach daer menighen ruddere storten Van den orsse in 't onghewelt. Die glavien vloghen op dat velt In cleyne stucken ende trinsoene. Met overmoede als lyoene Sach men van Grimberghen die heeren Op haere vianden met haesten keeren. Als ghebroken waeren haere schachten, Haere sweerden met coenen ghedachte Trocken sy daer uyte de schoe. Oock reden hen die andere toe, Die in hoeden te deser dinck Van Brabant den jonghelinck Hadden, ende wederstonden se vromelicke. Daer was ghestreden anxstelijcke, Ende ghedient van groote slaeghen. Elck woude van den velde draeghen Den prijs ofte bliven doot. Daer wasser menighe in grooten noot; Elck riep sijn teekene ende synen cry. voetnoot5543 Dat die van des hertoghen syde Eersselen moesten eer de strijt Ghescheyden weert te dyer tijt. Daer bleef menich edel man doot, Ende der voetlieden een conroyt. voetnoot5549 In dit oorloghe ende desen twist Waeren die Brabanders gheheel. voetnoot5553 Tot haeren tenten sy weder quaemen, In haere slote, in haeren behout. voetnoot5557 Blydelijck ende onvervaert, Ende sorghende luttel dies Dat hem was so groot verlies Maeken eene so swaere schade. En leef niemant in overdaden, In hoverden noch in overmaeten, En wilt hy niet hem selven saeten Hyne es so moghende no so rijcke Hyne weerdt ghenedert sekerlijcke; Want overdaet noyet langhe en stont. Nu willick u voort maken cont Van heere Henrijcke van Brabant, Die aen den grave van Vlaenderlant, Hy ende heer Bouden van den Thorre, Oorlof nemen ende sijn in porre Te keerne tot haeren lieden waert. Die grave hadde hem aen die vaert. voetnoot5576 Ende dat sy 's anderdaechs by tyde Haere viande souden bestaen met stryde; Sy lieden souden van achtere commen. voetnoot5582 Die luttel wisten ter selver tijt Dat haer lieden sulck eenen strijt, Ende aenstoot hadden gheleden. voetnoot5586 Dat sy in haer herre sijn commen, Daer groote schaede inne was ghenomen; Want sy vonden daer dyer stont Menighen doot ende ghewont; Maer doch versaemden sy haer conroyt. voetnoot5592 Naer haer behoeve. voetnoot5596 Hen dat verlof. voetnoot5599 Hier af wel saen Dede men hem allen al verclaeren. voetnoot5604 Dat sy hen wapenen soude[n]; Want sy 's morghens stryden wouden. voetnoot5607 Mijn heere.... hy seynde Om eenen ruddere, die hiet heere Pollaere, Ende kosen t' eenen souverainen daer. Leytsmanne maeckten sy, gheloves my, Vijfve ofte sesse in haere partye. Daer sach men menighen ruddere vry Ghewapent, wel gheasemeert, Op hooghe orssen ghemonteert. voetnoot5620 Haers ghemack[s], so sy best mochten. voetnoot5622 Ende rusten hen te[n] haeren ghelaeghe. Ontrent eene wyle voor den daeghe Blies die wachtere synen hooren. Doen spronghen die heeren wel gheboren, Van haeren bedden in 't haernasch, Haere knaepen waeren wel rasch Ende sadelden die paerde. Hier in so verbaerde. voetnoot5631 Op die orssen die sy met spooren dwonghen. Elck nam sijn glavie in die hant; Menighe ruddere ende menighe serjant Sach men daer met blyden sinne Die borch ruymen, die daer inne Nummer weder en keerde. Mijn heere Aernoult, die wel gheleerde, Van Grimberghen, ende heere Geeraert Waeren metten eersten staendaert. Dit was vaedre ende sone mede, Die in den strijt groote mannelijchede Thoenden op des hertoghen partye. Daer reet met hem, als ick lye, Heer Paridaen van Massenhove, Die men ten rechte mochte loven. Daer reet vooren mijn heere Hendrijck Van Oyenbrugghe sekerlijck Ende mijn heere Woultre Berthout, Heere Willem van Morselle, een ruddere stout, Heere Geeraert van der Spreet, die werde, Heer Hendrick, die overweerde, Heere Woultre van der Heyden. voetnoot5658 Van Schoudenbrouck heer Henrijck, Die hem proefde seer rudderlijck. voetnoot5663 Daer menighe die hem met eeren Om vrientscap dienden en om soult; Van Berbleghen die heere stout. voetnoot5667 Men maeckten baenrotsen in haere schaeren Viere, eer ten stryde quam, Dier was een, als ick vernam, Van Baren die heere van Aspermont, Ende die heere van Clairmont, Van Beaufremont, dat 's ware saeke. voetnoot5680 Voort so reden die heeren, Ghetoghelijcken met grooter eeren. voetnoot5683 Die wel gheschaert van pryse laeghen. voetnoot5687 Van Beyghem mijn heere Aert, Ende heere Obbin, sijn neve weert. voetnoot5696 Ende mijn heere Woultre Ysenbaert. voetnoot5698 Ende oock een andere daer met, Heer Hendrick Hoesken, dat wet; So dede heer Woultre van der Thommen. Al hebbe ick u dese t' eendre somme Ghenompt, ick hebber lichte. voetnoot5704 Die daer rudders naeme ontfinghen. O here! hoe mochmen daer syen springhen. voetnoot5711 Ende van laseure naer dat elck woude Hem selven daer bekennelick maecken; Daer sach men eerlicke blaken Beyde wapenrock ende bannieren, Daer teekenen aen stonden menighertieren. Dus behaeghelijck so quaemen. voetnoot5718 Te orsse. voetnoot5720 Daer dry baenrotsen tyer stonden In worden ende banniere bonden: Van Cuuck, van Tonenborch, van Mertsen. Daer waren veele rudders onder hen, Welcke naemen ick u niet en berghe: Heer Woultre van Huldeberghe, Heere Willem van Wespelaere. Dese werden rudders daere: Heer Hendrick van Baleer, wet waele, Ende heer Geeraert van Dormaele, Ende heer Woultre van Risinghem, Ende heer Aernoult van Wynghem; Heer Woultre van den Thorre, heer Gooswine Van Wanghe. Dese wouden rudders sijn: Heer Adolf van Herpen, ende heer Willem Van Niele, heer Woultre met hem, Die men hiet van Weerfugijs. voetnoot5738 Van Semont heere Geeraert, Ende heer Woultre, die te deser vaert, Hem wel proefden van den coenreyt, ende heer Walraven, voor waer gheseyt Van den Streyen, weert ruddere te waeren. voetnoot5744 Ende twee syne broeders te deser vaert, Heer Jan ende Heer Aert. Daer weert oock ruddere menich man, Die ick alle niet ghenoemen en can, Aen de brabantsche partye. Schooner volck en sach men nye Even veele dan daer was. voetnoot5759 Sijn nu in porre. voetnoot5760 Ende sloeghen haren orssen metten spooren. voetnoot5762 Ende trompen mede in elcken syde, Aldaer die heeren met grooten nyde Met glavien vergaederen souden. Men sach daer cort op der mouden Die orssen loopen d'een jeghens d'andre. voetnoot5768 So herten. voetnoot5769 Want elck vercoes daer synen man, Metten scherpen glavien stijf. Elck speelde daer om des anderen lijf Te nemene oft hy mochte. Daer was gheschal ende groot gherochte: Men hoorde die schachten daer craken, Daer hem die heeren onderstaeken, Op die schilden ende op die platen; Daer moeste menich sijn leven laeten; Elck wert doorreden in der porssen, Ende vertorden onder die orssen; Elck was ghesteken in der joesten Dat hy hem des vals moeste ghetroosten; Maer [eer] hy weder conste opcommen. voetnoot5783 Sijn lijf. voetnoot5787 Daer sy groote slaeghen mede gaven. voetnoot5791 Ende eerst als die glavien claer Ghebroken waeren, ginck elck ten sweerde. Menighen ruddere van grooter weerden Hadden die Grimbersche heeren daer bracht, Die alsoo vromelijck vacht, Dat men er langhe af mach tellen. voetnoot5798 Ende op vertaillen. Daer moesten eerselen twee bataillon; In d'eene was leytsman, sy u becant, Mijn heere Hendrijck van Brabant; In d'andere van den Thorre heer Bouden, Die haer volck behouden wouden Tot dat hem hulpe quam meere. Nu hoort van heer Pollaere, den heere, Die drye baenrutsen brinck met hem: Van Guuck, van Toenenborch ende van Mertsen, Met menighen rudderen, dat 's waer. voetnoot5810 Van Huldeberhge heer Waulthier, Ende heer Reynier van Balleer; Die heere van Diest ende van Tressignies; Van Heurne, van Reve, sijt wijs, Rotselaere, Hoesdene, Weesmaele. voetnoot5818 Ende die heere oock van Donghelberghen. Dat sy den heeren van Grimberghen Die sonne hebben ondergaen. voetnoot5822 't Es al ghewonnen. voetnoot5824 Doen ginghen sy steken ende slaen; Maer sy worden so ontfaen Van de Grimbersche scharen. voetnoot5828 Dat haeren wasdom clene soude wesen, Ende en es clerck die soude ghelesen Die martelie die sy vrochten Daer was so anxstelijck ghevochten; Elck wilde synen toren vreken; Menighen schilt wiert daer doorsteken, Ende doorslaeghen menighen helm rant. Mijn heere Hendrick van Brabant, Ende heer Bouden van den Thorre Sijn elc ten stryde weert in porre, Doen sy heer Pollaert vechten saeghen, Ende ghinghen dienen van grooten slaeghen; Want sy hadden in haere schaere Menighen heerlicken ruddere voorwaere, Die hem die grave van Vlaenderlant. voetnoot5844 Diere en esser maer .II^c. bleven, Die aventuren wilden 't leven. voetnoot5847 Van Guistelle, van Schoorisse, van Audenaerde. voetnoot5850 Ende die rudders name ontfinghen, Mijn heere Woultre van Risinghen, Heer Goossen. voetnoot5855 Ende die stoute heer Willem Tant, Heer Aert van Winghene, heer Adolf van Herpen; Hen sach men uyter saedele werpen. voetnoot5859 In haeren syden. voetnoot5865 Daer vacht heer Walraven van den Screyhem Rudderlijcke, dies sijt wijs, Ende heer Woultre van Waerfugies. Heer Peeter van Haren, een rudder waert. voetnoot5871 Ende heer Woultre van den Condeyt Vacht vromelick tot dier stont, Ende heer Geeraert van Berlaimont. voetnoot5877 Daer die heeren met ghewelde Van Grimberghen streden, sy u cont. Sy hebben menighen man ghewont, Ende verslaeghen metten sweerden, So dat hen die Brabanders weerden; Ende haer hulperen, sy moesten wyken. Niet wel en begant ghelijcken Heer Hendrick van Brabant Dat des graven hulpe van Vlaenderlant Dus merde ende hen stont t'ontsiene; Doch so schaemdese hem te vliene, Ende wederstonden die Grimbergsche heeren. voetnoot5890 Uuten saedle so seere ghewont Dat hy starf. voetnoot5897 Daer storte neder in dat bloet Sulck die sijn eynde nam. voetnoot5899 Moort getracht. voetnoot5901 Metten sweerde vacht voor waer. voetnoot5903 So sijn commen wel ghewerneert, Ende op groote orssen wel ghemonteert, Ghereden uit eenen eusselkine, Die van den grave Baulduine. voetnoot5909 Mijn heere Hendrick van Brabant; Ende hebben met behendicheden Die van Grimberghen ommereden Dapperlijcke met haeren conrote, Ende ondergaen borch ende slote. Daer sach men bannieren viere, Die rijckelijck waeren ende diere. voetnoot5919 Alsoe als die d'andere beleyden wouden; Wantse die grave daertoe vercoren Hadde; so mocht men hooren Trompen blaesen ende horn met. voetnoot5927 Op die Grimberchsche heeren, die daer Ontstonden menighen swaeren steke. Noyent man en sach so vreeselijcke Een ghemoet, als daer begonnen. De Vlaminghen die doore ronnen Met haeren glavien menighen man. voetnoot5933 Ghewan. voetnoot5935 Ick wane dat noyent en gheschiede Sulck jammere, dat wet wel, Als daer in beyden syden gheviel. Menich edelman viel daer onder den voet, Die nummermeer levende op en stoet. Als dese jousten leden waeren Van den Vlaminghen, sonder spaeren, So weert daer ghetoghen menich sweert Stoutelijcke ende onverveert. voetnoot5945 Die vrome heeren. voetnoot5948 Op den anderen met groote cracht. voetnoot5953 Die seer stout Street daer, ende mijn heere Hendrick Van Oyenbrugghe rudderlijck. voetnoot5957 Daer vacht oock als een lybaert. voetnoot5959 Oock mochtmen wel ten rechte loven. voetnoot5961 Daer vacht oock vromelijck metter hant Die edele grave van Vierson, Couchi, Harecourt, Chastillon, Van Bronchorst, van Erkele mede. voetnoot5966 Hou soude ick u nommen al? Daer was gheruchte ende groot gheschal. voetnoot5970 Die Vlaminghen ende die Brabantsoene. voetnoot5972 Ende reden den Grimbergschen ane, Die so moede waeren van slaene. voetnoot5976 Eersselen in die porsse groot; Want men sloech voor hem doot So veele van haeren ghesellen, Dat nietmant u en soude connen vertellen, Die moortelie, die men daer vrachte. voetnoot5982 Mijn heere Aernoult van Oyenbrugghe. Hy weert gheslaeghen over rugghe. voetnoot5985 Want hy synen sone Henrijck Gherne hadde gheholpen uyter noot, Die voor hem was gheslaghen doot; Want hy en woude hem niet opgheven. Daer weert oock mijn heer Aert bleven Doot by synen sone op 't velt; Maer daer quam met grooter ghewelt Een conviers, so hoorick lyen. voetnoot5995 Gillis Brulant. voetnoot5997 Dese holpen hem sijn vaedre draeghen In den cloostere uyten stryde, Dies mijn heere Aernoult was onblide Deerst dat hy becommen was; Want hy op den strijt in 't gras Veele liever was bleven doot. Hy sprack: ‘Ghy heeren, blootheyt groot. voetnoot6005 Ick bidde om Gode, wilt my leggen Doen wedere, daer ghy my naempt; Want mijn gheslachte niet betaemt. voetnoot6011 Ghy en cont ghesitten noch ghestaen. voetnoot6013 Ghy, sult onlanghe moghen leven, Dies claeghe ick Gode, Onsen Heere. voetnoot6021 Eer sy in haer hant daer ginghen. voetnoot6023 Als mijn heer Aert heeft verstaen. voetnoot6027 Ende met syne vrienden versleghen allegaedre, Ende mijn heer Hendrick was bleven doot, Sijn broedere, bedreef daer droefheyt groot, Ende groote swarichede; Met rouwen sprack hy tyer stede: ‘O wie! wat jammer sal hier gheschien! Nu moghen wy vluchten ende ontsien Dat ons mijn vaedre dickels seyde, Dat vinden wy nu hier ter waerheyden; Wy moghen verstaen openbaer: Dat de oude hont bast es gheerne waer; Noyent en wouden wy ons houden ane: Mijn broedre Hendrick ende heer Screyhane Riepen altoos op ons ende seyden. voetnoot6042 Strijts [sy] en souden in gheender tijt; Dat scinet qualijcke in desen strijt. Waeren sy doot hier bleven alleene Dat waere cleene schaede ofte gheene. voetnoot6047 Met torne moede es hy ghesmeten In synre vianden schaere, Daer men die sweerden hier ende daere Beverwen sach met rooden bloede. Eylacen. voetnoot6055 Met overmoede ende met ontweerde. voetnoot6059 Daer op streden die rudderen goede. voetnoot6062 Ende van den anderen niet ruymen; Men sach onder voet tumelen. voetnoot6066 Elc maeckte den anderen strydens sat. voetnoot6068 Ruymen ende laeten haer stryden. So bleven die beste van beyde syden Somme doot ende somme ghevaen, Ende en hadde die hulpe niet ghedaen, Die mijn heere Hendrick van Brabant Wiert gbesonden uyt Vlaenderenlant, Die van Grimberghen hadden in dien tyden Seere ghevochten in dien stryde. voetnoot6078 So seere ghewont Dat hy nummermeer en weert ghesont. Hy gaf hem op daernae tot desen Deur noot, want voor hem bleef Mijn heere Geert, synen sone, versleghen. God moet sijnder sielen plegen, Ende allen die bleven in den strijt. voetnoot6087 Ende van Yselsteyne die heere vaillant, Ende die grave van Virson. voetnoot6090 Van Bronchorst, van Erkle, van Couchi, Van Chastillon, dese heeren vry, Van Schoudenbrouck, van Berweghen. voetnoot6100 En conste u niet ghenommen al; Daer was gheruchte ende groot gheschal, Ende in den strijt groote uytgande, Daer die van Grimberghen in handen Moesten gaen door den noot; Want seer ghemindert es haer conroyt; Men vinc se daer by vieren by vyven. Ik mochte u qualick al bescriven, Die daer doot bleven ende ghevaen. Al moesten sy dus ten onder gaen Ende den zeghen daer verliesen, Men sach op d'ander syde kiesen In der Vlaminghen conroyt Menighen heerliken man die doot, Ende in de Brabanders partye. Daer bleef van Vlaenderen, gheloves my. voetnoot6117 Die niet seere Beweent ende beclaegt waeren. Menich ruddre in sijnder schaeren Bleef daer doot, ende menich serjant. voetnoot6122 Namaels grooten rouwe om bedreef. Uyt Brabant oock daer menich bleef. voetnoot6125 Die alle seere ghemindert waeren, Daer bleef doot die heere fier, Die ick u sal nommen hier: Van Diest. voetnoot6129 Ende Leevendale. voetnoot6130 Tressignies. voetnoot6132 Dick hadden verworven groot. Daer bleven dese heeren doot. voetnoot6136 Van Huldenberghe heere Waultier, Ende heer Renier van Ballier, Heere Willem van Wyspelare. voetnoot6140 Die ick niet al en can ghenommen. Daer bleven van rudderscape die bloemen In beyde syden doot ghesleghen; Haeren aller sielen moet God pleghen. voetnoot6145 Eylacen! nu siet men luttel baeren, Die wapenen draeghen der Grimbergschen heeren, Die met so rudderlicker eeren. voetnoot6149 Hier mach elck teeken nemen ane. voetnoot6153 Want men siet nu luttel baren Haere teekene ende haere wapenen draeghen. Ick waene dat men te desen dage, Niet en vint boven de drye ofte viere, Die wapenrock ofte banniere Van den edelen gheslachte veuren. Moghen wy dus onlanghe dueren In onsen staet ende heerlicheyden. voetnoot6162 Onser menscheden wel ontsien. Dese heeren en consten niet ontvlien Haer sterfdach no ontlopen, Sy moesten in 't eynde becoopen. voetnoot6169 Deser werelt met rijcheden Hebt ontfaen, hier omme peyns; Want ghy betaelen sult den cheyns, Ende rekeninghe moeten doen. voetnoot6174 God moete ons nemen in 't beste. voetnoot6177 Die so droeve leven Leyde ende rouwe hadde so groot, Ende so menich was bleven doot Dat hy swoer in eenen dieren eede, Verginck't te lieve ofte te leede, Hy soude die borch in corten stont Doen slechten tot in den gront, Soe dat daer ane stock no steen Bliven en soude, alsoo wel scheen Naermaels, doen hy weert ghebroken. voetnoot6188 Soendinck hier af soude wesen, So soude men hem tot allen desen. voetnoot6192 Betymmeren in gheender daeghen. voetnoot6194 Sendemen daer die seker waeren, So dat sy nietmant en mochten ontbaeren, Sonder oorlof des hertoghen, Ende der ghenen die vermoghen Raet tyen tyde in Brabant waeren. voetnoot6201 Onder die moude. voetnoot6203 Ende die daer waeren sonder vrient. voetnoot6206 Van des hertoghen weghen doen ter eerden, Ende oock elcken naer sijnre weerden, So wel die vianden als die vriende. Ick segghe u dat men met trouwe diende De Vlaminghen alle te saemen, Die hen daer te hulpe quaemen, Daer 't meeste deel af bleef versleghen. Den anderen ginck men seere wel pleghen, Ende feesteerde se met groote feeste; Beyde die minste ende die meeste Dede die hertoghe verghisen met eeren, Ende dede se blydelijck van daer keeren. Men gaf hen wapenen, cleederen, peerden, Ende elcken naer sijnder weerden. Dus bleven sy tes hertoghen hove. voetnoot6222 Diende wel acht daeghen deure, Tot dat sy herde wel ter keure Van moyetheden gherust waeren. Doen naemen sy oorlof ende wouden vaeren In Vlaenderen tot haeren heere, Die men hen hiet groeten seere, Van 's hertoghen weghe van Brabant, Ende dat sy seyden ter hant, Wanneer hy syne hulpe begeert, Dat hy dies sy wel onverveert. voetnoot6233 Met soucours ende staen in staden, Ghelijck hy hem dede, sonder vaer. voetnoot6236 So verre tot dyen selven stonde, Dat sy den grave vonden Van Vlaenderen, haeren gherechtighen heere, Die se blydelijck ende met grooter eere. voetnoot6241 Dat wet wale, Om dat sy daer niet al en bleven, Ende was bedroeft om die daer lieten het leven. voetnoot6249 ‘Noch noyent en vochten So anxtelijcke lieden in stryde. voetnoot6252 Alsy daden; want haer conroyt Es daer al bynae bleven doot; Oock esser een deel ghevanghen; Met jammer es die strijt verganghen. Van Brabant groet u die jonchere, Ende synen raet danckt u seere Dat ghy hen sendet die baroenen, Ende sullen 't u, hebdy 's van doene, Rudderen senden ende knaepen mede, Waer ghy wilt tot eenigher stede, Ende so vriendelijck bystaen, Alsoo ghy hem hebt ghedaen. voetnoot6265 Al was die grave een deel beswaert Omme de syne, hy moeste 't vergheten. Nu hoort wat ick voort doen weten Van heere Aerde van Oyenbrugghe. voetnoot6270 Steken so vele ontfinck ende slaghen, Dat hy en leefde twaelf daghen, Naer dat die strijt was gheleden. voetnoot6276 Die convers, inne hadde bracht, Die met eenen stave vacht. voetnoot6281 Ende in 't ghevangenesse so bleef Heer Aernoult. voetnoot6285 Ende hy dus ten ondere waeren bracht. Dry weken leefde hy, so ick vinde, Nae die strijt nam een eynde; Doen gout hy der naturen schout. Ach! dat heer Woultre Berthout Vallen moeste in dier schade. voetnoot6290 Aldus moeste bliven ghevaen. voetnoot6293 Menich ruddre van grooten love. voetnoot6299 Men mochte heere Aert, den jongen, Van Oyenbrugghe die ruddre stout Sien driven onghedout, Ende syne handen slaen te gadere. voetnoot6304 Ende omme syne maeghen die hy verloos. voetnoot6306 Ende groot wondre. voetnoot6308 Ende daer vacht als eenen deghen; Hem werden syne beenen afghesleghen; Nochtans vacht hy over syne knien. voetnoot6313 Daer menich by in schaede quam. voetnoot6315 Mijn heere Woultre lach ghevaen So langhe dat hem verwies; Daernae bad hy vriendelijck dies Den raede van Brabant groot ende cleene, Dat sy hem holpen alle ghemeene. voetnoot6321 Als om te commene van dan. voetnoot6325 In dien dat hyne sijnder straeten Woude [laten] vaeren ende des orloven. voetnoot6328 So langhe bad men ende so seere Hieromme van Brabant die joncheere, Dat hijs oorlof daer ghewan. voetnoot6333 Die ontrent twalf jaeren was out, Ende over hem te gysele quam. voetnoot6336 Mijn heere Woulter Berthout bereyden, Ende versette lant, bosch ende heyde, Dies hy doen ghebruycken mochte. voetnoot6341 Want het dede sijnder herten so wee, Als hy weert peynsende om sijn gheslachte, Die seere ghenedert waeren van machte, Dus en woude hy in 't lant niet Langher bliven, wat sijns gheschiet. voetnoot6349 Die oock seere die zeevaert begheerden. Daer streden sy op Gods vianden, Ende waeren eenen tijt in dien landen, Eer sy weder in Brabant quamen, Daer sy haestelick vernamen Dat heer Woulter Berthous broedere. voetnoot6356 In 't vangenis was bleven doot; Dies heer Woultre hadde den rouwe so groot Dat hy over zee voer weder, Ende van daer hy noyent en keerde seder. voetnoot6366 Want hy ghetrouwe was ende goet. Hierenbinnen, des sijt vroet, Was de hertoghe tot synen dagen.

Vorige Volgende

[vs. 5490-6366]aant.