De fragmenten van de Limburgse 'Floyris en Blantsefluor'

Fragment 4: De bruggenwachter geeft raad

[..............]ve.
Wilt erne to vríende haven, ⁺
gevít eme silver ende golt
- so wirt ug die herre holt -⁺
ende halt en mit minnen.
Sult er immer gwinnen
uwe amíe Blantseflůr, ⁺
dat můter bi sinne tůn. ⁺
So sal ug die herre leiten
umbe des turnis breíte ⁺
ende tůt en ug bescowen wale,
so můt ug die turn wale behagen.
Alse erne wale hat besien
ende er wider willit tien, ⁺
her sagit dan: ‘Kint bidirve,
gir ne sult nů gan niergen, ⁺
gir ne sult mir nit vermiden.
Mit mir můtet er bliven.
Des bíte ic ug dur mine lieve.
Ic wil ug gerne dienen ⁺
mit allir [...]

Vertaling

[...............].
Als u wilt dat hij uw vriend wordt,
geef hem dan zilver en goud
- dan wordt de heer u genegen -
en bejegen hem liefdevol.
Als u ooit uw vriendin
Blantsefluor wilt terugwinnen,
dan moet u dat met verstand doen.
Dan zal de heer u
om de brede toren heenleiden
en observeer de toren zorgvuldig,
dan zal hij u zeer bevallen.
Als u hem nauwkeurig hebt bekeken
en u weer wilt vertrekken,
dan zegt hij: ‘Brave jongeling,
u moet nu niet weggaan,
u moet me niet verlaten.
U moet bij me blijven.
Daarom verzoek ik u omwille van mijn genegenheid.
Ik wil u graag dienen
met al [...]

+ 71-74 In het Frans wint Floris de sympathie van de torenwachter door met hem om een geldelijke inzet te schaken. Floris wint steeds de partij, maar hij schenkt de verliezer niet alleen zijn verloren inzet terug maar geeft hem ook zijn eigen inzet. In TR gaat het simpelweg om een banale omkoping met zilver en goud. Opvallend is dat in de Franse tekst een reminiscentie hieraan tijdens het schaakspel opduikt. Vgl. A, v. 2135-2136: ‘Or et argent a plenté ai./ Saciés k‘assés vos en donrai’. (Vert.: Goud en zilver bezit ik rijkelijk. Weet, dat ik u er veel van zal geven).

+ 73 ‘holt’. Gunstig gezind, genegen.

+ 76 ‘amie’. De dichter gebruikt hier een Frans modewoord dat deel uitmaakt van de liefdes-terminologie.

+ 77 ‘sinne’. ‘sin’: gedachte, geest, verstand.

+ 79 ‘des turnes breite’. Stijlfiguur (hendiadis), letterl.: de breedte van de toren.

+ 83 ‘tien’ (variant van: ‘tyen’). Vgl.Mhd. ‘ziehen’, trekken.

+ 85 ‘niergen’ (variant: ‘niergent’, ‘nergent’). Letterl.: nergens.

+ 89 ‘dienen’, in de zin van de feodale vazallendienst. De vazal verplicht zich in ruil voor het verworven leengoed (hier: geschenken) de leenheer met raad en daad bij te staan. Vgl. A, v. 2161-2162: ‘que de joie a vos piés karra/ et homage vos offerra.’ (Vert.: dat hij zich uit vreugde voor uw voeten zal werpen en aan u zijn leenmanschap zal aanbieden).