Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

[Int iaer van.xxvij. was een cort bestant ghemaect tusschen den Fransoysen, ende dese nederlanden]

[Tot lichtmisse en in Meerte Anno.xxix]

Int iaer van.xxvij. was een cort bestant ghemaect tusschen den Fransoysen, ende dese nederlanden, aengaende den Keyser, ende dat bestant duerde tot lichtmisse Anno.xxviij. als lichtmis dach huyt was, so waren die fransoysen in dye voorbate, ende roofden ende branden sommege dorpen ligghende vp die frontieren van Henegouwe ende Artoys, ende hebben veel schamele dorplieden gheuanghen, ende schepen ghenomen vanden Hollanders ende Zeelanders ende deden grote schade te water, ende ons volc en wist van gheender orloghen, ende men en deder niet teghen, daer ons volc grote schade bi hadde.

ALs die coninck van Vranckerijc nv los was van sijn gheuangenisse so had hy gheloeft paeys te houden. Niet teghenstaende van dien, so stelde hi huyt den coninck van Nauarre met grooten heyre, ende sandt hem weder in Italien ende dede weder om veel quaets, ende hadden aliancie ghemaect met den Venechianen om malcanderen te helpen teghen des Keysers capiteynen. Hier om int iaer van.xxvij.ghinghen die Venechianen te rade om die fransoysen te helpen, ende den Keyser ende sijn volc te beschadighen, die daer in Italien waren van skeysers weghen, als Don Fernandus, die prinche van Araengien, Graue Ioris van Zassen. So stelden die Venechianen te ghecrijghen ende te winnen met foortse dat Conincrijck van Scicilien, so schicten si huyt.xl.schepen van oorloghen wel voorsien van als, ende si sloughen doe ghelijcker hant ter zee waert inne. Als si nv een wijle tijts in dye zee gheuaren hadden, so quam daer sulcken onwedere van donre, blixem, ende van storm van winde, datter wel.xl.schepen soncken ende verdroncken Als die ander schepen dit saghen so keerden si terstont ende liepen in die naeste hauene die si vonden om haer lijf te salueren. Dit horende die Venechianen waren seere gheturbeert van dit groot verlies. Maer nyet teghenstaende van dien, vergaderden si weder een groote heyrcracht van.xl.duysent mannen ende sonden die naer Roomen, die die Bourgoenschen vp den wech vernamen Doe sloughen die Venechianen hem neder ende maecten haren leghere, om die Fransoysen te verbeyden. Als nv die fransoysen wisten dat die Venechianen int velt waren, so quamen si ooc metten Zwitseren te velde om die Venechianen te helpen, so dat die Bourgoenschen waren beleghen van achter ende van voren teghen den auont, dat sijs selue niet en wisten. Des morghens vroech als den dach vp ghinck, soe was die Prinche van Araengien in die weere ende sach dattet al omme vol vianden lach, ende dat si aen allen canten vanden vianden beleghen waren. Doe ghinc hy met sijnen capiteynen te rade ende met graue Ioris van Zassen ende seyde, wi sullen ons hier vp moeten gheuen. Doen seyden die knechten. Neen so niet, ter eeren van onsen edelen keyser so willen wi ons lieuer doot vechten dan so vp te gheuen. Als dit die prinche hoorde stelde hi sijn peerdevolck ende dat voetvolc elck in ordonnancie. Doe seyde die prinche, laet ons nv vallen vp onse knien ende spreken eenen Pater noster. Ende bidden god om gracie ende victorie, want

[fol. xlij.r]

wil god met ons vechten, wi hebbent goet genoech. Als dye Bourgoensche vp haer knien gheuallen waren so quamen die Fransoysen ende ooc die Venechianen stoutelijc aen meynende dat die Bourgoenschen ootmoet hadden ghesocht, maer dat Bourgoensche heyr hadde hem so sterckelic bi een ghestelt, datmense niet en conde ghescheyden, nochtans waren daer wel.vi.mannen teghen eenen Bourgoenschen. Daer wert seer vreeslic ghestreden, so datter vanden Venechianen (somen seyde) bleuen verslagen.xx^m.mannen. Ende van den fransoysen bleuen verslagen die Coninck van Nauarre, die sone van heer Robrecht de la Martche, ende die Hertoghe van Orliens met seer veel fransoysen, twee Capiteynen vanden Venechianen, ende veel fransche capiteynen. Dit siende dat ghemeyn volc ende die knechten dattet al verloren ghinc gauen sy die vlucht, ende die Bourgoenschen behielden dat velt met victorien, daer si god af dancten, maer ten was niet sonder grote schade.

¶ Item in Meerte Anno.xxix.als die Venechianen den groten schade hadden ghehadt ende dat hem af ghedroncken waren.xl.schepen van orloghen met groot volck door storm ende onweder vp die zee, so dat nyemant daer af ghesalueert en wert, wel siende dattet dye plaghe gods was, wilden nochtans niet af laten des Keysers volc te veruolgen. So ontboden si die Fransoysen dat si commen souden vp eenen sekeren dach, si wilden ooc commen des Keysers volc besoecken, ende si vergaderden.L.duysent mannen ende trocken so nae Napels. Ende als die fransoysen vernamen dat die Venechianen int velt waren, so quamen si ooc bi hem, endesi sloughen haer tenten niet verre van des keysers heyr. Ende als des keysers volc haer vianden vernamen commen met so groter macht, so quamen die prinche van Araengien Graue Ioris van Zassen, ende gauen haer volc goeden moet, ende stelden haer oorden te voet ende te peerde inder nacht, ende si quamen so bedectelijc als si mochten ende sloughen die wakers doot, ende si oueruielen ten leghere verslaende daer menich fransoys eer si ter weerde conden commen Daer wert seer vreeslic gheuochten, ende den strijt duerde tot des anderen daghes. Don Ferdinandus hadde dese tijdinghe die terstont met sijnen volcke aen quam ende slouch met cloucken assaute in die vianden, ende hi dede des Keysers volck groot ontset, dat si den meesten hoop haerder vianden verslouchen, ende hebben daer veel gheuanghen, ende dye ontcommen conden namen die vlucht, so dat tmeesten deel der franscher macht daer bleef. Dit horende die heren van den parlemente des conincx van Vranckerijcke waren seer verstoort, ende si deden huytmaken ende ghereyden.L.schepen van orloghen met een grote armeye van volcke wel voor sien met bussen ende artelrye, meynende met machte die kinderen te halen, ende quamen daer met in die zee ende arriueerden in Spaengien sonder eenich wederstant, ende deden daer veel quaets roouende ende brandende, ende hebben ooc veel volcx ghedoot ende gheuanghen. Dye spaengiaerts dit horende maecten hem ghereet ende si lieten die fransoysen dieper int lant commen sonder eenich wederstant, ende si waren seer wel ghemoet segghende, ons macht es so groot, wi sullen al Spaengien wel verwinnen ende ons conincx kinderen met ons voeren n spijte van hem allen. Maer die Spaengiaerts hielden hem verborghen ende lieten die fransoysen al passeren, ende quamen doe met groter cracht van achter in slaen ende sloughense al doot de si conden becomen, soe dat die fransoysen niet en wisten waer loopen, so datter menich fransoys verslagen bleef, ende voor die ander gheuanghen. Dus worden dye fransoysen daghelicx tonderghebrocht door haer houaerdie, maer si en willen haer pruesheyt ende hooch herte niet bedwinghen,