Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

Hoe des Bisschops van Wtrecht volck die stadt van Wtrecht in nam, met consente van sommeghe burghers binnen der stede.

[fol. xl.v]

BInnen desen tijden als ons volc dus onledig was metter oorloghen int landt van Ghelre, so waren sommege burgheren vergadert by een in die stadt van Wtrecht, om dat dye gemeente so seer verdruckt was vanden Ghelderschen ende van haren capiteyn den graue van Meurs, die al huyt was om tghelt bi een te vergaderen, ende die burgheren maecten daer eenen aenslach, hoe si best die stadt souden leueren inden handen van den bisschop. Ende som van dyen burgheren quamen tot Amersfort ende gauen den Bisschop te kennen haren aenslach, des hi verwondert was, ende hi gaf hem mede te reysen ioncker Willem Turck met sijnen knechten, ende die hooftlieden vander vaert tot.iiij.vaenkens toe, ende si bleuen ligghen vpt swarte water om tijdinge te hebben. Als dit dye van die Weert vernomen hadden maecten hem somme ooc ghereet daer toe. Vp dye selue tijt waren dye Gheldersche om eenen buyt huyt ghetrocken van Wtrecht naer Goylant, ende haelden eenen groten roof, ende int wedercommen naer Wtrecht sijn sy des bisschops volc int ghemoete ghecommen, die die knechten namen gheuanghen ende namen hem den roof. Aldus bleef des bisscops volc al stille tot des anderen morghens. Doen ghinc wter poorten een vrouwe met eenen corf aen haren arm bi des bisschops volck, ende seyde. Die knechten sijn nv vander wake ghegaen ende sijn meest al slapen als die clock sint Iacobs slaet, com dan stoutelijc in, met sal vp v wachten, want daer goede reetschap ghemaect es om v in te helpen. So ghebuerdet vp onser vrouwen visitacien auent. Anno.xxviij.dat des Bisscops volc aen dye poorte quam, daer die poortier dye poorte wijde open ghedaen hadde, so

[fol. xli.r]

dat sommeghe van des Bisschops volck in die stadt waren. Dit worde die wachter gheware die vpter poorten lach, ende liet die scofpoorte vallen, daer waren terstont vier oft vijf mannen huyten Weert met groten bijlen daer toe te voren gheordonneert, ende si hebben som balcken van die schofpoorte in stucken ghehouwen, daer des bisschoppen volc terstont door quam ende sommeghe ruyters te peerde ooc. Ende so quamen si binnen der stadt sonder wederstoot al dye straten lancx tot byden minrebroederen, daer hem sommeghe knechten vergaderden ende meendense te rugge te drijuen, maer twas al om niet, want des bisschoppen volc viel hem lieden te machtich, ende si sloeghen vanden Ghelderschen doot ontrent.xlij.ende ontrent.iij^c.ende.L.gheuanghen. Ooc waren daer gheuanghen die Graue van Meurs, ende sommeghe van shertoghen raet, als doctor Wynant, ende sommeghe andere, die al inden tractate vanden paeys quijt ghelaten waren. Ende die vp die poorten laghen vanden knechten liepen wech, ende sommeghe burgheren liepen mede huyter stadt dye metten Ghelderschen ghehouden hadden. Die ballinghen dye vandes bisschops weghen huyter stadt waren die quamen weder metten bisschop binnen. Ende eer den tractaet vanden paeyse ghetracteert was, so worden daer.xij.derghelijcke mannen gheiusticiert, ende twee goede heren Canoniken int water gheworpen, ende die bisschop commende daer na binnen der stadt souder bi auontuer noch meer ter iusticien ghebracht hebben, maer dye discrete wijse graue van Hoochstraten dye vpten seluen auont met groter haest binnen quam van Vianen door groten storm ende reghen, dye belette dat quaet. Ende die knechten van den bisscop spolieerden alle die huysen der burgheren die metten Ghelderschen ghehouden hadden ende sloughen dye veynsteren ende glasen ontwee, ende groeuen die vloeren ende delen om, om dat ghegrauen ghelt te soucken dat si veel vonden. Ende die knechten namen der partyen goet so gheheel, dat wijf ende kinder niet en behielden, ende si deden grote foortse ende ouerdaet in dye huysen. Nyet teghenstaende van dyen wert die stadt van Wtrecht ende die schamel ghemeente properlic verlost vanden groten last ende benauthede, want hadden dye Gheldersche daer in ghebleuen, het hadde te besorghen gheweest voor een belegghe, dat der stadt tot meerder schade soude hebben gheweest ende tot destructie van haren schoonen huysen ende meerder verlies van goeden. Dies danct nv al tsamen god den heere van sijnder gracien, ende dat hijt den ontschuldighen weder wil versetten aen lijf ende goet tot salicheyt der sielen

¶ Als die stadt van Wtrecht commen was in handen vander.K.M.so was daer vanden houe ghestelt een oudt here, om iusticie te doene ouer die quaetwilleghe ende dye partyscap ende muterye verdrijuen huyter stadt van Wtrecht. Ende om die badt te volbrengen so wert daer ghemaect aen sinte Kathelijnen poorte een seer sterc blochuys door ordonnancie vanden houe van Bourgoengien, om die burghers te badt te onderhouden in goeder pollicien ende eendrachtigheit. Ende als die armeye van onsen volcke vp ghetrocken was van Tielt, so werdt tot Gorichom een dachuaert gheordonneert van weghen den hertoghe van Ghelre ende den bisschop van Wtrecht. Daer oock waren van weghen der.K.M.graue Florijs van Bueren, die graue Anthonis van Hoochstraten, die bisschop van Palerme ende die Audienchier. Ende van weghen des Hertoghen van Ghelre waren meester Henric kiespenninck, Roelant kerckelant ende Vetessen, ende sijn daer gheaccoordeert in manieren van goeden paeyse, waer in veel punten besloten zijn, die hier te lanc waren te bescriuen. Ten behoort ooc niet der heeren secreet te openbaren. Ende die graue van Meurs ende doctor Wijnant dye gheuangen waren, worden quijt ghelaten ende die ballinghen van Wtrecht ende Swol worden elc haren tijt ghestelt dat si weder in haer steden souden moghen commen, elc int sijne co hijt soude vinden. Om desen paeys te vestighen waren daer vanden rade des hertoghen van Ghelre Ian van Rossem, heer van Broechuysen, meester Henric kiespenninc, doctor Erkelens, Veressen, Scholaster van Zutphen, ende si sijn metten graue van Bueren graue van Hoochstraten, heer Ioris schinc ghetoghen te Mechelen, daer den raet van vrou Margriete ende vanden hertoghe van

[fol. xli.v]

Ghelre vergadert waren in sinte Peters kercke, ende hebben daer ghetrouwelijc haren eedt ghedaen van haers heeren weghen, ende hebben daer vp ontfanghen dat heleghe Sacrament, ende sijn doe huyter kercken ghegaen tot in haer herberghe, daer sommeghe heeren vanden houe bi hem lieden quamen goet chier maken. Ende vrou Margriete heeft die Commissarissen seer eerlick beschoncken, elc met een silueren cop, met groot ghetal van Karolus guldens daer in, ende si sijn ooc vry huyter herberghen ghelost, ende sijn doe vriendelijc van malcanderen ghescheyden. Daer naer quamen si Tantwerpen, daer hem die stadt ooc vry hier van allen haren costen al daer ghedaen, ende sijn so bi haren heere ghecommen met goeden tijdinghen. Doe sandt die hertoghe van Ghelre Marten van Rossem here van Pyronen totten coninck van Vranckerijc, ende gaf hem te kennen dat tractaet dat hi metten Keyser ghemaect hadde, daer dye coninc wel mede te vreden was. Nv bidt god dat wi paeys ende vreden moghen houden hier vpter aerden, ende hier na bi hem in sijn rijcke Amen.