Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

Hoe die edel prince Karel ghecroont wert, in die stadt van Valedoly, met grooter triumphen.

[fol. iiij.r]

NAer dat die edel Karel, die derde Graue van Vlaendren van dyen name, een tijt in Spaengien hadde gheweest, ontrent wat meer dan.vi.maenden, soe is hi gheweest te Valedoly inder stadt op dat slot. So gheuielt in Februario, int iaer ons heren.M.CCCCC.xviij.datmen grote ghereetschap maeckte al inder stadt voorseyde in sinte Pauwels kercke, om datmen Karel den prinche Coninck croonen soude. Tot welcker crooninghen quamen veel machtighe heeren in silueren ende in gulden stucken, verchiert met costelijcke ghesteenten, als van peerlen, dyamanten, saphyren, robijnen, tortosen ende dier ghelijcken, ende haer muylen ende peerden waren al bedect met gulden laken, so dat dier ghelijcken van habyten niet veel meer gesien en waren. Daer quamen ter feesten die Conestable, die Hertoghe Dalbe, hertoghe van Beges, Dammyrael van Castilien, Hertoghe van Nageres, Hertoghe Dracos, die Conestable van Nauarre, die Hertoghe van Brocarque, dye Marckgraue van Villame, dye Marcgraue van Straque, die Marcgraue Dyanen, die Marcgraue van Guillad, die Marcgraue van Ville Franca, die Marcgraue van Taliphes, die graue van Bone uente, Dammyrael van Indes, die graue van Cabres, die graue Daymont, die grote Prior van sint Ians, don Petro van Pertecurreto, dye Graue Damisedo, die grote Commanduer, die Graue van Lemos ende noch wel thien Grauen etc. Ende ter tijt als ons Coninck wt sijn palleys schiet ende te peerde gheseten was om ter voorseyder coninghen te rijden inder kercken

[fol. iiij.v]

van sinte Pauwels, so waren alle die voorseyde groote heeren ende princhen van haren peerden ghestaen ende muylen, ende stelden hem te voete ommegaens den coninck. Die Conestable van Castilien houdende metter hant den steghelrepe van des Conincx peert aen die rechter sijde, ende aen dander sijde dye Hertoghe Dalbe, ende al die ander heren tot in die kercke. Hoe wel dat den wech vuyl van slijcke was ende vanden moddere, nochtans wanttet dye ghewoonte was van oudts tot sulcker solemniteyt, so deden si dat alle goetwillichlijck. Aldus werdt die Coninck ghecroont met grooter eeren ende weerdicheyt. Ende hielt sijn hof ende staet van sijn conincrijck van Castilien in die collegie van sinte Pauwels te Valedoy. Ende daer waren veelderhande prelaten ende groote heeren sijnder rijcken van Castilien Leon etc. Ende oock van Arragon, van Napels, van Nauarre, ende van anderen landen etc. Ende daer in sinte Pauwels kercke werden ghedaen die ghewoonlijcke ceremonien ende solemnalen, eedt van Prelaten, princhen ende heeren, ende regenten der stede.

[Opten sondach den.vij.sten dach Februarij]

¶ Opten sondach den.vij.sten dach Februarij heift die Coninck ghesworen Coninck gheweest, ende heift die croone ontfanghen met die coninghinne sijn moeder van Castilien, van Granaten, van Lyon, ende ander. Ende daer nae es die Coninck weder naer sijn hof ghereden, ende die voorseyde heeren hebben hem weder verselschapt te voete tot in sijn hof. Ende met den Coninck en was nyement ghereden dan sijn broeder Fernando ende dambassaden vanden Paeus, vanden Keyser, vanden Coninck van Vranckerijcke, vanden Coninck van Inghelant, vanden coninc van Poortingale, ende Dambassaden van Venegien. Als dye misse ghedaen was in sinte Pauwels kercke vanden Cardinael van Tourtouse, so wert van don Gracien ghelesen den eedt die seer groot was, die de prelaten Princhen ende die regeerders der steden ghewoonlijck waren te doen den voorgaenden coninghen, soe quamen si alle dye den eedt schuldich waren van doene. Ende elc quam bysonder den eedt doen opt missael ende vpt cruys, ende naer den eedt so custen si elc des conincx hant. Ende ten eersten quam sijnen eedt doen sijn broedere Fernandus, daer naer sijn suster Helenora. Daer naer quamen die gheestelijcke Prelaten, als dye Aertsbisschoppen, bisschoppen, ende ander prelaten, daer naer quamen die groote heren ende die princhen, ende die regeerders der steden. Den voorseyden eedt ghedaen sijnde, soe las dye voorseyde don Gracien die homagien ende manschappen die die prinche ende heren den coninck schuldich waren te doen. Ende alder eerst heeft den coninc homage ende manschap ghedaen Fernando des conincx broeder. Welcke homage ontfanghen heift heer Willem van Croy, hertoghe van Sorren, here van Chieures, die selue Fernando beyde sijn handen gheuonden legghende in die handen van den seluen here van Chieures, ghelijc daer die ghewoonte es. Ende als Fernando sijn homagie hadde ghedaen so heift hem die coninc neffens sijnen stoel recht vp gheordonneirt te stane, bloots hoofts, daer hi ontfanghen heift inden name des conincx alle dye homagen van alle den princhen ende grooten heeren ende regeerders der steden van sijnen Conincrijcken, ende si custen al des conincx hant naer die homage. Dit al ghedaen sijnde so es daer vanden sanghers ghesonghen Te deum laudamus, ende dye trompetten ende claretten maeckten doe groot gheluyt. Naer dien reedt die coninc weder naer thof met grooten state seer lustelijck, so dat hem elck lof eere ende weerdicheyt toeseyde. Dit voorseyde is al ghedaen in dye teghenwoordicheyt vanden voorghenoemden Ambassadeurs ende ander vreemde luyden, ende ter weerdicheit vanden Coninck.