Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

[Item voort vp den xix.sten en den v.sten dach van Maerte]

Item voort vp den xix.sten dach van Maerte, so was vertoocht ende een ghebodt ghedaen, als aengaende den paeys van Vranckerijcke, hoe dat die van Gendt hadden ghedaen vertooghen bi sekere ghedeputeirde dye si byden coninck ghesonden hadden, metsgaders dat hi broeder vanden lande moet sijn, metsgaders den huwelicke van hem ende van vrau Margriete onser dochtere dye inbroken ende tquade regement datter was ende lange gheweist hadde binnen den lande. Ende dat vertoocht hebbende ende wedercommen sijne, so veruolchden die Schepenen van beede die bancken van Ghendt, ende dye Dekenen ende al tghemeene vander seluer stede ende ingesetene van diere, om te tooghen hoe dat den coninck vanden Romeynen blameirde ende verstack den paeys vanden Iare lxxxij. Ende dat bi quade toebrijnghers ende voortstelders die hem met haren quaden rade dade breken den voorseyde paeys. Ende die coninc van Vranckerijcke verstaen hebbende dat die coninc vanden Romeynen bi eeneghe dye tsijnen Rade waren, qualick gheregiert hadde sijn kint ende sijns kijnts landen, die welcke hi hilt voor sijnen broedere, midts den huwelicke van sijnder sustere als voorseyde es, ende oock voor sijn neue, so dede hy in nemen diueersche steden, ten behouue vanden hertoghe Phelips, alsoo hi seyde. Te wetene Aryen, Theerenburch, ende sint Omaers, dye welcke behoorden te sittene neutrael. Ende al dit staende ende voortganck hebbende, so eest dat die drie leden slandts van Vlaendren vereenicht sijn van eenen Rade ende goeden wille, aensiende die schade ende tverlies vanden landen vanden hertoghe Phelips onsen natuerlicken heere ende prinche, vp die voorseyde vereenicheyt hebben ghesloten ende gheconcludeirt te seyndene sekere ghedeputeirde aen den Coninck van Vranckerijcke, omme te confirmeirene den seluen paeys van Vranckerijcke, twelc dye coninc voorseyde gheerne dede, ende confirmeirde den seluen paeys vanden iare.lxxxij.den seluen.iij.leden slants van vlaendren. Ende dat was ghegheuen den.v.sten dach van

[fol. CC.xxxviij.v]

Maerte in tselue iaer. Ende noch gafmen alle man vryvaren ende vry keeren, wie dat hy ware vanden graefschepe van Vlaendren, ofte van anderen landen vanden hertoge Phelips al Vranckerijcke duere, als van Artoys Bollonoys, Henegauwe, ende het Tornyziensche, sint Omaers, Aryen Mortaengien, ende alle andere steden die den paeys begheerden, ende ooc alle Baliuwen ende capiteynen vanden voornomde steden, dat si goede iusticie doen souden ouer alle die ghene die yeghen den voorseyde paeys yet segghen of doen wilden. Maer diese ooc begheerden ende nyet begheert en hadden in tsluyten, dat si seynden mochten ghedeputeirde te ghendt, ende van daer soudemen seynden te Parijs, om hem lieden den seluen paeys te confirmeirene. Twelck terstont ghedaen soude worden vanden coninc van Vranckerijcke, ende van mijn here van Beeniu, ende mijn here van Orliens ende den bisschop van Parijs, ende meer andere heren, byden welcken den seluen paeys ghesloten was te Amboyzen, vp den.v.sten dach van Maerte, ende was gheseghelt met sconincx seghele, ende gheteekent met alle der voornomder heren hanteekene. Ende in teekene der waerheyt, so sandt dye coninc van Vranckerijcke een van sijnen Heraulten, die welcke stont te Brugghe vp dye halle ter veynstere, met sijnen wapenrock aene van den coninc, daermen den seluen paeys publieerde ende huytriep voor al dye weerelt openbaerlic. Te weetene eerst in fransoyse ende daer naer in Vlaemsche, daermen als doe van blijschepen speilde vp die halle metten stede speillieden, ende tvolc was seere verblijt, ende men schoot alle die engienen dye rontomme die marct laghen ende stonden. Ende die vander wet die deden van blijschepen ghelt saeyen ter hallen huyt, twelc was een nyeuwe munte van.iiij.groten tstick, ende waren, penninghen met eenen leeu, die te Ghendt ghemunt waren huyter name vanden hertoge phelips onsen natuerlicken here ende prinche.

[Den.xxx.sten dach van Maerte]

¶ Item vp den.xxx.sten dach van Maerte, so was dese voorseyde gheuanghen weder omme int parc ghebrocht, ende die pingioenen stonden al rontomme, omme dieswille datmen hem weder ghinc examineren ende pijnen, so ghebuerdet datter eeneghe metten pingioene vanden temmerlieden liepen huyten parcke, ende dandere volchen hem naer, ende dat omme dat men hem hadde ghegheuen drie daghen te rustene, ende te bet te bedinckene ende sijn siele te quijtene, ende lieten hem als doe onghepijnt huyt den parcke haen. Ende deden den ouden Dekene vanden temmerlieden ter marct bringhen int parc, omme datmen seyde dat hi ende die Deken vanden wulleweuers, beede wel wisten van alle den vpsette. Ende in tparc wesende was gheexamineirt, maer en vonden aen hem niet. Ende men soude ooc gheexamineirt hebben den Deken vanden wulleweuers, ende doe quamer vele Dekens ten parcke waert, ende dye Deken vanden temmerlieden was huerlieder voorsprake. Ende seyde huyter name van alle dandere, tot den Burchmeesters, Schepenen ende Raet, ende tot den Baliu, Schouteeten ende Capiteyn, ende ooc meester Ian Beyts Pensionaris, ende Willem schoutharijnc clerc vanden bloede, dattet niet en behoorde te wesene goede poorters van Brugghe te examineirene of te bancke te legghene om segghende woorden, ende also haerlieder leden te brekene. Ende doe deden si weder den voorseyde halen, segghende dat hijt behoorde te lijdene in dye pijne ende buyten der pijne, watter of was aengaende dye twee Dekens, ende vander gheheelder wet van drie iaren daer te voren. Twelc also ghebuerde, ende was weder ghebrocht vp den pijnbanc, daer hem gheuraecht was wat si vander sake wisten of niet. Daer nam hi byder doot die hi steruen soude, dat hi van hem lieden niet dan goet en wiste. Ende doe waren die twee voorseyde Dekens ontslegen, ende ooc die oude wethouders van die voorleden iaerscharen, vanden drie leden slandts van Vlaendren ende vander ghemeender wet van Brugghe, als aengaende tcryem. Ende als aengaende tceuyle, so souden die drie leden slandts hem lieden daer of corrigeren, so dat behooren soude die daer of beschuldich beuonden soude worden, ende dat si vander halle niet commen en souden, si en moesten goede sekere doen, ende goede suffisante borghe stellen.

[Den vierden dach van Maerte]

¶ Item het ghebuerde den vierden dach van Maerte, also die.xvij.neeringhen, ende alle dander ambachten staende ter marct met tenten ende pauwelioenen, ende oock die

[fol. CC.xxxix.r]

poorterye, als datter eeneghe onghehoorsame persoonen, also der doen vele waren, die welcke dicwils den standaert vp namen, ende namense als doe vp ende liepender mede inden burch, aldaer hem lieden als doe volchden al dander pingioenen vanden ambachten ende neeringhen, ende dat daden si dicwijls als si yement ghepijnt of ghedoot wilden hebben. Ende also hadden sy eens gheloopen inden burch met haren pingioenen, ende stonden daer in ordonnancie, omme of ghebrocht te hebbene vanden steene sommeghe gheuanghen, die tanderen tijden in die wet gheweist hadden, omme die selue gheexamineirt te worden, ende ter iusticie te bringhene, elc naer sijn verdiente, twelcke was ghedaen seere corts daer naer.

¶ Ende daer naer so maecten si een parck vp die marct, daer inne dat die vander wet ende die.iij.leden slandts van Vlaendren vergaderen souden, ende alle die hooftmannen ende die Dekenen, omme aldaer te examineren dies verdient souden moghen hebben. Ende daer was vp dien tijt ghesloten, omme dies wille dat sommeghe bouuen ende vuyle knechteraedgien, daer redene noch verstant in en was, somtijt den standaert vp namen datmen soude maken eenen capiteyn van onser stede, ende dat was mijn heere van Huytkercke, ende dat hi soude hebben ten coste vander stede.xl.ghesellen hallebaerdiers achter hem gaende, dies soudender noch wesen onder hem twee andere Capiteynen, om hem tontlastene vander moeytelichede ende daer of was den eenen Ian heyndricx, ende den anderen was Iheronimus dye scrapere. Ende dese twee hadden elc.x.vanden voornomden Hallebaerdiers, ende mijn heeren van Huytkercke die Capiteyn hilt dander.xx.ghesellen, ende daer te voren hadden gheweist een ondercapiteyn die welcke hiet Ian Maroot, ende was een mesmakere. Ende omme dieswille dat hy vele roupens ende segghens hadde van te belastene alle die ghene diemen ter exame brochte, ende was seere stranghe ende quaet vp hem lieden. Ende om hem den mont te stoppene ende om beters wille, ende om meer der arch te schuwene ende te belettene, so was hem ghegheuen quansuys voor sijnen arbeyt.C.croonen, omme dat hi ghestilt ende gherust soude wesen. Ende doe wasser ghesloten datmer gheen pingioen porren en soude al dandere en souden volghen het ware om goet of om quaet, ende dat was ghesloten byden aduijse ende accoorde vanden neghen leden, te wetene den vpper hooftman, end dye acht sware Dekens voor twijste ende tbeste ende tsekerste om alle saken ten goeden affecte ende accoorde te bet te bringhen.