Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

Hoe dye Hertoghe Kaerle in sijnder stede van Ghendt minnelick ontfanghen wart.

ITem corts daer naer, soe track die Hertoghe Kaerle binnen sijnder stede van Ghendt, daer hy seer rijckelic ontfanghen was als vander Piercellepoorte totten walle toe, aen beede die sijden vander straten wast al behanghen met witten lakene ende met blaeuwen ende peersch ende swart, welcke lakene waren besaeyt metter deuyse vanden prinche ende vander princhersse. Ende die ambochten ende neeringhen van Ghendt vierden alle met waslichte, so costelick datmen daer te voren noyt sghelijcx ghesien en hadde, wantter wel so men seyde barnden neghen duyst toortsen.

¶ Item waren oock daer ghetoocht vele schone ende rijckelicke figuren, twelck dye prinche in groter dancbaerheyt ontfinck Ende hi was binnen Ghendt langhe tijt gheduerende, sittende te rechte drie daghen dye weke, alsoot voorseyde es, ende dede iusticie ouer vele mesdadeghe.

¶ Int selue iaer ontfinc die Hertoge Kaerle dye oordene vanden coninck Edewaert van Inghelandt, binnen sijnder stede van Ghendt. Ende tes te wetene dat die coninck van Inghelant daer te voren ontfanghen hadde oordene vanden Hertoghe Kaerle.

[Den.xiiij.sten dach van Hoymaent]

¶ Item int selue iaer den.xiiij.sten dach van Hoymaent quam die Prinche binnen sijnder stede van Brugghe, ende Margriete sijn gheselnede, ende quamen als doe van ghendt

¶ Item int selue iaer was dye vischmarct weder gheleyt vp die grote marct, die langhe ghestaen hadde vp die braemberch.

¶ Item int selue iaer van.lxix.so cochte hertoghe Kaerle een rijckelick graefschip yeghens den broedere vanden Hertoghe van Oostrijcke, met veil sloten ende steden, streckende aen tgraefschip van Elsaten, ende heet

[fol. C.xlviij.v]

het Graefschip van Forrette, ligghende aen den Rijn, ende die penninghen waren gheleuert te Brugge, bi messier Thomaes die poortenare, in tvoorseyde iaer.

[In dye maent van Ougst]

¶ Voort in tselue Iaer in dye maent van Ougst, track Hertoghe Kaerle inden haghe in Hollant, daer hi oock te rechte sadt ende dede daer scerpe iusticie doen, als voorseyde es. Ende hi dede daer hangen eenen dye voortijts doot halp slaen eenen Canonick van sinte Donaes kercke in Brugghe.

¶ Item inden voorseyden tijt'quam een vraukin van Luycke byden voorseyde Prince inden Haghe in Hollant groote clachte doende ouer eenen officier vanden prinche, die welcke officier gherensoeneirt hadde der voorseyder vrauwen man voor dye somme van vi^c. Rijnsche guldenen, te betalene teenen sekeren daghe, of haer man soude ghehanghen worden. Ende dit vraukin quam byden voorseyde officier, ende sy brochte hem.iij^c.Rijnsche guldenen in minderinghe, om haren man te lossene ende sijn lijf te behoudene, biddende ontfermelicken om haren aermen gheuanghen man. Ende presenteirde haer ende haren man te verbindene vp haer deel hemelrijcx, die andere.iij.hondert guldenen te betalene, vp dat sy ghenadeghen dach hebben mochten. Aenghesien dat tlant van Luycke al verdoruen was ende ghedestrueirt ende haerlieder goedinghen al verbarnt. Maer dye voorseyde officier en hadde gheen compassie, maer seyde dat hy terstont den man soude doen hanghen, of dye vrauwe gaue hem noch drie hondert Rijnsche guldenen, dies tvraukin seer mesbaerde, weenende ende clagende, maer ten mochte haer niet baten. Ten eynde sprac die wreede officier tot den vraukene segghende. Ick en hebbe gheen wijf, ende wilt ghy drie nachten bi my slapen, is sal hu die drie hondert guldenen quijte schelden, ende huwen man weder gheuen. Dyt vraukin dat goet ende eerbaer van lichame was, wart bitterlicken screyende, segghende. Ick en kende noyt man dan mijnen aermen bedruckten gheuanghenen man, lacen wat moet ic horen. Dye officier sprac het sal verholen blijuen, aldus kiest ende deelt. Dese aerme vrauwe, om haren ghetrauden man te behoudene si consenteirdet, want si niet voorder en mochte, ende sliep drie nachten byden voorseyde officier. Ende dese voorseyde officier binnen den voorseyde iij.daghen ende.iij.nachten ghenouchte in dit vraukin vindende, dede haren gheuanghen man aen eenen boom hanghen, ende verworghen. Ten eynde vanden drie daghen, so hiesch dit vraukin quitancie vander voorseyde somme, ende ooc te hebbene haren ghetrauden man. Die officier die spottede met haer ende seyde. Ghy en hebt gheenen man, maer blijft met my wonende, ick sal hu een weerdeghe vrauwe maken. Neen seyde tvraukin, ic wil mijnen man hebben. Als dese officier sach dat hijs haer niet ontlegghen en conste, hi leeddese met hem onder den boom daer haren man hinc, ende sprac siet daer hu man Het vraukin dat siende, viel in onmachte ende makende groot mesbaer ende luyde roupende wrake vander grooter onmenschelicker ouerdaet, so dats hem die officier schaemde, ende ghinck wech om svolcx wille, daer wesende ende vergarende. Dit vraukin quam in Hollant als voorseyde es, doende haer clachte voor den Hertoghe Kaerle. Ende die Hertoghe Kaerle dede dit vraukin in goeder bewaernesse, ende hi ontboot met scherpen mandemente den voorseyde officier. Ende hi inden Haghe commende, die Prinche die leyde hem dit stick aen, maer hi loochendet seer stoutelicken, niet yeghenstaende het was vp hem gheprouft, welcke hy al kende waer sijnde, begheerende grote ghenade ende ontfaermichede. Doe dede die edele prinche den voorseyde officie het vraukin trauwen, twelcke sy seer noode dede, maer dye Prinche wildet eyndelicken ghedaen hebben. Ende ghetrauwet wesende, hi beual den voorseyde officier dat hi alle sine goedinghen heymelic ofte openbaer in ghescrifte soude legghen, vp die verbuerte van sinen lijue. Die voorseyde officier en dorste dat nyet laten, maer deit met groter vreesen. Ende hi gaf tgescrifte den prinche, dye welcke Prinche dede maken eenen schoonen saertre van desen ende deidse beseghelen met sinen groten seghele, daer die voorseyde officier sijn consent toe dede, ten sercourse ende behouue vanden lancxten lijue van hem beeden, te wetene van hem ende van

[fol. C.xlix.r]

sinen nyeuwen wijue. Als dit aldus al ghedaen was als voorseyde es, so sprac die Prinche tot den officier voorseyde. Siet daer eenen priestere, ende spreickt v biechte. Die officier iammerlicke beladen sijnde, riep grotelic ghenade, maer het was al om nyet. Doe quam daer die Prouoost marysael metter roode Roede, ende hy dede den voorseyde officier aen eenen boom hanghen. Dit ghedaen sijnde, so gaf die edele prinche den vraukinne den voorseyde brief met sijnen grooten seghele, met alle den goeden vanden dooden officier. Maer om dattet lastich soude hebben gheweist den aermen vraukin tachteruolghene, dese edele prinche dede al tvoorseyde goet extimeren te ghelde, ende hi gaf den vraukin ghereede penninghen daer voren, waer of dat den nommere seere groot was. Ende hy deidse heerlicke met goeder bewaernesse beweghen in haer lant, waer bi wel blijct dat hi een Prinche van iusticien was.