Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

¶ Hoe die Graue Lodewijck huyt Brabant quam in Vlaendren, ende al omme wel ende eerlijck ontfanghen was.

[fol. lxij.r]

ENde hi quam van Bruessele in Vladren, ende reedt van stede te steden, ende was al omme wel ende eerlick ontfanghen, sonder te Ghendt ende typre, ende vernieuwede die wetten balyuus, ende schepenen, ende dye ballinghen, ende dye hem huyten lande ghehouden hadden, waren gheiusticiert, ende die ghene die hem rebel waren, dede hi te nieten, ende dat waren sonderlinghe knapen ende knechten vander weuerye van Ghendt ende van Ypre. Ende die graue Lodewijck hilt hem al te Brugghe, oft int casteel van Male, daer hi gheboren was, ende hi gaf die van Ghendt ende van Ipre respijt om hem lieden te beradene, of si wilden yeghens hem orloghen, of hem lieden voughen haren prinche onderdanich te sine, ghelijc als goede ondersaten behoorden. Ende midts dat men tracteirde tusschen den twee coninghen omme paeys te makene, of bestant, soe quam die Hertoghe van Lancaestre te Duunkercke, ende die van Ghendt baden hem, dat hem ghelieuen wilde voor hem lieden ten besten te sprekene, ende dyer ghelijcke ouer die van Ipre dat si mochten commen ten paeyse vanden graue Lodewijc. Die graue Lodewijck quam te Duynkercke, vp sinte Kathelijnen dach, ende daer was dye paeys ghemaect. Ende van groter blijschepen was daer gheroupen, Vlaendre de leeu. Ende die graue lodewijck quam corts daer naer in Ghendt, ende was daer eerlicken ontfanghen, in tbeghinsel van den aduent.

¶ Item sdijcendaechs den.xiij.dach daer naer, bet dan.vij^c.weuers, quamen te Ghendt vp dye vrydach marct, ende haerlieder capiteyn was Ian vanden velde, ende sy riepen, so wye dat tghemeente liefhebben, ende metten commune blijuen willen, die volgen ons. Die vulders, vleesschauwers, ende vischcoopers, ende dye wet, quamen ooc ter marct, wel voorsien. Ende die weuers begonsten te slane vp die vulders. Terstont die wet, ende dye vulders, vleeschauwers, ende meer andere ambachten, spienen te gadere, ende sloughen alle dye weuers doot, waer datmense vandt. Men ghincse soucken in haerlieder huysen, ende in kercken, in godshuysen, waer si waren, si en waren nyeuwers vry, men slouchse alle doot. Ende corts daer naer, alle dye ballinghen, ende quade respeelen dye in Ghendt of in ypre waren, of gheweest hadden, waren allegadere onthooft of doot ghesleghen, of sy vloden huyten lande.

¶ Item int iaer ons heren.xiij^c.ende.xlix.doe so reesser vp, int beghintsel van Wedemaent eene secte van volcke, gheheeten cruycebroeders, ende droughen een cruyce voren, ende een achtere, ende dese secte van volcke quam huyt Almaengien, ende huyt Brabant. Dese broeders ontcleeden hem vp die straten al naect, ende ghesselden hem lieden seluen vp hare schouderen, met gheesselen totten blode toe Ende hem lieden volchden putiers, lodders, ende vraukins vanden wilden leuene, maer si hilden vele pointen van ongheloouicheden, si en knielden niet voor dat heylich sacrament als dye priester dat vp hief inder messen, noch si en staken haren capproen niet of, noch ter Ewangelie en daden si gheene reuerencie, ende si hilden, so wat mensche die.xxx.dagen dese penitencie dade, dat hi verdiende perdoen a pena culpa. Ende daer omme volchden hem lieden vele quade respeelen naer. Maer eyndelicke die paeus dede dese crucebroeders te nieten, ende worden alle ghedestrueirt, ende alle dat hem lieden volchde, ende aencleefde.

¶ Sommege meesters van Astronomyen, die voorseydent, int iaer van.xiij^c.ende.xlv.dat binnen.vi.iaren souden gheschien vele orloghen, vele wijghen, ende vele beroerten tusschen dye princhen, ende den ghemeente, ende vele bloetsturtinghen, ende souden vprijsen sommeghe secten van volcke. Doe begonsten ooc sommeghe broeders, ende susterkins van sommege oerdenen, ende dye broederkins vander celle, ende oock die crucebroeders.

¶ Int iaer van xiij^c.ende.L.doe was den groten aflaet te Roome, ende grote menichte van volcke trac daer om te hebbene aflaet a pena et culpa, want het was wel seere van nooden, want menich mensche was verwaten ende in spaeus ban, omme die orloghen, omme die wijghen, omme die mueteryen, ende omme die heresye vanden crucebroeders, ende vanden lollaerts, ende van alle die hem lieden volchden, ende diese voeden, ende sustineirden, ende met hem lieden conuerseirden.

¶ Item int selue iaer vp sinte berthelmeeus auent inden Oost, soe starf die coninck van Vranckerijcke Phelips van Valoys. Ende ontrent die seluen tijt, die coninck van In-

[fol. lxij.v]

ghelant vocht vp die zee, ontrent douuere yeghens die spaensche ende Vlaemsche vlote. Ende ouer beeden siden bleuender vele doot ende ghequetst, ende die spaengiaerden ende die vlaminghen behilden emmere haer goet, ende die Inghelschen hadden die meeste schoffiericheyt, schande ende schade.

¶ Int selue iaer vp den.xvi.dach in pietmaent, so wort Ian den Dolphijn te Ryemen gheconsacreirt coninck van vranckerijcke. Ende daer toe was gheroupen die graue Lodewijck van Male, die welcke hem excuseirde, omme datmen hem met onrechte onthilt Bethunen, Rijssele, Duway, Orchyes, met haren Casselryen, maer hy track noch ter feeste, naer dat die coninc was ghecroont, te Parijs. Ende daer hadde hi ten prijs ende die eere bouen vele andere edele die daer staken, ende ioosteerden, ende ooc grooten ghiften, midts der vromicheyt ende faeyten van wapenen die hi daer dede, bouen allen anderen, dye daer waren.

¶ Int naeruolgende iaer alsmen screef.xiij^c.ende.li.so ghinc hi weder te Parijs, omme te doene den coninc manschip vanden heerschepyen, die hy van hem hilt, ende die notabele vanden drie steden van Vlaendren die waren met hem. Ende die coninc wilde dat die graue Lodewijck, metsgaders den schepenen ende wethouders vanden drie steden van Vlaendren met hem souden blijuen etende, ende het was als doe inden couden wintere.