Dits die Excellente Chronijcke van Vlaenderen

Beghinnende van Liederick Buck den eersten forestier tot den laetsten, die door haar Vrome feyten, namaels Grauen van Vlaenderen gemaect Worden [...]

¶ Hier volcht den wijch ten Hazegarse, byder Sluys.

DIe fransoysen ende dye Normans quamen in Vlaendren, ten azegarse byder Sluys. Dit vernemende die coninck van Inghelandt, quam den Normans vp den steert, ende die Inghelschen midts der hulpe vanden vlaminghen, versloughen daer alle die fransoysen ende die Normans. Dit was int iaer xiij^c.ende.xl.vp sint Ians auent midsomers Ende naer den voorseyde wijch, doe ghinc Iacob van Eertuelde belegghen die stede van Doornicke, die van bethunen, van Rijchele van schetin, van duway, ende van orchies. Ende die schade die die.coninc.edewaert van Ingelant ghedaen

[fol. lvi.r]

hadde, ende die moort den voornoemden steden ende haren casselryen, dat en ware niet wel om scriuen. Die coninc van Vranckerijcke Phelips van Valois dit verhoorende, quam met eenen groten heercrachte omme ontset te doene die van Doornicke, maer int neder commen, siende dat dat lant van Artoys ende van Vermandoys so deerlic verdestrueirt was, ende al dat volc meest doot gheslegen vanden Inghelschen, voorwaer des Conincx moet van Vranckerijcke besweeck hem, ende hy en lach nieuwers stille dan in stercke sloten ofte in weerachteghe steden, ende dat huyt onsich vander macht vanden coninc van Inghelant, die welcke coninc van Vranckerijcke hadde gheprocureirt dat die twee cardenalen quamen omme te tracteirene van paeyse, want hi en was niet sterc ghenouch, so hem ooc wel dochte, omme te beuechtene den coninc van Inghelant ende die vlaminghen, ende aldus poochde hem die coninck omme paeys te makene met Iacob van eerdtuelde, ende met den.iij.steden van Vlaendren. Ende daer waren gherelaxeirt die sententien van verwatenesse die de coninc daer te voren hadde gheprocureirt aen den Paeus, ende daer of was een bulle, dat soe wanneer die vlaminghen rebel souden sijn yeghens haren graue, so wast ces in Vlaendren, ende dit was omme dat die vlaminghen hadden gherebelleirt yeghen den coninc voornoemt, ende den graue Lodewijc, welcke lettere in dit tractaet van paeyse voor Doornicke ghscuert ende te nyeuten ghedaen was by den twee cardenalen, want in dit ces en mochtmen gheen messe doen in eeneghe kercke binnen Vlaendren, noch yement tsacrament gheuen, noch kindren doopen, noch nyement int ghewijde begrauen. Ende dese voorseyde cardenalen vercreghen een bestandt van sinte Mattheus dage tot sint Ians messe daer naer, twelc was wel.x.maenden, met sekere beloften die hi beloefde den coninc van Inghelandt, ende die paeys wardt ghemaeckt tusschen den Coninc van Vranckerijcke, den graue Lodewijc, ende den ghemeenen lande van Vlaendren vp condicie dat die coninc liuereren soude dye bullen voor doornicke, binnen.xiiij.daghen, ende dat doen becondeghen al Vlaendren duere, dattet niet interdict noch in tverwaet en ware. Ende voordt dat die coninck van Vranckerijcke ende Lodewijc vergheuen souden den vlaminghen al tghene, dies si hem beeden mochten mesdaen hebben, yegens haerlieder hoocheyt ofte heerlicheden, ende vp dese condicie was die bulle gheschuert, alst voren gheseyt es Ende corts daer naer soe trac die coninck van Inghelant te sinen lande, ende die coninck van Vranckerijcke naer Parijs, ende corts soe quam die graue Lodewijc int lant. Ende aldus so was Doornicke ontset ghedaen sonder groot grief vander stede, maer die graue Lodewijc in Vlaendren sijnde, dye drie steden onderwonden hem vanden regemente vanden lande van Vlaendren, ende si hilden die ballinghen binnen den lande. Ende omme dat die graue Lodewijc niet en mochte hebben dat regement vanden ontfanghe te sijnen wille, hi liet Vlaendren ende trac in Vranckerijcke

¶ Item int iaer.xiij^c.ende.xliiij.in tbeghinsel vanden iare, omme dat die van poperinghe maecten lakenen ghelijc dye van yperen, ende conterfayten hare lakenen, so ghingen die van ypre ghewapender hant, ende maecten eenen Ian van houtkercke hueren capyteyn, ende ghinghen vp die van Poperinghe, ende die van poperinghe maecten Iacob bets haren capiteyn, ende ghinghen te ghemoete die van Ipere. Daer was seere gheuochten, maer die van Poperinghe bleuen tonder, ende Iacob bes haren Capiteyn was daer doot ghesleghen van die van ypre, ende vele van Poperinghe warer gheuanghen, ende typre gheleet.

[Den tweeden dach van Meye en vijfsten dach van Hoymaent]

¶ Item int iaer va.xiij^c.ende xlv.vp den tweeden dach van Meye, diemen doe hiet den quaden maendach, so vochten binnen der stede van ghent die weuers teghen die vulders vp die groote marct, ende dye weuers ghinghen te bouen, ende dat quam omme dat die vulders wilden hebben vier groote meer van eenen lakene dan die weuers wilden gheuen. Ende Gheeraert denijs Dekene vanden weuers, ghinc met sinen volcke vp dye marct, ende Iacob van eertuelde dye volchdese. Dit verhoorde Ian baken dekene vander cleender neeringhe, hi quam met een grote menichte van vulders ende vanden anderen ambachten. Daer word Ian bake ende sijne kinderen doot

[fol. lvi.v]

ghesleghen, ende een deel van vulders ende vander cleender neeringe, die weuers ghinghen te bouen. Ende omme dese vechtinghe rees in ghendt een grote diuisie, ende een groot gheschil. Ende binnen den seluen iare vp den vijfsten dach van Hoymaent, so quam die coninck van Inghelant ter sluys, met C.ende.xxx.schepen, ende ontboodt Iacob van Eerdtuelde, die totten coninck ter Sluys ghinc, ende hi begheerde dat die graue Lodewijck hem manschip doen soude vanden graefschepe van Vlaendren, of hi soude den prinche van Waels sinen sone maken graue van Vlaendren. Hier inne so consenteirde Iacob van Eerduelde. Ende daer omme als Iacob van Eertuelde dit proponeirde den lieden van Ghendt, die weuers sloughen Iacob van Eertuelde doot, ende daer toe noch thien mannen vanden eerlijcksten van sijnder familie. Ende dit gheschiede des sondaechs naer Marien magdalenen. Ende Iacobs van Eertuelde huys, ende die huysen vanden.x.persoonen, die van sinen rade waren, worden alle in sticken ghebroken, omme dieswille dat si gheerne ghesien hadden dat des Conincx sone van Inghelant graue van Vlaendren gheweest hadde. Alst dyt verhoorde die coninc van Inghelant, dat Iacob van Eertuelde doot gheslegen was, hi keerde weder in Inghelant. Ende binnen den seluen iare bleef in Vrieslant die graue van Henegauwe versleghen, ende alle die met hem waren te melchuse, tusschen Staure ende wolkelsteyn. Anno domini.xiij^c.ende.xlvi.cortsnaer sint Ians dach midsomers, so quam die coninc van Inghelant weder ouere met groter macht, ende destrueirde al Normandyen, ende vinc alle die edele ende die rijcke, ende hi wan die stede van Caen, ende verbrandese ende selgierde al Normandyen tot Poisy toe, ende hy stacker tvier inne. Ende voort quam hi tot parijs toe, ende daelde neder tot Beeuuays, ende tot Abbeuijle, in Poitieu, ende die Coninck met eenen groten heercracht quam te Kerssy, met den keyser, ende met den coninc van Bemen.