Dietsche Warande. Jaargang 1
(1855)– [tijdschrift] Dietsche Warande–
Auteursrechtvrij
[pagina 327]
| |
II.
| |
[pagina 328]
| |
740[regelnummer]
Sliep hi, daer sijt alle toe saghen,
Optie borst des warechs propheten;
Des derricGa naar voetnoot1 mi wel vermeten,
Dat hi daer dranc .j. drancskijn,
Dat vele beter es dan wijn;
745[regelnummer]
Want, alse .j. vloet uten paradise,
RanGa naar voetnoot2 ute jans monde wise
Woerde van groten louen;
Want hi vloech hem allen bouen
Den ewangelisten daer,
750[regelnummer]
Rechte alse doet die aerGa naar voetnoot3
Boven andere vogele.
Om meerGa naar voetnoot4 heb wineGa naar voetnoot5 te lovene:
Want daerGa naar voetnoot6 god ane den cruce hinc
Seidi: ‘Wijf! dit es dijn kint.’
755[regelnummer]
Doen sprac hi toten neve sijn:
‘Neve! dit es die moeder dijn.’
Daer maecti st. janne behoeder
Dier houescher vrouwen ende der goeder,
Want hi was harre suster kint
760[regelnummer]
Marien, die te gode ghinc
En̄ bat hem herte vriendelike
Vor jannc en̄ iacoppe die gelike
Dat die .j. mochte ter rechter hant
Sitten en̄ dander ter slincker, wantGa naar voetnoot7
765[regelnummer]
Marien in haren moetGa naar voetnoot8
Alsoe dochte wesen goet.
Doen antwoerde ihesus dit:
‘Wijf! ghine weet niet wat gi bid.
Tsitten van hemelrike al gader
770[regelnummer]
Es mine niet, het es mijns vader.
Dat meendi als te gheven
Om maechscap sinen neven,
Maer, diet verdienen sonder waen,
Selent met bliscepen ontfaen.
| |
[pagina 329]
| |
775[regelnummer]
Moghen si van den kelke al
Drinken, daer ic af drinken sal,
Soe seggic u, sonder sparen,
Dat si met mi selen varen.’
Hine meende ne ghenen wijn,
780[regelnummer]
Hi meende sijn heilege passie sijnGa naar voetnoot1.
Nu willic mine materie scriven,
InGa naar voetnoot2 wille gene lange tale driven.
Jhesus, marien sone,
Ghinc, alse hi was gewone,
785[regelnummer]
Neven die zee, daer opt lant,
Daer hi sente janne vant,
En̄ zebedeus sinen vader,
En̄ daertoe sijn ghetouwe al gader,
Daer hi mede visschen soude,
790[regelnummer]
Altoes alse hi visschen woude
En̄ jacoppe sinen broeder,
Beide met scepe ende met roeder.
Doen seide ihesus: ‘Volcht mi.’
Si seiden beide: ‘Here! dat si.’
795[regelnummer]
Daer lieten si moeder ende vader,
En̄ datsi in ertrike al gader
Hadden, en̄ volchden ihesus naer.
Doen riep hi mede, dat was waerGa naar voetnoot3,
Petre en̄ andriese die hi vant
800[regelnummer]
Visschende, daer hi ghinc opt santGa naar voetnoot4.
Dit waren die .iiij., die hi vercoren
Hadde boven dandre te voren,
Die hi riep teenen male.
Want haer geselscap bequam hem waleGa naar voetnoot5.
805[regelnummer]
Doen god te hemele was gevaren,
Entie apostelen sonder sparenGa naar voetnoot6
Predecten tgeloeve in menich lant,
Jan ghinc in effesien, daer hi vant
| |
[pagina 330]
| |
Enen rechtre, dien hi dede
810[regelnummer]
Te roeme varen om felhedenGa naar voetnoot1.
Doen hi te roeme comen was,
Alsict in die scrifture las,
Doen seide die keyser, dat hi woude,
Dat hi gods loechenen soude,
815[regelnummer]
En̄ swighen van sier predekinghen.
St. jan seide: ‘Mine sal niemen dwinghen
Daer af, inGa naar voetnoot2 sal predeken en̄ leren
Den lieden dwoert ons heren;
Want hets beter gehoersam sijn
820[regelnummer]
Gode, dan diGa naar voetnoot3 keyserkijn!’
Doen dat die keyser hoerde,
Hiet hineGa naar voetnoot4 metten selven woerde
Haestelec uter poerten leiden,
En̄ dede halen, sonder beiden,
825[regelnummer]
Ene cupe, daer men in goet
Wallende olie, ende al bloet
Janne in setten; maer daer af
Ne hadde hi pinen niet .j. caf,
Want het was, alst god woudeGa naar voetnoot5,
830[regelnummer]
Te pointe of hire in baden soude.
Doen gheboet die quade tyran
Dat men dade den goeden man
Voeren te padinos (l. padmos) int eylant,
Daer hi screef met siere hant
835[regelnummer]
Appocalipsim, dat visioen,
Dat god woude openbaren doenGa naar voetnoot6
Janne, sinen lieven vrient.
Binnen desen heeft verdient
Die keyser iegen die senature,
840[regelnummer]
Dat hi woude breken haer cureGa naar voetnoot7,
Die hadde gestaen menegen dach.
Doen dit die ghemeente sach
Te roeme van den wisen lieden,
| |
[pagina 331]
| |
Ghingense te rade en berieden
845[regelnummer]
Hem, en̄ vonden in haren raet,
Dat si met ghemeenre daet
Ghingen daer si domiciane vonden,
En̄ sloeghenGa naar voetnoot1 doet te dier stonden.
Doen domicianus was doet,
850[regelnummer]
Die keyser, die na hem quam, geboet,
Birade van den senaturen,
Dat men alle sine curen
Soude breken en̄ nuwe maken,
En̄ bi dus ghedanenGa naar voetnoot2 saken
855[regelnummer]
Woudi hem allen weder gheven
Dlant, die hi hadde verdreven.
Dit dunct mi wel redene togen,
Dat god woude dit gedogen,
Om jans wille sijns neven,
860[regelnummer]
Die hi nieneGa naar voetnoot3 woude begheven.
Want hi doen van effesien quam
Met andre lieden. Doen dit vernam
Alt volc, doen waest harde blide,
Het liep ute in elke side,
865[regelnummer]
En̄ toefdenGa naar voetnoot4 janne utermaten.
Doen quam daer uut ere straten
Liede, die dreven rouwe groot
Om drucianen, die si doet
Droeghen toten grave waert;
870[regelnummer]
Doen riepen si alle tere vaert:
‘Here! nu es si doet
Druciane, u vriendinne groot;
Here! si hadde groet doeghenGa naar voetnoot5,
Dat si u niene sach met haren oegen,
875[regelnummer]
Dies dreef si rouwe groet,
En̄ mettien bleef si doet.’
Doen St. jan weenen sach
Hare vriende, op dien dach,
| |
[pagina 332]
| |
Sprac hi met ere bidder-stemmeGa naar voetnoot1:
880[regelnummer]
‘Staet op, druciane! vriendinne!
In den name gods ons heren,
Gaet vollecGa naar voetnoot2 thuus waert met eren,
En̄ maket mi tetene metter vaert.’
Doen stont si op en̄ ghinc thuus waert.
885[regelnummer]
Doen riepen si alle, sonder sparen,
Die ghene die daer waren:
‘Nu kennen wi alle openbare wale,
Dat waer es jans tale,
Die hi predecte van dien prophete
890[regelnummer]
Die ihesus christus was geheten.’
Doent quam op ten andren dach,
Alsic u wel seggen mach,
Hadde die philosophe grandoenGa naar voetnoot3
Alt volc gebiedenGa naar voetnoot4 doen,
895[regelnummer]
Want hi wilde .j. disputacie houden,
Wien men anebeden soude.
GhimmenGa naar voetnoot5, die men daer liggende vant,
Nam grandoen in sine hant.
Mettien vielt, alst god woude,
900[regelnummer]
Dat St. jan daer lidenGa naar voetnoot6 soude.
Doen sprac hi met ere luder kele,
Daert volcs hoerde vele:
‘Tvolc es verdoert,Ga naar voetnoot7 dat desen man
Prijst, die en geen goet en can;
905[regelnummer]
Sines niet gewarechGa naar voetnoot8, die medicine;
Daer mede niet en vergaet die pine,
Van den onghemake daer:
Dat derric seggen over waer.
Mijn meester leerde mi, dat ic soude,
910[regelnummer]
Op dat ic volmaect wesen woude,
Dat ic soude al vercopen saen,
En̄ ghevent den armen, sonder waen.’
Doen antwoerde grandoen:
’Wildi dese ghimmen doen
| |
[pagina 333]
| |
915[regelnummer]
Gheheel alsi te voren waven,
Ic worde kersten sonder sparen?
St. jan sprac: ‘Dat willic doen,
Op dat ghi wilt, grandoen!
Gheloeven ane onsen god.’
920[regelnummer]
Grandoen sprac: ‘So waric sod,
En gheloefdic niet te hant.’
St. jan hief op sine hant,
En̄ maecter over .j. cruce doe;
Daer sijt alle saghen toe,
925[regelnummer]
Daer menich omme stont,
Worden die ghimmen al ghesontGa naar voetnoot1.
Doen dat sach die grote clercGa naar voetnoot2
Liet hi al sijn oude werc
En̄ quam tote st. janne gegaen,
930[regelnummer]
En̄ woude kersten sijn ghedaen,
En̄ gaf den armen sijn goet saen.
St. jan deden kerstenGa naar voetnoot3 sonder waen,
En̄ hi ghinc predeken dwoert ons heren,
En̄ den volke leren.
935[regelnummer]
Doen waren daer .ij. heren
In die stat, van groter eren.
Doen si dat versaghen,
Begonstense over een draghenGa naar voetnoot4
Dat si met st. janne gaen
940[regelnummer]
Wouden, sonder eneghen waen,
En̄ gaven den armen alte male
Have ende lant, huus en saleGa naar voetnoot5.
En̄ volchden st. janne naer
Waer dat hi ghinc, dats waer,
945[regelnummer]
En̄ daden also groet virtuut,
Datsi al dreven uut
Alre hande mesquameGa naar voetnoot6
Uten erdschen lichame.
Daer quamen si weder saen
950[regelnummer]
Teffesien, in die stat gegaen,
| |
[pagina 334]
| |
Met haren, meester st. janne.
Doen saghen si haer manne
En̄ haer knechte geweldelike
Riden dor effesien rike.
955[regelnummer]
Doen peinsden si in haren moede:
Waren wi weder in onsen goede,
Sine quamen meer in dat verdriet.
Doen en woude st. jan niet,
Dat si hem beclaechden van enegen dingen,
960[regelnummer]
En̄ dede hem roeden bringhen,
En̄ clene steene die men daer vant,
Ligghende bi der zee opt sant.
Doen maecti. .j. cruce tier uren;
Doen verwandelden haer naturenGa naar voetnoot1:
965[regelnummer]
Daer sijt toe saghen wert dat hout
Dat alre fijnste gout,
Dat noit goudsmit hadde gesienGa naar voetnoot2.
............
En̄ verwandelden haer naturen
Die steene, en̄ worden ghimmen fijn,
970[regelnummer]
Dat ghene betre en mochten sijn.
Doen sprac st. jan te hant:
‘Kindre, staet op, nemt in u hant,
En̄ gaet ten wisen lieden,
Die u wilen eer gherieden,
975[regelnummer]
En̄ segt, dat si u gheraden nu;
Doet dit des biddic u,
En̄ vraegt hem openbare des,
Of dit fijn gout es,
En̄ van den steenen des gelike.’
980[regelnummer]
Doen seiden si alle sekerlike,
Dat si noit binnen haren tideGa naar voetnoot3
Ne saghen so goet ghesmideGa naar voetnoot4.
Doen sprac st. jan die goede
Met enen ghestaden moede:
985[regelnummer]
‘Gaet, coept dat ghi hadt te voren,
Hemelrike hebdi verloren.’
| |
[pagina 335]
| |
Doen begonste hi .j. sermoen
Van enen riken man doen,
Die in die helle es begraven.
990[regelnummer]
Doen sachi vore hem draghen
.IJ. dode, die te graven waren.
Doen dede hise op-staen sonder sparen.
Doen sprac st. jan dese waertGa naar voetnoot1:
‘Mijn meester, hi wille ter vaert
995[regelnummer]
Openbare vor die oeghen
Den lieden met miraclen toeghen.
Wat maghicker u af maken tale?
Ghi wet openbare wale,
Dat ghi in sinen name
1000[regelnummer]
Ghenaest alre hande mesquameGa naar voetnoot2,
En̄ nu so hebdijt verloren
Tgoet, dat ghi hadt te voren,
En̄ sijt arme keytive bleven,
Want ghi gode hebt begheven.’
1005[regelnummer]
Binnen deser tale quam daer gegaen
Ene wedewe, sonder waen,
Die rouwe dreef utermaten groet,
Om haren sone, dien si doet
Draghen dede ten grave waert.
1010[regelnummer]
Doen si st. janne ter vaert
Sach, riep si hem ane:
‘Here! wantGa naar voetnoot3 ghi drusiane
Op daedt staen vander doet,
So mindert minen rouwe groet:
1015[regelnummer]
Gheeft weder minen kinde sijn lijfGa naar voetnoot4,
Want hi maer .xxx. daghe sijn wijf
En hadde gehadt, dat es waer.’
Doen sprac st. jan sonder vaerGa naar voetnoot5:
‘Jongelinc, ic ghebieddi dat,
1020[regelnummer]
Dattu op-staes ende segt hem, wat
Dese .ij. hebben verloren.’
Doen sprac die ghene, wildijt horen,
Die daer op die bare lach,
| |
[pagina 336]
| |
‘Die duvele dreven groet ghescachGa naar voetnoot1
1025[regelnummer]
Om mileto en̄ eugenio,
(Die .ij. sijn geheeten also)
En̄ dingele gods, ons heren,
Saghic droeflec weder-keren,
Want ghi nu hebt verloren,
1030[regelnummer]
Tgoet, dat ghi hadt te voren.
Entie ewelec bliscap groet.
(Want diere bliscap ghenoetGa naar voetnoot2
En mach tonge ghene vertellen.)
Vor die bliscap hebdi die helle;
1035[regelnummer]
Dat es dulheit groet.
Bidt st. janne om uwe noet,
Ghelijc dat hi mi nu dede
Opstaen, om sine oemoedechede,
Dat hi u doe verrisen uter noet,
1040[regelnummer]
En̄ van derre bittere doet,
Daer ghi nu in sijt ghevallen’.
Doen vielen si vor hem allen
Vor st. janne op sine knien,
En̄ baden hem mettien,
1045[regelnummer]
Dat hi vor hem gode bade,
Dat hi hem hore mesdade
Vergave daer naer.
Doen antwoerde dapostel daer,
Dat si moesten over waer,
1050[regelnummer]
Al waert hem te doene swaer.
Vasten emmer .xxx. daghe,
Eer hi hem antwoerde gave.
Doen si dit hadden ghedaen,
Quamen si vor st. janne ghegaen,
1055[regelnummer]
En̄ baden hem oemoedelike,
Om gode van hemelrike,
Dat hise absolveren soude
Van haren sonden, of hi woude.
Doen sprac st. jan, die wise:
1060[regelnummer]
‘God van den paradise,
| |
[pagina 337]
| |
Dat seggic openbare,
Es blider van .j. sondare
Die hem bekeert, des sijt gewes,
Dan hi van .xcix. es
1065[regelnummer]
Gherechter menschen, dats waer.’
Doen dedi hi hem aflaet daer,
En̄ deden op die stat halen
Roeden en̄ steene tenen male,
En̄ geboet hemGa naar voetnoot1, in den name ons heren,
1070[regelnummer]
Dat si weder souden keren
In hare nature, daer si in waren.
Si dadent oec sonder sparen;
Doen ghingen si gansenGa naar voetnoot2 sonder waen,
Die met siecheden waren bevaen.
1075[regelnummer]
Doen gaf hem god, dat si hadden te voren,
Doen si sine gracie hadden vercoren.
Effesien, die goede stat,
Geloefde ane st. janne bat,
Dan si ane dafgode daden.
1080[regelnummer]
Doen ghingen die papen te rade,
En̄ vonden onderlinghe
Dat si st. janne souden dwinghen,
Dat hi haer afgode anebeden soude,
WederGa naar voetnoot3 hi woude ofGa naar voetnoot3 en woude.
1085[regelnummer]
Doen quamen si te hem saen
En̄ spraken: ‘Ghi moet met ons gaen
Ten temple en̄ anebeden onsen god.’
‘AnebeeddickenGa naar voetnoot4, so waric sod,’
Sprac st. jan, ‘dadic dat.
1090[regelnummer]
Ic sal u raden vele bat:
Gaet henen met mi tonser kerke,
Ic wille breken al uwe gewerke;
Temple en̄ afgode, alte hant,
Willic doen vallen in dat sant.’
1095[regelnummer]
Eer hi die redene brochte uut,
Wert daer in soe groet gheluut,
Dattie tempel te kraken began.
| |
[pagina 338]
| |
Doen riep lude st. jan:
‘Ic bidde u allen vriendelike,
1100[regelnummer]
Dat ghi gaet ute haestelike.’
Doen si alle ute waren
Sprac st. jan sonder sparen:
‘Ic ghebieddi dattu coms in gods namen.’
Mettien selven woerde quamen
1105[regelnummer]
Tempel en̄ afgode beide,
Dat si laghen op die heide.
Op dien dach bekeerden daer
.xij.C. menschen, dats waer.
Doen was daer astodimus,
1110[regelnummer]
Die bisscop was geheeten dus;
Hi sprac: ‘An uwen god en geloevic niet,
GhineGa naar voetnoot1 drinct daer ment toe siet,
Vore alle dit volc venijn,
Dat niet sterker en mochte sijnGa naar voetnoot2.’
1115[regelnummer]
Doen sprac st. jan: ‘Gerne, twaren;
DoetGa naar voetnoot3 mi halen sonder sparen.’
Doen sprac die bisscop: ‘Eer seldi sien
Sonder waen drinken hem drien.’
Doen dedi halen .iij. mordenaren.
1120[regelnummer]
Men gaeft hem drinken sonder sparen.
Doen si ghedronken hadden dat,
Bleven si doet optie stat.
Doen gaf men st. janne dat saen
Drinken, sonder eneghen waen,
1125[regelnummer]
En scaedde hem niet, hi bleef gesont.
Doen sprac die bisscop tier stont:
‘Eer wi in u geloeve gaen,
Moetti tiersten op doen staen
Dese dode, die hier liggen neder,
1130[regelnummer]
En̄ doetse alle .iij. leven weder.’
Doen sprac st. jan, die vrieGa naar voetnoot4:
‘Dat ic dit doe sonder gokelie
Willic u wel doen verstaen.
Neemt minen roc, gaet te hem saen,
| |
[pagina 339]
| |
1135[regelnummer]
En̄ segt: staet op in gods name,
Sonder eneghe mesquameGa naar voetnoot1’.
Doen stonden si op ten selven tide,
Doen was astodimus blide,
En̄ woude sonder eneghe beide
1140[regelnummer]
Ontfaen sijn kerstenheideGa naar voetnoot2.
Daer doeptene st. jan
Hem en̄ sine maghe en̄ sine manGa naar voetnoot3,
Enten rechtre van der stat mede.
Aldus hi bekeren dede
1145[regelnummer]
Effesien sonder eneghen waen,
En̄ bleef int geloeve staen.
Doen ghinghen van effesien die heren,
En̄ daden stichten met groter eren.
Ene kerke in st. jans name,
1150[regelnummer]
Daer sint sijn lichame
Te hemeleGa naar voetnoot4 ghevoert was,
Als ict in die scrifture las.
Hier na, binnen corten tide,
Quam st. jan, die wideGa naar voetnoot5
1155[regelnummer]
Predecte dat woert ons heren,
Daer hem woude bekeren
(Over mids der predekinghe,
Die ute st. jans monde ghinghe)
.I. jongelinc, en̄ volchde st. janne naer,
1160[regelnummer]
Tote dat hi quam, dats waer,
Teens bisscops, daer hi soude
Bliven wonen, ofGa naar voetnoot6 hi woude,
Tote dies maels dat st. janna dochte,
Dat hi pine doeghen mochteGa naar voetnoot7,
1165[regelnummer]
St. janne te volghene naer.
Doen hi daer was dierste jaer,
Dede hem die bisscop al sijn gevoechGa naar voetnoot8.
DanderGa naar voetnoot9 jaer liet hijt liden genoech;
| |
[pagina 340]
| |
Terde jaer ghinc hi, sonder sparen,
1170[regelnummer]
Metten quadien, daer si waren.
Ten vierden iare quam st. jan gegaen
Daer weder, en̄ alsoe saen
Vraechdi hem om sinen sone.
Die bisscop en was niet gewoneGa naar voetnoot1),
1175[regelnummer]
Van hem wetene al bedalleGa naar voetnoot2).
Die bisscop sprac met ongevalle:
‘Es hi in quaet geselscap comen,
Here! gaetGa naar voetnoot3) te scaden ofte te vromen,
Hine wille hem bekeren niet.’
1180[regelnummer]
Heer bisscop ic wane ghine selden siet,’
Sprac st. jan; ‘haelt mi .j. paert,
Ic wille riden der waert.’
Die bisscop seide: ‘Gi selets ontbarenGa naar voetnoot4),
Want, here! ghi hadtGa naar voetnoot5) al twaren
1185[regelnummer]
Verloren, wat ghi hadt an,
Want sine sparen ghenen man.’
St. jan sprac: ‘Sijts ghewes
Here bisscop, dat om des costs wille es,
Dat ghi dit tint hebt laten dolen,
1190[regelnummer]
Dat ic u wilen hadde bevolen.
Gaet, haest u, haelt mi .j. paert,
Ic wille riden der waert.’
Die bisscop seide: ‘Ic saelt dan doen.’
Doen dede hi loepen .j. gersoen
1195[regelnummer]
Ten stalie en̄ dede halen tpaert.
St. jan sat op ter vaert.
(Hi was so crane, hine conste gegaenGa naar voetnoot6)
Te woude waert) en̄ alsoe saen
Alse hi daer quam, alst god woude,
1200[regelnummer]
En̄ davonture wesen soude,
Quam hem die jongelinc int ghemoet.
Wildi horen wat hi doet?
Tierst datGa naar voetnoot7) hi st. janne sach,
| |
[pagina 341]
| |
Ne weet hi weder hi mach
1205[regelnummer]
Bliven staende, so loepen gaen.
Mettien heeft hi sonder waen
Sere te loepene begonnen.
St. jan es hem na gheronnen,
Wat dat paert gheloepen mach.
1210[regelnummer]
Tierst dat dat die jongeline sach.
Viel hi neder op die erde,
En̄ riep: ‘Wat sal mijns gewerden.’
St. jan sprac: ‘En vervaerdi niet,
Al es di dulheit ghesciet,
12l5[regelnummer]
Du seles af comen wale.’
En̄ binnen derre tale
Es hi comen daer hi sach
Den iongelinc, daer hi lach.
Hi sprac: ‘Staet op, lieve sone!
1220[regelnummer]
WattanGa naar voetnoot1)? al hebdi die crone
Van der suverheit verloren,
Ghi moegt nochtan sijn vercoren
In hemelrike te groten lone.’
Metten selven stont op sijn sone,
1225[regelnummer]
En̄ volchde st. janne naer
Tote in die stat, dat es waer,
Daer hi hem doen aflaet dede.
Ic segge u overGa naar voetnoot2 waerhede,
Dat hi doen ghinc met st. janne
1230[regelnummer]
En̄ wart .j. der bester manne,
Die met st. janne ghinc.
Namaels wert die jongelinc
Bisscop in die stede,
Dit es rechte waerhede.
1235[regelnummer]
Hier na, alst gode tijt dochte,
En̄ si sijns ontbaren mochten
(Die liede, die in erdrike waren)
WoudenGa naar voetnoot3 god halen sonder sparenGa naar voetnoot4;
Want die heilege kerke was
1240[regelnummer]
Worden groet, alsict las
| |
[pagina 342]
| |
EntieGa naar voetnoot1 scrifture, dat was waer,
Want hi was out .xc. jaer.
Dat was enen langhen tijt.
Hi hadde gheweest, sonder delijtGa naar voetnoot2,
1245[regelnummer]
In erdrike over eenGa naar voetnoot3;
Want hine begherde el negheen
Dan van gode sekerlike,
Die here es van hemelrike.
Hier omme wouden god dan
1250[regelnummer]
Troesten, boven alle man,
Die doen waren in erdrike.
Daerom quam god gheweldelikeGa naar voetnoot4
Hier neder metten jongren sijn,
En seide: ‘Lieve neve mijn,
1255[regelnummer]
Hets tijt, dat gi selt ter bliscap comen
Met minen broedren tuwen vromenGa naar voetnoot5;
(Dat was op .j. sonnen dach,
Dat st. jan dese bliscap sach.)
Op ten vijften dach na desen
1260[regelnummer]
Seldi ghereet wesen’.
Doen god onse here dit hadde geseit,
Voer hi, sonder aerbeit,
Te hemeleGa naar voetnoot6, daer hi ute was comen;
En̄ st. jan heeft ghenomen
1265[regelnummer]
Sine hande en̄ heefse wide ontploken,
Metten selven heeft hi ghesproken:
‘Here! geloeft so moetti wesen,
Dat ghi mi hale wilt ute desen
Erterike, daer ic in
1270[regelnummer]
Jammerlike ghekerkert bin.
Here! en̄ dat ghi mi
Wilt halen ter bliscap, daer ghi
Mi selve hebt ghenoedt.
En̄, here! ghi wet wel, dat ic oytGa naar voetnoot7
1275[regelnummer]
Hebbe beghert sekerlike
| |
[pagina 343]
| |
Met u te sine in hemelrike.
Here! laet mi met minen broedren varen,
Die met u hier neder waren,
Doen ghi mi noedet, here, met him;
1280[regelnummer]
Doet op die dore, laet mi in,
En̄ neemt mi metter selver vaert,
En̄ leidt mi tuwer geselscape waert,
Christus, gods sone van hemelrike!
Want ghi quaemt in erdrike,
1285[regelnummer]
Om te verlossene die waren verloren:
Daerom woudi sijn gheboren,
Daeromme moet hi ewelike
Gheloeft wesen sekerlike’.
Ic ben wel seker dies,
1290[regelnummer]
Dat hi sijns tijts niene verwiesGa naar voetnoot1,
Die doen quam, alst god woude,
Dat hi verlost wesen soude
Van erdrike; sonder waen
Es hi doen op ghestaen,
1295[regelnummer]
In der ierster haencraet,
Die crayt vor die dagheraet,
En̄ begonste dwoert ons heren
Den volke predeken en̄ leren.
Doen woude hi, sonder waen,
1300[regelnummer]
Ene misse singhen gaen.
Na die misse dede hi graven
.J. graf, en̄ uter kerken draghen
Die erde al te male.
Dat graf stont te pointe wale
1305[regelnummer]
Bi den outare. Te desen tide
Nam hi orlof ant volc, en̄ blide
Ghinc hi ten grave waert,
Hine wiste waeromme sijn vervaert,
En̄ ghincker in al ghecleedt.
1310[regelnummer]
Eer ene corte wile leed,
Quam daer .j. licht, so groet, van boven,
| |
[pagina 344]
| |
Dat daer niemen in sine oeghen
Ghedoeghen en consteGa naar voetnoot1, dats waer.
Dat duerde ene ure daer;
1315[regelnummer]
Doen dat licht was vergaen,
Doen ghingen si ten grave saen,
Daer si anders niet en vonden.
Dan manna ten selven stonden.
Manna, dats broet van hemelrike.
1320[regelnummer]
En̄ oec vonden si sekerlike
Sine cleedre, dats waer;
Maer sijn lichame en was niet daer.
Men mach daer noch daghelike
Manna sien wassen sekerlike.
1325[regelnummer]
Doen die vader metten sone,
Entie heilege geest, die sijn gewone
Daer toe te doene groet wonderGa naar voetnoot2.
Daer ne was dat graf noit sonder.
Nu sit hi gheweldelike
1330[regelnummer]
Met onsen here, in hemelrike,
Daer, met versuumthedeGa naar voetnoot3,
Sijn moeder dede ene bede,
Daer hi ons allen cortelike
Moete bringhen euwelike.
1335[regelnummer]
Want hem god niet en ontseegtGa naar voetnoot4
Wat dat hi te biddene pleegt.
Nu wetti alle waerlike
.I. deel sijns levens, maer cortelike
Seit ons .j. heilech man,
1340[regelnummer]
Van den ewangeliste st. jan,
Dat hi met privilegien es gegaen
Boven alle dandren, sonder waen.
Een deel siere privilegien nu
Hebbic willeGa naar voetnoot5 te seggene u,
1345[regelnummer]
En dochte u niet mine tale te lanc.
Deene was sonder wancGa naar voetnoot6
| |
[pagina 345]
| |
Dat hi, op ten witten donres dach,
Optie borst ons heren lach,
Daer hi van der wijsheit nam
1350[regelnummer]
Dat beghin, daer namaels ute quam
Harde grote wijshede.
Dat dochte mi grote werdechede.
Ic der mi wel vermetenGa naar voetnoot1 das,
Dattie andre privilegie was,
1355[regelnummer]
Datten god hevet vercoren
Der vrouwen, daer hi af wert geboren,
Dat hi woude, dat waer die ghene,
Diese hoeden soude, en niet allene
Gaf dat hi ware haer broeder,
1360[regelnummer]
Haers vader kint en̄ haerre moeder,
En̄ hi was haer kint.
Hier bi dunct hi mi sere ghemint.
Hi beval deene den andren gelike,
Die hi meest minde in erdrike.
1365[regelnummer]
Sire moeder, die was die hoechste,
Gaf hi sinen neve tenen troeste.
Hine conste niet geliker vinden twaren,
Dan deene maegtGa naar voetnoot2 soude dander achterwarenGa naar voetnoot3.
En̄ der gods verholenheden
1370[regelnummer]
Wiste hi meer, dan dandren deden.
Ic wane maria sekerlike
Hadde menege collacieGa naar voetnoot4 waerlike
Met janne, daer si onder hen beiden
Spraken van der heimelecheiden
1375[regelnummer]
Gods, daer si af wisten over een
Meer, dan der andre gheen.
Hi hadde te goeder ure geboren
Gheweest, die hadde mogen horen
Die collacie sekerlike,
1380[regelnummer]
Die si hadden vriendelike.
Ic peinse wel in minen moet,
Dat lucas hadde hardeGa naar voetnoot5 goet,
Want hi hoerde menich soete woert,
| |
[pagina 346]
| |
Dat hi sint vertelde voert,
1385[regelnummer]
Want hi haerre beider capelaen was,
Alsict in die scrifture las.
Nu willic voert gaen
Op die redene, sonder waen,
Daer van hemelrike die coninc
1390[regelnummer]
Sprac: ‘Hier omme desen rinc
Staet selcGa naar voetnoot1, die niet en sal smaken de doet,
Hien sal eerGa naar voetnoot2 sien die bliscap groet
In hemelrike, dats waer.
En̄ hi volchde gode naer
1395[regelnummer]
Daer hi st. petre riep,
En̄ metten selven soe sietGa naar voetnoot3
St. peter sekerlike
Janne na-loepen haestelike.
‘Here! sonder ghescilt’Ga naar voetnoot4,
1400[regelnummer]
Sprak peter, ‘of ghi wilt,
Segt van janne, uwen neve, uwen wille’.
‘Peter,’ seegt hi, ‘swijgt al stille,
Laet mi metten neve mijn
Ghewerden, ic wils geweldech sijn;
1405[regelnummer]
Volcht mi na en̄ swijgt al stille,
Ic wilre met doen al minen wille.’
Dat was daer hise visschende vant,
En̄ daer hi bi hem stont opt sant,
En̄ daer si niet en consten gedaen,
1410[regelnummer]
En̄ hi totem quam gegaen,
Eer hi te hemeleGa naar voetnoot5 varen soude,
Waest dat hi hem dit seggen woude.
Dat vierde privilegie was daer,
Dat der ic seggen over waer,
1415[regelnummer]
Daer god hem openbaren woude
Appocalipsim, dat hi soude
Scriven, entie heilege kerken
Daer mede chieren en̄ gesterken.
En̄ daer hi screef al en̄ niet somGa naar voetnoot6,
| |
[pagina 347]
| |
1420[regelnummer]
‘In principio erat verbum’.
Dat vijfte volgt hier naer,
(Ne twivelt niet, ic seggu waer),
Dat was, dat hem god so vele eren dede,
Dat hine tsiere werscapGa naar voetnoot1 heeft gebeden,
1425[regelnummer]
Ghelijc als ghi hebt gehoert.
Van hem willic u seggen voert,
Hi wart met gode vonden,
’Want hi die scrifture heeft ontbonden,
En̄ gods verholenheit voert brachtGa naar voetnoot2,
1430[regelnummer]
Datten andren al ontvachtGa naar voetnoot3,
En̄ beslotenGa naar voetnoot4 bleef, dats waer,
Die hi heeft bracht openbaer;
Want god sprac, dat wi geloeven souden
Wat dat hi seggen woude
1435[regelnummer]
Van der scrifturen sinen orconden,
Dats altoes waer vonden.
SelkeGa naar voetnoot5 prisen st. janne baptisten,
Boven st. janne ewangelisten,
En̄ hebben daer omme onderlinghe
1440[regelnummer]
Utermaten groet gedinghe.
Hadden si alle therte mijn,
Des moechdi seker sijn,
Si lieten tghedinghe varen,
Dat sire omme hebben twaren;
1445[regelnummer]
Want sineGa naar voetnoot6 hebben onderlinghe
Parlement no gedinghe,
Maer si hebben bliscap fijn,
Daer si ewelec in sijn.
Ic wille u seggen wat gesciede,
1450[regelnummer]
Te parijs, .ij. wisen lieden,
.IJ. groten clerken en̄ .ij. wisen.
MallijcGa naar voetnoot7 woude den sinen prisen;
Si daden ghebiedenGa naar voetnoot8 en̄ seggen,
| |
[pagina 348]
| |
Dat si sander daghes souden hebben
1455[regelnummer]
Ene dispitacie, want te voren
Hadde deen den andren menegen toren
Ghedaen, om welc die meeste wesen soude.
Hier omme elc woude
Ene disputacie openbare
1460[regelnummer]
Hebben, welc die beste ware.
Des nachts, dat soude wesen
Die disputacie, quam met desen
Elc jan te sinen vrient
En̄ seide: ‘Wacht u, dat ghi niet verdient
1465[regelnummer]
Eneghen evelen moet van ons beiden.
Wine willen niet sijn bescheidenGa naar voetnoot1,
Welc onser dattie meeste es,
Wine pleghender omme, sijts gewes,
Te hebbene onleedeGa naar voetnoot2 no gedinge,
1470[regelnummer]
No perlementGa naar voetnoot3 onderlinge.
Marghen alse ghi op staet
En̄ ghi tuwer dispitacien gaet,
(Dit sprac st. jan baptiste)
Soe prijst janne ewangeliste.’
1475[regelnummer]
Dit sprac jan ewangeliste, sonder waen,
Van baptisten, harde saen,
Nu hebdi ghebod al
Waer omme dat ment laten sal
Den strijt sonder wanc,
1480[regelnummer]
Want sine wetens niemen danc.
Maer elc mach den sinen minnen,
Dien hi verkiest in sinen sinne.
Ic segt u allen wel te voren,
Ic hebbe ewangelisten vercoren,
1485[regelnummer]
Dat ic bi redenen al,
Alsic openbare toeghen sal,
Alsic ane-sie die vriendelichede,
Die hem god menich werven dede,
En̄ dat hi hem, boven al,
| |
[pagina 349]
| |
1490[regelnummer]
Marien, siere moeder, beval,
Dat dwincter mi toe sekerlike,
Dat icken minnen moet getrouwelike.
Also radic u allen, dat ghi doet,
Want diet doen, si sijn vroet.
1495[regelnummer]
Nu hoert wat ic gescreven vant,
Van enen coninc van ingelant,
Eemont hiet hi, des sijt gewes,
Dat no truffeGa naar voetnoot1, no saghe en es.
Hi hadde st. janne vercoren
1500[regelnummer]
Boven dandre heilegen te voren,
Die waren in hemelrike.
Hi hadde gehouden sekerlike
Ene costumeGa naar voetnoot2 menegen dach,
Dat hi niet tontseggene en plach.
1505[regelnummer]
Wat dat men hem bat in sinen name,
Dat was hem alsoe bequameGa naar voetnoot3.
Doen vielt ene werf, dat hi soude
Horen misse, alst god woude.
Doen quam daer st. jan gegaen
1510[regelnummer]
Alse .j. peelgrijm, sonder waen.
Tierst dat hi den coninc vant,
Sprac hi: ‘Coninc van ingelant,
Ic bidde dor gods wille u,
Dat ghi mi versiet nu
1515[regelnummer]
Van uwer aelmoesene, ic hebs te doeneGa naar voetnoot4.’
Die coninc sprac: ‘Comt weder alst es noene,
In mach hier niet bliven stille.’
‘Soe geeft mi iet dorGa naar voetnoot5 marien wille.’
Die coninc sprac: ‘Gaet in die sale,
1520[regelnummer]
Ghi selt den camerlinc vinden wale.’
Die peelgrijm antwoerde met ghenendeGa naar voetnoot6,
Dat hi den camerlinc niene kende.
EchtGa naar voetnoot7 sprac die goede peelgrijm:
‘Here coninc en maegt niet beters sijn?
1525[regelnummer]
Soe geeft mi iet van uwen goede,
Dat ghi in st. jans hoede
| |
[pagina 350]
| |
Moet bliven euwelike’.
Die coninc sprac: ‘Sekerlike,
Vrient! gerne, nemt te hant
1530[regelnummer]
Dit vingerlijnGa naar voetnoot1 van miere hant’.
Dat was tvingerlijn waerlike
Dat behoert ten coninc rike.
Doen hi dat hadde ghedaen,
Dede die coninc roepen saen
1535[regelnummer]
Sinen camerlinc ter vaert,
‘Vrient! gaet ter vaert ter stat waert,
Ende soect den armen peelgrijm
Dien gavic mijn vingerlijn,
En̄ draegt met u gelds genoech,
1540[regelnummer]
En̄ geeft hem al sijn gevoech’.
Die camerlinc ghinc in die stat,
Maer luttel goet waes hem te batGa naar voetnoot2,
Tier wile van sinen ghesoeke:
Hi liep al omme, van hoeke te hoeke,
1545[regelnummer]
Beide op ende neder.
Doen keerdi weder,
En̄ seide den coninc, dat hi niene can
Vinden den armen man,
Dien hi tvingerlijn heeft gegeven,
1550[regelnummer]
Het mochte u liever sijn bleven.
Die coninc antwoerde: ‘Wattan?
Ic hebt dor den goeden man
St. janne ghedaen,
Hi saelt mi ghelden sonder waen’.
1555[regelnummer]
Hier na vielt, alst god woude,
Dat .iij. riddren varen souden
Ute inghelant ten heilegen grave.
Si voeren wech en quamens ave.
Alsi haer bedevaert hadden gedaen,
1560[regelnummer]
Keerden si weder, en̄ also saen
Alsi binnen akersGa naar voetnoot3 quamen
Opt sant, daer si gerne vernamen
Van der scepinghe die niemareGa naar voetnoot4,
| |
[pagina 351]
| |
Doen quam daer in haer scare
1565[regelnummer]
Die scoenste jongelinc, die si ieGa naar voetnoot1 saghen
Binnen al haren daghen.
Hi vraechde den ridderen, sonder sparen,
Wanen si gheboren waren?
Si antwoerden, ‘ute ingelant’.
1570[regelnummer]
Hi sprac: ‘Sidi iet becant
Met uwen here den coninc?
Ic soude hem gerne .j. dinc
Senden. Woudise hem gheven
Sine soude u niet sere verweghenGa naar voetnoot2,
1575[regelnummer]
U sal u pine vergouden sijn.
Het es .j. gulden vingerlijn.’
Si antwoerden: ‘Ja wi, twaren,
Geeft ons tprosent, sonder sparen.’
Die jongelinc sprac: ‘In gods name
1580[regelnummer]
Die ghichte sal hem sijn bequame.’
Ic wille corten die tale mijn:
Hi gaf hem dat vingerlijn,
Dat hem die coninc hadde gegeven,
Hi sprac: ‘Ghi selt nu met desen
1585[regelnummer]
LitteekeneGa naar voetnoot3, den coninc groeten dan,
En̄ segt hem: sente jan,
Ewangeliste, sijn goede vrient,
Dien hi dicke heeft ghedient;
En̄ dat ic was die peelgrijm,
1590[regelnummer]
Dien hi gaf dit vingerlijn.’
Met desen woerde sijn si so blide,
Dat sine weten, in welke side
Die iongelinc hem es ontvaren.
Doen vielen si neder, sonder sparen,
1595[regelnummer]
En̄ bleven liggende in .j. slape
Op die stat, daer si den knape
Ghesproken hadden; .j. corte wile,
Dat men cume ene mile
Ghereden mochte hebben, ontspranker een
1600[regelnummer]
En̄ .vij. werf eer hi ghefeenGa naar voetnoot4,
| |
[pagina 352]
| |
Riep hi: ‘Here God! wats mi gesciet,
En sie ic te lonnenGa naar voetnoot1 niet
Den tor van st. pauwels kerke?’
Mettien woerde riep hi so sterke,
1605[regelnummer]
Datter dandre mede ontspranc.
‘Swijgt,’ seit hi, ‘en̄ hebt ondanc:
Wi sijn buten akers, opt sant.’
Met desen siet hi te hant
Den tor, als dander dede.
1610[regelnummer]
Doen ontspranc die derde mede,
En̄ seide: ‘Wats u ghesciet,
En̄ sijn wi buten akers niet?
Ic wane u die woet es comenGa naar voetnoot2.
Mettien heeft hi vernomen
1615[regelnummer]
Den tor, alse dandren daden.
Doen riepen si: ‘St. jan heeft ons beradenGa naar voetnoot3.
Wel, ga wi ons haesten sere,
Daer wi den coninc onsen here
Cortelike vinden moghen,
1620[regelnummer]
Laet ons hem die niemare toghen’.
Si haesten hem derwaert als ict las,
En̄ quamen, daer die coninc was,
En̄ groetten hovesschelike,
En̄ seiden: ‘Here god van hemelrike
1625[regelnummer]
Moet u gheven goeden dach.
U groetet, alsic u seggen mach,
St. jan, u goede vrient,
Dien ghi dicke hebt gedient,
En̄ sent u dit vingerlijn,
1630[regelnummer]
Dits ghewarech litteekijn,
Dat ghijt hem gaeft van uwer hant,
Daer hi u in die capelle vant,
En̄ ontbiedtGa naar voetnoot4 u over waer,
Dat hi selve doen was daer.
1635[regelnummer]
En̄ dat hi tvingerlijn ontfinc’.
Doen dat hoerde die coninc
’Was hi utermaten vroeGa naar voetnoot5
| |
[pagina 353]
| |
En̄ bleef in st. jans dienste alsoe.
Doen vertelden die riddren voert,
1640[regelnummer]
Dat si van hem hebben gehoert.
Oec vertelden si, sonder sparen,
Hoe si die zee leeden waren?
En̄ hoe die dinc al was gesciet,
Des en lieten si achter niet,
1645[regelnummer]
Sine verteldent alte male
Den coninc in die sale.
Die coninc dankes gode sere,
En̄ gheloefde an onsen here.
[St JACOP.]
Jacop, jans ewangelisten broeder,
1650[regelnummer]
Beide van vader en̄ van moeder,
Die zebedeus sone was
En̄ marien, alsict las;
Die ionxste suster was marien,
Jhesus moeder, alsic hore lien.
1655[regelnummer]
Van deser marien lesen wi mee
Dat haer vader hiet salomee.
Dese jacop daer ic af telle,
Sijn lichame leit in compostelle,
Dat een ende van spaengen es.
1660[regelnummer]
Hoe hi daer quam, des sijt gewes,
Dat salic u, in corter stont,
In dese ystorie maken cont.
Dese jacop, daer wi af horen,
Was ghesent, lange te voren,
1665[regelnummer]
In spaengen, om dat hi soude bekeren
En̄ den wech der waerheit leren.
Maer wat dat sent jacop doet,
Dat was al gader ieghen spoetGa naar voetnoot1:
Si waren verhert so utermaten,
1670[regelnummer]
Dat hise moeste geworden laten,
Want hine conster maer .j. bekeren.
Van daer ghinc die heilege here
| |
[pagina 354]
| |
Over zee te iherusalem,
En̄ sine iongren gingen met hem,
1675[regelnummer]
Om te siene, alst es bescreven,
Ofte si int geloeve waren bleven,
Die hi hadde bekeert te voren.
Doen hi daer quam, alse wijt horen,
Vant hise alle gader in dolen
1680[regelnummer]
Van den geloeve, dat hi hem hadde bevolen,
Want daer doen bleven waren
In die stat .ij. gokelaren:
Ermogenes, dats waerheit fijn,
En̄ philetus, die jongre sijn.
1685[regelnummer]
Dese daden, alse wi lesen,
Oft mieraclen hadden gewesen
Vore die liede, met gokelien,
En̄ bedroghense, horen wi lien,
En̄ verkeerden tvolc, alsic vernam.
1690[regelnummer]
Doen jacop binnen der stat quam,
En̄ predecte openbare
Tgeloeve, doen sende die gokelare
Sinen iongre te jacoppe waert,
Dat hine verwinnen soude ter vaert
1695[regelnummer]
Met questien en̄ met ergumenten saen,
En̄ st. jacops geloeve te niete doen gaen
En̄ tsine doen boven bliven.
Doen hi daer quam, als wi scriven,
En̄ hi dispiteren soude,
1700[regelnummer]
Verwanse jacop, alst god woude,
Want al die scrifture was hem gereet.
Doen ghinc philetus gereet
Tote ermogenesse, te selven male,
En̄ sprac te hem dese tale:
1705[regelnummer]
‘Meester! ic seggu sekerlike,
Dat niemen en leeft in erdrike
Die ieghen jacoppe mochte gestaen,
Want hi can, sonder waen,
ButenGa naar voetnoot1 al gader die scrifturen;
| |
[pagina 355]
| |
1710[regelnummer]
Waer, dat mense wille ruren,
Daer antwoert hi, sonder beiden,
Oec seggic u in sekerheiden,
Dat ic sijn iongre wille wesen.’
Doen dede ermogenes met desen
1715[regelnummer]
Philetuse vaen en̄ binden mede;
Doen sprac hi al daer ter stede,
‘Wacht ende merct over al,
OfteneGa naar voetnoot1 sijn jacop ontbinden sal.’
Doen philetus hoerde dese waert,
1720[regelnummer]
Sendde hi te jacoppe waert,
En̄ ontboetGa naar voetnoot2 hem hoe hi wart gebonden.
Doen sendde hem jacop te dien stonden
Sine sudarieGa naar voetnoot3, des gheloeft,
Daer hi mede plach te decken sijn hoeft,
1725[regelnummer]
En̄ hiet hem seggen dese tale:
‘God die mach ontbinden wale
Die ghene, die ghebonden sijn,
Oec mach hi, dats waerheit fijn,
Wel die blinde siende maken.’
1730[regelnummer]
Dit seide hi in waren saken.
Doen was hi optie stat ontbonden,
En̄ ghinc te dien stonden.
Doen ermogenes dat vernam,
Was hi utermaten gram,
1735[regelnummer]
En̄ geboet den duvelen, dat si quamen,
En̄ jacoppe en̄ philetuse namen,
En̄ sise hem brachten, dat hi hem wreken
Mochte, over hare treken.
Si voeren wech, als ict las,
1740[regelnummer]
En̄ quamen daer st. jacop was
In sijn ghebet tonsen here.
Dingele quamen daer ten kere,
En̄ bonden die duvele, sonder waen,
Met gloeyenden ketenen saen.
1745[regelnummer]
Doen riepen die duvele dus:
‘Ontferme onser, heilege jacobus!
| |
[pagina 356]
| |
Wi worden ghequelt vor onsen tijt’.
Doen sprac st. jacop, sonder nijt,
‘Wat dadi hier tesen male?’
1750[regelnummer]
Die duvele spraken dese tale:
‘Ermogenes moet sijn gescent,
Hi heeft ons nu hier gesent,
Dat wi u brachten daer ter stede,
En̄ philetus sinen jongre mede.
1755[regelnummer]
En̄ van dier uren, dat wi hier quamen,
Hebben ons dingele al te samen
Met geloeyenden ketenen gebonden’.
Doen sprac st. jacop tien stonden:
‘In den name van ihesus kerste
1760[regelnummer]
Willic dat u, sonder versteGa naar voetnoot1,
Dinghele ons heren laten gaen.
Oec ghebiedic u, sonder waen,
Dat gi mi ermogenesse vaert halen,
Sonder quetsinghe van qualen,
1765[regelnummer]
En̄ onghequets van sinen leden.’
Si voeren wech, met haesticheden,
En̄ brachtenGa naar voetnoot2 te dien stonden,
Sine hande op sinen rugge gebonden.
Si leiddene vor jacoppe tien male.
1770[regelnummer]
Doen sprac jacop dese tale:
‘Sotte mensche, waer es bleven
Dine gokelie, die du heefs gedreven?
Du sendes die duvele hier om mi,
En̄ si brachten tote mi hier di.
1775[regelnummer]
Nochtan moghestu merken mede,
Dat ic di bescerme hier ter stede
Jeghen die duvele, die opti sijn
Gram, dat es die waerheit fijn.’
Doen riepen die duvele gemeenlikeGa naar voetnoot3:
1780[regelnummer]
‘Here! wi bidden u vriendelike
Geeft ons ermogenesse tesen male,
Wi selenre mede spelen wale,
En̄ wreken onse verdriet.’
Jacop sprac: ‘In gheves u niet,
| |
[pagina 357]
| |
1785[regelnummer]
Maer bidt philetuse, die hier staet.’
Di duvele seiden: ‘Gi maect u baraetGa naar voetnoot1;
Sint dat hi met u es comen,
Es ons die macht van hem benomen,
En̄ kerstenheit heeft ontfaenGa naar voetnoot2.’
1790[regelnummer]
Doen sprac st. jacop saen:
‘Philetus! ontbintene nu.
Wine willen niet, dat seggic u,
Op hem wreken ghene arghe saken,
No sijns ondanx kersten maken.’
1795[regelnummer]
Doen ermogenes was ontbonden,
Stont hi daer op tien stonden,
En̄ was van den duvelen vervaert.
Doen sprac jacop te hem waert:
‘Ganc, daer du wils, quite en̄ vri.’
1800[regelnummer]
Ermogenes sprac: ‘Owi!
In derGa naar voetnoot3 niet gaen te desen male,
Ic kenne der duvele abolgheGa naar voetnoot4 wale.
GhineGa naar voetnoot5 bescermt mi iegen hem nu:
Si selen mi doden hier vore u.’
1805[regelnummer]
St. jacop ermogenesse gaf
In die hant sinen staf,
En̄ hieteneGa naar voetnoot6 sonder hoede gaen
Van den duvelen; sonder waen,
Ghinc hi doen ten selven male
1810[regelnummer]
Van den duvelen, sonder quale.
En̄ warp, van siere gokelien
Sijn boeke in die zee, horic lien.
Alse hi dit hadde ghedaen,
Keerde hi te st. jacoppe saen,
1815[regelnummer]
En̄ bat hem sere, als wi lesen,
Dat hi sijn iongre mochte wesen.
Jacop ontfinckene sonder beide,
En̄ gaf hem sijn kerstenheideGa naar voetnoot7
Die ghene wart .j. heilech man.
| |
[pagina 358]
| |
1820[regelnummer]
Nu hoert van st. jacoppe dan;
Doen die joden dat vernamen,
Dat tfolc wert kersten alte samen
Bi iacoppe, sijts ghewes,
Worden si te rade des,
1825[regelnummer]
Dat sine te dien stonden
Te herodesse sendden gebonden;
Met .j. reepe om sine kele,
Met lieden utermaten vele.
In den wech ghenas hi daer
1830[regelnummer]
.I. jechteghen, dat was waer;
Oec bekeerde hi, alsic las,
Enen, hiet iosias.
Dat was die ghene, die tien stonden
TseelGa naar voetnoot1 hilt, daer hi mede was gebonden.
1835[regelnummer]
Doen herodes wert gheware das,
Dat iosias kersten was,
Dede hi hem af slaen thoeft,
En̄ daerna jacoppe, des geloeft,
Dedi oec onthoefden mede.
1840[regelnummer]
Doen nam den lichame daer ter stede
Ermogenes en̄ philetus twaren,
Die sine iongren worden waren,
En̄ met hem noch andre .iij.
Die met hem waren, lesen wieGa naar voetnoot2,
1845[regelnummer]
En̄ leidene in .j. scip, dats waer,
En̄ ghingenre in daer naer;
Sonder spise ende stierman
Quamen si te galissien an,
Dats van spaengien .j. ende;
1850[regelnummer]
Dat seide hi, die de waerheit kende,
Dat daer lupa was conincghinne,
Die was van .j. fellen sinne.
Doen ghingen sine iongren tote hare,
En̄ seiden hore openbare,
1855[regelnummer]
Dat onse here ihesus christus
Sinen heilegen apostele sende dus,
Want sine, sonder waen,
| |
[pagina 359]
| |
Levende niene wouden ontfaen.
Lupa, dats wolvinne int latijn.
1860[regelnummer]
Met rechte mach dit lupa sijn,
Want si peinsde der wolve kereGa naar voetnoot1,
En̄ sendese tenen andren here,
Die sere fel was, sonder waen,
En̄ deedse in .j. kerker gaen,
1865[regelnummer]
En̄ dedese sluten harde vaste.
Dus laghen daer die heilege gaste
Tote dien, dat men daer at.
Doen quam .j. engel daer optie stat,
En̄ deedse uten kerker gaen,
1870[regelnummer]
En̄ leedese dor die stat saen
Onghelet, tien stonden,
Daer si hore gesellen vonden.
Doen die etentijt was ghedaen,
Sendde hi in den kerker saen,
1875[regelnummer]
En̄ geboet die quade tyran,
Dat men dade comen die kerstine man.
Doen was hem gheandwoert, sonder sparen,
Dat si uten kerker waren.
Doen geboet die quade hont,
1880[regelnummer]
Dat mense sochte in corter stont.
Hem was gheseit: ‘Si sijn ledenGa naar voetnoot2
Over ene brugghe heden.’
Doen sendde die prince van der stat
Ter brugghe na, ic seggu dat.
1885[regelnummer]
Doen si optie brugge quamen,
Brac si, ende al te samen
Vielen si, en̄ verdronken mede,
Die hem volchden daer ter stede.
Doen di prince hoerde de niemareGa naar voetnoot3,
1890[regelnummer]
Was hi in harde groten vare,
En̄ sendde eersam liede naer,
En̄ ontboet hem over waer,
Dat si quamen, sonder baraetGa naar voetnoot4,
| |
[pagina 360]
| |
Hi woude betren sine mesdaet.
1895[regelnummer]
Doen keerden si weder te hant
En̄ doepten den prince en̄ alsijn lant.
Doen ghingen si ter conincginne lupa
En̄ baden hare .j. stat daerna,
Daer si den lichame graven mochten.
1900[regelnummer]
Lupa, met harde scllen ghedochten,
Sprac, met bedriechliker tale:
‘Ghi heren! ic sal u raden wale.
HetGa naar voetnoot1 gaen ossen in ghene woestine,
Die ghi moegt halen sonder pineGa naar voetnoot2,
1905[regelnummer]
En̄ spantse in enen waghen,
Si selen uwen meester draghen,
Daer hi begraven wille wesen.’
Dit seidse daer omme, als wi lesen,
Om dat dossen wilt waren,
1910[regelnummer]
Dat si den lichame metter baren
Niet en souden draghen saen,
Want mense niet en mochte vaen;
Ofte waert, dat mense vinghe,
Dat si souden onderlinghe
1915[regelnummer]
Vechten en̄ doden mede
Alle die kerstine daer ter stede;
Maer die wijsheit es ieghen spoetGa naar voetnoot3,
Die men ieghen gode doet.
Dat sceen an dat gepeins wale:
1920[regelnummer]
Si ghingen wech tesen male
En̄ vinghen dossen en̄ leedense mede,
En̄ voerden den lichame, dats waerhede,
In der conincginne zale.
Daer leiden sine te pointe wale.
1925[regelnummer]
Si leidene af metten steene,
Daer hi in lach, dansGa naar voetnoot4 loghene gheene.
Daer lach hi ghedouwenGa naar voetnoot5
Of hire in ware gehouwen.
Die conincginne was in vare,
1930[regelnummer]
Doen sise sach comen dare,
| |
[pagina 361]
| |
Van diere mieraclen, die si sach.
Nu moghedi horen wes si plach:
Si es ten geloeve bekeert,
Alsoe als ons dystorie leert;
1935[regelnummer]
GafseGa naar voetnoot1 st. jacoppe daer ter stede
Haer sale, en̄ deedse wienGa naar voetnoot2 mede,
En̄ al hare goet, vor waer,
Gafse der kerken daer naer,
En̄ leedde .j. heilech leven goet.
1940[regelnummer]
Op wat daghe bleef jacop doet,
Vor aprille, op dierste kalende,
Salict u seggen, als ict kende,
Op dien dach was god ontfaen;
Maer om feeste eest ghedaen,
1945[regelnummer]
Dattie dach verwandeltGa naar voetnoot3 es,
Dat men niene mochte, sijts gewes,
Beide die feesten houden te gader.
Daer omme onse geestelike vader,
Die paus, hevet verwandelt nu,
1950[regelnummer]
Niet sonder redene, dat seggic u.
Want die kerke was op dien dach
Ghewijt, als ic u seggen mach,
In compostelle, dat lesen wi;
Op dachtende kalende augusti
1955[regelnummer]
Soe was si ghewijt daer ter stede,
In deere ons heren en̄ st. jacops mede.
Hier latic van st. jacoppe bliven,
En̄ sal u van st. andriese scriven.
|
|