| |
| |
| |
De Denker.
No. 177.
Den 19. Mey 1766.
[Lentezang; Dichtstuk.]
Nam cum dispositi quaesissem faedera Mundi,
Praescriptosque Maris fines, Annique meatus,
Et Lucis Noctisque vices; tunc omnia rebar
Consilio firmata Dei, qui lege moveri
Sidera, qui fruges diverso tempore nasci,
Lentezang
GEen angstig zorgen doet my vroeg het bed verlaaten,
Maar 't al verkwikkend Licht: Hoor ik niet reeds het blaaten
En 't loeijen van het vee? Is niet het pluimgediert,
Dat, vrolyk en vol min, door boom en takjes zwiert,
| |
| |
Reeds bezig om aan ons de komst der Zon te melden?
Geeft niet het jeugdig groen der pas ontlooken velden
Aan onze ziel een drift, die 't ak'lig duister vliedt?
Of is de Lente, die in elk, wen ze in 't verschiet
Van verre zich vertoont, begeerte doet ontsteeken
Om haar te ontmoeten, niet reeds zichtbaar in deez' streeken?
Het teder Gras, hos kleen, is malsch en eêl en groen.
Het Boterbloempje, nu beveiligd voor het wôen
Van 't barre Noorden, siert al 't veld met gouden glanssen;
De zilv'ren Morgendaauw ryst zagtkens naar de transsen
Des blaauwen Hemels, die het schoonste azuur nu tart.
Natuur herleeft en juicht; Natuur gevoelt geen smart,
Maar opent mild haar schoot, en koestert zelv' haar' vruchten.
O heuglyk Landvermaak, wat teelt ge een reeks genuchten,
Die vrolyk, heilzaam, vry, een leevensbalsem zyn!
De Stedeling, bekoord door held'ren Zonneschyn,
Gaat in het ruime veld zyn zorgen nu verdryven.
Men zoude, als met een pen, op 't vlak der wat'ren schryven;
Terwyl de gloênde Zon haar in kristal verkeert.
De Waart en 't Eendje, door geen glazig ys geweerd,
| |
| |
Doorkruissen sloot by sloot, en floddren met hun wieken,
En duiken hier en gindsch. Het jong gepikte Kieken,
Terwyl de Moederzorg haar ted're kleenen hoedt,
Rust onder 't donsig dak; de trouwe Klokhen voedt
Haar talryk nageslagt, en yvert voor haar kind'ren.
Wie durft de fiere Zwaan, wie durft haar broedplaats hind'ren?
Daar zelfs geen and're Zwaan het hart heeft of vermag
Te nadren by den grond, daar zy door 't hoog gezag
Beschermd wordt van haar Gàe, die kloeke trouw doet gelden.
De Leeuwrik, die zyn vreugd, in ryke klavervelden,
't Gevederd Zangkoor meldt, en vrolyk tiereliert,
Behoudt den bovenzang; en klimt, en dryft, en zwiert
Veel hooger dan ons oog hem in die vlucht kan kennen.
Het schigtig Zwaluwtje scheert op zyn vlugge pennen
Van 't nestje en af en aan; en gaêrt voor 't jonge kroost
De kleene wormkens op. Natuur, zo ryk in troost
Voor al 't behoeftig heir der schepz'len, zorgt voor allen;
Geen muschje hoe gering, kun dood ter aarde vallen,
Zo 't niet de wil zy van den Schepper der Natuur.
Al is het één Geslacht des andren prooi; 't houdt duur,
| |
| |
En blyft beveiligd voor het algeheel vernielen.
De Schepzels tuigen dit, waar van de Wat'ren krielen,
Die zweeven door de Lucht, en die op de Aarde zyn.
Wiens hart verkwikt niet, als de heldre Zonneschyn
Het prille groen beglanst, en windjes 't boomloof streelen?
Als Rooze- en Ambergeur van Bloemperk en Priëelen,
Door Zonnegloed gestoofd, door Zefyrs mild verspreid,
Ons met het lachend groen der lieve Lente vleidt
En streelende verrukt? als de ed'le Lentegeuren
Den reuk vergasten; 't Oog op duizend schoone kleuren
Blyft staaren heinde en veer, nooit door het groen vermoeid?
Als 't Oor door 't zang'rig heir al zingende geboeid
Aan zagte Melody, welks invloed 't hart kan streelen,
Verk wikt wordt door den toon dier zang'rige Orgelkeelen?
Terwyl de Ziel, gevleid door al dit schoon en zoet,
Met zang en lof en prys der Godheid hulde doet
Voor deeze ryke bron van aardsche Zaligheden.
Zie 't witgewolde Vee den ruimen grond betreeden;
Het Zuiglam dartelt, springt, is tierig, wel te moê,
Zuigt knielende aan de pram, loopt speelende af en toe,
| |
| |
Terwyl de kudden gras en vette klaver scheeren;
Het wilde Kalf, dat leed noch kommer schynt te deeren,
Loopt woest en onbesuisd den Landman achteraan,
Die met zyn dierbre vracht van nutte melk belaân,
Nu hy zyn waardig vee heeft van den last ontslagen,
Dien zuivelschat met Vreugd, al zingende, in gaat draagen,
Waar boersche Eenvoudigheid en Huisgezin en Stal
Plaatst onder 't Rietendak. De groenbezoomde Wal,
Gestreeld door golfjes van de klaare zilvren vlieten,
Die, kabblende aan den kant, zagtvloeijend heene schieten;
Die groenbezoomde Wal, met Wilg of Els beplant,
Verleent aan vischgraag rust. Gindsch zien we 't flodderend want,
Voor 't dartlend windje, tot vermaak of nut van 't leeven,
Aan mast en steng gehyst; de kiel, snel voortgedreeven,
Of langzaam, ploegt den rug van 't vloeijend Stoomkristal.
't Schuimbekkend briesschend Paard, dat, moedig van den stal
Al steigrend, trippelend en vrolyk, uitgereeden,
Door 't sterk gebit bestuurd, zyn vaste onwankle treden
Tot vreugd zyns Meesters rigt, op kunstpas afgeleerd,
Spoeit slappend naar de plaats, alwaar 't zyn Heer begeert,
| |
| |
En in dit schoon Saizoen behaagen zal te rusten.
De lente schenkt een bron van duizend zoete lusten,
Zet mensch, en vee, en plant, en 't gantsche groeijend ryk,
De zachtste schoonheid by; een luisterryke blyk,
Hoe 's Werelds uchtenstond het eerste Paar moest treffen.
Wie kan de Majesteit, 't verruklyk schoon beseffen,
Daar de Almagt zelf haar hand en ordening gebruikt?
O zalig Landvermaak! O Lente! als gy ontluikt,
Ontluikt het al met U, als 't leeven van ons leeven.
Het Tortelduifje, 't geen in gindsche groene dreeven,
Daar 't beekje fluistrend vliet, zyn lieve gaaike mint,
En kirrend volgt, 't zy waar hetzelve zig bevindt,
Noopt ons te rusten; daar 't gevederd koor met zangen,
Die vol van liefde en vreugd elkanders toon vervangen,
Schoon des onkundig, roemt de Bron van hun bestaan.
Ik volg hun voorbeeld, en hef dus myn Lofzang aan.
| |
| |
Eeuwig, eeuwig lof zy Gode!
Door de Zon, die 't al verkwikt
Met haar koesterende straalen,
Alles weêr doet ademhaalen,
En nieuw leeven heeft beschikt.
Bron van heil en zaligheden!
Die ons door uw gunst doet treeden
Op dit grootsch en schoon Toneel;
Hoe onmeetbaar is 't genoegen,
't Gene uw Liefde ons toe wil voegen,
Als de Lente ons valt ten deel!
Eeuwige Oorzaak aller dingen!
't Lust ons tot uwe Eer te zingen;
Al wat ademt heft uw lof.
't Ziet zich als op nieuw herbooren;
Planten, Boomen, Vruchten, Kooren,
Alles geeft thans vreugdestof.
| |
| |
Zou dan 's Hemels goedheid blyken,
En wy in Gods lof bezwyken,
Doof voor 't geen, met luider stem,
De edle Lente, en haar gespeelen
Vrolyk aan ons mededeelen?
Neen gewis; wy looven Hem.
Neen, onze afkomst uit den hoogen
Kan die laagheid niet gedoogen,
Hem, dien we onzen Vader noemen,
Op wiens gunst 't Heelal kan roemen,
Achten we alle Lofspraak waard.
Lof dan, eeuwig lof zy Gode!
Door de Zon, die 't al verkwikt
Met haar koesterende straalen,
Alles weêr doet ademhaalen,
En nieuw leeven heeft beschikt.
|
|