Bzzlletin. Jaargang 28

[p. 47]

Rein Bloem
De verfilming van Lanzelet

De tekst van de verguisde ridderroman Lanzelet (twaalfde eeuw), op naam van de Zwitserse geestelijke Ulrich von Zatzikhoven, is een vertaling uit het Oud-Frans. Het origineel is verloren gegaan. Het moet vervaardigd zijn omtrent 1170 en is hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op een bron die ook aan de beroemde Chrétien de Troyes bekend was. Toch is er een groot verschil tussen de teksten: Chrétien maakt van de stof (die net als bij zijn tijdgenoot ook nog op orale versies steunt) een liefdesdrama met in de hoofdrollen Koningin Genovere en haar hoofse aanbidder Lancelot; Ulrich, namens zijn onbekende voorbeeld, maakt er een vrolijk potje van, een min of meer parodistische komedie met veel spanning, Hitchcock waardig, verrassende wendingen, bovennatuurlijke krachten, waarin Lanzelet onoverwinnelijk blijkt en een droomvrouw vindt, die de koningin, gade van Koning Arthur, in de schaduw stelt. De toonaard van de twee vertellers is tegengesteld: diepe ziele-roersels versus entertainment.

Dat zal de reden zijn dat de Lanzelet in de loop der tijden zo ondergewaardeerd is, zelfs te boek staat als van nul en generlei waarde. Ten onrechte, zoals het spektakel van de toekomstige bioscoopfilm laat zien.

Lanzelet

Pant, de koning van Genewis, is een tiran en zit in het nauw.

Zijn kasteel wordt door een schare onderdrukte, haatdragende onderdanen belegerd.

Hijzelf wordt daarbij zwaar gewond.

Via een geheime gang vlucht hij met zijn zachtaardige, door iedereen geliefde vrouw Clarine en haar nog geen jaar oud zoontje naar het nabije strand waarop één boom staat.

Clarine geeft haar echtgenoot te drinken en hij sterft.

De belegeraars naderen. Zij klimt met het jochie in de boom.

Uit de mist boven zee vliegt een zeefee aan, die de moeder van haar kind berooft en verdwijnt.

Clarine wordt door haar belagers met respect uit de boom geholpen, maar hun blikken voorspellen niet veel goeds.

[p. 48]

De zeefee met de baby op het Maagdeneiland, een paradijs voor duizend meerminnen geregeerd door de Sprookjeskoningin.

In rap tempo wordt de voorspoedig opgroeiende knaap opgevoed in allerlei nuttige en speelse zaken: krijgertje, diefje-met-verlos, darts, jagen, muziek, hoofse manieren, ware liefde... de Maagden zorgen daarvoor. Alleen paardrijden ontbreekt.

Zo wordt hij de lieveling van allen.

Met de jaren echter kijkt hij soms gepuzzeld voor zich uit.

Op zijn vijftiende verjaardag, een feestelijke dag, geeft hij de zeefee te kennen, dat hij naar het vaste land wil om zijn identiteit te achterhalen.

De koningin laat eerst niets los. Hij dringt aan.

Tenslotte voorspelt zij dat hij zijn doel zal bereiken, mits hij namens haar wraak zal nemen op haar doodsvijand, te weten Iweret van Dodone in het Mooie Woud.

Aan de kust wordt de jongeling uitgeleide gedaan door een leger meerminnen.

Er vallen geen tranen, want meerminnen kunnen niet huilen, maar in close-ups zien we wel hoe zij handenwringend afscheid nemen.

Een paard staat voor hem klaar, maar als berijder slaat hij flater na flater. Het ros rent alle kanten op.

De Maagden keren hem lachend de rug toe. Hij moet het zelf maar uitzoeken.

Man en paard rennen door de velden.

Een bezorgde voorbijganger (die later ook de rol van boodschapper zal spelen) roept de jongen toe dat hij vooral niet naar kasteel Pluris moet gaan, want daar is het niet pluis.

Dus gebeurt dat juist wel:

een gemene dwerg met een zweep, geeft het tweetal er van langs, tot een valkenier tussenbeide komt en de dwerg er vandoor gaat.

Johfriet de Liez brengt het span tot staan, werpt zich op als mentor en rij-instructeur en stelt voor in het kasteel van moeder Johfriet tot rust te komen.

Mevrouw Johfriet is eveneens als haar voltallig vrouwelijk personeel zeer gecharmeerd van het uiterlijk en innerlijk van de vijftienjarige.

Zij organiseert een toernooi waarin de leerling zijn vorderingen kan demonstreren.

Het succes is eclatant: hij verslaat zo'n driehonderd tegenstanders.

Na het overwinningsfeest laat het personeel de jonge held huilend gaan.

De inmiddels volleerde ruiter ziet hoe twee ridders een duel uitvechten willen, maar steeds vermoeider worden.

Hij beslecht het tweegevecht en vraagt wie ze zijn: Orphilet de Schone en Kuraus Dapperhart.

Zelf stelt hij zich niet voor, hij weet immers niet wie hij is...

Met zijn drieën reizen ze als gezworen kameraden verder en zoeken onderdak.

Weer een kasteel komt in zicht. Dezelfde voorbijganger van daarnet waarschuwt hen: dat is het kasteel van Galandreis, die bekend staat als een man zonder genade. Bovendien bewaakt hij zijn hupse dochter als een bloedhond.

Een hartelijke ontvangst. Overvloedig eten en drank voor de gasten. Van de dochter geen spoor.

Tenslotte spreidt de gastheer drie bedjes naast elkaar... wel te rusten.

Het is middernacht.

[p. 49]

De dochter in gewaagd nachtgewaad sluipt op Orphilet toe en bestookt hem met aanlokkelijke en oneerbare voorstellen. Hij ruikt onraad en weigert zo hoofs als hij kan.

De beurt is nu aan Kuraus Dapperhart, maar ook die ziet van de geneugten af.

De derde virtuele vrijer, de jonge held, zegt geen nee en weert zich de hele nacht met de dochter, angstig gadegeslagen door de kameraden.

Het wordt licht.

Vader Galandreis stormt binnen. Dochterlief duikt onder de dekens. Het is te laat.

De bruut dwingt de vrijer tot een duel op de wijze van darts.

De vader werpt eerst. Van grote afstand schampt hij de zondaar. Deze breekt alle spelregels en stormt met zijn pijltje op zijn tegenstander af en verwondt hem dodelijk. Nog net rochelt de getroffene: dat is vuil spel!

Voor dag en dauw rijden de drie getrouwen uit, vergezeld door de van haar vader bevrijde dochter.

Orphilet en Kuraus raden hun vriend aan zich te presenteren aan het hof van koning Arthur.

Hij zegt dat niet te kunnen. Ze dringen aan. Hij weigert opnieuw.

Ze beloven hem mondreclame en nemen afscheid, richting het hof.

Zijn vriendin achter op zijn paard.

Ze wil voortdurend vrijen, maar haar vrijer krijgt er steeds meer de pest in. Hij vraagt haar waarom hij in de voorbije nacht haar derde keus was. Ze heeft geen antwoord. Een onverhoedse manoeuvre en hij werpt haar af.

Ze spartelt in de modder.

In de buurt van een ander kasteel: Limors.

De voortaan spreekwoordelijke voorbijganger roept hem toe: vergeet de olijftak niet!

Een eind verder duikt hij weer op: denk erom, zet je helm af!

De held doet geen van beide.

Plotseling wordt hij overvallen door een schare soldaten mét olijftak en zónder helm.

Hij wordt overmeesterd en zwaar gewond in een kerker geworpen.

Daar wordt hij bezocht door Ade, dochter van Patricius von den Bigen, nicht van de absente kasteelheer Linier van Limors.

Zij vertroetelt de gewonde.

Linier komt thuis, hoort wat er gebeurd is. Hij is woedend over het gedrag van de gevangene en roept hem ter verantwoording.

Adewil een goed woordje voor hem doen, maar als Linier naar jongelings naam vraagt en geen antwoord krijgt, voelt hij zich in de maling genomen en laat hem, nog kwader dan eerst, weer in de kerker werpen.

Ade geeft niet op, bezoekt de gevangene, die er slecht aan toe is, keer op keer, en vraagt haar oom de jongeling nog een kans te geven.

Ze krijgt Linier zover dat hij de onwillige gevangene aan een driedubbele proef zal onderwerpen: een gevecht met een reus, met een aantal leeuwen en met hemzelf.

De kasteelheer nodigt, zeker van zijn zaak, een veelkoppig publiek uit om het spektakel bij te wonen. Alle toeschouwers zijn getooid met een olijftak.

Ade's held slaagt voor de drie proeven, maar het is kantje boord: uiteindelijk lijken er twee gesneuvelden te betreuren.

Maar nee! Ade helpt met kruidenthee de overwinnaar er bovenop, terwijl de soldaten en vooral hun vrouwelijke aanhang voortdurend naar zijn conditie vragen.

Hij herstelt.

[p. 50]

Het publiek zal opnieuw voor mondreclame zorgen.

Aan het hof van koning Arthur wordt koningin Ginover nieuwsgierig en stuurt Walwein er op uit om poolshoogte te nemen.

Intussen rijdt de herrezene door de velden, gesecondeerd door zijn verpleegster en haar broer Tybalt die de public relations zal verzorgen.

Halverwege ontmoeten Walwein en het drietal elkaar.

De ridder van de Tafelronde maakt zich bekend, vraagt naar de naam van de onbekende held, maar die weigert en prefereert een duel. Na veel over en weer komt dat ervan: een match-nul waaraan geen einde schijnt te komen tot een page van het hof, die sprekend lijkt op de voorbijganger, komt melden dat binnenkort een driedaags toernooi in Dyoflê zal plaats vinden, waar alle bekende en onbekende ridders aan deel mogen nemen.

Het aangekondigde toernooi.

De opvallendste verschijning op de eerste dag is een onbekende ridder gekleed in het groen en met het vizier voortdurend omlaag. Hij bezorgt menig ridder een modderbad, snoever Keye als eerste, maakt gijzelaars die

[p. 51]

hij via een helper stuurt naar zijn vrouwe op een kasteel in de omgeving; daar logeert Ade die namens haar onbekende man de gijzelaars verzorgt. De tweede dag sluit dezelfde ridder, maar nu gekleed in het wit, zich aan bij een groep verslagen kemphanen, pept ze op en vormt aldus een onverslaanbare bende.

Een nieuwe voorraad gijzelaars wordt door adjudant Tybalt weer naar Ade gestuurd.

De laatste dag overtreft de ridder, nu in het rood, alle aanwezigen, maakt zelfs de vader van koning Arthur buit en laat die als gijzelaar naar Ade op haar logeeradres brengen.

De koning ziet zich genoodzaakt zijn vader vrij te kopen, wordt door Ade vorstelijk ontvangen en zeer onder de indruk vraagt hij de vrouwe hoe hij haar heer kan bereiken om hem de ereprijs van het toernooi uit te reiken. Zij antwoordt beleefd dat daar voorlopig geen kans op is, maar dat hij geduld moet hebben. Met een hoofse knik en alle gijzelaars neemt de koning afscheid.

De kampioen met Ade en Tybalt onderweg.

Hij legt nog eens uit dat zijn queeste niet ten einde is en bovendien wil hij eerst naar kasteel Pluris reizen, om de gemene dwerg de les te leren.

Ze arriveren in Schatel le Mort, het gebied van de tovenaar Mabuz de lafaard.

De bekende voorbijganger waarschuwt de held voor zijn stiefbroer, de zoon van de zeefee. Voor hij van zijn verbazing bekomen is, wordt hij door Mabuz en zijn mannen overvallen, omgetoverd en willoos in een kerker geworpen, waar andere lafaards kommervol verblijven.

Intussen vraagt Tybalt, die niets is overkomen, zich af hoe hij zich zozeer in zijn meester vergist heeft. Met enige moeite overtuigt hij zijn zuster Ade dat haar held een bedrieger is en dat ze hem moet vergeten.

Als bij toverslag verdwijnen broer en zus voorgoed uit het verhaal.

Mabuz bezoekt menigmaal de kerker, doodt wie hem niet aanstaat en inspecteert het legertje verdoemden. Hij onderzoekt hun weerbaarheid en hun moed.

Van buiten klinkt hoorngeschal: jagers op zijn erf.

De tovenaar reageert als een angsthaas en schreeuwt: de lafste van jullie gaat eraan!

Allen springen zo goed en kwaad als het gaat in de houding op één na: die blijft trillend op de kerkervloer liggen.

Mabuz laat hem zonder pardon naar boven slepen, rechtstreeks naar een gereedstaand paard.

[p. 52]

De tovenaar giet zijn gevangene een drankje in de keel, waar die terstond van opknapt.

‘Jij bent de enige die ons kan redden. Mijn buurman Iweret van Dodone in het Mooie Woud wil mijn land veroveren en ik durf er niets tegen te doen, maar jij hopelijk wel.’

Nog enigszins groggy wordt de kandidaat op het paard gehesen en even later recht hij zijn rug.

Hij antwoordt: ‘Ik zal het proberen als je niemand meer doodt en iedereen vrijlaat’.

Zo gebeurt...

De genezen held rijdt weg uit Schatel le Mort.

Hij komt bij het klooster Pijnlijk Leen.

De rijk uitziende abt vertelt de ruiter dat het klooster eigendom is van Iweret, bij wie hij in dienst is. Elke keer als deze onoverwinnelijke krijger een tegenstander doodt, moet hij het lijk ophalen en begraven rond het klooster; hij wordt er goed voor betaald. Er liggen heel wat avonturiers in de gewijde grond, nadat ze gehoopt hadden aan Iwerets dochter Yblis uitgehuwelijkt te zullen worden. Wie driemaal op een gong slaat, die in de altijd groene linde van het Mooie Woud hangt, zal zich moeten meten met de vechtersbaas, een onbegonnen krachttoer.

De ruiter bedenkt zich geen ogenblik en vertrekt naar het Mooie Woud, nageoogd door de abt met tegengestelde gevoelens.

Het Mooie Woud blijkt het paradijs op aarde. De ruiter vergaapt zich aan de exotische flora en fauna en aan de overkant van de rivier ziet hij voor het eerst in zijn leven een kudde olifanten.

Hij droomt dat hij de liefsttallige vrouw ter wereld zal huwen.

Op hetzelfde uur droomt Yblis van haar prins die zij nog nooit heeft gezien.

Tegelijk ontmoeten zij elkaar bij de linde en hun liefde is meteen bezegeld.

Zij probeert hem over te halen niet op de gong te slaan.

Hij doet dat echter juist wel. Bij de derde keer valt zij flauw.

Iweret komt in het beeld:

‘Wat kom je hier doen?’

‘Wat ik niet kan laten’

‘Je bent te jong, dit kan je niet aan’

‘Daar twijfel ik aan’

‘Waar ben je op uit?’

‘Uw land en mijn bruid!’

In een handomdraai wordt Iweret het leven ontnomen.

Yblis komt weer bij en valt haar droomprins in de armen.

De mannen van Iweret komen, de een na de ander hun opwachting maken en begroeten hun nieuwe meester.

De abt arriveert met zijn draagbaar en keert onverrichterzake terug naar het klooster Pijnlijk Leen, hij is zijn baantje kwijt.

Met zijn dame voor het leven gaat de onnoemelijke held zijns weegs.

Op een grote weide komt een boodschapster uit Maagdeneiland het liefdespaar tegemoet op een muilezel.

Zij maakt een eind aan de queeste: de wraak op de doodsvijand van de zeefee is voltrokken, haar laffe zoon kan zijn eigen gang gaan, zich wijden aan onschuldige goocheltrucs en geen moorden op zijn geweten hebben. En.... de held heet Lanzelet van Genewis, zoon van wijlen koning Pan en de springlevende koningin Clarine, zuster van Arthur!

Het heelal wordt gevuld met bazuingeschal.

[p. 53]

Het paar van de eeuw krijgt namens de zeefee een wonderbaarlijk geschenk: een spiegeltent met opgezette vogels die net echt lijken en zingen, uitheemse gewaden en edelstenen enzovoorts. Als de gelieven alles hebben bezichtigd, de Latijnse tekst boven de ingang hebben ontcijferd (quid non audet amor = liefde staat voor niets) en van het een en ander zijn bekomen, kunnen zij die tent opvouwen tot het formaat van een zakdoek en dan hun weg vervolgen.

Lanzelet en Yblis op weg naar de Tafelronde, waar hij bovenal Walwein wil ontmoeten.

De boodschapper komt hen bedrukt tegemoet: de koningin is in moeilijkheden gebracht, omdat koning Valerin van het Getwijnde Woud aanspraak maakt op Ginover, die hem als jong meisje was toegezegd. In een duel zal beslist moeten worden wie nu de wettige echtgenoot is: Arthur of Valerin.

Over een week zal het duel uitgevochten worden.

De informant vertelt onderweg over het sprookjeskasteel van Valerin: het is omringd door een ondoordringbare haag, met daar achter een slangentuin.

Lanzelet stalt Yblis bij familie om tijd te winnen. Hij krijgt twee verse paarden cadeau en rijdt met de boodschapper verder.

Ze passeren de Groeiende Post, vanwaar je over heel Engeland kan zien. Er kunnen daar twee wachters op de uitkijk staan, maar als er een heel leger aan te pas komt, dijt de wachttoren uit tot de gewenste ruimte. Aldus de boodschapper.

Ze komen op tijd. Arthur, Ginover, Walwein enzovoort, ze zijn er allemaal.

Het ros van Valerin is rijklaar. Walwein zit op de Steen van Eer en schijnt dus het gevecht aan te gaan.

Lanzelet begroet hem hartelijk en vraagt of hij de klus mag klaren. Na heel wat gedelibereer staat Walwein zijn beurt af.

Het duizendkoppig publiek, voornamelijk uit vrouwen bestaande, wacht op wat er komen gaat.

[p. 54]

Een zwaar gevecht, waarbij eerst de lansen sneuvelen, dan de strijd te voet verder moet gaan en tenslotte Lanzelets spreekwoordelijke mokerslagen de doorslag geven.

Hij doodt de overwonnene niet, want hij is nu eenmaal niet bloeddorstig, wat voor menige toeschouwsters jammer is. Valerin zweert dat hij de koningin nooit meer lastig zal vallen, maar in een close-up zien wij zijn verraderlijk gezicht.

De Tafelronde.

Yblis wordt door een escorte van talrijke ridders voorgeleid en herenigd met haar man.

Wekenlang plichtplegingen en geschenken over en weer.

[p. 55]

Lanzelet wordt ongedurig. Hij vertrouwt Walwein toe dat hij in kasteel Pluris nog een appeltje te schillen heeft met de gemene dwerg.

Zonder iemand te verwittigen verdwijnt hij in de nacht, op weg naar een nieuw avontuur.

Pluris wordt bewoond door een mooie, ongehuwde koningin, die aan Calypso doet denken.

Ze heeft een gevolg van honderd ridders en één dwerg en is de bedenkster van een wedkamp of spel met haarzelf als hoofdprijs: wie de ridders één voor één vloeren zal, mag met haar trouwen. De dwerg wijst telkens een ridder aan, hij slaat met zijn zweep op een schild en de speler kan zijn gang gaan.

Lanzelet werpt in een ommezien alle honderd van hun paard en is een bigamist voor hij het weet: hij is de man van Calypso, tegen wil en dank.

Een cordon van veertig ridders maakt hem het ontsnappen onmogelijk, hij zet de tering naar de nering, maar zijn heimwee naar Yblis wordt steeds nijpender.

Hij zint, als was hij Odysseus, op een list, zo zien wij in een close-up.

Er wordt aan het hof van koning Arthur het Pinksterfeest gevierd, maar niet van harte, want Yblis is ontroostbaar en heeft zich afgezonderd.

Lanzelet vraagt aan Calypso of zij nog eens de wedstrijd van Honderd tegen Eén wil organiseren.

De boodschapster van Maagdeneiland verschijnt aan het hof.

Ze laat een tovermantel zien, waarin van hemel en aarde en zee alles in de stof is geweven.

Wie van de aanwezige dames deze mantel naadloos past, mag zich de meest hoofse en kuise noemen... gaat dat zien!

De dames met hun heren stellen zich op.

Als eerste is koningin Ginover aan de beurt. Bijna wint zij meteen al de hoofdprijs, want zo op het oog past haar de mantel precies. Maar de boodschapster ziet toch een klein vlekje en ze legt uit dat de koningin in haar dromen en gedachten misschien wel eens, hoe onschuldig ook, afdwaalt van de rechte weg.

Andere kandidaten komen er slechter van af:

De vrouw van prins Torifilaret laat zien hoe de mantel van achteren past, maar van voren veel te kort valt.

De vrouw van kwaadspreker en snoever Keye valt helemaal door de mand: niets dan rimpels, vouwen en kreuken Loliilol heeft een veel te jong meisje getrouwd. Hij trekt haar zelf de mantel aan, maar krijgt de sluiting niet dicht: het meisje is mooi en lief, maar zal op deze wijze nooit weten wat ware liefde betekent.

Gyvrein moet constateren dat de mantel die zijn gade aantrekt een groot gat vertoont, wat betekent dat zij haar man haat, omdat hij zo klein geschapen is.

Lanzelet dringt aan bij Calypso op Pluris en krijgt zijn zin: het spel zal opnieuw gespeeld worden.

Aan het hof durft geen dame of ridder de mantel weer aan te trekken. De koningin haalt de treurige Yblis over om in de kring te treden. Tegen wil en dank trekt zij de mantel aan en....het toverkledingstuk zit als gegoten, zij mag het houden.

De boodschapster voegt haar nog toe, dat wie de mantel draagt haar zorgen vergeet en als opsteker vertelt zij dat Lanzelet tegen zijn zin wordt vastgehouden op Pluris en dat het Spel van de Dame opnieuw gespeeld zal worden. Als uit één mond roepen Walwein, Karyet, Erec en Tristant: we gaan er meteen naar toe!

Pluris. De dwerg heeft het eerste schild al een mep gegeven en Karyet geeft zijn paard de sporen. Hij ziet kans

[p. 56]

vierenzestig ruiters van hun paard te stoten, maar bij nummer 65 bokt zijn eigen paard en zijn tegenstander ontsnapt.

Of is het opzet van Karyet: een knipoog naar en van Lanzelet geeft ons hoop.

Erec velt er drieënzeventig. Dan breekt het schild van nummer 74 in tweeën, het vliegt een eind weg en de ruiter zit op de grond zonder wapen en dat is niet de bedoeling.

Tristant komt nu aan de beurt: 89 is zijn score. De man die van zijn paard had moeten vallen wordt door zijn belager op het paard gespietst, hij is er niet vanaf te krijgen.

Knipoog naar en van Lanzelet.

Walwein zorgt ervoor dat nummer 100 zijn helm verliest, maar wel blijft zitten.

Een uitnodigend gebaar naar Lanzelet: wil hij het ook weer proberen. Het mag van Calypso.

Lanzelet te paard. De dwerg staat klaar voor de eerste slag. Lanzelet geeft zijn paard de sporen, de verkeerde kant op, hij ontvlucht het strijdperk, gevolgd door zijn vier vrienden.

Chaos breekt uit. Calypso krijgt een aanval van woede, stuurt de ridders de spelbrekers achterna, maar de achtervolging faalt. Ze zijn ontsnapt.

Een knus kasteel op een stille plek.

Kasteelheer Guilimar biedt gastvrijheid aan, in gebarentaal, want hij zegt geen woord.

Aan tafel vertelt Tristant het verhaal van de Mantelproef. De gastheer barst in huilen uit, slaat zijn hand aan de mond en mimeert hoe hij zijn geheime liefde bekend heeft gemaakt en voor straf nooit meer mag spreken.

Onderweg praten de helden nog wat na en worden dan onaangenaam verrast door de boodschapper, die huilend op hen afkomt: de hele Tafelronde is verzameld bij het kasteel van Valerin in het Getwijnde Woud. De schurk heeft zijn belofte gebroken en de koningin geschaakt. Goede raad is duur, want niemand weet hoe de dichte haag doordrongen kan worden en de slangentuin te overleven.

Ook de komst van Arthurs zoon Loüt brengt geen oplossing.

Aarzelend stelt Tristant voor de hulp van tovenaar Malduc van het Mistige Meer in te roepen. Het bezwaar is dat in het verleden Erec en Walwein Malducs vader en broer om het leven hebben gebracht.

Arthur, ten einde raad, kiest drie mannen uit - Karyet, Tristant en Lanzelet - om hem te vergezellen naar het Mistige Meer.

Een desolaat landschap: de Gillende Poel, waarin vreemde, eendere, armlange vissen zwemmen. Van tijd tot tijd wordt het water kokend heet, dieren en vogels vluchten bij de eerste gil boven het water.

Tot hun geluk komt met reuzenstappen, dwars door het water, Dodines de Wilde met de Brede Handen op hen af. Hij brengt het viertal naar het Stomende Pad in de buurt. Daar loopt onder water een brug die leidt naar het kasteel van Malduc.

Over de onzichtbare brug rijdt juist de dochter van de tovenaar aan, een havik op de arm en vergezeld van twee hazewinden.

Als zij het verhaal van Arthur hoort, zegt zij toe bij haar vader te bemiddelen en ze keert om.

De tovenaar achter zijn zwarte boeken en pruttelende kolven.

De dochter vermurwt tenslotte haar vader. Op één voorwaarde: zijn loon zal de gijzeling van Walwein en Erec zijn.

De dochter laat haar vader achter om het goede en slechte nieuws over te brengen.

De tovenaar duikt in zijn boeken.

[p. 57]

De dichte haag wordt moeiteloos genomen, de slangentuin kan geen gevaar, de bewoners van Valerins kasteel zijn in diepe slaap.

Arthur en de zijnen doden de schurk en zijn trawanten, de bevrijden de koningin en haar gevolg.

De werkkamer van de tovenaar Malduc. De deur gaat open en Walwein en Erec, de toegezegde gijzelaars, worden naar binnen gebracht. De blik van de tovenaar belooft niet veel goeds.

Lanzelet formeert in het geheim een reddingsploeg, hij laat het er niet bij zitten.

Bij de Gillende Poel en het Stomende Pad krijgt hij de hulp van een reus: Esealt de Grote. Die loopt met Lanzelet en zijn maten geruisloos door het water, tilt ze allen over de slotmuur. Heimelijk overvallen zij de tovenaar en zijn personeel. Walwein en Erec worden bevrijd. De dochter wordt beloond voor haar bemiddeling en trekt met de mannen mee, haar havik en honden vergezellen haar.

Intocht aan het hof. Feestelijk onthaal. Schouderkloppen bij de vleet. Ettelijke dankbetuigingen.

's Avonds vraagt Lanzelet, die nooit van ophouden weet, wat Yblis het gekste verhaal vindt dat zij kent.

Dat is de Sprekende draak, die gekust wil worden door een held. Zij bezweert haar man zich daar niet mee te bemoeien. Dat belooft hij.

Een verlaten rivierlandschap.

Lanzelet en zijn maats op het spoor van de draak.

Als die in beeld komt, vluchten de maats, zo weerzinwekkend is de verschijning.

De draak nodigt de aan de grond genagelde Lanzelet uit, haar mond ofwel muil te kussen. Na enige aarzeling doet hij dat.

Hij ziet hoe de draak opvliegt. Die neemt een bad in de rivier en verandert in een bloedmooie vrouw.

Zij stelt zich aan Lanzelet voor als Clidra de Schone en als zij achterop zit bij de durfal vertelt zij wat er gebeurd is: een doodzonde in een cours d'amour heeft haar tot draak gemaakt.

De lachende boodschapper die het tweetal nakijkt.

Hij richt zich tot ons, toeschouwers, een boek in zijn hand.

Hij vindt het nu wel genoeg.

Bij wijze van toegift laat hij nog de toverbal zien, een heuvel die naar believen groter en kleiner kan worden en de gedaantes kan aannemen van muilezels, honden en wat niet al.

De rest van het verhaal wordt in snel tempo verteld, doorspekt met beeldende flitsen.

Yblis en Lanzelet verenigen hun koninkrijken, Genewis en Dodone. Moeder Clarine is nog volop in leven. Arthur en Ginover reizen wat af, beladen met geschenken, wederzijdse bezoeken worden afgelegd.

Binnen een mum van tijd komt er een Verenigd Europa tot stand, waar pais en vree voorgoed gegarandeerd is.

Het ideale echpaar, Lanzelet-Yblis, voorspelt de verteller, zal een groot aantal kinderen en kleinkinderen krijgen en na lange, lange jaren sterven op dezelfde dag.

Hij slaat tenslotte het boek dicht en neemt afscheid van zijn publiek:

Het Boek van Lanzelet is gedaan, gedaan en gedaan.

Zie ook: Rein Bloem, Roman. Twaalf gedichten. Een uitgave van Herik in Landgraaf, december 1998.

Rein Bloem (1932) is dichter. In 1997 verscheen van hem De troost van de pelgrim.