Awater. Jaargang 9

[p. 14]

Ter plaatse
Stralende zon

door Janita Monna

Foto's: Wim Smeets

Wat: De Dag van de Poëzie
Waar: Landgraaf
Wanneer: zondag 25 april 2010

Het is misschien wel het zuidelijkste poëziefestival van Nederland, gehouden in het uiterste puntje van Limburg: de Dag van de Poëzie in Landgraaf. Vanaf station Heerlen nog zo'n twintig minuten per bus. Halte ‘snow world’.

Deze zondag is het buiten 22 graden. Een kleine wandeling door de Limburgse heuvels brengt je naar Landgoed De Overste Hof, waar de Dag van de Poëzie wordt gehouden. ‘Ik hoor die glooiende heuvels terug in de Limburgse taal,’ zal Tsjêbbe Hettinga later op de middag zeggen. Niet de minste dichters staan er op het programma: F. Starik, Tonnus Oosterhoff, Joke van Leeuwen, Anneke Brassinga, Leonard Nolens.

De Dag van de Poëzie werd voor het eerst georganiseerd in 1994, op initiatief van Jo Peters, uitgever van de beroemde Herik-reeks: bibliofiele bundels waarin dichters en beeldend kunstenaars samenwerkten. Peters overleed in 2001, de Stichting Poëziefestival Landgraaf zette het festival voort en initieerde andere activiteiten zoals een poëzieslam, een jeugdfestival en een programma op Gedichtendag. De naam van Jo Peters is een avond eerder herdacht, bij de uitreiking van de Jo Peters Poëzie Prijs (voor dichters met maximaal twee bundels) aan Ester Naomi Perquin.

Landgoed De Overste Hof is een tot hotel omgebouwde boerenhoeve, omgeven door bomen, gras en vijvers. Op de binnenplaats met zon, voldoende schaduw en een kabbelende fontein drinken dichters in afwachting van het programma koffie of bier.

Dat het programma vervolgens in een donkere zaal plaatsvindt, is even wennen. Er mag dan een buizenstellage op het podium staan die iets weg heeft van een stralende zon, in de zaal is het kil en de gordijnen laten geen streep licht door.

Bij aanvang zitten er zo'n veertig mensen in de zaal. Het goed gecoiffeerde, oudere publiek kan een lach niet onderdrukken als Rien Vroegindeweij zijn gedicht ‘Moderne architectuur’ voordraagt, over de Kunsthal in Rotterdam: ‘De kans dat je er als invalide uitkomt/ is vele malen groter dan dat je er als invalide inkomt.’

Als F. Starik vervolgens probeert de toehoorders in beweging te krijgen met ironische grappen over het systeemplafond en een dansje ‘in embryonale fase’, krijgt hij wat zuinige reacties. Hier en daar knikkebolt een bezoeker, regelmatig schuifelt iemand de zaal uit om in de warme zon een sigaretje te roken.

‘Je ziet eigenlijk steeds dezelfde mensen bij de poëzieactiviteiten hier in de regio,’ vertelt een van de bezoekers.

[p. 15]

‘Maastricht Poetry Nights, Landgraaf, altijd zo'n honderd vaste bezoekers.’ Hijzelf houdt erg van de gedichten van de Limburgse dichter Leo Herbergs, die vanmiddag ook leest in Landgraaf. En hij is benieuwd naar de Friese Tsjêbbe Hettinga van wie hij thuis een cd heeft.

Op de Dag van de Poëzie krijgt Hettinga de Limburgers met zijn zangerige, bezwerende voordracht van het gedicht ‘Fan oersee en fierder’ volledig in de ban.

Het aantal bezoekers valt Lizet Duyvendak, voorzitter van de Stichting Poëziefestival Landgraaf, tegen. ‘Maar,’ voegt ze er eerlijk aan toe, ‘als ik hier niet ambtshalve had hoeven zijn, had ik misschien ook wel voor de zon gekozen.’

Ze probeert in Landgraaf een staalkaart van de Nederlandse poëzie te bieden. Jonge dichters en gerenommeerde namen, voor jeugd en volwassenen, performance poetry en ‘ouderwetse’ voordracht. Het is er inderdaad allemaal, deze middag.

Er klinken heel afwisselende stemmen, er zijn goede voordrachten, nu eens is de toon luchtig, dan weer ernstig; nu eens eist een dichter de volle concentratie, dan weer is hij losser.

Ester Naomi Perquin laat op het podium horen dat ze de terechte winnaar van de Jo Peters Poëzie Prijs is, Leonard Nolens is overrompelend goed en Joke van Leeuwen scherp, geëngageerd en geestig.

Presentator Jan Baeke praat het geheel prettig soepel aan elkaar. De entr'acts van een saxofonist, van een slagwerkduo, van een koor dat gedichten van Emily Dickinson zingt, zijn wat braaf.

Wat er uiteindelijk aan ontbreekt tijdens deze Dag van de Poëzie is chemie, iets wat maakt dat de som meer is dan de afzonderlijke delen. Misschien lag het aan het projectiescherm dat de lezende dichters onnodig uitvergrootte, misschien lag het aan het kleine aantal bezoekers of aan de koude, donkere zaal. De warmte bleef de hele middag lonken. In Landgraaf won op deze dag de zon het van de poëzie.

Meer informatie over de activiteiten van de Stichting Poëziefestival Landgraaf www.poëziefestival.nl