Ars moriendi

[fol. 77r]

§ Een exempel van enen broeder dye alsoe gheestelick leuede. dat doe hi sterf zijn siele soe gheringhe int hemelric quam als een pijl vut enen boghe

§ Exempel.

EEn gheestelick broeder leuede sere heylichlick. Ende nae sine doot openbaerde hi enen van sinen besten vrienden ende seyde dat hi in onsprekeliker glorien was. Doe vraghede hem zijn vrent hoet mit hem ghenck doe hi van eertrijke scheyden. Hij antwoerde ende seyde. Een pijle vut enen boghe wanneer dat hi gheschoten wort soe en mach hij soe gheringhe niet dael comen als mijn siel inden hemel quam doe si vant lichaem verscheyde. Ende dat en was gheen wonder want hi hadde onzen here.xl.iaer inder oerden ghedient. Ende hadde oeck veel menschen tot doechden ghetoghen mit zijn godlike lere ende mit zijn grote oetmoedicheyt. ¶ Item in enen pijle zijn drie dinghen. hout. ende vederen. ende yser. Biden houte dat vrucht pleech te draghen verstaen wi volcomenheit der goeder wercken. ende deze hadde die geestelike broeder aen hem want hij was mit doechdeliken wercken verciert

Ten anderen is aen eenen pijl vederen. ende daer verstaetmen bi twyerhande liefte als tot god ende totten enen menschen. Ende dese liefte hadde dese gheestelike broeder oeck aen hem

§ Ten derden mael is aen enen pijle yser. ende bij desen yser verstaen wij dye strenghicheyt des leuens inder penitencien. ¶ Want ghilikerwijs dat yser seer hert ende scharp is soe was deze broeder zijn lichaem seer hert ende scherp myt strengher penitencien. Ende want hy aldus mit dese drie punten verciert was daer omme en wast gheen wonder dat hi alsoe gheringhe te hemel quam. als een pijl soude moghen vlighen van enen boghe. ¶ Ende men derf daer oec niet aen twiuelen want god is alle dinghen machtich.

[fol. 77v]

Ghien hope en is in ons; O wi och we ons armen; Wi sint se al quijt; Wi hebben de zile verloren; Ic verwoede in mijnre boesheyt

[fol. 78r]

HEt is te weten als de siecke mensche in sinen verscheyden leyt. dat men hem dan toespreke mit luder stemmen Ende ist also dat die sieke kennisse heuet. ende spreeken mach zoe zal hij gode ierste bidden doer sine bitter passye ende martelije. die hi omme des menschen wil gheleden heuet dat hi hem gheweerdighen wil zijn siel te ontfanghen Ende is die mensche zoe cranck dat hijs niet segghen. noch vutspreken en mach. soe zal hijt oetmodelick in zijn herte ouerdencken. Ende die ghene die bi hem is de sal hem dit voersegghen. op dat die siecke mensche volstandich mach bliuen

§ Ten anderen zal die siecke mensche aenroepen maria die moeder gods dat si horen ghebenediden soen voer hem bidden wil. daer nae allen heylighen enghelen. ende bisonderlinghe den enghel die hi beuolen is dat si hem te hulpen comen. ende beschermen zijn siel voer die wrede duuelen. Hij sal oeck aenroepen die Apostelen. ende alle die heilighen die inden ewighen leuen zijn. ende sonderlinghe die hi in zijnen leuen ghedient heuet.

§ Item het is oeck te weten dat dye sieke mensche een crucifix bi hem hebben sal. ende sal segghen dit verse. ¶ Here du hebste te broken mijn banden. ic sal dij offeren een offerhande mijn gheest v te eren ende ick sal aenroepen uwen naem. Deze woerden zijn alsoe crachtich. als Cassidorius beschrijft dat si den zunder brenghen in dat ewighe leuen.

§ Voert sal hi segghen. of een ander van zijnre weghen can hijs niet doen. Die vrede ons heren ihesu xpristi ende die cracht zijnre passyen. Dat teyken des heylighen cruces Ende die suuerheyt der der ghebenedider maghet maria. ende die benedixie van allen heylighen Ende die verdienste van allen salighen moeten zijn tusschen mi ende mijn vianden sienlic ende onsienlic nu ende in de vre mijnre doot Amen. ¶ Daer nae zal hi segghen. Here in uwen handen beuele ick minen gheest. Can die siecke mensche dit niet segghen. soe salt die ghene segghen myt luder stemmen die bi hem is. ende die sieke mensche zal al deze woerden dencken ende offeren gode aldus een bequaeme siel

§ Item het is van groten noden dat men den siecken mensche nauwe bewaret in die vre zijns doots want alle des menschen saligheyt hanghet aent laeste eynde. ende die duuel arbeyt zeer neerstelick omme den mensche te bedrieghen. in die vre zijns doots. Ende daer om zal men daer bi bliuen ende segghen hem wat goets voer op dat hij des duuels becoringhe vromelick wederstaen mach.

Sonder twiuel als een mensch mit al dustanighen goeden opsette sterft. soe comen die heylighe enghelen mit al den hemelschen here. ende brenghense in die onsprekelike vroude daer hier toe voren af ghescreuen is