Ars moriendi
(1488)–Anoniem Ars moriendi–
AuteursrechtvrijExempelIN een cloester was een deuoet ende een oetmoedich priester. die meer dan.xxx.iaer inder oerden hadde gheweest. ¶ Dese priester lach langhe tijt sieck ende leet alsoe grote pijne dattet alle den broeders iamerden die inden cloester waren dat hij soe langhe bleef liggen in alsoe groter pinen. Want hi hadde alsoe langhe in groter crancheyt gheleghen dat alle zijn leden stijf waren gheworden. Als die broeders hem beclageden van zijnre groter pinen daer hi soe iamerlick in ligghen moste. soe seyde hi Lieue broeders en beclaeghet mij niet in mijnen liden. Mer sterct mi daer in op dat ick te verduldigher in mijnen lijden mach wesen. want dit is die wille godes. Ende ick hebbe lieuer nu een wenich te liden ende wat penitencien te doen dan naer desen leuen in ontsprekeliker pinen | |
[Folio 62r]
| |
te comen. § Ende want god sach dat sine lijdsaemheyt aldus groet was ontfermde hi zijnre ende en woudes niet langher in der pijnen laten. ende hi waert al soe cranc dat die ghemene broeders tot hem quamen ende verwachten den wt ghanck zijnder sielen. ¶ Ende des middernachts doe si sorchuoudelick wakeden. hoerden si dat hi binnen mondes soetelike sprack. Ende want si anxt hadden dat hi wt onuerduldicheyt ende van groter pinen quade vremde fantesien int hoeft hadde. soe hielden si hoer oren bi sinen monde omme te horen wat hi seide. § Doe hoerden si openbaerlijken dat hi sprack van die vrouden des ewijghen leuens. wat groter ghenoechten dat die vrienden gods hebben zouden. die omme gods wille verduldich in horen liden gheweest hebben. § Doe die broeders dit hoerden. dat hi aldustanighe godlike sprake sprack. waren si weltevreden ende ghinghen to horen abte die doe oeck sieck was ende seyden hem wat si ghehoert hadden Die abte stont op als hi best mochte ende ghenck omme te horen die godlijke dinghen vanden broeder die voer doet lach Doe die abte daer quam sloech de vuerclock ende die broeders souden te metten gaen. § Doe die siecke mensche dat hoerde begonde hij te segghen alsoe luyde dat zijt altemael hoerden. Och wat soeter nacht hebbe ick nu ghehadt Wat ghenoechliker horologium hebbe ick ghehoert. hoe soeten ende hoe ghenoegheliken sanck hebbe ick ghehoert. ¶ Och hoe ghenoechliken singhet men daer. In onsen sanghe is dick ende menichwerue quaet gheluyt ende twidrachticheyt der stemmen ende verdriet ende moedenisse. Mer tis daer al anders. Sij ouerdraghen daer alte samen soeteliken ouer een inder godliker melodijen ende die soeticheyt gaet bouen al die soeticheyt diemen bedencken mach. Nummermeer en wordtmen daer moede gode te louen. Want hoe si meer louen. soe die minne ende die liefte groter wordt gode te louen. Ende het is wonderlick ende onwtsprekelick hoe datmen daer mit eenre ewigher rustigher saticheyt nummermeer af en laet vanden loue ons scheppers. ¶ Daer hebbe ick oeck ghesien broeders van onser oerden. die seer schoen blinckende waren bouen ander menschen in gracien ende in glorien. Want die hem zeluen hier alre meeste veroetmoedighen ende laten hem mit cleinen dinghen ghenoeghen. ¶ Dese verbliden hem daer in eenre glorien Ende werden daer menichuoldeliker ghetroestet blinckende seer schoen inden aensichte des almachtighen godes. ¶ Mit desen hebbe ick vriendelick omme gegaen ende soetelicke mit hem ghesproken. Ick hebbe daer oeck ghesien onse broeder heer hermen prior ende veel ander broderen wt onsen cloester. Deze hadden altemael blincken cucullen aen. die soe scoen blinckende waren dat icse niet langher aensien en mochte. ¶ | |
[Folio 62v]
| |
Ick hadde also grote ghenoechte in die schoenheyt der clederen. dat ick oec vraghede of ic alsulcke clederen oeck hebben soude. ¶ Doe antwoerden si mi. die hoer leuen in doechden hebben toe ghebracht die moghen deze schone cledinge oeck crighen. mer die hoer leuen beulecket hebben die werden hoer clederen oec beulecket ende si en moghen also scoen niet blincken als deze doen. want dye ondoechden ende die quade wercken die maken die vlecken in dezen clederen § Doe seyde ick, wat zunden zijnt. daermen dit mede beulecken mach Doe seyden si mij. Murmureringhe. of achtersprake te doen. of hat. of versumentheyt. ende al dat ghene dat der hilegher oerden contrarie is. want de in dezen dinghen ghebreckelick gheweest hebben. die moeten onreyne vlecken in horen clederen hebben. Mer du want du veel arbeyts ghedaen hebste ende want du deuotelick gheleeft hebste. daer om en sal v cleet gheen vlecken hebben § Ende doe hij die gheseyt hadde was hem die mont soe droghe gheworden. dat hij niet meer spreken en mochte. Na doe si hem een wenich ghelaeft hadden. begonde hij weder te spreken. ende die broeders hoepten wat meer van hem te horen. Doe seyde hi. Och of mi god alsoe langhe woude laten leuen dat ick mijnen here onzen abt volcomelick wtspreken mocht die godlike dinghen. Och wat ghenoechlijker boetscappe soude ick hem brenghen. Hoe vrolike wonderlike dinghen soude ick hem segghen wat bereyt is den ghenen die gode lief hebben. § Doe seyde die abte tot hem. Lieue broeder segghet mi hoe hebstu dese dinghen ghesien. Hij antwoerde. Vier reisen bin ick in deser nacht opghetoghen ende bin ghecomen voer dat aensichte godes almachtich. ende mijn borst was geopent ende mijn siele was daer wt genomen. ende alte hantes was ick onder die choren der enghelen. Ick sach die gebenedide moeder godes maria in ontsprekeliker schoenheyt mit horen heylighen ioncfrouwen. ende si gheloefde mi dat si mi bistaen soude in die vre mijns doets § Ick sach oeck sinte michiel mit een grote schare der enghelen. Dese belouede mij dat hi mi te hulpen comen soude ende beschermen mij voer die wrede duuelen. Want ick plach zijn altaer, ende zijn ghehoechenisse altoes te eren. Ende ick sach een ontellike grote schare der heylighen. die ic te voren niet ghesien en hadde die ick alte hantes volcomelicke bekende § Doe hi dit gheseyt hadde waert hi alsoe cranck dat hi niet meer spreken en mochte. Ende si begheerden van hem dat hij een wenich nates in nemen woude. op dat hij wat ghestercket mocht werden ende op dat hi te bet spreken mochte. Doe hij een wenich dranckes genomen hadde sprack hi voert aen. O hoe soet is die here den ghenen die hem smaken. O hoe soet is die oueruloedicheyt des hemels oueruloeyende van alre ge- | |
[Folio 63r]
| |
noechten daer mij die here in deze nachte mede ghespijst heuet. O hoe gracioes is die soeticheyt hoe begheerlick hoe claer hoe zonderlinghe ontsprekelicke groet. In dat binnenste van mijns herten mach icse beuoelen. Mer mit ghenen woerden en mach ic dat vutspreken. want al mach ick daer een wenich af beuoelen tis nochtans zoe onbegripelick dat ickes niet segghen noch vutspreken en mach. Ende want ic daer mede zoe zalichlick ghespijst bin soe dunct mi dat gheen spijse noch ghenen dranc daer bij gheliken en mach. Want desse en sterket niet langhe. noch si en mach bi den mensce niet dueren. mer die godlike spijs stercket inder ewicheyt. O hoe salich zijn si die tot dezen conuiuium comen moghen. § Die abte gheboet datmen daer soude bij halen sommighe vanden nouicien die inder werlt van groter gheboerten waren. die hij oeck soetelick troeste ende seyde. Waerlicken alle die ghene die dese rijcdommen versmaden die sullen gheroepen werden tot dezer weerschappen. Want ghi en doruet niet twiuelen ghij en zult daer comen ist sake dat ghij volherdet dat ghi begonnen hebbet want v heylighe patroen bidt altoes den here voer v op dat ghi stantachtich blijuen moghet. ¶ Hij noemden enen bisonderlinghe mit sinen name. ende seyde. haddestu in die poerte des cloesters niet ghegaen. du en soudeste die poerten der hellen niet ontgaen hebben § Daer quamen oock sommighe van den gasten die omme bekeringhe inden cloester ghecomen waren mer haer herten waren noch becummert mit tijtlijken dinghen als dat si noch niet hem volcomelick ouer en hadden ghegeuen. dese baden hem oetmoedelick dat hi voer hoer bidden woude op dat si stantachtich mochten bliuen in dat goede opset dat si hadden. Doe seyde hi. Broeders alzo langhe alsghi deze tijtlike genoechte niet willichlick ouergheuen en wilste zoe en moghestu gode niet dienen. Want haddestu ghesien dat ick hebbe ghi soudet alder werlt ghenoechte valsche ende quaet heten te wezen. Laet deze bedrieghelicke werlt soe moghestu de hemelsche dinghen smaken. § Sommighe vragheden hem na haren ouders die ghestoruen waren hoe daer mede waer. ende hi bescheyde een yeghelick alzoe volcomelick dat si al toe mael verstonden dat deze man die heymelike dinghen openbaer waren. Doe si hem noch meer begonden te vraghen. seyde hi. O mijn lieue broeders nu comt die vre dat ick niet meer mit v en mach spreken. Ende alte hantes begonde hi zijne oghen selue toe te luken. ende gaf alzoe zalichlike sinen gheest § O lieue mensche laet u dit een leere wezen ende gheuet alle ydele ghenoechten ouer op datstu besitten mogheste die genoechte des ewighen leuens. die alsoe groet is datmense nummermeer wtspreken en mach |
|