Ars moriendi

§ Hoe de verdoemde menschen gode vloecken mit al sinen heylighen. ende mit al den menschen die opter werlt leuen.

HIer op salmen weten. dat dye quaetheyt van herten der verdoemeder menschen toe comt. ouermits menichuoudicheyt van zunden. ende ouermits zwaerheyt van pinen. Want wanneer si sien dat si ewelick in die onsprekelike pijne moeten wezen ende nummermeer en doruen dencken noch hopen dat si tot enighe tijt moghen verloste werden. soe vallen si dan in een ewighe mishope dat zy soe rasende ende alsoe verwoet werden. dat si gode horen schepper vloecken ende vermaledijen. ¶ Si vloecken oeck al dat gheene dat god in hemelrike ende in eertrijcke gheschapen ende ghewaert heuet. Want een yeghelike verdoemde siele roept mit een gruwelike stemme. Si en moghen hoer stemmen niet bedwinghen ouermits die onghenadighe pine die si lijden moeten. Si riepen mit luder stemmen. ende segghen. Vermaledijt moet god wesen die mi gheschapen ende ghemaect heuet. want hadde hi mi niet gheschapen noch ghemaect ick en waer in dese anxtelijke pine niet ghecomen. ¶ Vermaledijet moet wesen die sone godes. want sine passye ende zijne pine ende sinen doot is aen mi verloren. ende si en mach mi nummermeer te stade comen. want doese mi te staden mocht ghecomen hebben doe versmaden icse. ende daer omme moet ick in dese onsprekelieke pine ewelick ghepinighet werden. Hi hadde mi ghecost mit sinen duerberen preciosen bloede ende hadde mi wt dit onlesschelike vuer verlost Mer och och mit minen quaden sunden hebbe ick mi seluen in dese onsprekelike pine weder ghebracht. ende mij en mach god mit alle sinen heylighen wt dese pine nummermeer verlossen

¶ Vermaledijt moet zijn die moeder

[fol. 55v]

gods maria. die hem ter werlt heeft gedraghen. Want waer hi noch niet gheboren zoe soude ick iode of heyden ghestoruen hebben. ende soe soude mijn pijn veel te minre ende te cleynre geweest hebben ¶ Want die heyden ende die ioden hebben cleynre pijn dan die verdoemde kersten. ¶ Nochtans hebben die ioden meerre pijne dan die heyden. een yeghelick nae zijn verdienste. Want die gheboerte ende die toecomste ons heren de en was den heyden niet gheboetschappet Mer die soene gods was ons ghegeuen ende wi hebben hem versmaet.

§ Vermaledijt moeten zijn alle die hylighen die in den hemel wonen. Want ick hoer gheselschap versumet heb ouer mits minen ontelliken sunden

Voert soe vermaledien die verdoemede sielen alle menschen die opter eerden zijn Mer die een meer dan die ander na dat si meest ghepinicht werden Ende si roepen ghemeynlick ende segghen. ¶ Vermaledijt moet zijn vader ende moeder. die my ter werlt ghebracht hebben. Want ick woude nu wel dat ic in mijnre moederbuyck ghestoruen waer. ende soe en hadde ick in dese onsprekelike pine niet ghecomen. ¶ Vermaledijt moet oeck wesen mijn vader ende mijn moeder Want si mi tot doechden ende tot goeden werken niet ghedwonghen en hebben. Mer si hebben mi ter werlt ghetoghen in mijnre ioghet ende hebben mi quaetheyt ende houeerdicheyt gheleert daer ick aldus verueerlic omme ghepinighet moet werden

§ Vermaledijt moeten oeck wezen mine vrienden ende maghen. ende alle die ghene die ick lief ghehadt hebbe ende daer ick ander menschen om ghehaet hebbe Ende daer ik mede in ghenoecht ende in welluste mijns vleysches gheleeft hebbe. ende menighe zunde in idelheyt ghedaen hebbe. Want die cleyne corte ghenoechte is voerbij ghegaen als een drome. ende dye onsprekelike pine daer bin ick in gheuallen. ¶ Vermaledijt moeten zijn al die creaturen die inden water. inder eerden ende inder lucht zijn. om dat si mi voetsel ghegheuen hebben. want hadden zij mi niet gheuoedet soe soude ic in mijnre ioghet van hongher ghestoruen hebben. ende soe en waer ick in deze pine niet ghecomen.

§ Vermaledijt moet oeck die valsche werlt wezen die mi alzoe vriendelick ende alzoe ghenoechlic toe lachede. ende heuet mi ouermits hoer bedriechnis ewelick verdoemt

¶ Voert soe vermaledijen die verdoemede siele alle die ghene die inder hellen zijn segghende. Vermaledijt moeten wezen al die bose wrede duuelen. want si mi tot zunden gheraden hebben. ende sullen mi ewelick pinighen sonder enighe barmherticheyt. ¶ Vermaledijt moeten zijn alle die verdoemde sielen. daer ick sonder eynde sal mede ghepijnighet werden ¶ Ende sonderlinghe moet ghi vermaledijt ende veruloecket wezen. dye ick inder werlt bouen maten ende bouen redelicheyt lief ghehadt hebbe ¶ Och waer is nu ons eertsche ghenoechte ende

[fol. 56r]

waer is nu ons stinckende onkuuscheyt Och zijn si niet ewech ghegaen als een scheme ¶ Och wat baet ons nu daer wij die ewighe ghenoechte mede verloren hebben ende moeten sonder eynde ende sonder ghenaede ende barmherticheyt daer omme aldus iamerlick ghepijnighet werden.