Ars moriendi

§ Van.iiij.sunderlinghe pinen. die een yeghelike verdoemde siele hebben zal van binnen inder herten.

VOert zalmen weten dat inder hellen is ewicheyt ende volmaectheit alre pinen beyde van buten ende van binnen. Want die verdoemde menscen en zijn nummermeer zonder pinen als tot enen oghenblick toe. Want van buten moeten si sonder ophouden. ende sonder verdrach teghen horen danck ewelic ende sonder eynde wt die pijne in die ander gaen. ende alsoe wredelick vanden duuelen gheworpen werden dat gheen mensche volcomelick begripen en mach dat hier te voren gheschreuen is.

§ Van binnen inder herten zal die verdoemde siel vier sonderlinghe pijnen hebben.

§ Die eerste pijne is die wroeghinge hoerre boser ende quader consciencien die nummermeer vergaen noch steruen en mach. want si ewelick ghedencken sullen hoer zunden die si ye ghedaen hebben Ende dit sal hem alte grote pine wesen in dat binnenste hoers herten. Want altoes hebben si in ghedachtenisse hoer zunden die si ghedaen hebben. ende dese quade wroghinghe en mach nummermeer wt haer ghedachtenisse comen

§ Die ander pine is die ghehoechenisse hoerre corter ydelre ghenoechten. die si in dezen teghenwoerdighen leuen gehadt hebben daer si die vroude ende die blijschap des ewighen leuens mede versumet hebben. Deze pijne is hem alsoe groet dat hem duncket waert mogheliken haere herte soude hem van binnen bersten. Want hoe wel dat si in die helle zijn. si weten nochtans al die vroude ende die ghenoechte die inden ewighen leuen is. Mer o laci al weten si die vroude ende die blijschap si en moghense nochtans niet ghebruken. Mer dat sise weten daer hebben si alsoe veele te meer lijdens ende druckes af want si wel weten dat si altoes van die onsprekelike vroude ende ghenoechten ghescheyden moeten wesen omme die zunden die si ghedaen hebben teghens god almechtich

§ Die derde pijne van binnen dat is wreetheyt van herten. omme dat hoer vrienden ende maghen ghesellen ende ghesellinnen daer si opter werlt vrolick ende blijdelick mede gheweest hebben. hier gruwelt hem voer dat deze oeck in die ewighe verdoemenisse comen zullen. Want hem is lede comen si oeck daer soe sullen si hem pijnighen want si een oersake ge

[fol. 55r]

weest hebben hoerre ewigher verdoemnissen. ende si malcanderen in de grote pinen ghebracht hebben. daer omme is hem lede dat hoer pine te meerre wesen sal. Ende dese wroeghinghe ende cnaeghinghe en comet nummermeer wt haren herten. ¶ Die vierde pine van binnen der verdoemder menschen. is hertneckicheyt ende bitterheyt van herten.

Want si verghunnen den ghenen de in den hemel zijn hoer glorie ende hoer blijsschap. Ende al ist sake dat hoer pine daer af vermeerdert wordt. nochtans begheren si ouermits horen groten hat ende nijt in hoer onsprekelike quaetheyt van herten dat god mit al sinen hemelschen here versincken moet in dat afgront van der hellen ¶ Ende omme dat dit niet en mach gheschien. daer omme zijn zij op hem seluen soe quaet ende vermaledien hem seluen. Iae hadse god niet vermaledijt si souden hem seluen vermaledijen