Ars moriendi

§ Van drie erfghenamen die nae des menschen doot verlanghen

HIer op zalstu weten datter drie zullen zijn die zonderlinghe testament van di sullen begheren in dijn doet Dese zullen dijn erfghenamen wesen.

§ Die eerste erfghenaeme is die mensce deze begheert dijn goet ende dijn costelike cierheyt. Die ander erfghename is die duuel deze begheert dine siele. ¶ Dye derde erfghenaem zijn die wormen. deze begheren dijn vleysche ¶ Ten iersten die menschen begheren ende soecken dinen schat ende dine costelike rijcdomme Mer si en begheren niet v stinckende vleysche. ofte si en begheren oeck niet die verdoemde siele. ¶ Ende hoemen den vrienden meer goets ende costelyker rijcdommen achter laet soe si enen mensche haester ende gheringher vergheten. ende soe hem lieuer tot die costelike scat ende rijcdomme is. Iae hoe dattet oeck vergadert is iae al ware een mensche daer ewelick omme verdoemt daer en vraghen si niet nae. Ende hem sal lieuer wesen tot dinen doot omme dijns gheldes wille. alst god betert ghemeynlick ghesciet. dan ofstu leuendich bleueste. Want si dencken waert dat ghi leuede si en souden v goet niet besitten moghen want u soudeste dat selue dan verteren ende gebruken. ende hier omme verlanghet hem altoes nae dinen doot op dat si rijcdomme besitten mogen

§ Si en sullen di niet of wenich goedes nae doen omme dine ellendighe siel mede te verlossen. Iae si zullen dine costelicke gewelen ende cleynaten aen haeren lichamen hanghen ende verbliden hem daer in daer dyne arme ellendighe siele soe iamerlick omme ghequelt ende ghepynighet moet werden. ¶ Iae al mochten si di wt der hellen en wt de ewighe verdoemenissen copen mit dyns selues ghelde ende goet het is te sorghen si en soudens niet doen. want si en souden vanden scat oft rycdomme niet scheiden willen

§ Ende is dat sake dat si oeck ter hellen comen nae haerre doet ende dat si mit dyn onrechtueerdighe goet verdoemt werden. daer du oeck omme verdoemt biste soe zullen si di meer haeten ende quellen omme dynes onrechten goets willen daer si oeck omme verdoemet syn dan enich mensch wtspreken ofte bedencken. noch gheen tonghe en mach dat vutspreken. ¶ Mit carmen sullen si di vermaledien. mit iamerliken hulen sullen si ouer di claghen wanttu een oerspronck ende een sake biste haerre ewigher verdoemenissen ende du hebse in dat ewighe vuer gebracht ouermits dinen ghelde ende ouermits dine costelicke scatten die si beseten hebben. want dat goet is hem gheworden een ewighe pine ende die pinen en moghen si nummermeer ontgaen mer altoes moeten si daer

[fol. 38v]

in bliuen ende mitten duuelen ende mit di altoes ghepiniget werden.

¶ Hier omme leestmen inden heyligen euangelio. Dat die rijcke man begheerde van abraham doe hi inder hellen lach ende badt abraham dat hi lazarum woude seynden tot sinen broeders. die zijne goet ende zijn rijcdommen ontfangen hadden op dat si niet en quamen inder anxtelijcker pijnen daer hi in ghepijnighet waert. ¶ Nu machmen vraghen waer omme dat die rijcke man voer zijn broeders badt op dat si inder pijnen niet comen en zouden ofte hi dat wt lieften dede omme dattet zijn broeders waren. Daer op is te antwoerden. Neen hi en dedes niet wt lieften. Want alsoe veel lieften en hebben die verdoemden nyet. dat si den ghenen die op die werelt zijn gunnen dat hem wel gaet Want si wouden dat alle die menscen verdoemt worden. Iae hoe nae dat si hem oeck op die werlt gheweest hebben. ¶ Mer daer omme beheerde hijt ghelikerwijs als ons die heylighe scrift betughet. op dat sine pijne niet groter noch zwaerder en soude worden. ¶ Want hi duchtede ende hem gruwelde dat si oeck omme zijns goets wille comen souden in dye grote anxtelike pine daer hi in lach. ende dat zij hem quellen ende pinighen souden omme dat si om zijns goets willen verdoemt souden werden. ¶ Och wat baet hem nu zijn grote goet ende alle zijn costelijcke rijcdommen daer hi niet alsoe veel af en is verbetert als dat hi enen dropel waeters mochte crighen daer hi zijn tonghe mocht mede lesschen. ghelikerwijs als hier ghescreuen staet. ¶ Och laci hoe is zijn vrolicheyt nu verwandelt. Al sine leden werden nu vanden duuelen iamerlick ghepinighet.

¶ Hier omme o redelijcke mensche en minne noch en soecke gheen eertsce dinghen. Want alle die ghenoechte die opter eerden is die is verganckelick. ende zij en mach v niet langhe dueren. ende ouermits dese ghenoechte zoe werdestu ghepinighet mitten duuelen in die ewighe verdoemenisse daer alle dyn ghenoecht ende bliscap verwandelt sal zijn in onsprekeliker droefenissen. Als in huylen. in schreyen. in crijssen. in carmen. ende in knersinghe der tanden. in hantslaghen. ende in alle misbaer ende mistroeste diemen men bedencken mach

¶ O alre liefste mensche laet doch deze ghenoechte der werlt achter ende ouerdenct die grote droefenisse die v daer na aenstaende is ende hoe iamerlick dat ghij daer omme ghequellet ende ghepijnighet zult werden. Mer verkiest die blijscap die nummermeer eynde hebben en sal. daer ghi alle rijcdomme besitten moget in alre ghenoechten die ghi bedencken moghet ¶ Och dencket ouer ofstu lieuer ewelick bernen wilste ende mitten bosen duuelen die grote pijne liden. Dan ofstu lieuer mit gode ende sinen heylighen lieuer wilste leuen in onsprekeliker blijscappen ende ghenoechten. Van dese twee moet ghi vmmer een kiesen. Ende dat beste

[fol. 39r]

van deze tween. dat is dat ewighe leuen dat nummermeer eynde hebben en mach. ¶ O vutuercoren lieue mensce deze onsprekelike grote glorie moechst u verdienen ouermits datstu ouergeuen wilste die ghenoecht ende die glorie dezer werlt ende gheen gyericheyt noch scat noch costelicke rijcdommen soecken en wilste.