Uit de geschiedenis der Nederlandsche spraakkunst

Grammatische stukken van De Hubert, Ampzing, Statenvertalers en reviseurs, en Hooft

[p. 400]

Bijlage III.
Puncten belangende d'oversettinge int gemeen mijn heere van St. Aldegonde voor te houden.¹⁾

1.	Dat de heere voors. int oversetten soude willen gebruyken d'algemeinste, claerste ende suyverste tale.
2.	Aengaende het pronomen singulare du, dewijle verscheyden gevoelen daerinne gevonden wort, is voor goet aengesien, dat de voors. heere tselve sal volgen bij provisie. Ende sullen darentussen de gedeputeerden vernemen onder hare kerken, wat sy in desen geraetsaemste ende stichtelickste achten gevolcht te worden, om inde naeste byeencomste daervan wijders te spreken.
3.	Dat de voors. heere soo seer behoude de woorden ende manieren van spreken van onse gemeine bibels alst mogel. is ende de suyverheyt vande tale sulx can lijden. Desgelijx dat hy in twijffelachtige plaetsen, daermen niet en siet wat best dient gevolcht de gemeyne oversettinge wil volgen, stellende op de cant den anderen sin die noch daerop soude mogen passen.
4.	Alsoo belangende den naem Jehova oft men die stellen sal in d'oversettinghe, verscheiden gevoelen gevallen is, sal by provisie den voors. naem gebruyct worden. Ende de gedeputeerden sullen ondersouken off het onder de kerken sal stichten, om inde naeste vergaderinge naerder daer van te handelen.
5.	Dat de eygen namen sullen behouden worden gelijck se inde gemeene Bybelen staen, wtgenomen die verdorven ofte verkeerdel. gestelt sijn.
6.	Dat mijn heer believe tsamen met het oversetten oock op de kant te stellen varias lectiones ende interpretationes, met aenwijsinge van gelijke plaetsen der Schrifture; item corte annotatien op de kant, ende oock nieuwe argumenten voor elck capittel, vervatende cortel. d'inhout ende gedistingueert met getal.
7.	Het schijnt niet ongeraden te wesen dat de redenen vande oversettinge in sware ende gewichtige plaetsen, daerin menvan tgemein gevoelen merkel. affwijct in een besonder boeck gestelt ende wt gegeven worden, tsij int latijn off in duytsch off in beyde talen.

1) Afgedrukt naar de uitgave door H.Q. Janssen in Kerkhistorisch Archief II, 1859, p. 70 vlgg. (Vgl. p. -). Niet alles heeft direct belang uit Nederlandschetaaloogpunt, maar ik acht het document in zijn geheel merkwaardig genoeg, om het hier een plaats te geven.

[p. 401]

8.	By provisie te volgen de gemeene afdeelinge soo van boecken als van capittelen en verssen van onse Bybels, ten waer datter eenige gewichtige redene voorviel om ander te doen.
9.	Int oversetten soo weynige woorden buyten den text in te voegen als mogel. is, ende niet dan wt enkele noot.

Wijse te houden int oversien vande oversettinge.

Dat mijn heer van St. Aldegonde, een beock overgeset hebbende, vijff copyen ofte twee daervan doe affschrijven ende die senden aende gedep., dewelke sy alsdan een yeder in sijn quartier op gemeinen kost sullen doen copyeren, soo vele als ieder van hun noodich acht an sommige voornaemste dienaren in elke provincie te communiceren, ten eynde hare observatien gehoort ende mette hare overwogen werden ende die daernaer in haerl. conferentie ondersocht ende overleyt; daerwt met gemeene advyse geraemt worde tgene men den voors. heere sal voorhouden.