|
| |
| |
| |
Hoofdstuk VI. Chronologisch overzicht van de geschiedenis der Statenvertaling.
| 19-27 Nov. 1618: |
De Synode van Dordrecht beraadslaagt over een nieuwe bijbelvertaling (sessiones VI-XIII). |
| 27 Mei 1619: |
De Synode benoemt een Commissie, die het verzoek om medewerking van de Staten-Generaal aan deze zal bekend maken. Tevens worden permanente deputaten aangesteld. (nl. Hommius, Polyander, Arnoldi, Rosaeus). |
| 1621: |
De synode van Rotterdam doet een zelfde verzoek.
De Synode van Haarlem besluit bij de Staten van Holland erop aan te dringen, dat deze de zaak bij de Staten-Generaal voorbrengen en verzoekt de Synode van Gelderland hetzelfde te doen bij het Hof van Gelderland. |
| 1622: |
De Synode van Gelderland voldoet aan het verzoek.
De Synode van Amsterdam tracht afgevaardigden van alle particuliere synoden bijeen te brengen om de zaak der bijbelvertaling bij de Staten-Generaal te bepleiten. (In 1623 klagen deputaten, dat alleen Overijssel antwoord gaf.)
Op de Synode van Gorkum wordt een en ander verhandeld over den stand der vertaling. |
| 1623: |
Sixtus Amama geeft zijn ‘Bijbelsche Conferentie’ uit.
Remonstrantie van de Deputaten der Zuid-Holl. Synode van Brielle aan de Staten-Generaal. |
| 1624: |
Hommius bericht Faukelius over de vergeefsche pogingen der Generale deputaten. |
| 24 Mei 1624: |
Gunstig besluit der Staten-Generaal, echter niet in overeenstemming met de wenschen van Dordt (translateurs moeten voor zich zelf werken, om het halfjaar bijeenkomen om te vergelijken. De Synode wilde concentratie in één plaats, vrijstelling van ambtsbezigheden, kosten voor de Staten-Generaal.) |
| Juli 1624: |
De Synode van 's-Gravenhage wendt zich tot de Generale deputaten voor de bijbelvertaling, |
| |
| |
| |
met het verzoek de vertalers te doen beraadslagen over de mogelijkheid deze resolutie uit te voeren. |
| 22 Mei 1625: |
Vergadering der overzetters over deze zaak. Zij achten uitvoering onmogelijk. De deputaten treden in overleg met de Staten -Generaal. |
| 18 Juli 1625: |
Resolutie der Staten-Generaal waarbij de verlangens der Generale deputaten volkomen worden ingewilligd. |
| 11 Oct. 1625: |
Baudartius krijgt verlof van zijn magistraat (Zutphen) om zich naar Leiden te begeven (arriveert eerst 14 April 1626 door verschillende oorzaken). |
| Nov. 1625: |
Bogerman vestigt zich te Leiden. |
| 1 Sept. 1626: |
Bucerus arriveert te Leiden. |
| 3 Nov. 1626: |
Onderhoud van de translateurs O.T. met gemachtigden der Staten-Generaal. |
| 4 Nov. 1626: |
Besluiten der Staten-Generaal omtrent hun werkwijze, en bezoldiging. |
| 13 Nov. 1626: |
Eerste bijeenkomst der drie translateurs O.T. (Bogerman, Baudartius, Bucerus) ten huize van Bogerman, Papengracht, Leiden. |
| 24 Nov. 1626: |
Tweede bijeenkomst, Genesis 1 afgewerkt, om de eenheid van stijl. In het vervolg echter werd ieder bijbelboek in drieen verdeeld, elk nam één deel mee naar huis, later werden de vertalingen door de gezamenlijke translateurs bezien. |
| Oct. 1627: |
Rolandus vertrekt naar Leiden. |
| 1628: |
De translateurs N.T. (Walaeus, Hommius, Rolandus) beginnen hun gemeenschappelijken arbeid. |
| ± Juni 1628: |
De vijf boeken van Mozes vertaald. |
| 7 Juli-19 Sept. 1628: |
Beraadslagingen der translateurs O. en N.T. over de Nederlandsche taal. |
| 5 Jan. 1629: |
De Staten-Generaal stellen de jaarwedde der translateurs N.T. vast. |
| 8 Aug. 1629: |
Baudartius zendt een gedrukt exemplaar van de vijf boeken van Mozes ter revisie aan Revius. |
| 7 Aug. 1631: |
Bucerus sterft, toegekomen aan Ezechiel 21. Zijn opvolger Thysius trekt zich spoedig terug, |
| |
| |
| |
Bogerman en Baudartius zetten de vertaling alleen voort. |
| 1632: |
Rolandus sterft. |
| 22 Juni 1632: |
Resolutie der Staten-Generaal: Hommius en Walaeus moeten alleen het werk voortzetten (zonder Jodocus Hoyngius, rector te Harderwijk, secundus van Rolandus). |
| 4 Aug. 1632: |
De vertaling van het O.T. beëindigd. |
| 11 Dec. 1632: |
Missive der Staten-Generaal om de reviseurs O.T. op te roepen. |
| 10 Jan. 1633: |
Baudartius zendt de kleine Profeten aan de reviseurs. |
| 1 Juli 1633: |
De Staten-Generaal verleenen aan Bogerman en Baudartius octrooi voor het drukken van het O.T. gedurende 15 jaren. |
| 9 Juli 1633: |
Eerste vergadering der translateurs en reviseurs O.T.: translateurs: Bogerman en Baudartius; reviseurs: Thysius (Gelderland), Polyander (Zuid-Holland), Widmar (Noord-Holland), Teeckmannus (Utrecht), Revius (Overijssel), Gomarus (Groningen). Twee reviseurs ontbreken nog: Larenus (Zeeland) en Fullenius (Friesland). |
| 12-19 Juli 1633: |
Beraadslagingen over de resolutiën. |
| 30 Juli 1633: |
Larenus komt te Leiden. |
| 4 Aug. l633: |
Fullenius komt te Leiden. |
| 27 Sept. 1633: |
De vijf boeken van Mozes gereviseerd. |
| 15 Febr. 1634: |
Aan translateurs N.T. eenzelfde octrooi verleend als aan translateurs O.T. |
| 5 Aug. 1634: |
Fullenius moet vertrekken. |
| 1 Sept. 1634: |
De revisie O.T. beëindigd. |
| 11 Sept. 1634: |
De Staten-Generaal noodigen de reviseurs N.T. uit 1 Nov. in Leiden te verschijnen. |
| 18 Sept. 1634: |
De gemachtigden der reviseurs O.T. brengen rapport uit van hun commissie naar 's-Gravenhage. De reviseurs vertrekken. |
| 9 Nov. 1634: |
Resolutie der Staten-Generaal: de reviseurs N.T. moeten hun werk aanvangen, niettegenstaande nog drie reviseurs afwezig zijn. |
| 16 Nov. 1634: |
Eerste vergadering der translateurs en reviseurs N.T. ten huize van Walaeus. Translateurs: Hommius en Walaeus; reviseurs: Henricus Ar- |
| |
| |
| |
noldi (Zuid-Holland), W. van Nieuwenhuysen (Noord-Holland), Dematius (Zeeland), L.G. à Renesse (Utrecht), Sibelius (Overijssel). Nog afwezig: Altingius (Groningen), Dammanus (Gelderland), Fullenius (Friesland).
In zitting 2 tot 5 werd de revisie der taalbesluiten afgehandeld. |
| Wrschl. Dec. 1634: |
Altingius komt te Leiden. |
| 10, 12 Febr. 1635: |
Overeenkomsten van burgemeesters van Leiden, met Bogerman- Baudartius en de wed. Van Wouw omtrent het drukken van het O.T. |
| Febr. 1635: |
Fullenius komt te Leiden. |
| 14 Mei 1635: |
Dammanus ter vergadering begroet. |
| 19 Juli 1635: |
Fullenius moet weer vertrekken. |
| 24 Juli 1635: |
Genesis en Exodus gedrukt. |
| 1 Sept. 1635: |
De revisie N.T. beëindigd. |
| 10 Oct. 1635: |
De revisie der apocryphe boeken beëindigd. |
| 11 Oct. 1635: |
Rapport aan de Staten-Generaal door Walaeus, Dammanus en Arnoldi. |
| ± Juni 1636: |
Het O.T. gedrukt. |
| Juni 1637: |
Het N.T. gedrukt. |
| 29 Juli 1637 |
Acte van autorisatie definitief vastgesteld (daarna als voorrede opgenomen). |
| 11 Sept. 1637: |
Bogerman sterft. |
| 17 Sept. 1637: |
Eerste exemplaar van den Staten-Bijbel aan de Staten-Generaal aangeboden, door Rivetus (uit naam van Bogerman), Walaeus en Hommius (mede uit naam van Baudartius). |
| 20 Oct.-Dec. 1654: |
Afgevaardigden der verschillende particuliere synoden en enkele nog in leven zijnde herzieners komen in Leiden bijeen ter vaststelling van het register van drukfouten in den Staten-bijbel van 1637. |
| 1655: |
Het register van drukfouten verschijnt in druk. |
| 1657: |
Eerste van drukfouten gezuiverde editie van den Staten-bijbel. |
|
|
Auteursrecht onbekend