Het oude Nederlandsche lied. Eerste vervolg: Souterliedekens

126.
Dies est letitie.
(Ps. CXVIII^D)

1.
Het is een dach der vro-lijc-heyt
in des con-incx ho-ve
het heeft ghebaert een macht een kint,
een kint van groeten love,
een kint dat is zeer wonderlijck
inde all zoemael ghe-nuech-te-lijck
nae zyn - der mensche-lijc-he-den
zyn weesen is on - be - grijf - fe - lijch
ind al - zo - mael on - spree - che - lijch
nae zyn - der god-lich-ey-den.

[p. 222]

 

2.

 

Moeder inde dochter is ouch zy

 

Iers soens, inde hij ir vader;

 

Hoerten seytman dess gelijcks?

 

Hij is God ende mensche te gader,

 

Hij is knecht inde daer tzo heere,

 

Hij as over al, datz meer,

 

Onbegrijffelijck zo vinden,

 

Und tsegenwoordich inde weere

 

Alsullighen wonder des groessen heere

 

En can gheen man versinnen.

 

 

 

3.

 

Doen God inde mensche geboren waert

 

Al vander maghet puere,

 

Als vander lilien een rosen art,

 

Verwondert die natuere,

 

Dat die maghet eenen soon gewan,

 

Dye was eer eenich dinck began;

 

Sij was in zynen behaghen,

 

Dat die borsten reynicheyt

 

Melch gaff zijnder kintlicheyt

 

Deme was zeer alt van daghen.

 

 

 

4.

 

Der engel dedet den herden cont,

 

Des nachtz, bij yren beesten;

 

Inder middernachten stont

 

Eyn coninck waer geboren met feesten,

 

Dem ghewonnen hadt eene maecht,

 

Und hatten in eyn cribbe gelacht

 

In doechelgheyn ghewonnen;

 

Dat kint dat is der enghelen heere;

 

God die doet den menscen meer

 

Dan hy canne versinnen.

 

 

 

5.

 

Eyn ghelass heel ongheschent

 

Und scfiijnt daer duerch die sonne,

 

Alzoe hevet die maget, na ind vuere

 

Jouffrouwe, een kint gewonnen;

 

Selich is die moder dan,

 

Dye Goeds soen ter werelt gewan

 

In yren mechdelijcheeden;

 

Dye borsten die auch wayl zelich waren,

 

Dye God in zyne jonghen jaren

 

Tzo suyghen hadde vercoren.

[p. 223]

 

6.

 

In den donkeren wan een maecht

 

Der sonnen verlichtere,

 

Dat kint waert inden stal gelacht

 

Allen der werelt stichtere;

 

Dye moeder ym in dye doechelkens want,

 

Dye sternen ym stonden zo der rechterhant

 

Doen hij den hemel wrachte;

 

Hij schreiden als een kindeken doet

 

Dye wolcken dronghen hem onder zijn voet,

 

Doen hij op voer mit crachten.

 

 

 

7.

 

Doe men alle die werelt bescreeff

 

Die maget swaer met kinde was;

 

Tzoe Betleem, aldaer zij bleef,

 

Joncfrou aldae yers kints genass,

 

Dat ons moet bringhen in den hoff

 

Daer die engelen singhen Godes loff

 

Van neuwer werdicheyden;

 

God hier boven in hemel rijck,

 

Nu geeft den menschen up ertrijck

 

Van goeden wille, vreden. Amen.

 

 

 

HS VAN ANTONIUS GHYSELERS 1505-1518.

 

VAN DUYSE III 1840.

1.
Dies est letitie  in ortu regali
Nam processit hodie  ventre virginali
Puer admirabilis  vultu delectabilis

In humanitate

Qui est ineffabilis  et inestimabilis

In divinitate.

2.
Mater hec est filia  pater hic est natus
Quis audivit talia?  Deus homo natus
Servus est et dominus  qui ubique cominus

Nescit comprehendi.

Stupor iste geminus  presens est et eminus

Nequit comprehendi.

3.
Orto dei filio  virgine de pura
Ut rosa de lilio  stupescit natura
Quem parit juvencula  Natum ante secula

Creatorem rerum

Quod uber mundicie  lac dat puericie^*

Antiquo dierum.

* Pudicitiae (Prieel der gheest. Mel 1617 bl. 43)

[p. 224]

 

4.

 

In obscuro nascitur  illustrator solis

 

Stabulo reponitur  princeps terre molis

 

Fasciatur dextera  qui affixit sidera

 

Dum celos ascendit

 

(Concrepat vagitibus  qui tonat in nubibus

 

Et dira portendit.)^†

 

 

 

5.

 

Ut vitrum non leditur  sole penetrante

 

Sic illesa creditur  virgo post et ante

 

Felix est puerpera  cujus sacra viscera

 

Deum postaverunt^§

 

Et beate ubera  que etate tenera

 

Deum lactaverunt.

 

 

 

6.

 

Orbis dum describitur  virgo pregnans ibat

 

Bethleem quo nascitur  puer qui nos scribat

 

In illorum curia  qui canebant gloria

 

Nove dignitatis

 

Deus in sublimibus  det pacem hominibus

 

Bone voluntatis.

 

 

 

EEN DEVOOT EN PROFITELIJCK BOECXKEN 1539

 

uitg. D.F. SCHEURLEER 1889, nr. 238.

Haagsche Hss. der XIV en XV eeuw (van Duyse III 1843) - Weensch Hs. der XV eeuw (Bäumker Vierteljahrschr. f. Mus. 1888, 185 en Hoffmann Horae Belgicae I 130). - † Schriftver. L. (Wackernagel Ndl. Ref. 16). - 1567 gecomponeerd door H. Finck (Eitner Bibl. 556). - 1575 gecomp. door Wolfgang Figelius (ib. 554). - 1577 † Hofken d. gstl. L. v. - 1593 ‘Tis heden een Dach der salicheyt’, Feesten Israels (Wackernagel l.c. 189). - 1617 Prieel der gheestelicker Melodie bl. 41. - 1618 † Soetjen Gerrits nr. 66. - Na 1638 Het Paradys der Gheestelycke en Kerckelycke Lofsangen Antwerpen⁴ (Wirth Untergang 244). - 1678 gecomponeerd door een onbekende (Eitner Verzeichnis 43). - XVII eeuw, Hs. van het Begijnenhof te Amsterdam (Tijdschr. v. Ndl. Muz. gesch. IV 175).

† Prieel l.c.; ontbreekt in den tekst.

§ Portaverunt, Prieel.