Rebels en beminnelijk

Brieven van Belle van Zuylen-madame de Charrière (1740-1805) aan Constant d'Hermenches, James Boswell, Benjamin Constant en anderen 1760-1805

Aan Chambrier d'Oleyres, 29 januari 1790

De last die de heer DuPeyrou werd aangedaan is er tussen gekomen.^29. Ik stuur u de brochure die er het gevolg van was, nog helemaal nat van de drukinkt. Ze zeggen dat ze mij felle vijandschappen bezorgen zal en onaangename reacties zal uitlokken.

29. De last die DuPeyrou werd aangedaan, vond zijn oorzaak in de aankondiging door de uitgever Moultou van het tweede deel van de Confessions van Rousseau, die volgens de uitdrukkelijke wil van de schrijver pas na 1800 mochten verschijnen. Men dacht dat DuPeyrou de initiatiefnemer was van deze editie. De uitgever bezat een kopie van de tekst die echter niet conform was aan die van DuPeyrou. Daardoor zag deze zich verplicht de tekst die hem door Rousseau in 1790 was toevertrouwd eerder te laten verschijnen. Het bood Mme de Charrière gelegenheid om de verdediging van haar vriend DuPeyrou op zich te nemen in een brochure: Eclaircissements relatifs a la publication des Confessions de Rousseau. DuPeyrou was er haar zeer erkentelijk voor en schreef haar: ‘Ik kan alleen nog maar de zoetheid smaken door u te worden verdedigd met honderdmaal meer talent dan ik op zou brengen om mijzelf te verdedigen. Ik ben erg benieuwd de Eclaircissements te zien... Ze zullen nu wel klaar zijn.’

[p. 80]

Ik had net zo lief van niet, maar ‘à la garde’, zoals ze in Neuchâtel zeggen. Ik heb er niet toe kunnen besluiten mij meer te verbergen dan ik deed, en omdat ik wel eens met ‘Mouche du coche’ heb ondertekend, is het naschrift bijna een signatuur. Het is dus meer uit een soort pudeur, maar niet uit lafheid dat ik niet voluit met mijn naam heb gesigneerd. Toch ben ik er niet helemaal zeker van dat een erg scherp antwoord mij niets doen zou. Ik vlei mij een beetje met de gedachte dat men het niet zal aandurven, omdat ik mij zo moedig en boosaardig heb getoond. Ditmaal, omdat ik niet het masker heb aangenomen van de een of andere juffrouw Levasseur,^30. heb ik zo goed mogelijk geschreven. De heer DuPeyrou had de stijl en de dictie van wat hij in zijn haast aan het publiek te zeggen had, te veel verwaarloosd.

30. Zinspeling op het pamflet Plainte et Défense de Thérese Levasseur, waarin Mme de Charrière een aanval doet op Mme de Staël, die Thérèse Levasseur ervan beschuldigde de oorzaak te zijn van de dood van Jean-Jacques Rousseau omdat zij een verhouding zou hebben gehad met iemand ‘van de laagste stand’.