Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

(VI, 6)

[D]us ghereist zijnde over de beerghen van Surien ende rijdende inde voorseyde valleye die zeere menichfuldich duer raeyt ende duer cruust es van schoonen beecxkins ende fonteynen, lanc zomen seit zonder estimacie ende breet omtrent zeven oft acht mijlen weeghs, zo sietmen dat ghestaen hebben (284v) groote menichte van steden, casteelen ende schoone doorpen. Onder dander sietmer noch eene ghedestruerde stede, ghenaemt Palmere oft Amestera,³⁷ staende ghenouch int hoochste vander valleyen, welke valleye uutnemende lieflic, schoone ende vruchtbarich es van aldertiere besaeitheden, scooner ghersinghen, van alderande vruchten, cruden ende van zeere vele wijngaerden, daer ghenaemt La Maerce of Boker, eeneghe namense ooc Selemersedis.³⁸ Ende daer in zijnde, worden ghevoert omtrent twee milen buuten sweeghs ter luchter handt lancx den ghebeerchte, lijdende vele uutnemender schoonder doorpen ende lieflicke plecken, toot eenen schoonen doorpe, ghenaemt Le Carac,³⁹ naer welc doorp al tvoorseyde ghebeerchte daer omtrent gheheeten es; recht buuten den doorpe zo was hemlieden ghetoocht de sepultuere van Noe, zeer wel ghelijckende der sepultuere van Rachel die staet tusschen Jherusalem ende Bethleem. Men seide daer, dat in die voorseyde valleye Noe de aerke maecte jeghen de toecommende diluvie, ghelijc hem God gheboden hadde, alzomen daer af leest ten boucke van Genesis int zeste capitel. Ooc dat hij daer naer de diluvie eerstwaerf den wijngaert plantte, hoe wel andere zegghen, dat teerste was t'Onser Liever Vrauwen van Sardenay boven Damasco,⁴⁰ van welken druven de zelve Noe naerderhand te vele hetende dronckich wart, ende zoe slapende van Cam zijnen oudsten zone (285r) bespot ende beghect wart omme dat hij onschamelic lach, waeromme de zelve Cam vanden joncsten zone, ghenaemt Japhet, zeere berespt wart, zoomen daer af breeder leest ten boucke van Genesis int ix^e capittele. Item dese voorseyde plecke ghevisiteert hebbende, quamen weder tharen rechten weghe, ende zo voort reisende, dweersende de zelve valleye, quamen toot eender goeder rivieren, ghenaemt Messara,⁴¹ zeere vander grootten dat de Dendere es te Denremonde, blont van watere, daermen over een steenen brugghe rijdt ande welke een chaen staet, ghenaemt Chaen Daergenon,⁴² maer es al ghedestrueert met voorsedtten wille, omme dat de Arabianen ende bouven hem daer in hilden, verwachtende de cooplieden die zij van verren wel saghen commen, ende beroofdenze. Dat gheleden ende voort rijdende eenen langhen wech, also verre alsmen sien mach altoos planure, zo comt men weder an een groot ghebeerchte, ghenaemt Cogole Sugayer, zeer steenrootsachtich,

37 Misschien is hier sprake van de ruïnes van Chalcis, bij Andschar. Palmyra kan niet bedoeld zijn: deze stad heeft in de oudheid ver weg in de Syrische woestijn gelegen.

38 Bedoeld is El Beqa'a, de vallei tussen de Libanon en Anti-Libanon.

39 El-Kerak.

40 Het Grieks-orthodoxe klooster van O.L.V. van Sêdnâyâ waar zich een van de vier door Lucas geschilderde portretten van Maria zou bevinden.

41 Bedoeld is Nahr al-Litani, hier genoemd naar het plaatsje Mashgharah dat daarbij ligt.

42 Chaen Daergenon: Khân Deir Zeinûn.

[p. 292]

daer inne men rijdt eenen verren wech altijts tusschen tween steilen steenrootsen, ghelijcmen int Duutsche ghebeerchte doet, toot men comt teenen cleenen pleynkin, al ghelijcke maertse zijnde. Tzelve lijdende reistmen weder tusschen een ander ghebeerchte, vele hoogher dan deerste, ghenaemt Cogole Kebier, daer in men rijdt eenen zwaren langhen wech, lettel of gheene doorpen onder weghe vindende, toot men de beerghen over beede zijden beghint te verliesene, ende dan comt men teender plecken daer ooc een schoon chaen staet, ghenaemt Chaen du Jardin.⁴³ Omtrent den welken ten sommeghen plaetsen wat vruchtbaer (285v) lands es, daer in woonen alte goede hoofsche gaffaren. Van danen voort zo eist redelicke schoone maertse, over alle zijden vele doorpen ligghende, ende zo ghereist hebbende eenen langhen wech, zo comt men weder an een ander chaen, gheheeten Chaen de Rattij,⁴⁴ twelke zeere te nieuten gaet, mids dadt zo bijder steden van Damasco staet. Item van danen noch wat voort reysende, quamen zij an een ander ghebeerchte, onghelijc zo hooghe niet als tvoorenghenomde, daer ghenaemt tgheberchte van Salahijen.⁴⁵ Der boven zijnde, zo sietmen bescheedelic de stede van Damasco ende hare situacie, ligghende in eene valleye, zo groot datmense metten ooghen niet oversien en can, vruchtbaer boven allen anderen van allen winnenden lande, meersschagen, wijngaerden, fruytboomen, van allen lievelicken cruden ende ligumenen, duer raeyt met zo menichfuldich schoon fonteinkin, ende zo vul dorpen ende bewoonde plaetsen, dadt een eerds paradijs schijnt wesende, uutnemende boven allen anderen plaetsen. De welke stede ommerijnct es over de rechter zijde zomer in comt van Baruten, eensdeels metten beerghen van Lybano, ghenouch met eenen spriete daer af commende, ende metten berghen van Arabien, die hem zo upwaert henen strecken naer tgroote desert; ter luchter hand zo zijnt de berghen van Tripoli, van Sardenay, van Cara⁴⁶ ende meer andere, ende schijnt wel inder waerheit een onghesiene sake wesende. Dus de voorseyde stede ende situacie wel ghesien hebbende, daeldense neder eenen zeer steilen wech, toot zij quamen ter voornoemder (286r) valleyen. Daer in zijnde, en reden niet langhe, zij en quamen ter schoonder vermaerder steden van Damasco.

43 Khân Djudeide.

44 Of deze plaats nu nog bestaat, heb ik niet kunnen vaststellen.

45 Het gebergte dat even ten noordoosten van Damascus ligt; de plaats Es-Sâlehîye is thans een voorstad van Damascus.

46 Qârâ.