Tvoyage van Mher Joos van Ghistele

(III, 33)

[D]us sejournerende binnen der stede van Damiaten, goede chiere makende metten vorseyden cooplieden, wandelende ende spacierende hier ende daer, vraghende naer diverssche saken ende plaetsen, zo was hemlieden onder andere gheseit van eender plecken, zeer vermaert inde Heleghe Scriftuere, ligghende up den uutersten aerm oft loop van Nilus ten lande van beloften waert an, omtrent twintich mijlen van Damiaten, ghenouch bijden doorpe van Cattia daer vooren af gheseit es,¹⁶² welke plaetse ghenaemt es Tannis, dat in ouden tijden eene schoone stede plocht te zijne, meerder dan Damiaten, ende als nu maer een doorpkin;¹⁶³ ende wat ten lande waert in, niet verre vander voorseyder plaetsen, zo stont een groot, steerc casteel, met dobbelen vesten ende mueren (208v) omme rijnct, met zeven grooten, steercken torren, dwelke noch langhe st[on]t naer dat de voornoemde stede ghedestruert was, also hier of breeder staet inde Historie van Damiaten, ter welker steden de coninc te woonen placht die ter Rooder Zee verdranc. Daer ghescieden ooc alle de teeckenen die Moyses dede voor den vorseyden coninc, ghelijc dat ghenoopt es vanden prophete David in eeneghe salmen van zijnen zoutere, zegghende: ‘Coram patribus eorum fecit mirabilia’.¹⁶⁴ Ooc zo seit men dat ter zelver plecken Jeremias ghesteent wart ende daer eerst begraven, maer naermaels wart zijn lichaem ghetranslateert inde stede van Alexandrien, als dat ooc wel ghetuucht Sente Jeronimus ten diversschen plaetsen in zijne boucken.¹⁶⁵ Ooc te deser stede van Tannis zoo loopt den uutersten haerm oft loop van Nilus zo vooren gheseit es, ende valt zo hendelinghe inde zee, daer ooc eene redelicke goede havene es om scepen in te commene, maer up wardere te sommeghen plaetsen en es zij niet zeer diepe, ende daer commen ooc lettel scepen, ten ware bij fortune van winde oft vander zee, om hemlieden te souveerne voor tongheweerte, ende al eist dat zij daer zijn, ten es zonder vreese niet om diverssche redenen. Eerst omtrent

162 Bir Qatia; zie Tvoyage III, 3.

163 Bijna woordelijk overgenomen van Jacob van Vitry, p. 1143: ‘Civitas olim famosa, maior Damiata, ad castrum modo redacta (...). Haec est Tanis (...)’.

164 Zie aant. III, 59.

165 Zie aant. III, 160. Maar wellicht heeft Zeebout ook hier eenvoudig Jacob van Vitry, p. 1144 nagevolgd: ‘Alexander autem Macedo veniens ad sepulchrum Prophetae, cognoscens loci mysterium, transtulit ipsum in Alexandriam et sepelivit gloriose’.

[p. 213]

den mont vander voorseyder havene zo ligghen vele belemmertheden van sanden ende scorren, dat zeer sorghelic es om de schepen die de conde niet en weten. Tander es, omme dat daer omtrent woonen eene maniere van volcke, ghenaemt boudewijnen,¹⁶⁶ manieren van landslieden, zeer quaet, fel ende diefachtich, rovende (209r) al dat zij connen ende daer zij macht over hebben, specialic van vremden volcke [en]de alsser bij avontueren eenegh scepen inde havene commen, doen dan al haerlieder beste omme die te pilgieren, waer bij elc de plaetse schuut daer hij can. Item eeneghe zegghen dat inde stede van Damiaten langhe verborghen lach thooft van Sente Jan Baptiste, naer dat van Jherusalem hadde ghebrocht ghezijn, daert eerst ghevonden was ende wart ghereveleert eenen monic bijder vertoghinghe van eender sterren, zo dat Ludolphus ghetuucht in zijne boucken, ende zomen ooc dat wel bevindt inde Historie Decollacionis Johannis Baptiste.¹⁶⁷ Dus naer dat de voorseyde in Damiaten ghesijn hadden vijf oft zes daghen, zo wilden de cooplieden die in Alexandrien woonden, thuuswaert reysen, begheerende an hare medeghesellen die met hemlieden van Alkayeren daer commen waren, dat zij met hemlieden toot Alexandrien trecken wilden, belovende den zelven souf ende versekert weder in Alkayeren te leveren, int welke de voorseyde zeere wel te vreden waren.

166 Bedoeïenen.

167 In Leg. Aurea, cap. 124 (De decollatione S. Johannis Baptistae) staat verteld dat het hoofd van Johannes de Doper, na opgegraven te zijn in Jerusalem, naar Emesa gebracht werd en daar in een grot begraven is. Lang daarna zou St. Marcellus, voorgelicht door een ster, de inmiddels vergeten begraafplaats hebben ontdekt. Ludolf van Suchem, cap. 34, heeft Emesa echter abusievelijk gelezen als Edessa en deze stad bovendien vereenzelvigd met Damietta.