Logo DBNL
Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken (1623)

Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken

(1623)–Michiel Zachmoorter–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Cap. V.
Wat groot onghelijck sommighe lieden hebben die op-tijghen aende menschen die 't gheestelijck leven volghen, datse de heylighe Beelden ende de passie ons Heeren versmaeden, om datse tot het schouwende leven genoot zijnde die meditatien achterlaten.

 

MEn siet hier door het onsprekelijck ongelijck dat sommige menschen hebben, die het gheestelijck leven misprijsen, lasteren, ende ontraden, segghende dat de gheestelijcke de heylighe Beelden ende meditatien vande passie ons liefs Heeren cleyn achten oft versmaden; het welck teghen de claere waerheydt strijdt, want sy de selve eeren ende beminnen, maer sy leeren die ghebruycken tot het eynde daerom datse Godt ons ghegheven heeft, te weten om ons met Godt inden gheest te vereenighen. Want soo ons Sinte Bernardus leert: Caeterùm non vt maneret+ in carne, sed vt transferretur ad Spiritum totus ab eo (scilicet Christo) in illam carnem discipulorum fuerat collectus affectus, vt dicere esset aliquando;

+Etsi cognouimus Christum secundum carnem, sed iam non nouimus. Christus en hadde op sijn menscheyt niet versaemt alle die affectien van sijne Discipulen om daer op te blijven, maer om die over te dragen totten gheest, op dat sy eens metten Apostel souden moghen seggen: Al hebben wy Christum altemets ghekent naer den vleesche; maer nu soo en kennen wy hem soo niet. om dat sy hem als-doen met een gheestelijcke kennisse kenden. Ende men verlaet de voorgaende niet als quaet, maer om datter een edelder maniere inde siele is om Godt te kennen, beminnen, ende met hem vereenicht te worden, dan door de ghepeysen oft meditatien, die hier toe al +te verre middelen zijn, soo ons den H. Bonaventura leert, segghende: Hîc speculatio inter speculationes excellentissima (scilicet de Trinitate) ab Dianysio relinqui iubetur, non quia bona non sit, & nobilis, sed quia est alia superior apprehensio in mente humana per quam solum excellentissi mè supremus Spirituum attingatur. Dat in desen staet de alder-edelste gedachten, gelijck vande H. Dryvuldicheyt, ons worden gebooden te verlaeten, niet om datse niet goet ende edel en zijn, maer om dat in den geest een andere bequamicheyt is, waer mede hy hen met den oppersten vande geesten te weten met

Godt, can vereenigen. Ia dat de siele, alst tijdt is haer te blooten, wilde dese goede ghepeysen behouden, hoe goet dat sy zijn moghen, sy soude allendelijck neder ghedruckt worden sonder te connen vliegen tot dat vrij ende onbelemmert schouwen van't Goddelijck aenschijn, soo ons den selven H. Bonavent. leert, segghende: Imò+ quod plus est, nunquam actualiter mens posset istis motibus consurgere, si aliquid cogitaret consurgens; imò miserabiliter deprimeret ur à sua elevatione affectio. Ende op een ander plaetse seght hy claerlijck dat die ghepeysen ende het voetsel dat de ziele uyt het over-dencken vande passie crijgen can, gheensins haer en can versaeden, maer de Godtheydt alleen, segghende aldus: Vnde cogitatio de passione & +refectio in eadem dignitati animae non sufficit, sed solus ille qui carnis velamine seipsum ab humanis aspectibus abscondebat. Het selve ghetuyghen eendrachtelijck alle de Doctoren van 't gheestelijck leven, dat om in't schouwende leven te voorderen alle natuerlijck werck der crachten van de ziele moet stille staen (waer van de meditatie ende aspiratie, etc. elck een is) om plaetse in ons te gheven aen Godts overnatuerlijck werck, die in ons sijn kennisse ende liefde wel op een ander

maniere werckt, soo ons den +H. Bernardus leert, segghende: Amor Dei vel amor Deus Spiritus sanctus amori hominis se infundens, afficit eum sibi, & amans semetipsum de homine Deus, secum vnum effecit, & spiritum eius & amorem eiust: De liefde Godts oft Godt liefde die den H. Gheest is, hem stortende inde liefde vanden mensche, verlieft den mensche tot hem, ende Godt sy selven beminnende door de mensche, maeckt den mensch, ende oock sijnen gheest, ende sijn liefde een met hem. Tot desen edelen staet wordt den mensche verheven door 't schouwende leven, daer des menschens wercken door transformatie meer Goddelijck als menschelijck worden, welcken edelen staet, soo seer +wel P. Alvarez de Paz noteert, jaeren lanck, ja tot het eynde des levens blijft duerende, want dese alder-volmaeckste contemplatie, seght hy, non est brevis & quasi transiens, sed satis longa, & per multum tempus protracta; nam mensibus & annis & vsque ad finem vitae, non tamen in eadem intensionc, in aliquibus iustis durare solet. welcke contemplatie, ghelijck hy daer-naer seght, de siele behoudt alleen in plaetse van alle meditatien, affectien toe-ghestinghen, etc. nam pro omnibus meditationibus & affectionibus, pro omni-

bus simplicibus intelligentijs & amoribus, pro omnibus excessibus & raptibus vnam synceram, & apertam Dei visionem qualis esse potest in hac vita, & vnum amorem perfectissimum habet, qui omnia supra-explicata continet. De reden is, om dat de opperste contemplatie al die andere oeffeninge in haer besluyt eminenter verheventlijck.

Maer uyt de ghene die onredelijck dese leeringhe bestrijden ende ontraeden, moghen kennen het groot achterdeel dat sy doen aende sielen die tot sulcke onwaerdeerlijcke schatten gheroepen zijn, hen daer af beroovende door haeren quaeden raedt, waer-in sy groot onghelijck doen aenden H. Gheest, aftreckende de zielen van hem, endevan sijn alder-edelste gaven, welcke hunne woorden te vreesen is dat sy eerst inde ure des doots sullen kennen, hoe schadelijck datse geweest hebben. Want gelijck wy voor ketters houden (gelijck 't oock zijn) de gene die de Heylighe, ende nootsaeckelijcke middelen van't werckelijck leven bevechten, als zijn de bevaerden, het aenroepen der Heyligen, de eere aen die H. H. beelden, etc. soo zijn oock vande ander sijde sorgelijck ende schadelijck de propoosten die niet de middelen van't werckelijck leven bevechten, maer die,waer door men moet geraken tot de vereeninge met God, twelck het

eynde is waerom onsen Salichmaker in dese werelt gheboren is ende heeft gheleden, soo den Propheet ghetuyght, +seggende: Als hy den slaep aen sijne beminde sal gheven (te weten den slaep des Bruydts die hy verbiedt te breken) dat is de erve des Heeren, de vrucht vanden sone Godts, ende sijnen loon.

Want indien het seggen van sulcke lieden waerachtich is, datmen de goede ghepeynsen ende meditatien vande passie ons Heeren niet en mach verlaten (ick en segghe niet die navolginghe vande passie, noteert wel, want daer aff en is gheenen staet vry, noch ick en segghe oock niet de contemplatie met de passie t'samen daer ick hier naer sal af spreken in't 10. cap.) maer ick segghe indien men de meditatie niet en mach verlaten soo volght daer uyt datmen niet en mach soecken die contemplatie te vercrijgen die gheen ghepeynsen toe en laat, datmen Godt niet en moet eenpaerlijck aenbidden inden gheest, datmen hem niet en moet geduerich met hem vereenigen gelijck hy begeert, soo 'tblijckt door sijn woorden daer hy seght te +begeeren dat de sijne met hem een souden wesen, etc. soo zijn't al fabelen dat ons die H. Mystique Doctoren daer van eendrachtelijck schrijven, ende vermanen; soo doolt

de H. Kercke die dese Doctoren approbeert, ja inde druckerije vanden Paus doet drucken, gelijck het cortelinghe vande boecken van S. Bonaventura ende Harphius geschiet is, die by-cans anders niet en leeren, al 'twelc hoe sorgelijck dat het is niet alleen te seggen, maer te peysen, canmen lichtelijck sien. Dit volck die noch noyt iet vanden gheest overnatuerlijck gesmaeckt en hebben, souden beter doen van te bevanghen hun verstanden, van vreese van langher onderworpen te blijven de straffe die Christus dreygt, als hy seyde: Vae vobis qui +tulistis clavem scientiae & non introistis, & intrantes prohibuistis. Wee u lieden die gedraegen hebt den sleutel der wijsheyt sonder in te comen ende d'incomende belet hebt. Ende op dat sy niet en meynen dat het mijn gevoelen alleen is, ick sal den H. Bonaventura laten spreken, die aldus van+ hen seght: Et quia multi sapientes & doctores hoc praevidere non praevalent, hanc summam sapientiam irrident, & in hoc per consequens Deum altissimum collatorem huiusmodi sapientiae impugnant. Dat is te segghen; Ende om dat veel gheleerde ende Doctoren dit niet en connen verstaen, soo gecken sy met dese opperste wijsheyt, ende diens volghende soo bevechten sy den oppersten Godt die den ghever is van dese

wijsheydt, diese loven alle dinghen behoorden te soecken, maer eylacen! soo den +selven Bonaventura seght, vande gheestelijcke weelden ende inwendigen smaeck die sonder ghelijckenisse alle des werelts wellusten soo veel te boven gaen ghelijck den honich het mesch, daer en is nu by-cans gheen vermaen af, noch vierighe begheerte oft neersticheydt, ook onder de ghene die hen groot inde Religien ende Cloosters achten; ja dese soete dronckenschap wordt veracht, bespot ende voor sotticheydt ende schroom gehouden, ende van die andere Religieusen worden sulcke hierom vervolght ende beseten vanden duyuel ende ketters ghenoemt. Hoe Godt sulcke versmaet die soo de gratie der devotie verachten ende vervolghen, dat moghen sy leeren vanden Apostel diese sinnelijcke dierlijcke menschen noemt, die niet en verstaen +'tghene dat den Gheest Godts aenraeckt, den welcken aen hun dwaesheydt schijnt te wesen. Dit zijn de woorden vanden Heyligen Bonaventura. Die van dese woorden niet beweegt en wort, hier af bescluldicht zijnde, Godt gheve dat hy in gheenen verdraeyden sin ghevallen en zy. Ende dat niemant en segghe dat hy doet sulck als gheseyt is, om de ghebreken van sommige gheestelijcke te lasteren, want mach-men

dat doen, soo mach-men de Misse misprijsen die oock wel eenighe Priesteren misbruycken.


Vorige Volgende