Logo DBNL
Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken (1623)

Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken

(1623)–Michiel Zachmoorter–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Cap. XI.
Hoemen de Affectien in het ghebedt vercreghen, door den dach onderhouden sal ende gheduerich ghebedt doen.

 

TEn moet u niet ghenoech wesen indien ghy tot de volmaecktheyt comen wilt (aldus eens oft tweemaels 'sdaechs ghebedt te doen ende te mediteren: maer moet sien te volbrenghen het vermaen vanden Apostel: Sine intermissione orate: Bidt sonder ophouden.+ ende van Christus selve: Oportet+ semper orare: Men moet altoos bidden sonder op-houden. De Wijsenman segt oock:+ Non impediaris semper orare: En wort niet belet altijt te bidden. Welcke woorden al-hoe -wel andere ghemeyne menschen meynen wel uyt te leggen, als sy seggen: Non cessat orare qui non cessat benefacere: Hy en houdt niet op van bidden die niet in op en houdt van goet te doen. Den H. Bonaventura nochtans in sijnen spiegel der Novicen begeert, dat de eerste beginnende die volmaecktelick begheren Godt Almachtich te dienen, hen ghewennen t'allen tijden ende plaetsen tot Gode

aendachtich te wesen, ende seght dat sy moeten weten dat sy selve den Tempel Godts zijn, ende daerom niet en behooren oock voor den minsten tijdt eenich lichtveerdich ghepeys in haer te laten drucken, maer altoos inwendich met Godt Almachtich becommert wesen. Ende op dat sy oock werckende hier toe haer ghewennen zouden, seght dat sy nimmermeer en moeten gheheel wercken, gaen, staen, spreken, eten, etc. maer altijts oock met Godt becommert wesen. Ende daerom moeten sy van het begin haerder bekeeringe haer selven beghinnen om de wereldt ende al dat haer aengaet meer ende meer te vergheten, ende Godt meer ghedachtich te wesen, tot dat sy allenskens een ghestaedighe inwendighe toeneyghinghe tot Godt in haer ghewaer worden, want +gelijck den H. Bonaventura noch seyt, hoe men meer bidt, hoe het ghebedt smaeckelijcker ende lichter valt, ende ter contrarien hoemen min ende seldender bidt, hoe het verdrietigher is, moeyelijcker, ende pijnlijcker om doen. Iae de ghene die niet doorgaens sy-selven aendachtich en houdt, soo hy best can, en sal oock op sijne gewoonelijcke vre gheen ghebedt connen doen, maer ter oorsaecken vande menichvuldiche distractien, zal hem den tijt verdrie-

ten; maer den genen die altoos ende t'allen tijden naer sijn vermoghen hem soeckt tot Godt aendachtich te houden, wort dit ten lesten zoo licht ende gemackelijck, dat hy sonder eenighe moeyte, jae als natuerlijck hem tot Godt keert, dus seyt den H. Bonaventura in myst. Theol. onder andere plaetsen: Sicut lapis suo +pondere naturaliter fertur ad suum centrum inserius: sic apex affectus suo pondere & derectione sine obliqua obliquatione, absque praeuia cogitatione sursum fertur in Deum. Om te kennen te gheven hoe lichtelijck des menschen gheest, die hem van alle affectien der creatueren afgescheyden heeft, hem t'allen tijden tot Godt keert, vergelijckt hy hem altemets by een voghelken dat sonder moeten seer raschelijck in het opperste des lochts vlieght, somtijts seyt hy dat het is ghelijck den adem vanden mensch die gheduerich sonder eenighe pijne uyt ende in gaet, altemets seydt hy alsoo natuerlijck als eenen steen uyt de locht op der aerden valt, soo climt den gheest des mensche sonder eenich voorgaende ghepeys onvermiddelt in Godt. Dat dan het meestendeel der menschen swaer ende by-nae onmoghelijck dunckt te wesen, gheduerich inwendich ghebedt te doen, comt daer van, dat sy haer selven

gheen ghewelt aen en doen, om haer verstandt, memorie, ende wille t'allen tijden met Godt alleen besich te houden, 'twelck voor onverstorven menschen geenen cleynen arbeyt en is, ende daerom als vast ghehouden zijnde door haer onghereghelde affectien, en connen dese opclimminghe des geests in haer niet ghewaer worden, oft wel ist saecken dat sy haer selven hier in ghewelt ghedaen hebben, sy en hebben dit nochtans niet ghedaen op een behoorlijcke maniere, willende doorgaens mediteren, considereren ende andere haere gewoonlijcke werckinghe continueren, de welcke om dat sy te werckelijck zijn, ende haere besondere aendachticheydt ver-eyschen, met die uytwendighe wercken niet staen en connen, noch en connen langhen tijt ghecontinueert worden dan met grooten arbeydt ende moeyte, soo dat sy dickwils door de groote spanninge haer hooft crencken, ghelijck vele onbescheydentlijck doen. 'T is dan altemael ghelegen in eene goede ende bequaeme maniere te vinden, door de welcke dit gheduerich gebedt den mensch allenskens ghemackelijcker ende lichter om doen mocht worden: 't welck meer door een gheduerich verloochenen sijns selfs, uyt een levendich ende vast geloove, als door andere crachtighe inwen-

dighe werckinghe gheschieden moet, nemende Godt in het uytwendich werck datmen doet, sonder hem door eenighe andere manieren buyten het selfde te soecken. Dierghelijcke oeffeninghe ende maniere van doen is die naevolgende, op de welcke indien ghy wel letten wilt, ende die neerstelijck te werck stelt, sult u selven seer gemackelijck t'allen plaetsen met Godt vereenicht houden. Voor al dan hebt altoos een vast ende waerachtich gheloove datmen t'allen tijden ende plaetsen in alle wercken hoe swaer ende menichvuldich die oock zijn, Godt, die ons altoos ende over al sonder middel teghenwoordich is, can genieten, ende met hem vereenicht wesen, ghelijck wy zijn inde Kercke oft in onse camer in onse innicheydt, noch daer en is gheen beletsel, dan dat den mensch sy-selven aendoet. Want hier toe is den mensch gheschaepen, ende dit hadde den mensch inden staet des onnooselheydts: 'twelck den H. Thomas seyt te kennen ghegheven te worden, aller staet: Fecit Deus initio hominem rectum. Godt heeft den mensch in't beginsel recht gemaeckt. Maer door de sonde heeft hy, ende wy in hem, dese vereeninghe met Godt verloren: ende al hoe-wel door het doopsel ende penitentie de sonde wederom wort te niet

ghedaen, soo blijft nochtans inden mensch naer het opperste deel een cranckheydt ende traecheyt tot Godt ende goddelijcke saecken, ende een gheneghentheydt tot dese ydele ende verganckelijcke dinghen: daer-en-boven het nederste deel blijft wederspannich teghen het opperste, ende alsoo wort den mensch ghehindert van sijn eyghen selven; dat hy hem tot Godt, naer wiens beelt hy geschapen is, soo hy wilt, niet keeren, ende met hem vereenicht blijven en can. Door Christum nochtans hebben wy wederom gratie ende macht ghecreghen om hier toe weder te gheraecken, min oft meer, naer dat wy neerstich zijn, om de bedorve nature weder op te rechten, ende hier na te staen, is, arbeyden naer de op-rechte volmaecktheydt. En twijfelt dan hier niet aen, hoe seer ghy oock verstroeyt, ende in u selven verduystert zijt; maer soeckt eer te ontdecken ende te vinden wat het wesen mach, dat u soo groot een goedt het welck u soo naer is, beneemt, ende schaemt u, dat ghy soo verre vervremt zijt, van het ghene daer ghy toe gheschapen zijt. Ende om allenskens dit weder te moghen vercrijghen, soo moet ghy boven al neerstich waer-nemen de vre, die ghy u selven hebt ghestelt, oft

die ghy van weghen uwer Religie onderhoudt om in eenicheydt u inwendich ghebedt te doen: Dese en moet ghy nimmermeer willens ende wetens versuymen, oft sonder noot laeten, maer moet eer allen den tijdt winnen die ghy cont, om in uwe eenicheydt Godt soo te soecken; dat ghy hem inde menichvuldicheydt mocht behouden. Stiert oock al u gebedt hier toe dat ghy mocht dese ghestaedighe vereeninge met Godt becomen: want hem en is niet aengenaemer, noch u proffijtiger. Want gelijck S. Augustijn seyt: Daerom is Godt mensch gheworden, om dat den mensch soude Godt worden: Ende eenen anderen Leeraer: Godt heeft geborgen sijne Godtheydt in uwe menscheyt, om dat ghy uwe menscheyt soudt berghen in sijne Godtheyt, 'twelck niet anders en gheschiet als met sy-selven naer alle crachten gestaedelijck te keeren tot Godt. Ghy en cont oock niet beter u voorgaende sonden te niet ghedoen, noch u voor de toecomende wachten, oft in deughden voortgaen , als met gheduerighe liefde u van alle creatueren ende van al dat oorsaecke tot sonden gheven kan, af te keeren, ende tot Godt (vanden welcken alle waerachtighe heylicheydt ende volmaecktheydt alleen voorts compt)

te keeren: jae ghy sult hier door gemackelijck ende ghenoechelijck vercrijghen het ghene andersins moyelijck, ende bycans onmoghelijck om te becomen is.

Laet u dan met een deught oft twee niet ghenoeghen, maer soeckt boven al de gheheelheyt der liefden te vercrijghen, waer door ghy Godt in volcomenteydt alder deuchden mocht dienen: hier toe weeght altoos zeer die oneyndelijcke liefde ende ghetrauwicheyt Godts, die u van alle eeuwicheyt heeft lief ghehadt sonder eenighe uwe verdiensten: ende in affectien van liefde, naervolghinghe, ende op-offeringhe maeckt altoos stercke proposten, van niet te laten rusten in u t'eenigher tijdt willens ende wetens eenigh ydel ende onnut ghepeys, veel min iet te doen dat daer oorsaecke toe gheven mach. Als ghy nu in uwe Meditatie neerstelijck ende aendachtelijck overleyt hebt al het gene dat u tot meerder liefden can beweghen, als hier voor gheseyt is; soo behoudt door den dach daer van een eenvoudighe ghedenckenisse alleen, sonder veel te imagineren oft met het verstant te discourreren, maer soeckt te blijven in die affectien die ghy door de voorgaende consideratien vercreghen hebt. Ende al hoe wel in het eerst, het best is te blijven op die grofste affectien,

als medelijden, verwonderinghe, om dat een beghinnende mensch aen dese meest houdens heeft, ende beter alle verstroytheden daer mede can versetten, om dat sy gansch ghevoelijck zijn; soo is het nochtans naederhant beter dese groote gevoelijcheydt te niet te doen in die naevolgende affectien die veel vruchtbaerigher zijn, ende bequaemer om op die maniere die wy hier gheven, sy-selven doorgaens aendachtich te houden. Als ghy dan door een aendachtich bemercken des lijdens Christi u selven ganschelijck beweeght ende in het nederste deel onsteken vindt, en blijft noch en rust daer niet in, maer gaet daer mede voorts ende soeckt dese affectie ghenoech te doen, met proposten van liefden, naervolghinghe, ende boven al een gheheel op-offeringhe ws selfs haer alle u crachten ende lidtmaeten inden liefsten wille Godts. Want hier toe is dat Christus begheert dat wy door het medelijden souden comen, ende niet daer alleen in blijven; ende soo wort de droefheyt die ghy te voren ghevoelde, verandert in een blijschap, die de ziele schept, om dat sy meynt Godt hier mede voldaen te hebben, hem offerende ende gevende het ghene sy heeft ende is. Hier door wort de aendachticheyt die te voren was in het nederste deel, in

het opperste ghetrocken, 'twelck veel volmaeckter is, ende beter in uytwendighe wercken can behouden worden. Ghy sult nochtans van dese droefheydt een gedenckenisse houden; als naer gheseydt sal worden.

Dese inwendighe versaeminghe uwer crachten suldy met alle neersticheydt soecken in u te houden, gebruyckende ondertusschen eenighe corte levende reflexien van het ghene u beweeght heeft, oft eenighe minnelijcke aspiratien, sorchvuldelijck bewaerende uwe uytwendighe, sinnen, op dat daer niet toe en slae dat u verstroeyen mocht. Soo wanneer nochtans de gehoorsaemheyt, charitaete, oft rechte bescheydentheydt vereyscht, dat ghy u keeren sult tot eenighe nootsaeckelijcke wercken, en hebt gheen vreese oft achterdencken, noch en maeckt u niet te soecken, maer neemt dat als oft Godt, die ghy bemint ende soeckt, in persoon oft door sijnen Enghel u dat ghebode (waer toe ghy sult lesen 't Boecxken vanden wille Godts, ghemaeckt door Pater Benedictus gheheeten den regel der volmaecktheydt) ende daerom blijdelijck ende ghewillichlick sult ghy u tot sulck-een wercke begheven, voor seker wetende dat den wille Godts doende, ghy u van hem niet en scheydt,

maer noch vaster met hem vereenicht. Seght dan teghen Godt die ghy inwendich teghenwoordich hebt: Heer dit gaen ick doen om dat het uwen goddelijcken wille is, want ick ben uwen dienaer ende alle mijn crachten ende lidtmaeten behooren u toe, ende soeckt dat uytwendich ghetrouwelijck naer den eysch des goddelijcken wils, ende inwendich devotelijck te volbrenghen. Om het welck u te leeren, en can u niet betere dienen als Christus selve, die van hem zeyde: Mijn spijse is te volbrenghen den wille van mijnen hemelschen Vader. ende wiens leven is den regel ons achterghelaten om te weten hoe wy den wille Godte volmaecktelijck volbrengen zullen. Ghy sult dan in alle uwe wercken een aensien hebben op Christus uwen Salichmaecker, regulerende ende stierende allen u doen ende laeten, gaen ende staen, converseren, eten ende spreecken, ende al dat ghy doet, naer die maniere, als ghy meynt dat hy op dese wereldt wesende dat selfde dede oft ghedaen soude hebben, met de selfde liefde, ootmoedicheydt, rijpicheydt, stillicheyt, etc, niet dat ghy moet daerom gheduerich een beelt vande menscheyt Christi in uwe imaginatie draeghen (het welck qualijck gheschieden can) maer allenlijck

hebbende eene eenvoudighe kennisse ende ghedenckenisse hoe Christus was op de werelt wandelende, levende, ende met den volck converserende. Want daerom heeft Christus ghewilt hem in als aen ons gelijck maecken, volbrenghende alle wercken die ons te doen staen, om dat hy in alles ons exempel achterlaeten soud: 't welck wy in doen ende laeten souden naevolghen, waer in alle volmaecktheydt gheleghen is: want Chriftus was het licht, den wegh, ende waerheydt. Ende om te weten hoe Christus hem in alles ghedraghen heeft, hebt ghy een deel in uwe Meditatie, 'twelck aenmerckt, hoe hy lijdt. Daer-en-boven sult ghy gheern hooren ende lesen van het leven ende wercken Christi; want dat is den besten boeck boven alle andere. Ondersoeckt dan dickwils u selven ende beschaemt u dat ghy in alles Christo soo ongelijck blijft, propost maeckende van hem beter naer te volgen, ende op dat ghy u ghewoon maecken soudt Christum aldus voor ooghen te hebben; is het goedt, dat ghy in het eerst een wijl tijts u met dese aendachticheydt, ghedurende de uytwendighe wercken, laet ghenoegen, de welcke sonder twijfel u allenskens van buyten ende van binnen volmaecken sal.

Maeckt dan uwe oeffeninghe op dese maniere, te weten, gherecht hebbende uwe meyninghe van te volbrenghen den wille Christi, soo sult ghy als een knecht gheduerich u ooghen gheslaeghen houden op uwen meester, den welcken u is voorgaende ende de maniere toonende, op de welcke hy begheert sijnen wille van u volbracht te hebben. Ende als ghy uwen wtwendigen mensch in alle manierlijckheydt ende seechbaerheyt, aen Christo aldus een wijle tijts ghesocht hebt ghelijck-formich te maecken, dan sult ghy u meer ende meer van selfs bequaem vinden, om hem oock inwendich naer te volghen: wanţ Christus in alle sijnen menichvuldighen arbeydt ende pijne en was noyt ooghenblick hem afscheydende van het aenschauwen der Goddelijcker natuere: ende hier in ist dat hy principaelijcken van u wilt naerghevolght wesen. Hier toe is't dat ghy moet vastelijck ghelooven, dat Godt Almachtigh naer sijn Goddelijck wesen, u allen plaetsen teghenwoordich is: ende datter geen plaetse en is soo cleyn oft soo vyul daer hy niet alfoo waerachtich en is, als het gene dat ghy daer met uwe ooghen siet: Iae ghy en sout daer niet connen iet sien, oft daer en soude niet wesen, noch ghy selve noch iet anders, ten

waer Godt daer waerachtelijck teghenwoordigh waer, onderhoudende u ende alle andere dingen, dat ghy niet weder en keert inden niet, daer hy u uyt gheschapen heeft. Want indien Godt hem vertrock, alle creatueren souden vergaen, gelijck de stralen der sonne, soo wanneer haer de sonne verborghen heeft; ende die hitte, soo wanneer het vier wech genomen is; oft de schaduwe, soo wanneer daer geen lichaem meer en is.

Dit moet in u maecken een groote blijschap ende gherustheydt des herten, eensdeels om dat Godt, die ghy gheerne sout soecken in uwe eenigheydt, u al evenwel op andere plaetsen teghenwoordigh is, jae noch beter, door dien hy met een sonderlinghe behaeghen u is aensiende als ghy sijnen wille ghetrouwelijck zijt volbrenghede; ten anderen om dat ghy hier door weet, dat alle andere dingen die ghy tevoren vreesden inder waerheydt niet te vreesen en zijn, door dien sy maer en zijn als straelen ende een schijnsel van Godt Almachtich, die gheschapen zijn om dat sy u tot de kennisse ende liefde ws Scheppers voorderen souden, ende niet om dat sy u daer in beletten souden. Ende op dat ghy in dit gheloove meer ende meer ghewicht soudt worden, suldy

in het eerste u selven dickwils hier van vermaenen, Godt Almachtigh die u teghen-woordigh is toe-sprekende inwendelijck in den grondt uwer zielen, hem biddende dat hy u gheduerigh hem teghenwoordich maecken wille, ghelijck hy u teghenwoordigh is, dat hy wille alle uwe crachten ende lidtmaeten ghebruycken als instrumenten om te volbrenghen sijnen goddelijcken wille.

Ist dat ghy eenighe pijne oft arbeydt ghevoelt in Godts wille te volbrenghen, seght dat ghy het gheern t'sijnder liefden verdraeght, al waer het noch meer, ende al moest het noch langher duren. Ist dat de nature daer eenighe voldoeninghe in heeft, seght dat ghy wilde dat niet ghevoelen, jae in plaetse van dien pijne ende arbeydt. Wederom als u eenighe creature verstroyedt, soo seght: Heere, dese schoonheydt, goedtheydt, soeticheydt comtvan u ende is on-eyndelijck in u. Aldus sult ghy allenskens levendigh in u maecken dat gheloove van die Goddelijcke presentie, smaeck crijghen inden wille Godts, ende bevinden dat alle dinghen buyten Godt niet en zijn. Als ghy nu eenighen tijdt door inwendighe t'saemen-sprekinghe

u sult gheoeffent hebben ende desen smaeck ende levendich gheloove begonst te vercrijghen, dan moet ghy noch leeren op een eenvoudigher maniere u aendachtich te houden, hebbende een simpel aensien vanden wille Godts, die ghy zijt volbrenghende. Dit zult ghy crijghen door een inwendighe blijschap, die ghy maecken sult uyt die kennisse die ghy hebt dat ghy den wille Godts doet, die u is aensiende ende behaeghen daer in nemende. Dese gheestelijcke inwendighe blijschap is aendachticheydts genoech, ende daerom en soeckt maer die altoos te behouden, ende meer ende meer gheestelijck te maecken.

Ghy moet nochtans voor u sien, dat als het werck de natuer aenghenaem is, dese blijschap niet inde nature en zy, maer puerlijck inden gheest, ende om dat ghy inden wille Godts te beter mocht blijschap maken, sult ghy u selven ondertusschen voorhouden , wat een edele saecke dat het is, den wille Godts te volbrenghen: waer in alle verdiensten, volmaecktheydt, ende heylicheydt hier ende naemaels gheleghen is. Want de Enghelen ende Heylighen en verblijden haer niet dan inden wille Godts. Christus heet te wesen sijnen broeder ende suster die volbrenght den wille van sijnen Hemelschen

Vader. Wat een oorsaecke van blijschap is het, voorseker te weten, dat Godt op dit pas niet anders van ons en begheert noch en vereyscht, als het ghene wy voor hebben om tot sijnder liefden te volbrenghen, ende dat het selfde hoe cleyn dat het is, hem aengenaem is, ende ons verdienstigher, als oft wy alle andere dinghen deden uyt eyghen wil, oft met een ander meyninghe.

Dese blijschap sult ghy in u voeden ende onderhouden met een levendicheydt des gheloofs ende inwendighe claerheyt, aensiende het werck dat ghy weet de wille Godts te wesen, ende 't welck ghy om sijnen't wille alleen eenveert hebt. Noch ghy en moet u daer van niet keeren om Godt elders te soecken, 'twelck een ghemeyn abuys is, ende nochtans niet geschieden en can, ten zy seer onvolmaecktelijck: want soo doende, oftmen doet het uytwendich werck maer ten halven, oft men is maer ten halven aendachtich: maer soeckt Godt te vinden in sijnen wille, die ghy volbrenght, want hy daer, ende nerghens anders dan daer te vinden en is. Want gelijck in het beginsel als ghy uwe meyninghe recht van puerlijck eenich dinck om den wille Godts te doen, nootsaeckelijck daer door een claerheydt ende ghe-

voelen in uwe ziele ghewaer wordt, soo en condt ghy die niet beter onderhouden, als met alle aendachticheyt ende eerbiedinge te blijven op 'tselve werck, 'twelck ghy niet om sy-selven, maer eenichlijck om den Goddelijcken wille doet, want dese puere intentie uyt de welcke ghy dat beghint, ende die inwendighe blijschap ende liefde, met de welcke ghy dat volbrenght, sulle[n] uwen gheest verheffen boven dat uytwendich werck inden Goddelijcken wille, ende in Godt selve, die alleen u eynde is, ende inden selven doen rusten, veel beter als door eenighe andere uwe eygen werckinghe, de welcke u altesaemen aen die waere Goddelijcke teghenwoordicheydt luttel helpen connen. Ende hier moet ghy neerstelijck op letten: want daer aen veel, jae al gelegen is. 'Twelck om noch beter te verstaen, soo bemerckt dat in dien ghy eenen persoon sonderlinghe boven andere bemint, den welcken ghy soeckt in alle maniere te behaegen, ist dat desen absent is, ghy sult zeer dickwils op hem peysen, ende middelen soecken om hem te believen: maer indien hy iet van u versoeckt ghedaen te heben, ghy sult met alle blijschap ende vlijticheydt u presenteren om dat te volbrenghen, ende gheduerende sulck-een werck, is't dat ghy weet dat hy u aensit

die u bemindt, al ist dat ghy hem niet en siet, soo sult ghy nochtans met alle getrouwicheydt sulck-een werck volbrenghen, in het selfde ghevoelende, smaeckende, ende genietende uwen beminden op een veel edelder ende naerder maniere als door eenighe gepeysen, ende ghy en sult hier in niet belet worden door dat uytwendich lichaemelijck werck, maer gheholpen: soo dat ghy meer sult sien, ende ghevoelen den genen om wiens liefde ghy werckende zijt, als het uytwendich werck dat ghy voor u hebt. De reden is; want de liefde, de welcke de principaelste cracht inden mensche is, en neemt sulck werck niet naer 'tgene het in sy-selven is, te weten uytwendich ende lichaemelijck, maer gelijck het is ten opsien van haeren beminder, door wiens wille ende wel-behaeghen het ghedaen wordt, ende daerom neemt het als iet met hem vereenicht, jae als hem selve. Aldus ist dat ick segge dat ghy moet Godt sien te smaecken, te gevoelen ende t' aensien in sijnen wille die ghy volbrenght, ende soo lange u dit moeyelijck valt, soo ist een teecken dat ghy noch cleyne liefde tot Godt hebt. Overleght dan ende aenmerckt neerstelijck inde ure des gebedts, wat Godt is, ende wat weldaeden ende liefden hy u bewesen heeft, om u daer door crachtelijc in sijne liefde te ontsteken.

Siet ist dat ghy u op dese voorgheseyde maniere soeckt door den dach aendachtich te houden, soo sult ghy door de gratie Godts ten lesten daer toe comen, dat noch tijt noch plaetse noch menschen oft eenige menichvuldicheyt u en sal connen beletten van Godt in uwen gheest teghenwoordich te hebben. Want aldus vereenicht ghy u selven, al u doen ende laeten, ende al dat bupten u is, met onsen Heere: u selve door de offerande, u werck door de meyninghe, ende alle creaturen door het gheloove. Offert dan u selven in uwe Meditatie ende heylige Communie ganschelijck aen onsen Heere, die ghy doch toebehoort, naer al het ghene ghy hebbende zijt, ende alsdan waer ghy gaet, staet, rekent u als Godt ende niet u eyghen selven toebehoorende, houdt uwe lidtmaten ende inwendige crachten te wesen als instrumenten, die hy mach employeren daer toe dat het hem belieft, ende soeckt van uwen 'tweghen niet anders te doen dan u selven in alles te laeten ende uyt te gaen, ende den wille Godts alleen waer te nemen, ende dien volmaecktelijck te volbrenghen; alle ghepeynsen ende verbeeldinghe die u daer in beletten, laet die eenvoudelijck sincken, al oft sy niet en waeren: ende maeckt altoos een inwendige geestelijcke blijschap,

om dat ghy Godt toebehoort, dat ghy sijnen wille volbrenght, ende dat hy u teghenwoordich is ende aensiet: noch en soeckt niet vele op Godt te peysen: want dat is de minste aendachticheydt; maer doet dit inden tijdt van uwe Meditatie, ende behoudt door den dach een ghedenckenisse van't ghene ghy daer ghepeyst ende ghesien hebt. Dese sult ghy u te voren brenghen, als ghy u coudt, flauw, ende onghewillich vint, u selven vermaenende vande propoosten die ghy ghemaeckt hebt.

Ende in het eerst sal desen wille Godts u seer smaeckelijck ende ghenoechlijck wesen om t'oeffenen, 't welck allenskens vergaen ende veranderen sal in een bloote presentie Godts: de welcke al-hoe-wel sy min ghevoelijck is, is nochtans veel innigher ende edelder. In dese moet ghy u oock houden op die voorseyde maniere, te weten aensiende Godt in het uytwendich werck, ghelijck ghy te voren aensaecht sijnen wille, niet inwaerts keerende noch Godt elders soeckende, maer hem teghenwoordigh hebbende in het opperste ws Gheests. Hoe dat dit te werck gaet, suldy ghenoech leeren, is het dat ghy maer eenvoudelijck dus by u selven blijft, ende Godt met een levende gheloove

ende puere meyninge t’allen plaetsen getrouwelijck waer-neemt, hem meer soeckende door een eenich verloochenen ende uyt-gaen ws selfs, als door veel peysens oft oock aspirerens: want eer ghy peyst oft aspireert, is u Godt in u binnenste tegenwoordich. Het sal nochtans oock dickwils gebeuren, dat als ghy een werck met goede aendachtigheyt gedaen hebt, dat ghy terstondt daer-naer in een ander oft oock in't selfde (om dat by avontueren daer eenighe veranderinge tusschen beyde comt) sult ganschelijck verstroydt wesen, sonder dat ghy nochtans van uwent' wegen door eenige onverstorventheydt oft ongeregeltheydt oorsaecke daer toe gheeft: dies niet tegenstaende en meynt daerom niet, dat sulck-een werck met aendachtigheyt niet geschieden en can, noch en soeckt het daerom op een ander tijdt niet te schouwen, maer ghelooft vastelijck 't ghene wy eerst gheseyt hebben. Ende al ist, dat ghy niet en condt, soo volcomelijck Godt ghenieten, en laet hem nochtans niet gheheel gaen: ende 'tghene ghy schijnt te verliesen om uwe onvolmaecktheyts wille, laet dat geerne puerlijck om Godt: ende al ist dat ghy niet en cont Godt behouden als te voren; en laet nochtans daer niet tusschen beyden comen, dat uwen gheest van hem

scheyde, maer verdobbelt u gheloove, wetende dat die saecken van Godt comen ende in hem zijn, ende dat ghy die om sijnen wille doet, ende daerom hem u niet en connen benemen. Daerom en ontstelt u inwendich niet door eenighe drifticheydt oft ongeregeltheydt, maer soeckt met even groote vrede des herten u te houden als oft daer maer een cleyn werck te doen en waer: ende doet u best; want Godt en begheert noyt, dat wy onsen inwendigen vrede om eenich uytwendich merck laeten: noch dat en helpt niet om sijn dinghen beter te doen; maer doet belet ende verduystert den mensche.

Al is't dan dat ghy naer de sinnen ende het nederste deel beroert zijt, houdt u nochtans door het geloove ende puere meyninghe naer het opperste deel met Godt vereenicht, ende hoe wel dit den ongeoeffenden mensch quaedt om doen schijnt te wesen, ghy sult het nochtans seer licht vinden indien ghy alleenlijck t'allen plaetsen ende tijden naer de voorgheseyde maniere u selven waer-neemt, altoos u oeffenende in dat levendich gheloove, ende neerstelijck lettende op die rechtsinnigheydt uwer meyninghe, soo dat ghy niet anders en meynt als Godt. Alsoo sult ghy bevinden hoe waerachtich dat is de leeringhe van-

den H. Bonaventura boven verhaelt, dat den gheest des menschen als natuerlijck tot Godt keerende is, als hy door gheen andere affectien oft meyningen en wordt wederhouden.


Vorige Volgende