Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken

[p. 40]

Cap. V.
Van dat eerste deel der Meditatie 'twelck is de bereydinghe.

⁺DEn wijse-man vermaent ons: Voor het ghebedt bereydt u ziele ende en weest niet als eenen mensch die Godt tenteert. Den ghenen den welcken onbereyt hem begeeft tot het gebedt, en eert Godt niet, maer doet hem meer oneer ende injurie aen, ende daerom en verdient gheen ghenade, maer gramschap. Het is door faute van bereydinghe datmen soo veel gheestelicke menschen siet hanteren het ghebedt dickwils ende langhen tijdt, sonder smaeek oft proffijt, ende daerom comen sy in een verdriet ende verachtinghe de selfs. Want hoe wel Godt almachtich van sijnent weghe bereeder is om te gheven, als wy zijn om te heysschen, ende daerom niet te vreden zijn⁺de van ons te nooden, segghende: Heyscht ende u sal ghegheven worden, clopt ende u sal open worden ghedaen. om dat wy niet ghenoech en heysschen, noch en cloppen, ⁺comt selver ende staet aende deure onser herten, clopt, ende versoeckt om inghelae-

+ Eccl. 18.

+ Luc. II.

+ Apoc. 3

[p. 41]

ten te wesen, nochtans en gaet niet voorder binnen, als-men hem openinge en gheeft, ende en stort sijne gaven niet meer in ons, als hy bereydinge daer toe en vint. Hierom een ziele die wilt Godt eeren met haer ghebedt, ende wilt proffiteren, sal met alle neerstigheyt hier toe haer bereyt maecken. Dese bereydinghe is daer in ghelegen, dat sy met versaemde crachten ende eenich verlangen soeckt te comen ende haer te houden inde presentie Godts. Dit en can den mensch op den tijdt des ghebets in hem niet bevinden, ist saecken dat hy buyten 't ghebedt niet en is met alle sorchvuldigheyt sy-selven waer-nemende, sijn gepeysen gheduerichlijck afkeerende vande onnutte ende ydele dinghen, anders sullen sy hem in de ure des ghebedts, oock tegen sijnen danck, te voren comen, ende benemen sijne aendachticheyt. Daerom sal een mensch hem t'allen tijden ghewennen sijn inwendighe aendachticheyt soo tot Godt te houden ende te vervolghen al oft hy inde Kercke oft in sijne eenigheydt waere. Dit is de beste bereydinghe om beter ende beter ghebedt te doen; ende de menichvuldighe ghepeysen, die den mensch gheduerichlijck teghen sijnen danck invallen, en connen niet verwonnen oft buyten gesloten worden, ten zy dat hy sy-selven soecke

[p. 42]

oock geduerichlijck met iet goets inwendich besich te houden.

Maer die dus verre niet ghecomen en is, sal boven al toesien dat hy hem niet veel besich en houde met onnoodighe uytwendighe wercken, te weten de welcke hy naer den heysch der ghehoorsaemheyt, sijns handels, charitate oft rechter bescheydentheydt niet doen en moet; Alle dese sal hy hem ontrecken, ende besteden alle den tijdt die hy can om hem in afscheydenheydt ende eenigheydt te oeffenen in sijn inwendich ghebedt, tot dat hy allenskens crijghe meerder sterckheydt ende vasticheydt in sijn oeffeninghe, soo dat hy dese oock eenighsins can achter-volghen in uytwendighe wercken sonder inde selve sijnen geest der devotien teenemael te verliesen, aen den welcken hy moet weten dat alle andere saecken moeten dienen. Ist dan dat ghy eens wilt comen tot waerachtighe inwendigheydt, schout alle menighvuldigheyt soo seer als ghy cont, ende selve in u camer, en houdt u niet besich met veel lesens, oft oock met veel mondt-ghebedt te spreken, 't welck de oeffeninghe is van wereltlijcke menschen, ende van cleyne weerden ten opsiene van't inwendich ghebedt;

[p. 43]

maer maeckt daer al u werck af, dat ghy Godt soeckt inwendich in uwe ziele, segghende met den propheet: luravi ⁺Domino, votum vovi Deo Iacob. Si introiero in tabernaculum domus meae, si ascendero in lectum strati mei. Si dedero somnum oculis meis, & palpebris dormitationem. Et requiem temporibus meis, donec inveniam locum Domino, tabernaculum Deo Iacob. Ick hebbe gesworen dat ick in mijn huys niet treden en sal, noch op mijn oogen laten slapen, tot dat ick plaetse voor den Heere sal gevonden hebben, ende een tabernacle om den Godt van Iacob. Het werck van eenen beginnenden mensch, seght den H. Bonaventura, is in hem te maken een woon-plaetse Godts. Dit vereyscht in het eerste den geheelen mensch, ende daerom ter-wijlen ghy noch hebt d'eerste viericheyt, begheeft u hier toe, ende laet alle andere dingen varen. Ende by soo verre ghy dit getrouwelijck doet, ten can niet zijn oft ghy en sult smaeck ende troost daer door vercrijgen in uwe gebeden; den welcken al ist dat ghy noch niet en cont onghehindert bewaeren in die menichvuldicheydt, soo sal nochtans als ghy dien sult comen door uwe cranckheydt te verliesen, in u altijts een ongheduericheydt des gheests blijven, eenen hongher ende eenen dorst

+ Ps. 131

[p. 44]

tot Godt, den welcken (bedwinghende de sinnen van alle onnutte uyt-loopinghe, sorghe draeghende, dat daer wetens en willens niet toe en slae, 't welck uwen Bruydegom mocht doen vervremden van uwe ziele) u sal doen spoeyen naer uwe eenigheydt, om daer sonder hindernisse te omhelsen den ghenen, die ghy tegen uwen danck hebt moeten dus langhe derven. Soo dat onder-houdende dese maniere ghy gheen ander bereydinghe in den tijdt uws ghebedts en sult van doen hebben.

Maer ist saecken dat ghy noch gheenen sonderlinghen smaeck en hebt in het ghebedt, ende over-sulcx oock gheen verlangen daer-toe, soo ist dat ghy voor al moet maecken, eenighsins de principaelste puncten uwer meditatie van buyten te connen, de selve sommighe reysen des daeghs aendachtelijck over-lesende: op dat die u door den dach gaende ende staende mochten te voren comen, ende soo ander gepeysen buyten sluytende de affectie mochte allenskens onsteken worden, 't welck alst noch niet van dege te werck en gaet, door dien dat den onghestorven mensch ghewoon is hem teenemael uyt te storten op de uytwendighe wercken, soo sal een die begeerich is tot de volmaecktheydt, selve door eenighe uytwendighe teeckenen, die

[p. 45]

hy doen sal aen sijn cleederen oft lichaem, sy-selven vermaenen van sijn oeffeninge, ende met diergelijcke sorchvuldigheydt ist dat veele menschen op corten tijt haers selfs meester gheworden zijn.

Ende oft het ghebeurde dat ghy geene bereydinghe altoos door den dagh ghedaen en hadt, ende daerom vol verstroytheden u selven vondt in de ure des ghebedts, soo sult ghy u als-dan bereyden op de navolghende maniere.

Eerstmael ondersoecken u conscientie oft ghy ter avonturen u selven in iet merckelijck vergeten hebt, ende welck mach wesen de oorsaecke daer van, oft iemmers vande flauwicheydt der devotien die ghy in u vint, ende als-dan keerende u met grooter onweerdicheydt op u selven, peysende op het ghene ghy Godt schuldich zijt, sult u schamen van sulcke fauten, oft iemmers dat ghy uwen tijdt soo onnuttelijck hebt overghebracht, ende overdencken wat het soude gheweest zijn waert dat u Godt dien dach vande werelt ghehaelt hadde gelijck vele andere. Wederom wat ghy daer-en-tusschen goets versuymt hebt, daer ghy behoorde van dach tot dach voort te gaen van d'een deucht in d'andere, wat het noch met u sal worden, indien ghy daghelijckx aldus achterwaerts gaet, wat troost ende

[p. 46]

consolatie dat daer-en-tusschen andere, dit moghelijck soo langhe hen tot Godts dienst niet begeven en hebben, in haerder zielen vercreghen hebben.

Hier door sult ghy arbeyden om een schaemte in u teverwecken met een groote begeerte van anderen te wesen; twelck gedaen hebbende stelt al u betrouwen op Godt, u vastelijck laetende voor-staen dat Godt Almachtich u ter dier uren ghenoot heeft om u herte t'ontsteken in sijn liefde ende te vereenigen met hem, waer toe hy noch tijt noch middelen van doen en heeft, maer alleenlijk soeckt hy in ons te vinden dese bereydinghe, dat wy dit uyter herten van hem begheeren. Ghy sult dan maecken in u te hebben een groote begheerte om dien tijdt des ghebedts met alle aendachticheydt ende eerbiedinghe tot Godt over te brengen, ende daerom sult eerst voor al u selven levendich voor ooghen houden wat dien Godt is, met den welcken ghy gaet ter dier uren tracteren, ende slaende u ooghen des ghemercks eens over hemel ende aerde, sult ghelooven dat hy is den gene den welcken al dat met een woort geschapen heeft, ende het selve geduerich is onderhoudende, in wiens teghenwoordigheydt de hemelen nauwelijck suyvert sijn, ende voor wien de al-

[p. 47]

dersuyverste gheesten bedecken haet aenschijn bevende van groote eerbiedinghe; den welcken is oock doorsiende het binnenste des herten. Daer-en-tusschen sult ghy ghelooven vastelijck datter aen dien grooten Almachtighen Heere niet aenghenaemer en is, dan van ons arme menschen met vierigheydt aenbeden te zijne; want hy selver seydt: Mijn ⁺vermaeck is te weten met de kinderen der menschen; voor de welcke hy is mensche gheworden: ende hier-mede niet te vreden wesende, heeft het selve lichaem tot onsen grooten troost ghelaeten in 't midden van ons tot het eynde des werelts toe, ende dat in soo menighe kercken, daerom ist dat gly u ghebedt inde Kercke doet, sult u met een groote liefde ende groote eerbiedinghe keeren tot den Autaer, met niet min gheloofs ende betrouwens, als ghy en saut hebben ghedaen, waer't saecke dat ghy gheleeft hadt als hy binnen Ierusalem was, de siecken ghenesende ende de dooden verweckende, want hy is hier met de selve macht ende begheerte om u te aenhooren ende te helpen in allen noot.

Daernaer bekennende u snootheyt, ondanckbaerheyt, ende groote ongestadicheyt des herten, sult u rekenen niet weerdich

+ Prou. 8

[p. 48]

te zijne om voor hem te compareren, ende eenighe gratie van hem te verwerven, die ghy soo dickmaels met den voet ghestooten hebt, ende sult u oock achten teenemael onbequaem, om den minsten tijdt u selven te connen eerbiedelijck ghehouden in sijne teghenwoordicheydt. Daerom sult ghy met een groot mistrouwen van u eyghen selven versoecken sijne gratie om uwe meditatie te moghen bequaemelijck voleynden, ende u selven teenemael overghevende in sijnen goddelijcken wille, (om van dien te ontfanghen troost, consolatie, oft oock dorricheydt) sult maecken een sterck propoost van in als te willen te vreden zijn hoe het oock gaet, ende u beste te doen om met behoorlijcke aendachticheyt u te houden in de goddelijcke tegenwoordicheyt, niet anders meynende in u ghebedt als het wel-behaghen Godts. Ende op dit propoost moet ghy gheduerende uwe meditatie somwijlen, als vijf oft ses reysen, opsicht ende reflexie hebben, want daer is veel aengheleghen, ende indien ghy vindt dat ghy door u flauwicheydt daer van gheweken zijt, soo moet ghy het selve vierichlijck wederom hernemen, ghelijck ick hier-voren gheseydt hebbe in het derde Capittel.