Thalamus sponsi oft t'Bruydegoms Beddeken

Cap. II:
D'oorsaecke waer door veel menschen gheenen voort-ganck en doen in het Ghebedt ende inden wegh der volmaecktheydt.

HIer-om soo wil ick alle devote zielen waerschouwen, dat hen in den voortganck vanden wegh der volmaecktheyt oft des gebedts moet

[p. 10]

gheschieden 'tselve dat ghebeurt alsmen over eenen wegh is reysende, alwaer-men altijts moet voortgaen sonder stille staen oft tijdt te verliesen, voor-by gaende ende vliedende van't ghene daer-men nu toe ghecomen is. Want een vande meeste ghebreken die hedens-daeghs de goede menschen groote schaede doet, is, datse hun draghen in't stuck des ghebedts ghelijck de gene die hebben eenen wegh te doen van d'een stadt tot d'andere, die sy noyt ghegaen en hebben, ende hun niet neerstelijck en begheven om derwaerts voorts te gaen. Sy weten wel datmen deur sulck-eene poorte vande stadt uytgaen moet, ontrent de welcke sy dickwils gaen wandelen, ende alsmen compt te spreken van hunnen wegh, sy spreken altoos van de poorte deur de welcke men passeren moet, maer sy en weten van gheene andere teeckenen te spreken, noch van iet dat in desen wegh voorder te vinden is, dan alleene van dese poorte, om dat sy noyt voorder gheweest oft ghesien, jae oock mogelijck naer de reste vanden wegh noyt ghevraeght en hebben. Maer alsoo dese wandelaers te vergheefs wandelen, ende niet te vreden en moeten zijn met alsoo te wandelen ontrent die poorte, willen sy tot die stadt gheraecken die sy beghee-

[p. 11]

ren; jae ghecomen zijnde tot die poorte moeten die passeren met zulcke neerstichheyt als sy ghesocht hebben tot die te gheraecken, ende en moeten niet alleen de poorte verlaten, maer oock passeren het eerste, tweede ende derde dorp, ende niet op houden van alsoo voorts te gaen, tot dat sy gheraecken tot de stadt daer sy willen wesen, ofte anders en zullen daer nemmermeer comen; het selve gheschiet inden geestelijcken wegh die de ziele aenneemt te gaen om te gheraecken tot de vereeninghe van haeren gheest met Godt, daer de heylighe meditatien, aspiratien ende begeerten maer en zijn de eerste poorten ende dorpen die sy vint, de welcke indien sy niet en wilt over-gaen ende passeren, ende indien sy weyghert te verlaeten de natuerlijcke werckelijckheden van haere crachten, ende haer niet en wilt laeten ontblooten ende stillen van Godt, ende haer eyghendommen verlaeten alst tijdt ende stont is om voorder te gaene, soo ist te vergheefs dat sy hoop't te gheraecken tot de vereeninghe met Godt: want de natuere vanden wegh oft middel om tot eenighe saecke te gheraecken is sulckx, dat het ghene u in't beghinsel ghedient heeft tot voorderinghe, achter naer u sal dienen tot beletsel ende achterdeel, indien ghy dat

[p. 12]

niet en laet om voorder te gaene sonder op houden tot dat ghy tot 't uyterste eynde gecomen zijt, vliedende altoos, 'tgene ghy vercreghen ofte ghewonnen hebt, met sulcke neersticheydt als ghy, 'tselfde te voren ghesocht hebt, eer ghy daer toe gheraeckt waert. Het welck meer gheschiet inden gheestelijcken wegh, dan in eenigen lichamelijcken die't soude moghen wesen, ende dit salmen beter moghen kennen uyt, 'tgene in dit boecxken geseyt zal worden. Niet dat ick wille aen-nemen te tooghen aende sielen geheel den wegh vande vereeninge van hunnen gheest met Godt, want dit waer te groote vermetentheydt voor my, ende maere een werck boven mijn begrijp ende cracht; maer hebbe wel willen voorts-brenghen, 'tghene ick ghetrocken hebbe uyt vele gheestelijke boecken, ende namentlijck uyt de ghene die gheschreven zijn van die twee groote ende verlichte leeraers van het gheestelijck leven van onsen tijt, te weten van den salighen Vader Ian vanden Cruyce, eersten sone vande H. Moeder Teresia de Iefu: ende vanden Eerweerdigen P. Benedictus van Canfelt Cappucijn, de welcke worden van alle de gene die gesmaeckt hebben den gheest Godts, met verwonderinge aengesien ende geeert als lichten vanden hemel gesonden om te verdrijven

[p. 13]

onse duysternissen, ende om ons den wegh te toonen tot de vereeninge; want den S. Vader Ian vanden Cruyce is ons kennelijck maeckende alle de wegen die daer toe nootsaeckelijck zijn, ende oock toogende wat achterdeel wy ontfangen van onse vyanden, van ons selven, ende van onse passien in't werckelijck leven, mitsgaders de beletsels die ons over-comen deur de beroerlijcke werckingen van onse inwendighe crachten als ons Godt roept tot de ruste van't schouwende leven, ende hoe oock deur de genegentheden, verborgen gewoonten ende inwendighe onvolmaecktheden van onsen gheest, wy verachtert worden in't vereenighende leven, op dat wy sonder eenighe vreese oft achterdencken ons souden stellen in desen wegh, niet teghenstaende alle de wederspannicheydt der natuere, ende de tempeesten die den duyvel verweckt om ons vervaert te maecken, ende den voorseyden P. Benedictus van d'ander zijde is ons toonende in sijnen regel der volmaecktheyt alle d'aldercortste voet-weghen van die voor-ghenoemde drij staeten, de welcke volghende (alwaer't met ghesloten ooghen) wy connen met de gratie Godts versekertlijck ende in corten tijdt gheraecken tot die voorseyde vereeninghe. Want dit sal ick segghen tot

[p. 14]

sijnder eeren dat een treffelijckt personagie hem met recht is noemende den Arent van Ezechiel, die ghevonden ende ons ghegeven heeft het mergh vanden Cederboom vande gheestelijcke ofte mistique Theologie, om dat hy den eersten is, dien ick ghesien ofte ghehoort hebbe, die by orden ghestelt heeft alle de reghels van het oververheven schouwende leven: een werck inder waerheydt zou blinckende, dat seer hele eenvoudighe, simpele ende suyvere zielen deur sijn licht verlicht zijnde, comen met eene onverwachte lichticheydt ende cortheyt geleydt te wesen tot het schouwen van Godt, daer de andere die noch verduystert zijn deur de duysterheden om hun natuerlijck verstant, ende noch niet ghevonden hebbende, quomodo sedens solitarius leuet se supra se: hoe den eenighen mensch hem can verheffen boven sin selven, qualijck sijne woorden connen verstaen, oft sijne leeringe begrijpen. Welcke twee leeraers wie wel gelesen sal hebbeny, sal lichtelijck bevinden, dat den eersten gheeft de kennisse, vanden wegh, daer af den anderen de regels gheeft vande oeffeninghe, ende practique, ende dat sy in hunne leeringhe maer en verschillen van woorden ende namen. Want de teghenwoordicheydt Godts die den gheest ghe-

[p. 15]

niet in het schouwende leven, die den salighen Vader Ian vanden Cruyce noemt met den naem vanden nacht des geloofs, wort van P. Benedictus in sijnen tweeden boeck ghenoemt de openbaringhe, ende in sijnen derden boeck noemt die met den naem van lijdende ende werckelijcke vernietinghe, hem dienende van dese namen om te moghen met een ongheloovelijck licht betoonen den middel, om geduerichlijck soo wel inden tijdt des gebedts, als in't midden vande meest verstroyende besicheden sonder beletsel te ghenieten den gheluckighen voor-worp vande teghenwoordicheydt Godts.

In eene saecke dunckt my (met oorlof ghesproken) dat sy te weynighe voldoeninghe ghegheven hebben aende zielen die noch maer en beginnen, om dat noch den eenen, noch den anderen niet breeder betoont en heeft den corsten ende sekersten wegh vande meditatie tot de contemplatie achtervolghende hunne eyghen meyninghe. Want al ist dat sy in't cort ghenoech te kennen gheven haer-lieder meyninghe aende ghene die ghevoordert zijn, soo ist dat de beghinnende, 'tselue alsoo niet en connen begrijpen.

Ter hulpe vande welcke ick gepooght hebbe dese cleyne maniere ende leeringhe

[p. 16]

te beschrijven, naer dat my gedocht heeft meest te wesen naer den geest ende leeringhe vande voornoemde Leeraers, de welcke de zielen ghetrouwelijck vervolghende moghen corts met de hulpe Godts gheraecken tot den gheluckighen staet vande tegenwoordicheyt Godts, ende smaecken, 'tghene te vinden is in dien donckeren nacht des gheloofs, ende vernietinge van hen selven ende van alle creatueren in Godt, waerinne sy deur experientie bevinden sullen, dat die leeringhe henlieden niet alleen en sal doen voorderen van d'eene deught tot d'andere, maer boven dien hunnen gheest begiften sal met een leven dat meer Engelsch dan menschelijck wesen sal, hen gevende den veursmaeck van het opperste Vader-landt, deur eene gheheele overforminge ende vereeninghe van hunnen gheest in Godt, om waer toe te helpen ick de handt aen houden sal dat binnen corten tijdt in onse taele gedruckt sal worden een begrijp van dertich principaelste Capittels vanden voorseyden Salighen P. Ioannes vanden Cruyce, dienende om te toonen aende zielen den inganck tot het schouwende leven, tot dat Godt eenighen beminder verwecke om den selven gheheel over te setten, om sulck-een licht onder de coren-maete niet te laeten,

[p. 17]

want Pater Benedictus onlanckx inde nederlantsche taele ghedruckt ende uytghegheven is.