Cyrurgie

Van den tresoer omme te verhoudene laserie.

Dit es dat tresoer omme te verhoedene laserie ende hem te dwinghene datsi haere niet ne barse. Int erste nemt vilinge van pueren goude ende pulveriseert subtijl ende dat minghet metten sape boragis. ¶ Een ander. Nemt dat beenkin dat men heet ossis de cornu cervi dat selmen pulveriseren subtijl ende dat selmen gheven drincken met succo scabiose. ¶ Een ander. Theodoricus die wijset omme laserie te verdrivene datsi niet wede[r] ne commet. ¶ Nemt eene slange van eenen droghen berghe commende in droge steden ghevoet ende hout hem dat hooft of ende dan strecket ende latent wel weintelen ende bloeden tote datsi versterreft is ende stille leit. Ende dan doeten dat vel of ende suvert binnen van der vulheit ende dat vleesch sel men sieden ende daer of selmen den siecken gheven alle daghe een stic datti niet ne wete wat es want anders ne hate hijt nemmermeer ende hi sel drincken den wiin daert

in ghesoeden was ende dit sel⁺ men doen toter tijt dat de siecke zwelt ende beghint onthudene ende te bladerenne dan selmen den siecken legghen in eene stove ende men salne smeeren met oliën in de welke olie ghesoeden siin vipera ende aldus sel hi ghenesen ende hi sel vernieuwen vel ende vleesch ende dit is wel gheprouft dicken. ¶ Een ander dat ons leert Avicenna. ¶ Ende vele anders auctors. ¶ Nemt eene serpent ende men doe hem of dat hooft ende den stert ende men gravet

+ C 58b.

[p. 180]

in eene stede tote datsi vol wormen si ende dan men selt droghen ende dan sieden in wijne ende dat selmen gheven den siecken drincken alle daghe met sirup van seeme.

¶ Een ander ende dit seit die selve mester men neme water daer eene serpent in ghesoeden si. ende daer in selmen dicken baien den bart van den siecken ende hi sel ghenesen. ¶ Een ander men sel tarwe weiken in water daer eene serpent in ghesoeden is ende met dien tarwe selmen hoenderen opvoeien ende men sel hem gheven drincken van dien water. Ende alse die plumen van den hoenderen of ghevallen siin dan sel men die hoenderen scoene maken ende siedense in water ende die selmen den laserschen gheven tetene ende hi sel van

⁺den water oec drincken Daer dat hoen in ghesoeden was ende hi sel dwaen sinen ansichte in dat selve water ende sinen handen. Ende men sal hem doen laten achter den vierden dach. ¶ Een ander. Om tselve men neme een serpent ende men legghet in een vatkin wijns wel ghestopt tote datti wel verrot is der in Ende van dien wiin sel den siecken drincken altoes ende anders niet. ¶ Een ander. Nemt een serpent ende men bradet met soute in eenen pot ende daer of maect pulver. Dat sel de siecke eten in alle sine spijse ende drincken ondertijden der of want het is goet jeghen laserscap ende jeghen vele vulder siecheit den (l. siecheiden) die den mensche dicken en mennichwarf over commen.

Ende dese naer volghende cruden helpen oec den laserscap: amigdelarum. borago. Calamentum. Diptanus. Draguntea. raphanus. scabiosa. Tartarum. yera ruffini. Tyriaca magna galieni.

+ C 58c.