Cyrurgie

Van warten die toe co(m)me(n) over al dat lijf.

Ande (ende?) worten die toe commen int ansichte ane die handen ende ane al dat lijf. Ende worten commen toe van superfluitheit der melancoliën. Avicenna. Die wijst ons een experment dicke gheprouft om warten of te doene. ℞ Nemt

[p. 172]

groene heekelen. die salmen seer wel stoeten met smoute van eenen vetten hane ende dat sieden over een ende dan coleret dore een lijnen cleet. ende der mede selmen dicken smeeren die warten si sullen vergaen. Een ander. Item ende eenighe mesters segghen vette erde ghedaen huten grave van eenen doode ende daermede die warten ghewreven si vergaen. Een ander. ℞ galbanum dat leght op de warten die warten boven erst of ghesneden ende dat galbanum

⁺doet vergaen exteroegen Een ander om worten of te doen men sel stoeten sol sequinum met aceti vini ende dat legghen der op si sullen vallen. Item die melc van titimalli doet al et selve. Een ander. Nemt anacardus dats een vrucht van overzee die pulverisert ende dat minghet metten sap van engunen ponatur in pixide hier of soe plastert ontrint ende op de worten. Een ander. Nemt succus aristologia rotonda ofte nemt radicis aristologia rotonda die pulveriseert ende dat minghet metten sape van engune dit abstringiert ende ontpluct ende versubtijlt. Item petroselini dat helpt seer de wortelen met sinre propertheit. Een ander. Exprementator die seit braet op die coelen die voeten van eenen hoene tote datsi pellen ende met dien pellen soe wrivet die worten .3. warf ofte .iiij. sdages ende si sullen daer met vallen. Een ander. Ende dat seit de selve mester eist dat de worten binnen siin hi sel drincken dat sap van pimpenellen. Ende siin die worten buten slicht. drincke dat sap ende plastert der op. Item avicenna seit porceleine ghewreven ende op de worten geleit doetse vergaen. Ende avicenna seit men sel nemen dat mes van den haront ende men sel wriven de worten der mede ende si sullen te nieuten gaaen (l. gaen). Een ander. Ende dat leert ons

mester gillebert. Nemt⁺ roode slacken ende perse datter sap hute comt. ende daer met minghet een lettel souts ende der mede soe salvet de worten sdages .ij. ofte iij. warf ende die worten sullen te nieuten gaen. Een ander dat ons leert mester gillebert men sal dwaen die worten metten watere daer in dat een doot mensche ghedweghen was ende die worten sullen alle vergaen. Item dat selve doet rostrum pourcinum. Een ander dat ons wijset constantinus. Nemt blommen van wilgen die stampt ende duwet der hute dat sap ende daer mede smeert die warten si sullen vergaen. Een ander ende dat seit ende leert petrus lucrator dat men sel nemen melc van fighen der ontrint ghesmeert dat doetse vergaen. Een ander dat onse selve mester wijset. Nemt operment al te sticken ghewreven met aisiin ende op de worten geleit doetse hute gaen. Een ander dat ons scrijft mester constantinus ende somighe andere philosophen ende es een goede boete jeghen de worten al eist dat eenighe lieden hauden over boerde. nochten scrivent (l. scriven) sijt over waer. Nemt ciceren ende met elcker ciceren noept eene worte ende leght alsoe vele ciceren alse ghi ghenoept hebt worten ende werpse achter dinen rugghe in een cleedekin ghecnoept alle die ciceren ende daer me selmen verliesen

+ C 53c.

+ C 53d.

[p. 173]

de worten.

⁺Een ander dat ons leert mester gillebert du sult of sniden de worten ende daer op suldi legghen die melc van titimallus dit doetse te nieuten gaen. ¶ Een ander. Dit es een vraye corrosijf te hant worten ende andere onsuverheden of te doene ende te makene gaten. ¶ ℞ loeghe van boom asschen. ende daer in leght weeasschen .3. daghe dan minghet in eene scelpe der mede levende calc dit tempert alsoe dicke alse seem ende soe wanne(e)r dat droghe is dan selmen weder verschen der oplegghen. ende dit doen .xx. ofte .xxx. warf ende dan salmense of striken ofte wriven. Ende men doetse oec ondertiden of met bindende. (l. bindene) met eenen drade. Item den lichame diere te vele heeft ende toe comt die moetmen purgieren die overtulligen humoren cum sero caprino .2.

+ C 54a.