Cyrurgie

Cap. 7.
¶ Van de(n) hoefde gewo(n)t e(nde)⁺ n(iet) tote(n) h(er)ssenbeckene. e(nde) ierst va(n) .4. tiden int jaer⁴⁾.

Als men gewont es int hoeft. ende therssenbecken niet nes ontwee. enter niet toe en comt so nemt dwitte vanden eye. luttel geslagen of niet. ende daer in net uwe wieke. ende doetse in die⁺ wonde. ende daer boven legt .1. plaester int selve genet. entie wieke si van stoppen. ende tplaester oec of van suveren linen clede. Ende eist in den winter. so net u wieke in den doder allene. Maer in den linter. ende in den herfst saltu netten dijn wieke int witte ende in den doder tegadere. Ende in den zomer int witte allene. [Ende van den uut gaen van sprockelmaent tot in gaen van meye so menghet die doderen ende

+ L 148d.

4) C: Van den hoofde ghewont ende eerst van den iiij tijden. G: Van dat men ghewont wert int hooft. L: Vanden hoefde ghewont ende eerst vanden iiij tiden.

+ C 9a.

[p. 21]

dat witte te gader ende daerin so net dijn wieken ende smeert also u plaester. ¶ Ende bezegher¹⁾ also van der heligher crucen messe achter augustus (tsheylech ⁺scruus dach na den oegste G) tot sente andries messe want dat witte van den eye es cout ende soment meer slaet somen hem meer nemt zijn coutheden ende die doder is heet ghetempert in ⁺den .2. graet waerby ic u rade dat ghy den doder te winter neemt Ende des somers dat witte Ende in die .2. ander tiden die doder ende dat witte ghemenghet L]. Ende ware die wonde te nayene so naytse Ende ware si ingaende toten herssenbeckene. entie huut die dat herssenbecken bint entie daerane cleeft ware gewont. ende men die [huterste C] wonde genase buten entie inderste²⁾ huut niet en ware gesuvert. daer af comen den gewonden ⁺menechwerven cortsse. ende sterven daer af. of men en holpe hen. Waerbi ic rade also lancfranc mi riet ende leerde. datmen neme olye van rosen ende warmse ende men nette daerin die ⁺wieke ende legse in die wonde also warm alse de gewonde mach gedogen. ende dat tote die wonde wel ettert. ende tfleesch begint wassen. ⁺dan legt in die wonde pluckelinge van witten linen clede³⁾. ende daer boven .1. plaester van swertter zalven gemaect van stoppen. of gesmeert op .1. linen cleet. ende daerboven .1. plaester van stoppen. of van .2. vout linen cleets. ende bindense also met .1. scrode ende laten daer toe. [dats .1. goet plaster ter sweeringen van wonden te coelne ende te zachtene ende dye wonde te doen etteren ende te gansene. ℞ tsap van edecke ende tsap van apiën was swinen smout olie van oliven ende wijn elcs even vele Aldyt doet te gadere spelen ende dair na myncter in terwen bloemen alsoe vele alse bedarff datsi alsoe dicke zij alse zeem Ende dyt legghet op dye wonde die swert ware. Wacht u dat ghijt niet en legt op wonden die in zenuwen zijn bedy die vethede mochte die wonde te zeere doen verteren ten ware opt thovet oft in vleeschachtegher stede ende⁺ legghet coenlike ende dat heter dan laeu dit wyst rolant. G]⁺

1) C: bereedet

+ G 10d.

+ †

2) L: onderste

+ L 149a.

+ G 11a.

+ C 9b.

3) L: linwade. De rest van dit Cap. ontbreekt in L.

+ G 11b.

+ †