Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat

[GZ44] De dag schuift vóor den dag gelijk een lucht vol rozen

Overlevering

C^1: Carnet H-63, p. 69r.

C^2: Carnet H-67, p. 54r.

M^1: Manuscript H-70,[7].

T: De gids 89.iv (december 1925), p. 310. /29/

M^2: Manuscript H-74,35.

M^3: Manuscript H-76,69/70 (is éen pagina).

[p. 516]

P^1-3: Drukproeven D^1 H-78,71.

D^1: God aan zee, p. 71.

D^2: Gedichten, p. 51.

Datering

Omstreeks oktober(?) 1923; 3 augustus 1925; 11 september 1925.

Ontwikkelingsgang

I

Het oudste fragment van ‘De dag schuift vóor den Dag’, een klad van twee strofen, komt voor op het achterschutblad (p. 69r) van het carnet van 1923, waar het dwars genoteerd is (C¹:A). Van de Woestijne was aan het einde van het carnet gekomen, en keerde het daarna om, om op de leeg gebleven bladzijden ‘normaal’ verder te gaan. De omkering had plaats in oktober 1923; het is dus mogelijk dat stadium A, op het achterschutblad, in die periode viel, maar zeker is dat niet.

In het volgende stadium bestond het gedicht opnieuw uit twee vierregelige strofen (C²:B). Onder de datum ‘3 Aug.’ (1925) in het carnet van 1924-1925 hernam Van de Woestijne de tekst uit stadium A.

	C^1:A, C^2:B^+
1	C^1:A		De dag schuift aan den dag gelijk een lucht vol rozen
	C^2:B		|	|	.

2	C^1:A		Neen, sluit uwe oogen niet, want gij zoudt		blijven	zien
	C^2:B		|	|	blijven	|	|

3	C^1:A	a	door 't ijl gordijn van 't uur dat		wijkt	de prille en brooze
		b	[	]	glijdt	[	]
	C^2:B		|				|

4	C^1:A	a	vereeuwiging van wat gij nimmer		hebt gezien
		b	[	]	kent, misschien
	C^2:B		|			|	.

4/5

C^1:A, C^2:B

[strofewit]

5	C^1:A		De zee verschuift de		zee:	haar diepte zal niet roeren
	C^2:B		|	|	^* zeer:	|	|	.

6	C^1:A	a	[	ø			]	alleen
		b	Uw blik is blikken-vol			maar luikt op zich		[	]
	C^2:B		|		|,	|			|

7	C^1:A		op [		ø			]	uw ontroeren
	C^2:B		de [	ø		]	ontgoochelend ontroeren

8	C^1:A		en gaat niet open		^* dat	op prismen van geween
	C^2:B		|	|	dan	|	|	.

Ruim een maand na stadium B noteerde Van de Woestijne vlak daaronder de datum ‘11 Sept.’ en een driestrofige versie van het gedicht (C²:C). Het slot ervan was in eerste instantie onvolledig en vulde hij later aan (fasen b en c). Stadium C is in de gecombineerde synopsis opgenomen.

+ [→1-8]

* [lees: zee:]

* [lees: dan]

[p. 517]

II

M¹ is kopijhandschrift voor T geweest.

Varianten en correcties

			(C^1 en C^2:B niet opgenomen)^+
2	C^2:C	a	Neen,	blind uw blikken niet, want gij		zoudt	blijven	zien
		b	[		]	z[ult]	[bl]íj[ven]	[	]
	M^1-D^2		- Neen,	|					|

3	C^2:C		door 't ijl gordijn van 't uur dat glijdt,		de prille en brooze
	M^1		|	|◦	|	|
	T		|	|,	|	|
	M^2-D^2		|	|◦	de prille, brooze

6	C^2:C-T		Uw blik is blikken-vol, maar luikt op zich		alleen
	M^2-D^2		|	|	alléen

7	C^2:C	a	de brooze	schoonheid van ontgoochelend		ontroeren
		b	[] vlucht'ge	[	]	be[roeren]
		b	[		]	ont[roeren]
	M^1, T		|				|
	M^2-D^2		|				|,

9	C^2:C-M^2		Verstar uw pijnlijk oog op beelden die niet rijzen:
	M^3	a	|	|	.
		a	[	]	:
	P^1-D^2		|		|

10	C^2:C	a	[		ø					]
		b	hun	diamanten gruis	dat		door	den
		b	[			]	in	den	nacht verbrandt
		c	een	[		]	heel	den	[		]
	M^1-D^2		|								|

11

C^2:C

a

[

ø

]

b

kan

met

den

[

ø

]

niets bewijzen

b

[

]

in de

roering

van uw duister

[

]

c

[

]

woeling

[

]

M^1-D^2

|

|

12

C^2:C

a

[

ø

]

b

dan

[

]

den

diamant

b

[

]

in u-zelf

een

onbevroed [

]

[

]

c

[

]

diep in u

[

]

ongehouwen

[diamant]

M^1

|

|

.

T-D^2

|

|

,

|

|

,

|

|

onbehouwen

|

|

+ [1-8←A; 1-8←B]

Noten

^1	Van het gedicht verschenen vertalingen in het Duits (3x) en het Russisch.