Wiekslag om de kim. Deel 2. Commentaar en apparaat

[GZ26] 'K zit met mijn lamme beenen

Overlevering

C: Carnet H-58, p. 12v, 13r.

M: Manuscript H-76,45.

P^1-3: Drukproeven D^1 H-78,47.

D^1: God aan zee, p. 47.

D^2: Gedichten, p. 49.

Datering

1 maart 1921.

Ontwikkelingsgang

Op twee naast elkaar liggende pagina's komen in het carnet van 1921 twee voltooide versies voor: op de rechterpagina (p. 13r) staat een kladversie in zwarte inkt (A) die Van de Woestijne al snel, waarschijnlijk tijdens dezelfde zitting, doorhaalde. Hij verving haar op de linkerpagina (p. 12v) door een nieuwe versie, met diverse varianten (B). Boven B schreef Van de Woestijne de datum ‘1 Maart’. Er komt in r. 14 een variant voor in een andere (blauwe) inktsoort (fase c). De stadia A en B zijn in de gecombineerde synopsis opgenomen.

Varianten en correcties

2	C:A	in	de assche van een stervend vuur.
	C:B	In	|	|
	M-D^2	in	|	|

3	C:A, C:B	Ik bid; mijn vrienden weenen,
	M-D^2	|	|;

[p. 461]

4	C:A	a	en	't	wordt vervelend op den duur
		b	[	]	hangt	mijn keel uit [op den duur]
	C:B		|				|.
	M		|	|	^* hangst	|		|
	P^1-D^2		|	|	hangt	|		|

5	C:A		Moet	ik mij dan vervelen
	C:B-D^2		Zal	|	|

6	C:A		Met	langer Job te spelen?
	C:B-D^2		met	|	|

7

C:A, B

De

liefste

lol, de

schoonste

lol

M-D^2

|

|

schoonste

|

|

liefste

|

|

8	C:A		maakt		u	op 't		einde dol
	C:B		|	|	op		het	|	|.
	M-D^2		|			|	den	|	|

10	C:A		en de		ezels	moet men slaan, ja slaan
	C:B		|				|	.
	M		|	|	^* zelfs	|		|
	P^1-D^2		|	|	ezels	|		|

11	C:A	a	zoo		mooge ik		zonder zere
		b	[	]	wille ik	,	met	alle [zere]
		c	[	]	[wil] '[k,]		in	[	]
	C:B		Zoo		wil 'k, in		alle	zere,
	M	a	|			|	ale	zeere,
		a	[			]	[al]l[e] [zeere]
	P^1-D^2		|						|

12	C:A	a	mijn		lamme	en logge	beenen	braên
		b	[	]	[logge	beenen]	gaarne	[	]
	C:B		|						|	.
	M-D^2		|	|	lamme	|				|

13	C:A, B		Mits			ik	dan maar		en	geve
	M		|	|	'k	U	|	|	^* een	|	|
	P^1-D^2		|					|	en	|	|

14	C:A		het	nut	van dit mijn leven
	C:B	a	|			|
		b	't extract		[	]
		c	het	zout	[	]
	M-D^2		|			|,

15	C:A		en	van mijn		offer God
	C:B		||,	|	|	wrokkig offer, God
	M-D^2		|				|,

* [lees: hangt]

* [lees: ezels]

* [lees: en]

[p. 462]

16	C:A	niet worde		de'	eigen spot
	C:B	|	|	de	|	|
	M-D^2	|	|	te	|	|.
		[Stadium A werd geheel doorgehaald tijdens stadium B]

Noten

^1

U. van de Voorde heeft er in zijn bespreking van God aan zee en later in zijn Essay (p. 48-49) op gewezen dat de regels 9-10 een reminiscentie bevatten aan het volksliedje ‘Des winters als het regent’ (ook aangeduid met ‘Van 't loose visschertje’). De overeenkomst schuilt uitsluitend in de vorm: de tweede regel van elke der vier strofen van het liedje verloopt telkens op dezelfde wijze als r. 9 in het gedicht: ‘Des winters als het regent, / dan zijn die paedtjes diep, jae diep’; ‘Dat loose moolenarinnetje / gingh in haer deurtje staen, jae staen’; ‘Wat heb ick jou bedreven, / wat heb ick jou misdaen, jae daen?’; ‘Ghy hebt my niet misdreven, / ghy hebt my niet misdaen, jae daen’. (Tekst naar Van Duyse, Het oude Nederlandsche lied dl. 1, p. 838.)

^2

Van het gedicht verschenen vertalingen in het Duits, het Frans en het Tsjechisch.