Algemeen Nederduitsch en Friesch Dialecticon. Deel 2
(1874)–Johan Winkler–
Auteursrechtvrij[167. Het gehucht Kleit]Onder het gcbied van het dorp Maldeghem behoort ook een gehucht, Kleit genoemd. De bewoners van dit gehucht spreken een eigenen tongval van het vlaamsch, die zoowel van den maldeghemschen tongval, als van alle andere vlaamsche dialecten verschilt. De ij wordt in den tongval van Kleit nu eens als zuivere, lange e (ee), dan eens als ui uitgesproken; de ui klinkt veelal als ee, enz. Overigens komt deze tongval van Kleit natuurlijk het meeste met dien van Maldeghem overeen. De Kleitenaars zijn oorspronkelijk geen Vlamingen, en dit is de reden waarom zij een eigenen tongval spreken. Zij zijn van fransche afkomst. Afstammelingen zijn ze van Franschen die de luthersche godsdienst beleden, maar die, eenigen tijd vòor het beruchte intrekken van 't edict van Nantes, om hunner godsdienst wille uit Frankrijk verjaagd werden en naar dit deel van Vlaanderen vluchtten, waar ze zich in 't zoogenoemde kleitsche bosch vestigden en er 't gehucht Kleit stichtten. Nog dragen alle Kleitenaars fransche namen, en die te Kleit echt vlaamsche namen dragen zijn geen Kleitenaars van ouder tot ouder. Het is vreemd, dat de kleitsche tongval zoo goed nederlandsch is en er geen fransche basterdwoorden in voor komen, althans volstrekt niet meer dan in de volkstaal van andere plaatsen en landstreken van Vlaanderen. Die meer van dit gehucht Kleit en van zijne bewoners wil weten, moet lezen De bloem van Kleit, een novelle van mevrouw de weduwe Courtmans-Berchmans, voorkomende in den zevenden jaargang van het tijdschrift De Tijdstroom. | |
[pagina 319]
| |
167. De gelijkenis van den verlorenen zoon in den tongval van het gehucht Kleit.Medegedeeld door mevrouw de weduwe Courtmans-Berchmans, letterkundige en hoofdonderwijzeres te Maldeghem. Maart 1873. (In nederlandsche spelling.)Der woar 'ne keerke Ga naar voetnoot1 ne reeke man mat twee zeens. De jongste vroeg zeen deelenge en ee genk Ga naar voetnoot2 noar e vrem land en ee dee zeen geld ep. Ga naar voetnoot3 Tons Ga naar voetnoot4 kwam er ongersnued en Ga naar voetnoot5 da' land en ee most de zweens Ga naar voetnoot6 wachten. Ga naar voetnoot7 En oas ee gewrocht Ga naar voetnoot8 oa, mocht ee zeenen onger nie stellen Ga naar voetnoot9 oan de zweenskost. Tons begost ee betterleek Ga naar voetnoot10 te schreemen Ga naar voetnoot11 en ee zeie: en meen voaders ees Ga naar voetnoot12 zeen er veel dagieren Ga naar voetnoot13 die broad een Ga naar voetnoot14 mat de machte, Ga naar voetnoot15 en ek Ga naar voetnoot16 bazwuike Ga naar voetnoot17 van ongere. Tons keerdeg' Ga naar voetnoot18 ee weere noar zeen voadere; ee viel ep zeen kniens en ee zeie: voadere! ek en ben nie meer weerdeg oewen zeene te zeen, want ek een Ga naar voetnoot19 mesdoan tegen den emele en tegen oe. Zeen voadere woare blij dat ee doar woare; ee vielt em om den nekke en ee dee en vet koalf slachten om kermesse Ga naar voetnoot20 t' auwen van blijschap omda' zeene zeene Ga naar voetnoot21 gekomme woare. Moar den auwsten broere woare doar kwoad omme, dat ee akkes Ga naar voetnoot22 broave geweest woare en dat zeen voader veur em nie en deeë. Moar de voader zeie: meen kend! Ga naar voetnoot23 loat ons blije zeen, want oe broere woare doad en ee es varrezen Ga naar voetnoot24 ee woare varloren Ga naar voetnoot25 en ee es weer gekeerd. | |
Aanteekeningen.De uitspraak der verschillende klanken is zoo als op bl. 316 II is aangegeven. |
|