De Rotterdamsche Hermes

[p. 37]

No. 10
Rotterdamsche Hermes.
Dynsdag den 15 October 1720.

Dii Immortales! Aurum quid valet.
Pl. Aul. S. 1.a.1.

ONlangs had Hermes een visite van een bejaard Filozoof, dewelke onder andere zaken van middelmatig belang zeide, dat'er drie differerende soorten van menschen waren die hem zeer comicq voorkwamen; voor eerst Monnikken en Priesters, vermits die altoos vrolyk zyn, en zelfs zingen terwyl ze een' dooden naar zyn duistere kelderkeuken convoijeren: ten tweeden, de Geneesheeren, aan dewelke men permitteert de Lyders ongestraft naar het altoosgapende valdeurtje van Scoronconcolo, of de uitgeteerde doot, te zenden: en ten derden, de Heeren en Meesters Advokaten, dewelke dagelyks, gelyk Konink Richard de derde, een hantbreet van hunne Conscientie afsnyden, en daarop, als op de uitgave van gereede penningen teeren. Het is zeer apparent dat die goede man, toen hy d'eerstemaal die remarques maakte, d'Aktionisten noch niet zal gekent hebben, anders kon'er bygevoegt worden, eene zekere zonde, schoon ons die vry wat vreemt voorkomt, namelyk die van verlochening, dewelke thans ruim zoo abondant onder verscheide Kooplieden in zwang gaat als onder de Turksche slaven: want Hermes zou zynen Lezer durven verzekeren, dat men in deze waereltstreek de straten naulyks een oogenblik kan gebruiken zonder verscheide Renegadôs te

[p. 38]

ontmoeten, die den echten styl van koophandel verzaakt, en de geblankette Aktiekraam hebben geëmbrasseert, om alzoo eene wezentlyke zaak van de uitterste aangelegentheit tegens den ydelen en onbezonnen Alkoran van Mahomet te verruilen. Dit soort van menschen komt Hermes voor als de Lantpalingen, Vipers genoemt, dewelke den buik en het ingewant van hare vruchtbare Moeder doorknagen: en 't schynt hem toe als of het oude Kapitool, die eerwaarde Beurs, door moderne Gaulen en wispelturige Britten verraden en overgegeven was, die de Ganzen, dewelke dat bewaakten, omgekocht hebbende, het zelve nu met een talryk garnizoen van AktieGotten en Wandalen houden bezet en besloten. Hermes is voornemens om allen aanstoot, aan wie het ook zyn mag, te myden, voor als noch geene particulariteiten aan te halen: alleen wenscht hy dit in faveur van de Aktionisten, dat zy in d'eerste zes weken uit die gulde droomen noch niet mogen gewekt worden: en ten anderen feliciteert hy verscheide AssurantieHeeren met hunnen nieuwen Adel, dewyl het zekerlyk eene menigte van zyne lezers, zoo wel als aan hem zelve zal bekent wezen, hoe'er vele door dezen handel zyn veradelt of tot Souverainen geworden; veradelt, dewyl zy vergeten hunne schulden te betalen, en Souverainen, om dat zy dagelyks hun woort, eertyts zoo heilig en ongeschonden by den koopman, breeken, als zulks maar contribueert tot uitbreiding van de grenspalen van het Koningkryk der Aktien.

'k Spring van de laagste bank op d'elpenbeene troonen

Van vorsten, en bestuur den doodelyken staf

Des Dwinglants, die de bloem van't recht verstrooit als kaf.

'k Heb meer vermogen dan die 't groot heelal bewonen.

'k Ben dat gezocht metaal;

De vrucht der lieve Vrê, en van Bellona 't staal.

Ik sluit de helspelonk, 'k win 't starpaleis door waerde.

Ik schryf bevelen voor aan ieder sterveling,

Ik schaak de Lukgodes die aan den zontrans hing,

En echter ben ik maar gedroogde klei en aarde.

't Gewelt der reuzen moet voor myne krachten wyken.

Geen zaak, hoe moeilyk, die 'k niet aanstonts overwin.

[p. 39]

 

'k Bedwing het nootlot. 'k trots de weerelt naar myn' zin.

 

De Liefde, Deugt en Eer, moet voor myn magt bezwyken.

 

Gelyk een donderslag,

 

Doch meer geweldig, kome ik dreigend voor den dag;

 

Maar door geen slecht geluit waar door't gehoor vervaarde.

 

Dees sterft door myn bevel, geen leeft door myn gebot.

 

Door doot of levensgift ben ik een aartsche God,

 

En echter ben ik maar gedroogde klei en aarde.

 

 

 

'k Ben onbeweeglyk. 'k heb geen ziel om op te roemen;

 

Myn ziel nochtans ontleent haar leven uit myn bloet.

 

Doch gy, o schoone Sex die smaak en oog voldoet,

 

Aanloklyk ooft en blos van Cypris lentebloemen,

 

Die alles door uw vlam

 

In asch verteert, misacht myn' stempel niet. neen, Lam,

 

Het was voor my dat gy uw kuisheitsknopje spaarde.

 

Geen maagt, die my niet in haar' blanken boezem bergt;

 

Geen vrou, die om myn' lonk haar' Bedtieran niet tergt;

 

En echter ben ik maar gedroogde klei en aarde.

Onder de societeit der zotten zyn deze drie niet van de allerminste; een getrou Minnaar; een barmhartig Soldaat en een oprecht Speelder. De Heer *****, geboren te Delf, een plaats vermaart door de wieg van den grooten Huig de Groot, verspeelde te Parys a la Bassette, in min dan drie uren tyts, een wissel van zes maanden; zoo dat hy gedwongen werd de succulente ordinarissen en lekkere wynhuizen te verlaten, en de betoverde saletten van bejaarde Coquettes en schrale Burgerjuffertjes te bezoeken. Hoe min iemant verteert, echter moet hy iets verteren; des moest hy, om dien onverbiddelyken crediteur de Maag te voldoen, nu en dan een pak kleederen tegens andere nootzakelykheden verruilen. Kortom in 't hartje van den Winter, gekleet in een luchtig zomerkleetje, woonde hy een converzatie by, waarin de zielsverhuizing van Pythagoras gedebatteert wiert. Onze Delvenaar, om de Dames te vermaken, zeide: Mejuffers, daar is niets zekerder dan die stelling, want het heugt my noch, dat ik over eenige eeuwen het gulde Kalf was. Dan ben je zeer zuinig geweest (repliceerde eene Dame) want t'zedert al dien tyt is 'er niet meer afgesleten dan 't vergultsel.

[p. 40]

Cherillus was zoodanig een Poëet in den ouden tyt als Argus een schryver is in den tegenwoordigen. Die Poëet ging eens een akkoort aan met een Roomsch Ridder, welke twee handen had als twee theetafeltjes, en een weinig harder dan een ambeelt, en zulks op deeze conditie: dat hy voor elk goet vaers een dukaat, en voor elk kwaat een sufflet zoude ontfangen. Doch hy werd voor de laatste zoo genereus betaalt, dat hy onder de pooten van zynen Crediteur dootbleef. Argus heeft meer verstants dan zoo eene gevarelyke weddenschap aan te gaan; en zoo hy'er al iets onder wilde zetten zouden het zekerlyk zyne vleezige partyen zyn, gelyk hy ze in zyne rommelpastei van ongezoute letteren, Nom. 16, zyn lezer voordischt. Maer zou de Bloetbenling wel weten, dat die zoo sujet zyn aan de correctie van de voeten, als de koonen aan de handen?

Loop, bloodaart Argus. zoo je ooit in het ruime velt

Uw nootlot vint, laat dan vry aan je makkers weten,

Dat het door krygsgeweer of Martiaalsch gewelt

Niet is, maar dat je hebt te veel nat gras gegeten.

Hermes was eenmaal verzocht door den Heer Kapitein *** welke verscheide vrienden op zyn eerste wacht trakteerde, en onder andere stichtelyke discourssen zich liet ontvallen: Ik weet niet wat'er aan scheelt, als ik op de wacht ben bevind ik myn altoos geincommodeert door iets dan den kop opsteekt, van gramschap zwelt, en in dat postuur verscheide uuren zyn contenantie houdt; maar als ik t'huis by Madame kom, is hy zoo zedig, zoo mak, zoo.... Die Priaap is maar een hondsvot (viel'er Majoor **** op in) die den gebraden haan speelt daar geen vyant by of omtrent is, en, naast aan de battery gecampeert, geen couragie heeft om 't geschut eens los te branden.

Stryk u eens met dien slangenoly, schreeuleelyk Argus, en ontfang deze vermaning als een paerel, gevonden op eens vyants mesthoop. Een Spanjaart schreef eens aan zyne huisvrou: Ik ben de minste van uwe mannen. Elmenor marido de vuessa merced.

En Hermes roept, in spyt van Argus dommen yver,
Dat hy in keus en geest is d'allerminste schryver.

De Hermes wort uitgegeven, te Rotterdam by Joan Hofhout en Arnold Willis; Amsterdam Oosterwyk, Ratelbant en Rank; Haarlem van Lee; Leiden Knotter; Haag vander Burg; Delf Boitet; Dort Outman; Utrecht Charlois; Middelburg van Hoekke; Vlissingen Willegaarts; Goes Bakker; en Bergen op Zoom Overstraten.