Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Hoe Sente Amant ziec ende zwaer was in den clooster te Pevele wel twee iaer heer hi staerf.

Die broosheit tsmenschen, bi Gods ghewout,

Moet der doot betalen scout,
So wat tide dat natuere ghebiet,
Maer natuere die ne laet niet
Sone sent een vermanen voren
Als men van der scult sal hooren.

[p. 175]

 

Dit vermanen siechede es,

 

Daer die menighe, des sijt ghewes,

 

Sculdich ware of te sine voorsien,

 

Als die doot rekeninghe wilde plien

 

Dat hi dan ware al ghereet

 

Omme te betalene met onderscheet.

5350

Nu moghen wy claerlike verstaen

 

Dat die haestighe doet ontfaen

 

Sonder siechede te hebbene voren

 

Ter natuere niet moet behooren

 

Gherekent te sine, ende dats bi desen

 

Dat natuere siec moet wesen,

 

Als so in haer selven kent

 

Dat die doot heeft ghesent

 

Om hare scult, dats om 't leven

 

Dat es ons in exemple bleven,

5360

Van beghinsel der weerelt al,

 

Want al dat lijf hadde groot ende smal

 

Es metter doot commen ten hende,

 

So dat elc in hem mach venden

 

Dat natuere heerscht ziechede,

 

Ende es een vermanen der doot mede.

 

Dit prouve ic by sente Amande,

 

Den helighen vader, die becande

 

Wel twee jaer voor sine doot

 

Van ziecheden grooten noot,

5370

Want natuere in sine houde

 

Vermaende dat saen commen soude

 

Die doot, omme scult t'ontfane

 

Van hem, dies so nam hy ane

 

Eene ghedinckenesse, ende quam bi desen

 

Te Pevele in den clooster wesen,

[p. 176]

 

Ende bleef met ootmoedicheden daer

 

Sijn leven duere, als ic hu hier naer

 

Met vrayer redenen maken cont,

 

Ende Christus consenteerde hem ter stont

5380

Daer na menighe gracie scoone,

 

Ende menighe miracle, die God van den troone,

 

Door sine liefde hadde ghedaen

 

Dat hi vermanen heeft ontfaen,

 

Want natuere faelgieren begonste

 

Met oftreckinghen harer woenste,

 

Ende die oude hem ane quam,

 

Die hem siere cracht benam,

 

Ende moeste in den clooster bliven

 

Bi der crancheit van sinen live,

5390

Maer ghetidelike sochte men seere

 

Raet an den vroeden heere,

 

Want algader sine dinghen

 

Was exemple van heligher leeringhen,

 

Also ic hu sal doen verstaen,

 

Wildi na mi hooren saen,

 

Ende hy, die voorsien was t'aller stont,

 

Bereede hem, make hic hu cont,

 

So dat hy niet ontsien en dorste

 

Van der doot te hebbene vorste,

5400

Maer altoos bereet te sine

 

Onbevreest van eenigher pine,

 

Also elc mensche waer sculdich te doene,

 

Die begheerde rechte soene

 

Te hebbene van sinen sonden fel,

 

Daer scriftuere af seghet wel

 

Dat 'thende van alder salichede

 

Kennesse van sonden moet sijn mede,

[p. 177]

 

Ende wie sijn sonden niet kennen ne can

 

Dat hi es een ongherechtich man.