Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Hoe Amand Sente Arnoude wijsde de poeinte daer hi naest mede commen mochte te Gode.

Arnoud, die helige bisscop goed,
Onthilt wel in sinen moet
Van Amande 't helighe leven.
Gheerne so was hy hem beneven,

[p. 105]

 

T'allen tiden, waer hy mochte,

 

Bede met herten ende met ghedochten

 

Exemple nemen an den heere,

3170

Ende wert bi siere saligher leere

 

So vul van Ons Heeren minne

 

Dat al sijn herte ende sine sinne

 

Waren ghenoucht in penitencien,

 

In aelmoesenen, in abstinencien,

 

Ende in bedinghen dach ende nacht,

 

Ende Cristus bi siere heligher cracht

 

Sturtte sine gracie so mildelike

 

In desen man van duechden ryke

 

Dat hi menighe miracle dede

3180

Door sinen wille te menigher stede,

 

Ende noch alle daghe doet,

 

Wand dese Arnoud, des sijt vroet,

 

Was de selve Sente Arnoud,

 

Die te Oudenbuerch heeft ghewout,

 

Hoe hiere quam suldi wel hooren

 

Maer hier gaet andre redene voren.

 

Eens was dese helighe man

 

Bi Amande daer hi an

 

Menighe scoone exemple leerde,

3190

Daer hi herte ende moet an keerde,

 

Ende volghder naer met ghewerken.

 

Nu hoort ende wilt die redene merken

 

Wat hi vraeghde den goeden Amand,

 

Hi seide dus: ‘Doet mi becant

 

Helich vader, door mine bede

 

Met wat saken ic ter hemelscher stede

 

Commen mach aldernaest,

 

Want mi dijncke hi seere dwaest

[p. 106]

 

Die an de weerelt leghet sinen sin,

3200

Want daer en es an gheen ghewin,

 

Dies biddic hu, doet mi ghewach

 

Hoe ic Gode ghenaken mach.’

 

Amand andwoorde: ‘Lieve broeder,

 

Wildi huwes selves sijn behoeder,

 

Ende omme hemelryke pooghen,

 

Ghi moest onweerdde hier ghedooghen,

 

Ooc moetti armoede dooghen mede,

 

Also Christus selve dede,

 

Die menighe armoede ende pine

3210

Hier ghedooghede, als 't was anscine,

 

Ende dat verdraghen ootmoedelike

 

Om Gods wille van hemelryke,

 

Ende peinsen ende hebben altoos voor hooghen

 

D'onweerdde, die God woude ghedooghen;

 

Nochtan was hi de selve God,

 

Die over alle dinc hadde ghebod,

 

Maer hi wilde ons exemple tooghen

 

Dat hy armoede wilde dooghen,

 

Ende daer toe onweerde groot,

3220

Nochtan ne haddijs negheenen noot.

 

Die Christus wille sien in warer dinc

 

Volghe die voetstappen die hi ghinc,

 

So sal hi daer boven sijn verheven,

 

Ende in d'eewelike blyscip leven,

 

Want die hem hier vernedert seere

 

Wert verheven voor onsen heere,

 

Dat tooghet scriftuere ons al claer,

 

Dus moet hi Christus volghen naer

 

Met ootmoede, sijt seker dies,

3230

Die's niet ne doet het's siel verlies.

[p. 107]

 

Verstaet voort, lieve broeder mijn,

 

Die met Gode wille sijn

 

Vercoren in de hemelsche stede,

 

Hi moet hebben verduldichede

 

In al dat hem comt te voren,

 

Weder het blyscip sy of tooren,

 

Weder het verlies si oft ghewin,

 

Sijt verduldich in uwen sin;

 

Al eist dat men hu scade doet

3240

Sijt verduldich in uwen moet,

 

Ende merc wat Christus selve seide,

 

Doe die Jueden sine leden

 

Pijnden ende daden passie zwaer,

 

Sinen vader bad hi aldaer

 

Dat hijt hem allen wilde verlaten

 

Diene passiden so huter maten,

 

Want wat si daden, sine wisten's niet.

 

Dit gaf hi ons in een bediet

 

Ghedoochsamelic te swighene stille,

3250

Al hadden wi hier onsen onwille,

 

Want paciencie in ootmoede

 

Bringhet den mensche ten hemelschen goede,

 

Hier bi, wel lieve broeder mijn,

 

Wildi met Gode vercoren sijn,

 

So hout dese poeinte in hu herte,

 

No door pine, no door smerte,

 

So ne wilt se emmer niet begheven,

 

Dus suldi met Gode leven.’