Leven van Sinte Amand, patroon der Nederlanden. Dichtstuk der XIVe eeuw

Hoe Amand Baven verloste daer hy hemselven legghen dede.

Doe Amand huut Maestricht sciet

Christus hem te wetene liet
Dat hi over Ghend soude gaen,
Ende lossen Baven, die lach ghevaen.
Als Amand dat bevelen hoorde
Wonderde hem seere van den woorde,
Maer bi der beveelnessen ghinc hi voort
Tote Ghend in de poort,
Daer verstond hi de waerhede
Hoe dat Bave hemselven dede,
Ende by wat redenen het toe quam,
Mettie hi sinen ganc nam
Tote den clooster daer hine sach;
Daer mercte hi hoe dat hi lach
In den bloc met beeden voeten,
Ende weenende bitterlike ende onsoete
Over sine sonden, ende mesdaet.
Amand die sach al desen staet,
Ende ghinc by hem sitten ter neder
Vraghende voort ende weder
Waeromme hi dede sulke sake;
Bave seide: ‘In rechter wrake

[p. 61]

 

Over die sonden, die ic dede

 

Wilen heer, in mine kintshede,

 

Met minen quaden fellen moet,

1840

Daer ic den menighen bi nam sijn goet,

 

Dies mi God es bi rechte onvrient,

 

Ende daer ic die doot in hebbe verdient.’

 

Amand seide: ‘Leght dit neder,

 

Ende hout uwe hoordene weder,

 

Want et es des menschen leven,

 

Som wilen vallen, som wilen sneven,

 

Maer als hi dan wille upstaen

 

Es Christus ghereet, diene wille ontfaen;

 

Ende diergelike es hu ghesciet,

1850

Want God mi selve te wetene liet

 

Dat ghi hier voren waert in den val,

 

Ende dat es nu vergheven al.’

 

Met dusghedanen woorden vroet ende sochte,

 

Amand Baven daer hute brochte,

 

So dat hi sinen wille dede.

 

Amand bleef onlanghe te diere stede,

 

Want hi was haestich up die vaert

 

Te sine te Waesmens waert;

 

Dies sciet hi van daer te heer,

1860

Ende ghinc voort sonder omme keer

 

Toten bisscop in die schiteyt,

 

Diene ontfinc wel ghereyt,

 

Met opender herten, met blyder schiere,

 

Ende dancte hem dies herde schiere

 

Van dat hi so saen was comen,

 

Ende vertelde hem dat hi hadde ghenomen

 

Disputacie ieghen 't ongheloovighe diet,

 

Maer dat ne dedi up hemselven niet,

[p. 62]

 

Noch up die vroetscip, die hi conste,

1870

Maer up Gods gracie, die haer jonste

 

Ghecoren hadde, bi der diviniteyt

 

Van der moghender Godheyt,

 

In hu, vader, seide die bisscop goede.

 

Amand sprac doe al, de vroede:

 

‘Vader, dit es sonder nootsake

 

Dat ghi hier segghet dus ghedane sprake,

 

Maer laet ons Gode betrouwen van al,

 

Sone sal sine hulpe niet wesen smal,

 

Ende mids siere hulpen dincke mi

1880

Dat alle saken sonder vreese si.’