| |
Hoe dat Vrankeryke eerst kerstin was, ende 't beghinsel van Arnoude.
Na dat eerst Vrankeryke upquam,
So was 't lant menich jaer
In heydenen gheloove, weet voorwaer,
Ja dat si hadden .iiij. coninghen
Gheloofden an heydensche dinghen,
So dat die vijfste daer na es comen
Die Cleodius hiet, ende heeft ghenomen
1580[regelnummer]
Die ten kerstinen gheloove drouch trouwe,
Die verbat an hem met ootmoet,
Dat hi ontfinghe 't doopsel goet,
Ende hi deet door die minne van hare,
't Conijncryke met moghentheden,
So dat hi brochte met sijnder bede
| |
| |
't Folc ten gheloove binnen sinen lande,
Dies gaf hem God al sonder scande
Een teeken dat hy voeren soude
1590[regelnummer]
Den scilt van aysuere ende van goude,
Drie lelyen daer in wel ghepast,
Elc neme dese exemple vast
Dat God die heere es in den trone,
Beteekende hier mede siere moeder scone,
In dat so 't gheloove eerst began
Ende dat so die lelye bewijsde an
In exemplen der suverheden.
Nu mercte Christus der vrouwen bede
Dat so den coninc bi harer minnen
1600[regelnummer]
Brochte kerstin gheloove inne,
Ende datter sijn wet af meersen soude;
Dus gaf hi exemple als of hi woude
Beteekenen dat die lelie bi hare
Ander waerf gheplant ware,
Ghelijc dat so van Marien eerst
Waren gheplant ende ghemeerst.
Dit dede God in heeren der vrouwen,
Ende een kint, dat ooc ghetrouwe
Was der wet van kerstinhede,
1610[regelnummer]
Verleende hi hare door hare bede,
Daer die coninc croone up quam,
Ende 't gheloove seere mede clam,
Ende staercte die wet seere,
Dies gaf hem Jhesus, onse heere,
Een hoor dat ooc die croone drouch
Na hem, ende pooghde in 't ghevouch
Gode te dienene met sinne.
Eene vrouwe nam hi met grooter minnen,
| |
| |
Daer hi eenen sone an ghecreech,
1620[regelnummer]
Die den Sarasinen dede ghedreech,
Ende dwanc se met siere moghenthede,
Dat si namen an kerstinehede,
Die die heydene stoocten, dat's waerhede,
Ende die se eerst bestond met stryde.
Hi meersde so sijn lant an elcke side,
Lottarijs was des conincs name.
Eenen sone wan hi, sonder blame,
Die Daghebeert bi namen hiet,
Die de vijfste was, ic en lieghe hu niet,
1630[regelnummer]
Van die Vrancsche croone ontfinc
In kerstinen gheloove, dat's ware dinc.
Dese coninc hadde t'sinen rade
Eenen rudder goet van daden
In wapenen, so waert was te doene,
Sijn leven was Gode bequame,
Also men kennen mach alle daghe.
Dese ruddre, als ic ghewaghe,
1640[regelnummer]
Was ghewapent, verstaet al bloot,
Van goude ende van keyle root,
Van .vi. sticken ghefouttheert,
Ooc wasser in gheordineert
Een quaertier van selvere claer
Vul erminen ghesaydt daer,
Die welke waren van sabele zwert.
Gheen beter rudder eerde tert
Van levene, des seker sijt,
Dan Arnoud was, bi siere tijt,
| |
| |
1650[regelnummer]
Also ghi hier na wel sult hooren.
Hi hadde eene vrouwe hoghe gheboren,
Ende twee jonghe rudders daer by
Te kinderen, die waren seere vry,
Van hedelen state waren si algader,
Na den atoere van den vader,
Dies hadde die rudder ghenouchte groot,
Maer die niement en spaert, dats die doot,
Quam toter vrouwen ende haelde se daer,
Dies Arnoud rouwe heeft ontfaen
1660[regelnummer]
So groot dat hi rudderliken moet
Liet vallen, ende wert een priester goet.
Dus waren in desen man vulcomen
Die drie ordinen, hebbic vernomen,
Die God, ons heere, selve visierde
D'eerste ordene dat's Huwelic,
Dat God, onse heere van hemelrijc
Ordineerde om dat hi waude
Dat men die weerelt vervullen soude,
1670[regelnummer]
Ende dat bi salijcheden ende by wette
Also hi selve screef ende sette:
Crescite et multiplicamini
Et replete terram; hier by
So was 't Huwelic eerst gheset,
Daerna 't Priesterschap, die ons die wet
Souden wisen ende leeren mede
Ons te commene ter salichede;
Voort om dat dese twee ordinen naect
Onbehoet waren, so was ghemaect
1680[regelnummer]
Rudderscip, om dat God woude
Dat die ruddere bescermen soude
| |
| |
Weduwen ende weesen mede,
Daer hi se wiste t'eenigher stede,
Dat men hem onrecht wilde doen,
Ooc moet die rudder campioen
T'allen tiden sijn voor 't gheloove,
Ende niet wesen alsoo doove,
Hine houde die helighe kerke te rechte
Jeghen heeren ende knechten,
1690[regelnummer]
Hier up waren si gheordineert,
Ende daeromme gordmen hem 't sweert,
't Welke heet van Gherechticheden.
Nu maghic prouven te deser stede
Dat Aernoud, die helighe man,
Alle drie dese ordinen nam an;
Ende wel hilt in sinen tijt.
Alder eerst was hi, des seker sijt,
Rudder ghemaect, daer hi in dede
Trouwe ende gherechtichede,
1700[regelnummer]
Ende noynt liet hi hem verblooden,
Daer hi gherechticheit wiste in noode,
Hine halp hare met siere macht;
Ooc pijndy dach ende nacht
Die kerke te houdene in hare heere.
In uwelike was dese heere
Na der wet van kerstinhede,
Dat hi wel hilt, dat es waerhede,
Als een ghetrouwe kerstin man.
Hine ghinc suiker saken niet an
1710[regelnummer]
Als 't folc heden 's daghes pliet,
Want eyst so dat een nu siet,
Daer hem toe draghet den sin,
Een wijf, no meer no min,
| |
| |
Sal hijt door 't huwelic achter laten
Sinen wille te doene, dese ommate
Sal God, duchtic, wreken seere.
Voort ontfinc dese helighe heere
Priesterscip binnen sinen live
Na der doot van sinen wive,
1720[regelnummer]
Daer hi hem selven so in bestierde,
Ende sijn leven so regierde
Dattene God heeft vercoren
Metten helighen confessooren,
Also ghi hooren sult hier naer.
Sine kinderen, dat es waer,
Waeren hier in ghenooyet seere,
Ende clagheden 't den coninc, haren heere,
Die se trooste, ende ontboot schiere
Arnoude, die seere was goedertiere.
1730[regelnummer]
Daer vraghde Daghebeert, die coninc,
Twi hi an gheghaen ware sulke dinc,
Ende die weerelt dus hadde ghelaten.
Arnoud andwoorde: ‘Coninc, na state
So bem ic een meerdere heere nu
Dan ic hu te voren was, segghic hu,
Want ic diene nu eenen coninc vermoghen,
Die moghender es, al ongheloghen,
Dan alle die heeren van eerderyke,
Want het's God selve van hemelryke,
1740[regelnummer]
Dies sijt in payse ende begheerdi hiet
Dat ic vermach, so ne spaert mi niet,
Want ic blive in hu bedwanc
Al duere ende duere mijn leven lanc.’
Als Daghobeert, die coninc, hoorde
Van den heere Arnoud dese woorde,
| |
| |
So bat hy hem door ghenade
Dat hi voort bleve t'sinen rade,
Also hi te voren hadde ghesijn,
Ende ooc beede die kindere sijn
1750[regelnummer]
Bat hi te blivene in sijn hof,
Hi soude meerderen haren lof.
Dat consenteerden si alle gader,
Beede die kinderen ende die vader,
Dies de coninc blyde was zeere,
Ende wert peinsende om Arnoud, den heere,
Hoe dat hine best behouden mochte,
So dat hi so verre besochte
Dat hi te sinen rade vant
Te sendene an den paeus, ende doen becant
1760[regelnummer]
't Helighe leven van den heere Arnoude,
Ende bat hem door sine houde
Dat hine bisscop woude maken
Om dat hi mids diere saken
Te bet soude in waerrer dinc
Altoos bliven by den coninc.
Die paeus Urbanus door 's conincs bede
Ontboot her Arnoude, dat's waerhede,
Te Roome te commene in corter tijt,
Daer hine bisscop heeft ghewijt,
1770[regelnummer]
Ende dede dat daer toe behoort.
Te Meds, in de goede poort,
Te besittene die vooghdie,
Dat den bisscopdomme behoort.
Wat soude ghequist vele woort,
Dus wert heere Arnoud ghecoren
Bisscop te sine, dies hi te voren
| |
| |
Maer emmer eyst aldus ghesciet
1780[regelnummer]
Bi den toedoene van den coninc.
Dus so bleef hi bi deser dinc
Omtrent den coninc t'sinen rade,
Maer emmer meersde hi in weldaden
Sijn leven duere, so dat hi bi desen
Een helich sand es verresen,
Ende es de selve Aernoud,
Die te Houdenbuerch heeft ghewout,
Ende die de vrouwen versouken gaen,
Als si met kinde sijn bevâen.
1790[regelnummer]
Bi rade van desen helighen heere,
Die God hadde vercoren seere,
So maecte Daghobeert, die conijnc,
Die Sente Denijs heet noch heden,
Ende gaf haer groote rijchede
In de heere van Sente Denyse,
Ende andere maerteleers van pryse,
Die daer laghen, dat's waerheit fijn,
Begraven in een capellekin,
1800[regelnummer]
Ter selver stede, daer al nu
De abdye staet, dat segghic hu.
Die wille weten waeromme hijt dede,
De Spieghel seghet hem die waerhede,
Hier ne doe ic's gheen bediet,
Want en hoort te deser materyen niet.
Bi den vroeden rade, die de heere Arnoud gaf
Den coninc, daer die deucht an claf
Dickent om dbehoud van kerstinhede,
So meersde onse wet daer mede,
| |
| |
1810[regelnummer]
Ende rees in machten bi siere duecht,
Also ghi hier na hooren muecht,
Want ic commen sal ter saken,
Ende der redenen volghende naer
Na der corniken segghen voorwaer.
|
|